Wegwijs in de Belastingheffing van ondernemingen 2023
Samenvatting
In Wegwijs in de Belastingheffing van ondernemingen staat de belastingheffing van de onderneming centraal. Het gaat daarbij om ondernemers in de inkomstenbelasting dan wel de vennootschapsbelasting (de eenmanszaak, maatschap/vof, commanditaire vennootschap en de nv/bv). Uitgebreid komen de regels inzake de fiscale winstbepaling voor de IB-ondernemer en de Vpb-ondernemer aan de orde. Specifieke onderwerpen als de deelnemingsvrijstelling, fiscale eenheid, fusievormen en splitsing worden eveneens besproken. Tevens wordt de fiscale regeling voor de aanmerkelijkbelangaandeelhouder behandeld, dit alles aan de hand van de Wet IB 2001.
Wegwijs in de Belastingheffing van ondernemingen is in het bijzonder geschikt als studieboek voor het onderwijs aan de HEAO, meer in het bijzonder voor studenten in de studierichting Accountancy en de studierichting Fiscaal recht en Economie. Ook voor fiscale (praktijk) opleidingen is de uitgave een uitstekend studieboek. Daarnaast kunnen belastingadviseurs en administrateurs Wegwijs in de Belastingheffing van ondernemingen als praktisch naslagwerk hanteren.
Specificaties
Over W. Brink
Over Sander Kramer
Inhoudsopgave
Lijst van afkortingen / 17
1 Wegwijs in de belastingheffing van ondernemingen / 19
1.1 Functies van de belastingheffing / 19
1.2 Rijksbelastingstelsel / 21
1.3 Inkomstenbelastingheffing / 23
1.3.1 Woonplaats / 24
1.3.2 Belastbaar inkomen / 25
1.3.3 Opbouw belastbaar inkomen Wet IB 2001 / 27
1.3.4 Aanslagregeling inkomstenbelasting / 29
1.4 Vennootschapsbelastingheffing / 31
1.4.1 Vestigingsplaats / 35
1.4.2 Belastbare winst / 36
1.4.3 Buitenlands belastingplichtige lichamen / 36
2 Subjectieve belastingplicht inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting en het begrip ondernemer / 37
2.1 Algemeen / 37
2.2 De subjectieve belastingplicht voor de inkomstenbelasting / 37
2.2.1 De binnenlands belastingplichtigen / 37
2.2.2 De bronnen van inkomen voor de binnenlands belastingplichtigen / 40
2.2.3 Het begrip ondernemer en onderneming / 40
2.2.4 De subjectieve belastingplicht van buitenlands belastingplichtigen / 45
2.3 De subjectieve belastingplicht voor de vennootschapsbelasting / 45
2.3.1 De subjectieve belastingplicht voor de vennootschapsbelasting van binnenlands belastingplichtigen / 45
2.3.2 De onbeperkt binnenlands belastingplichtigen / 46
2.3.3 De beperkt binnenlands belastingplichtigen / 47
2.3.4 Publiekrechtelijke rechtspersonen / 49
2.3.5 Open cv / 49
2.3.6 Fonds voor gemene rekening / 50
2.3.7 Omgekeerde hybride lichamen / 51
2.3.8 Naar buitenlands recht opgerichte in Nederland gevestigde lichamen / 52
2.3.9 De subjectieve belastingplicht voor de vennootschapsbelasting van buitenlands belastingplichtigen / 52
2.3.10 Nederlands inkomen voor buitenlands belastingplichtigen voor de vennootschapsbelasting / 53
2.3.11 Subjectieve vrijstellingen voor de vennootschapsbelasting / 54
3 Winst uit onderneming / 57
3.1 Winst / 57
3.1.1 Fiscaal winstbegrip en bedrijfseconomisch winstbegrip / 57
3.1.2 Totaalwinst, jaarwinst, emigratiewinst en eindafrekeningswinst / 58
3.1.3 MKB-winstvrijstelling / 62
3.1.4 Vermogensetikettering / 62
3.1.5 Onttrekkingen / 64
3.1.6 Gemengde kosten / 66
3.1.7 Objectieve vrijstellingen / 66
3.2 Regime voor de zeescheepvaart (tonnagebelasting) / 72
3.3 Jaarwinst / 73
3.3.1 Normale jaarwinst, stakingswinst en eindafrekeningswinst / 73
3.3.2 Goed koopmansgebruik hoofdregel / 73
3.3.3 Balanscontinuïteit en foutenleer / 75
3.3.4 Waardering activa en passiva / 76
3.3.5 Fiscale reserves en ruilarresten / 91
3.4 Stakingswinst / 98
3.4.1 Overlijden ondernemer / 98
3.4.2 Ontbinding van huwelijk / 98
3.4.3 Overdracht en liquidatie / 99
3.4.4 Voortgezet ondernemerschap en nagekomen bedrijfsbaten en bedrijfslasten / 99
3.5 Doorschuiffaciliteiten / 101
3.5.1 Overlijden / 101
3.5.2 Ontbinding van huwelijk / 102
3.5.3 Doorschuiving naar ondernemers / 102
3.5.4 Inbreng van de onderneming in een bv of nv / 103
3.5.5 Omzetting stakingswinst in lijfrente / 103
3.6 Faciliteiten voor winst uit onderneming en urencriterium / 104
3.7 Ondernemersaftrek / 106
3.7.1 De zelfstandigenaftrek / 106
3.7.2 Aftrek speur- en ontwikkelingswerk / 107
3.7.3 Meewerkaftrek / 107
3.7.4 Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid / 108
3.7.5 Stakingsaftrek / 108
3.8 Investeringsaftrek en desinvesteringsbijtelling / 108
3.8.1 Investeringsaftrek / 108
3.8.2 Desinvesteringsbijtelling / 110
4 Inbreng van de onderneming in een bv of nv en de terugkeer uit de bv of nv / 113
4.1 Inleiding / 113
4.2 Waarom een bv? / 113
4.3 Geruisloze overgang / 114
4.3.1 Inbreng in holding / 117
4.3.2 Voortzetting van de onderneming / 117
4.4 Voorovereenkomst en voorperiode / 119
4.5 Voorbeeld inbreng onderneming in bv / 119
4.5.1 Ruisende inbreng: afrekenen / 120
4.5.2 Geruisloze inbreng: doorschuiven / 121
4.6 De terugkeer uit de bv / 123
4.6.1 Waarom terug uit de bv? / 123
4.6.2 De wettelijke voorwaarden voor geruisloze terugkeer / 123
4.6.3 Voorbeelden geruisloze terugkeer uit bv / 126
4.6.4 De praktijk van de geruisloze terugkeer / 129
5 Inkomen uit aanmerkelijk belang / 133
5.1 Rangorderegeling onder de Wet IB 2001 / 133
5.2 Voorwaarden voor aanmerkelijk belang / 134
5.3 Economische en juridische eigendom van aandelen / certificaten van aandelen / 136
5.4 Reguliere voordelen / 138
5.5 Vervreemdingsvoordelen / 147
5.6 Doorschuifregelingen / 154
5.7 Fictief salaris / 155
5.8 Financieringsrente aanmerkelijkbelangaandelen / 156
5.9 Emigratie, immigratie en remigratie / 156
6 Resultaat uit overige werkzaamheden / 159
6.1 Resultaat uit een werkzaamheid / 159
6.1.1 Algemeen / 159
6.1.2 Bepaling van het resultaat / 159
6.2 Werkzaamheid / 161
6.2.1 Algemeen / 161
6.2.2 Arbeid / 162
6.2.3 Deelname aan het economische verkeer / 162
6.2.4 Voordeel beogen en redelijkerwijs te verwachten / 163
6.2.5 Normaal vermogensbeheer / 165
6.3 Terbeschikkingstellingsregeling / 168
6.3.1 Terbeschikkingstelling van vermogensbestanddelen aan een vennootschap waarin een aanmerkelijk belang wordt gehouden / 169
6.3.2 Terbeschikkingstelling van vermogensbestanddelen aan een onderneming of een werkzaamheid / 191
6.3.3 Terbeschikkingstelling van een werkruimte in eigen of gehuurde woning / 194
6.4 Lucratief belang / 195
6.4.1 Achtergrond en plaats in het systeem van de wet / 195
6.4.2 Aan een lucratief belang gestelde voorwaarden / 196
6.4.3 Specifieke winstbepalingsregels voor lucratieve belangen / 199
6.5 Overgang werkzaamheid in onderneming en omgekeerd / 201
6.6 Overgang terbeschikkingstelling aan een onderneming of werkzaamheid naar terbeschikkingstelling aan een aanmerkelijkbelangvennootschap en omgekeerd / 202
6.7 Betalingsfaciliteit / 202
6.8 Overgangsrecht / 203
6.9 Schema regelingen / 203
7 Object van heffing / 205
7.1 Inleiding / 205
7.2 Kapitaalstortingen en ondernemingsbaten / 208
7.2.1 Inleiding / 208
7.2.2 Diverse vormen van kapitaalstortingen / 209
7.2.3 Informeel kapitaal in de vorm van een geldlening / 211
7.2.4 De onzakelijke lening / 213
7.3 Onttrekkingen en ondernemingskosten / 216
7.3.1 Inleiding / 216
7.3.2 Onttrekkingen / 216
7.3.3 Ondernemingskosten / 218
7.4 Art. 9, 9a en 10 Wet VPB 1969 / 220
7.4.1 Inleiding / 220
7.4.2 Uitgaven als bedoeld in art. 9 Wet VPB 1969 / 220
7.4.3 Uitgaven als bedoeld in art. 9a Wet VPB 1969 / 223
7.4.4 Uitgaven als bedoeld in art. 10 Wet VPB 1969 / 224
7.5 Beperking aftrekbaarheid van rentelasten / 228
7.5.1 De ‘poort’ van art. 8 Wet VPB 1969 / 228
7.5.2 Doorstroomvennootschappen en renteaftrek / 229
7.5.3 Hybride leningen / 230
7.5.4 Art. 10a Wet VPB 1969 / 230
7.5.5 Beperking van renteaftrek ter zake van onzakelijk bepaalde rentevergoedingen (art. 10b Wet VPB 1969) / 237
7.6 Earningsstrippingmaatregel (art. 15b Wet VPB 1969) / 237E
7.7 Afwikkeling van onvolwaardige schuldvorderingen (art. 13b en 13ba Wet VPB 1969) / 239
7.7.1 Vervreemding of overbrenging van vorderingen op deelnemingen (art. 13b Wet VPB 1969) / 240
7.7.2 Omzetting of prijsgeven van schuldvorderingen op buitenlandse deelnemingen (art. 13ba Wet VPB 1969) / 242
7.8 Transfer pricing (art. 8b Wet VPB 1969) / 245
7.9 De innovatiebox (art. 12b Wet VPB 1969) / 246
7.10 Fiscale eindafrekening ex art. 15c en 15d Wet VPB 1969 / 247
7.10.1 Art. 15c Wet VPB 1969 / 247
7.10.2 Art. 15d Wet VPB 1969 / 248
7.11 Handel in herinvesteringsreservelichamen (art. 12a Wet VPB 1969) / 248
7.12 Aftrekbaarheid van commissarisbeloningen (art. 11 Wet VPB 1969) / 250
7.13 Aftrekbaarheid van giften (art. 16 Wet VPB 1969) / 251
7.14 Belastbare winst van overheidslichamen / 252
7.15 Beperking afschrijving gebouwen / 253
7.16 Internationale ontwikkelingen / 253
8 Winst en deelnemingsvrijstelling / 255
8.1 Inleiding / 255
8.2 Het deelnemingsbegrip / 257
8.3 Voordelen uit hoofde van een deelneming / 259
8.4 Kosten van een deelneming / 264
8.5 De niet-kwalificerende beleggingsdeelneming en de CFC-regeling / 265
8.5.1 De niet-kwalificerende beleggingsdeelneming / 265
8.5.2 De CFC-regeling / 268
8.6 De liquidatieverliesregeling: art. 13d en 13e Wet VPB 1969 / 269
8.7 Art. 13h tot en met 13k Wet VPB 1969 / 273
9 Winst en fiscale eenheid / 275
9.1 Inleiding / 275
9.2 De voordelen van een fiscale eenheid / 276
9.2.1 Mogelijkheid tot geruisloze reorganisatie / 276
9.2.2 Saldering van resultaten / 277
9.2.3 Eliminatie van intercompany-transacties / 279
9.2.4 Eén aangifte vennootschapsbelasting / 279
9.3 De nadelen / 279
9.3.1 Hoofdelijke aansprakelijkheid / 279
9.3.2 Geen liquidatieverliezen / 280
9.3.3 Missen van het tariefopstapje en beperking investeringsaftrek / 280
9.3.4 Minder aftrek van rentelasten ex art. 15b Wet VPB 1969 / 281
9.3.5 Antimisbruikbepaling (art. 15ai Wet VPB 1969) / 281
9.4 Wettelijke vereisten fiscale eenheid / 281
9.4.1 De aandelen van de dochtermaatschappij dienen voor ten minste 95% in het bezit van de moedermaatschappij te zijn / 282
9.4.2 Moedermaatschappij en dochtermaatschappij / 285
9.4.3 De maatschappijen dienen binnen Nederland te zijn gevestigd / 286
9.4.4 Vaste inrichting in Nederland / 287
9.4.5 De boekjaren van de te voegen maatschappijen dienen samen te vallen / 288
9.4.6 Bij zowel de moeder- als de dochtermaatschappij moeten dezelfde bepalingen voor het vaststellen van de winst van toepassing zijn / 289
9.4.7 Aandelenbezit mag niet als voorraad worden gehouden / 289
9.5 De totstandkoming van een fiscale eenheid / 290
9.5.1 Tijdstip van totstandkoming fiscale eenheid / 290
9.5.2 Beëindiging van de deelnemingsverhouding / 291
9.5.3 Beëindiging onderlinge vordering/schuldverhouding / 292
9.6 Fiscale gevolgen tijdens het bestaan van de fiscale eenheid / 293
9.6.1 Verliesverrekening over het voegingstijdstip heen / 294
9.6.2 De fictieve winstsplitsing en onderlinge transacties / 296
9.6.3 Latente liquidatieverliezen / 299
9.6.4 Aanwending van herinvesteringsreserves tijdens een fiscale eenheid / 300
9.6.5 Voorkoming van dubbele belasting tijdens fiscale eenheid / 301
9.6.6 Kwijtscheldingswinstvrijstelling en fiscale eenheid / 302
9.7 Het verbreken van een fiscale eenheid / 303
9.7.1 Herleving deelnemingsverhouding / 305
9.7.2 Herleving vordering/schuldverhouding / 305
9.7.3 Verliezen van de dochtermaatschappij op het splitsingstijdstip / 307
9.7.4 Verbreking in het zicht van liquidatie / 308
9.7.5 Antimisbruikbepaling: art. 15ai Wet VPB 1969 / 309
9.7.6 Meegeven van fiscale reserves / 313
9.8 Spoedreparatie fiscale eenheid / 313
10 Fusies en splitsing / 317
10.1 Inleiding / 317
10.2 Fusievormen / 317
10.3 Aandelenfusie / 318
10.3.1 Overzicht / 318
10.3.2 Gevolgen voor de fuserende bv’s / 320
10.3.3 Gevolgen voor de aandeelhouders / 320
10.3.4 Omzetbelasting en belasting van rechtsverkeer / 337
10.4 Bedrijfsfusie / 338
10.4.1 Overzicht / 338
10.4.2 Gevolgen voor de fuserende bv’s / 341
10.4.3 Gevolgen voor de aandeelhouders / 349
10.4.4 Omzetbelasting en belastingen van rechtsverkeer / 350
10.4.5 Voorbeeld bedrijfsfusie / 351
10.5 Juridische fusie / 353
10.5.1 Overzicht / 353
10.5.2 Gevolgen voor de fuserende bv’s / 356
10.5.3 Gevolgen voor de aandeelhouders / 358
10.5.4 Omzetbelasting en belastingen van rechtsverkeer / 361
10.6 Splitsing / 361
10.6.1 Vormen van de juridische splitsing / 361
10.6.2 Fiscale begeleiding van de juridische splitsing / 365
11 Enige internationale aspecten / 373
11.1 Algemeen / 373
11.2 Inkomstenbelastingheffing / 374
11.2.1 Heffing over wereldinkomen versus Nederlands inkomen / 374
11.2.2 Vaststelling woonplaats / 375
11.2.3 Emigratie en afrekening / 376
11.2.4 Buitenlands belastingplichtigen en Nederlands inkomen / 378
11.3 Vennootschapsbelastingheffing / 388
11.3.1 Heffing over wereldwinst versus Nederlands inkomen / 388
11.3.2 Vaststelling vestigingsplaats / 389
11.3.3 Emigratie en afrekening / 390
11.3.4 Buitenlands belastingplichtigen en Nederlands inkomen / 390
11.4 Verdeling van heffingsrechten ter voorkoming van dubbele belasting / 391
11.4.1 Ontstaan van dubbele belasting / 391
11.4.2 Belastingverdragen / 392
11.5 Wijze van voorkoming van dubbele belasting door Nederland ten aanzien van zijn inwoners / 400
11.5.1 Inleiding / 400
11.5.2 Credit- of verrekeningsmethode / 400
11.5.3 Exemption- of vrijstellingsmethode / 404
11.5.4 Aftrekmethode / 405
12 Verliesverrekening / 407
12.1 Inleiding / 407
12.2 Handel in verlieslichamen / 409
12.3 Bijzondere fiscale regelingen / 412
13 Capita samenwerkingsverbanden / 413
13.1 Inleiding / 413
13.2 Samenwerkingsverband van natuurlijke personen / 414
13.2.1 Maatschap, vof en de cv / 414
13.2.2 Toetreding tot een maatschap, vof en cv / 414
13.2.3 Uittreding uit maatschap, vof en cv / 418
13.2.4 Man-vrouwfirma / 420
13.2.5 Samenwerkingsverband van natuurlijke personen door middel van een nv/bv / 421
13.2.6 Samenwerkingsverband van natuurlijke personen door middel van een coöperatie / 421
13.2.7 Samenwerkingsverband van natuurlijke personen door middel van een fonds voor gemene rekening of open cv / 422
13.3 Samenwerkingsverbanden van lichamen / 423
13.3.1 Samenwerkingsverband van lichamen door middel van een maatschap, vof en cv / 423
13.3.2 Samenwerkingsverband van lichamen door middel van een nv/bv / 423
13.3.3 Samenwerkingsverband van lichamen door middel van een coöperatie / 424
13.3.4 Samenwerkingsverband van lichamen door middel van een fonds voor gemene rekening of open cv / 424
13.4 Samenwerkingsverbanden van natuurlijke personen en lichamen / 425
13.5 Samenwerken door overeenkomsten / 425
13.6 Internationale samenwerking / 425
14 Capita bedrijfsopvolging / 427
14.1 Inleiding / 427
14.2 Normale fiscale regime bij bedrijfsopvolging IB-ondernemer / 427
14.3 Doorschuifregelingen en uitstelregelingen / 432
14.3.1 Art. 3.62 Wet IB 2001 / 432
14.3.2 Art. 3.63 Wet IB 2001 / 433
14.3.3 Art. 3.65 Wet IB 2001 / 435
14.3.4 Uitstelregelingen / 435
14.4 Gefaseerde overdracht / 436
14.4.1 Maatschap/firma / 436
14.4.2 Besloten cv / 439
14.4.3 Man-vrouwfirma / 440
14.5 Inbreng onderneming in bv / 443
14.6 Bedrijfsopvolging vanuit de vennootschapsstructuur / 445
14.6.1 Inleiding / 445
14.7 Fiscale positie van de verkoper / 445
14.7.1 Afrekening over de verkoopwinst / 445
14.7.2 ‘Licht’ maken van de werkmaatschappij / 446
14.7.3 Betalingsregeling in de Invorderingswet / 447
14.7.4 Situatie na de overdracht van de aandelen / 448
14.7.5 Letteren van aandelen of het gebruik van cumulatief preferente aandelen / 449
14.7.6 De splitsingsfaciliteit als bedrijfsopvolgingsinstrument / 451
14.8 Fiscale positie van de koper / 452
14.8.1 Renteaftrekbeperkingen bij verwerving van een belang (art. 10a, lid 1, onderdeel c, Wet VPB 1969) / 452
14.8.2 Lucratieve belangen / 452
14.9 Toekomst van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) / 453
15 Bronbelastingen / 455
15.1 Wet op de dividendbelasting 1965 / 455
15.1.1 Heffing over opbrengst van aandelen / 455
15.1.2 Rechtsgrond dividendbelasting / 455
15.1.3 Subjectieve belastingplicht / 456
15.1.4 Objectieve belastingplicht / 457
15.1.5 Fusieagio / 462
15.1.6 Inkoop van eigen aandelen / 465
15.1.7 Vrijstellingen / 466
15.1.8 Vermindering / 467
15.1.9 Teruggaaf / 468
15.2 Wet bronbelasting 2021 / 469
15.2.1 Subjectieve belastingplicht / 469
15.2.2 Objectieve belastingplicht / 471
15.2.3 Tarief en formaliteiten / 472
Trefwoordenregister / 475
Mensen die dit boek kochten, kochten ook...
Net verschenen
Rubrieken
- aanbestedingsrecht
- aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- accountancy
- algemeen juridisch
- arbeidsrecht
- bank- en effectenrecht
- bestuursrecht
- bouwrecht
- burgerlijk recht en procesrecht
- europees-internationaal recht
- fiscaal recht
- gezondheidsrecht
- insolventierecht
- intellectuele eigendom en ict-recht
- management
- mens en maatschappij
- milieu- en omgevingsrecht
- notarieel recht
- ondernemingsrecht
- pensioenrecht
- personen- en familierecht
- sociale zekerheidsrecht
- staatsrecht
- strafrecht en criminologie
- vastgoed- en huurrecht
- vreemdelingenrecht