Hoofdlijnen van Nederlands Burgerlijk Procesrecht

Voorwoord bij de vijfentwintigste druk V
Lijst van afkortingen XIX

HOOFDSTUK I INLEIDING 1
1. Aard en functie van het burgerlijk procesrecht 1
2. Materieel en formeel privaatrecht 2
3. Wetgeving, verdragen en EU-verordeningen 3
4. Wetsontwerpen en wetten na 1838 5
5. Hoofdbeginselen 7
6. Rechtsvorderingen 15
7. Misbruik van procesrecht 16

HOOFDSTUK II DE DIVERSE PERSONEN IN HET BURGERLIJK PROCES 18
§ 1. De rechter 18
8. Onafhankelijkheid 18
9. Benoeming en opleiding 18
10. Rechterlijke indeling 19
11. Meervoudige kamers en enkelvoudige kamers 20
§ 2. Het openbaar ministerie 21
12. Organisatie van het openbaar ministerie 21
13. Het openbaar ministerie als procespartij 21
14. Het openbaar ministerie niet als procespartij 22
§ 3. De advocaat 22
15. Advocaten 22
16. Ministerieplicht en onttrekking 24
17. Inschrijving en beëdiging 24
18. Organisatie van de balie 25
19. Gedragsregels, geschillen en tuchtrechtspraak 26
§ 4. De gerechtsdeurwaarder 28
20. Benoeming, taak en bevoegdheid 28
§ 5. De partijen 29
21. Benaming en bevoegdheid als procespartij op te treden 29
22. Rechtsopvolging tijdens het geding 30
23. Rechtsopvolging na het vonnis 31
24. Staatverandering tijdens of na het geding 33
25. Formele en materiële partij 35
26. Rechtspersonen en vennootschappen 36
27. Contact tussen rechter en partijen 38
28. Procederen over collectieve belangen 39

HOOFDSTUK III RECHTSMACHT EN BEVOEGDHEID VAN DE RECHTER 43
29. Rechter en administratie 43
30. Rechter en wetgever 45
31. Burgerlijke rechter en administratieve rechter 46
32. Internationale rechtsmacht en de EEX-Verordening (Brussel I-bis) 48
33. Eigenlijke en oneigenlijke rechtspraak 52
34. Absolute en relatieve bevoegdheid 53
35. Prorogatie en forumkeuze 53
36. Absolute bevoegdheid van de rechtbank 54
37. Absolute bevoegdheid van het gerechtshof 55
38. Absolute bevoegdheid van de Hoge Raad 56
39. Relatieve bevoegdheid van de rechtbank 56
40. Relatieve bevoegdheid van de gerechtshoven 58
41. Onbevoegdverklaring en verwijzing 59
42. Interne verwijzing binnen de rechtbank 60
43. Betwisting van de rechtstitel 61
44. Vorderingen van onbepaalde waarde 62
45. Objectieve cumulatie, reconventie en vrijwaring 63
46. Subjectieve cumulatie 64
47. Wijziging van de eis en bevoegdheid 65
48. Nevenvorderingen 65

HOOFDSTUK IV-A DE DAGVAARDINGSPROCEDURE IN EERSTE AANLEG (NIET-DIGITAAL PROCEDEREN) 67
49. Inleiding 67
50. Onderscheid dagvaardings- en verzoekschriftprocedure 67
51. De dagvaardingsprocedure in eerste aanleg 68
52. De inhoud van de dagvaarding 69
53. De betekening van de dagvaarding 70
54. De betekening in bijzondere gevallen 71
55. Betekening in het buitenland 72
56. De termijn van dagvaarding 74
57. Oproeping van derden als partij in het geding 75
58. Inschrijving op de rol – verzuim van inschrijving – herstelexploot 76
59. Anticipatie 77
60. Griffierecht 78
61. Nietigheid van de dagvaarding en herstel van gebreken 79
62. Kantonzaken en advocaatzaken – conclusies en akten 81
63. Verschijning en verstek 82
64. Conclusie van antwoord 84
65. De processuele houding van gedaagde 85
66. Principaal en exceptief verweer 86
67. Wijziging van de eis 88
68. De eis in reconventie 91
69. Procedure in conventie en reconventie 92
70. Voordelen van reconventie 92
71. Verband tussen conventie en reconventie 93
72. Comparitie na antwoord 93
73. Conclusies van repliek en dupliek – nadere conclusies 94
74. Het produceren van stukken 95
75. Pleidooien 97
76. Tussenvonnis – bewijs – eindvonnis – royement 99

HOOFDSTUK IV-B DE VORDERINGSPROCEDURE IN EERSTE AANLEG (DIGITAAL PROCEDEREN) 100
77. Inleiding 100
78. Digitaal procederen 100
79. Het digitale systeem 102
80. Toegang tot het digitale systeem 103
81. Elektronische ondertekening 105
82. Notificaties 106
83. Herstelmogelijkheid bij ten onrechte indienen papieren stukken 107
84. Storingen in het digitale systeem en hardheidsclausule 108
85. De procesinleiding 111
86. Verschuldigdheid griffierecht 112
87. Oproeping van de verweerder 112
88. Oproeping van buitenlandse verweerders 115
89. Het verschijnen van de verweerder 116
90. Het verweerschrift 118
91. De tegenvordering 119
92. De mondelinge behandeling 119
93. Mogelijkheid regiezitting 120
94. Indienen van stukken voorafgaand aan de mondelinge behandeling 121
95. Invulling mondelinge behandeling 121
96. Verhoor van getuigen en/of deskundigen tijdens mondelinge behandeling 122
97. Pleiten tijdens de mondelinge behandeling? 123
98. Proces-verbaal mondelinge behandeling 124
99. De uitspraak 125
100. Termijn voor de uitspraak 125

HOOFDSTUK V BEWIJS 127
101. Wettelijke regeling 127
102. Bewijs 128
103. Verdeling van de bewijslast – de omkeringsregel 130
104. Stelplicht 133
105. Waardering van het bewijs – tegenbewijs 134
106. Bewijsmiddelen en bewijsincidenten 135
107. Schriftelijk bewijs 136
108. Vordering tot inzage in of afschrift van bescheiden 137
109. Bewijskracht van geschriften en akten 139
110. Bewijs door boekhouding 141
111. Getuigplicht en verschoningsrecht 141
112. De partij als getuige 143
113. Bewijsaanbod en bewijsopdracht 145
114. Bewijsaanbod ter zake van tegenbewijs 147
115. Het getuigenverhoor en de contra-enquête 147
116. Rogatoire commissie 148
117. Voorlopig getuigenverhoor 150
118. Voorlopig getuigenverhoor – procedure 152
119. Deskundigenonderzoek 154
120. Plaatsopneming en bezichtiging 156

HOOFDSTUK VI INCIDENTEN 158
121. Inleiding 158
§ 1. Vrijwaring 160
122. Vrijwaring tegenover voeging en tussenkomst 160
123. De grond van de oproeping in vrijwaring 160
124. Zakelijke en persoonlijke vrijwaring 161
125. Voordelen van oproeping in vrijwaring 162
126. De procedure 162
§ 2. Voeging en tussenkomst 165
127. Vereisten voor voeging en tussenkomst – procedure 165
§ 3. Verwijzing en voeging van zaken 168
128. Verwijzing 168
129. Voeging 169
§ 4. Voorlopige voorzieningen 170
130. Provisionele vorderingen 170
§ 5. Zekerheidstelling voor proceskosten 171
131. Cautio judicatum solvi 171
§ 6. Schorsing en hervatting van het geding 173
132. Schorsing 173
133. Hervatting 175
§ 7. Afbreking van de instantie 175
134. Doorhaling op de rol of royement 175
135. Afstand van instantie 176
136. Verval van instantie 177
§ 8. Wraking en verschoning van rechters 179
137. Wraking en verschoning van rechters 179

HOOFDSTUK VII VONNISSEN 181
138. Onderscheidingen van vonnissen 181
139. Declaratoire, constitutieve en condemnatoire vonnissen 182
140. Vonnis en uitspraak 183
141. Mondelinge uitspraak 184
142. De inhoud van het vonnis 186
143. Tussenvonnissen en deelvonnissen 186
144. Eindbeslissingen in tussenvonnissen 188
145. Ambtshalve aanvullen van rechtsgronden 191
146. Niet-ontvankelijkverklaring en ontzegging van de eis 195
147. Minuut, grosse, expeditie 196
148. Verbetering en aanvulling van een vonnis 196
149. Werking van het vonnis – kracht van gewijsde – gezag van gewijsde 197
150. Is herhaling van een rechtsvordering verboden? 200
151. Aansprakelijkheid van de Staat voor een rechterlijk vonnis 202
152. Uitvoerbaarverklaring bij voorraad 204
153. Veroordeling in de proceskosten 206
154. Compensatie van kosten en reserve van kosten 209
155. Kosten tot de uitspraak en nakosten 210
156. Rechtsbijstand aan minder draagkrachtigen 211
157. Rechtsbijstand en veroordeling in de kosten 212

HOOFDSTUK VIII HET KORT GEDING 213
158. Aard en functie 213
159. Bevoegdheid 214
160. Procedure 219
161. Verbod in kort geding en vonnis in bodemgeschil 223
162. Rechtsmiddelen 224

HOOFDSTUK IX DE VERZOEKSCHRIFTPROCEDURE IN EERSTE AANLEG 226
163. Inleiding 226
164. Bevoegdheid 227
165. Procedure 228

HOOFDSTUK X RECHTSMIDDELEN 232
166. Gewone en buitengewone rechtsmiddelen 232
§ 1. Verzet 233
167. Aard van het rechtsmiddel 233
168. Voor verzet vatbare uitspraken 234
169. De verzettermijn 235
170. De verzetprocedure 238
§ 2. Hoger beroep 239
171. Aard van het hoger beroep 239
172. Devolutieve werking van het hoger beroep 241
173. Vatbaarheid voor hoger beroep 243
174. Berusting 244
175. De appeltermijn 246
176. Hoger beroep van tussenvonnissen en van deelvonnissen 247
177. Schorsende kracht en uitvoerbaarheid bij voorraad 250
178. Het instellen van hoger beroep 251
179. De verdere procedure – grievenstelsel en tweeconclusieregel 254
180. Eiswijziging in hoger beroep 259
181. Gedekte weren 260
182. Incidenteel appel 261
183. De uitspraak 264
184. Hoger beroep tegen beschikkingen 266
185. Uitsluiting van hogere voorziening 269
§ 3. Cassatie 270
186. Aard en doel 270
187. Historische ontwikkeling 271
188. De cassatiegronden 272
189. Cassatierechtspraak; voormalige Nederlandse Antillen 275
190. Voor cassatie vatbare uitspraken 275
191. Sprongcassatie 276
192. Samenloop met andere rechtsmiddelen 277
193. De cassatietermijn 278
194. Schorsende kracht en uitvoerbaarheid bij voorraad 279
195. De procedure in vorderingszaken 280
196. Het arrest 285
197. Cassatie in het belang der wet 288
198. Cassatie van beschikkingen 289
199. De Wet versterking cassatierechtspraak 291
200. Prejudiciële vragen aan de Hoge Raad 291
§ 4. Herroeping 293
201. Herroeping van vonnissen 293
202. Herroeping van beschikkingen 295
§ 5. Derdenverzet 296
203. Aard van het rechtsmiddel en procedure 296

HOOFDSTUK XI ENIGE BIJZONDERE PROCEDURES 298
§ 1. De schadestaatprocedure 298
204. Schadestaatprocedure; inleidende opmerkingen 298
205. Schadebegroting; verhouding hoofdzaak-schadestaatprocedure 299
206. Bestaan van schade of mogelijkheid van schade aannemelijk 300
207. Stelplicht eiser in hoofdzaak; schade 300
208. Enkele andere procedurele aspecten 301
§ 2. Rekenprocedure 302
209. Rekenplichtigheid 302
210. (Bijzondere) regels rekenprocedure 303
§ 3. Rechtspleging in zaken van personen- en familierecht 303
211. Inleiding 303
212. Verzoeker, belanghebbenden, en anderen 304
213. Bijzondere procesregels 305
§ 4. Rechtspleging in scheidingszaken 306
214. Het materiële recht 306
215. Rechtsmacht en bevoegdheid 307
216. Procedure – nevenvoorzieningen – hoger beroep 308
217. Conservatoire maatregelen 310
218. Voorlopige voorzieningen 310
219. Inschrijving van beschikkingen 311
§ 5. Erkenning en tenuitvoerlegging van
buitenlandse executoriale titels 312
220. Beslissingen van de rechter van een vreemde staat 312
221. De exequaturprocedure 316
222. Tenuitvoerlegging onder Brussel I-bis 317
§ 6. Deelgeschilprocedure 320
223. Deelgeschilprocedure 320
§ 7. Procesrechtelijke bijzonderheden in intellectuele-eigendomszaken 323
224. IE-procesrecht 323
225. Volledige proceskostenveroordeling 324
226. Overige bijzonderheden 325

HOOFDSTUK XII ARBITRAGE, BINDEND ADVIES EN MEDIATION 327
227. Aard en functie van arbitrage 327
228. De plaats van arbitrage 329
229. De overeenkomst tot arbitrage 329
230. De benoeming van arbiters 332
231. Het geding voor arbiters 334
232. Het arbitraal vonnis – nederlegging ter griffie 335
233. Het arbitraal kort geding 337
234. Verlof tot tenuitvoerlegging 338
235. Rechtsmiddelen tegen arbitrale vonnissen 339
236. De vordering tot vernietiging 340
237. Erkenning en tenuitvoerlegging van in vreemde staten gewezen arbitrale vonnissen 343
238. Bindend advies 344
239. Mediation 347

HOOFDSTUK XIII EXECUTIE- EN BESLAGRECHT 349
§ 1. Inleiding 349
240. Executierecht 349
241. Middelen tot bewaring van zijn recht 350
242. Tenuitvoerlegging met en zonder dwang 351
243. Executoriale titels – parate executie 352
244. Directe en indirecte executiemiddelen 352
245. Reële executie 353
246. Reële executie in het verbintenissenrecht 354
247. Reële executie in het goederenrecht en het personenrecht 356
248. Reële executie in het belastingrecht 356
249. De sterke arm 358
250. Personen bij de executie betrokken 358
§ 2. Algemene regels van executierecht 359
251. Betekening van de grosse en van rechtsovergang 359
252. Tenuitvoerlegging tegen derden 360
253. Machtiging van de deurwaarder 360
254. Authentieke akten 361
255. Beslag op alle goederen 362
256. Executiegeschillen – opheffing van een beslag 362
§ 3. Executie op goederen die geen registergoederen zijn – derdenbeslag 364
257. Inleiding 364
258. Executoriaal beslag op roerende zaken 364
259. Rechtsgevolgen van het beslag 366
260. Meer beslagen – rangregeling 367
261. Beslag op aandelen, effecten en andere vermogensrechten 368
262. Executoriaal beslag onder derden 369
263. Verklaring door derde en afwikkeling 371
264. Rechtsgevolgen van derdenbeslag 372
265. Meer derdenbeslagen 374
266. Derdenbeslag op bankrekening en loonbeslag 375
267. Derdenbeslag onder de overheid 377
268. Derdenbeslag in zaken van levensonderhoud 377
269. Executoriaal beslag onder de schuldeiser zelf 378
270. Derdenbeslag op rechten uit een sommenverzekering 378
271. Executie tot afgifte van roerende zaken 379
§ 4. Executie op onroerende zaken 380
272. Executoriaal beslag op onroerende zaken 380
273. Rechtsgevolgen van het beslag op onroerende zaken 381
274. Vóór het beslag gevestigde hypotheekrechten 384
275. Meer beslagen, executoriale verkoop en verdeling van de opbrengst 385
276. Executie door een hypotheekhouder 386
277. Executie tot ontruiming van onroerende zaken 387
§ 5. Executoriaal beslag op schepen en luchtvaartuigen 388
278. Executoriaal beslag op schepen 388
279. Executoriaal beslag op luchtvaartuigen 389
§ 6. Lijfsdwang 390
280. Mogelijkheid van lijfsdwang 390
§ 7. Dwangsom 391
281. Aard en doel van de dwangsom 391
282. In welke uitspraken? 393
283. Mogelijkheid tot opleggen van een dwangsom 394
284. Verbeuren van de dwangsom en tenuitvoerlegging 396
285. Onmogelijkheid van nakoming – executiegeschillen – kwijtschelding 399
§ 8. Conservatoire beslagen 401
286. Algemene bepalingen 401
287. Aansprakelijkheid van de beslaglegger 404
288. Gerechtelijke bewaring en onderbewindstelling 405
289. Conservatoir beslag onder de schuldenaar 406
290. Conservatoir beslag onder derden 406
291. Conservatoir beslag op onroerende zaken 407
292. Conservatoir beslag tot afgifte van zaken en levering van goederen 407
293. Conservatoir beslag op schepen 409
294. Conservatoir beslag op luchtvaartuigen 410
295. Conservatoir vreemdelingenbeslag 410
296. Europees bankbeslag 413
297. Conservatoir maritaal beslag 414
298. Conservatoir bewijsbeslag 415

Register van aangehaalde wetsartikelen 419
Register van aangehaalde rechtspraak 435
Trefwoordenregister 471