Goederenrecht

Afkortingen XXXV
Verkort aangehaalde literatuur XXXIX

1. ALGEMENE INLEIDING1
1.1. Omschrijving en plaatsbepaling1
1. Verkenning1
2. Relatie persoon-goed centraal3
3. Meer dan traditie3
4. Aanbeveling/leeswijzer4
5. Band tussen goederenrecht en verbintenissenrecht4
6. Goederenrecht in het systeem van het objectieve recht4
7. Goederenrechtelijke rechten in het systeem van subjectieve rechten5
8. Subjectieve rechten versus actierechten en acties in rechte6
9. Samenvatting van centrale vragen en opbouw van boek7
1.2 Kenbronnen7
1.2.1 Burgerlijk Wetboek7
10. Algemeen7
11. Verdeling over Boeken 3 en 5 en verhouding met de andere boeken8
12. Korte aanduiding van Boeken 3 en 510
13. Gelaagde structuur10
14. Schakelbepalingen en uitschakelbepalingen11
15. Geschiedenis van totstandkoming en andere uitlegfactoren12
16. Wetgevingsprocedure in hoofdlijnen13
17. Publicaties en transponeringstabellen14
18. Overgangsrecht: algemeen15
19. Soorten overgangsrecht15
20. Schets van NBW-overgangsrecht16
1.2.2 Overige kenbronnen16
21. Verdragen en overige wetgeving16
22. Jurisprudentie en literatuur17
1.3 Terminologie18
1.3.1 Introductie18
23. Betekenis van terminologie18
24. Overzicht18
1.3.2 Zaken en vermogensrechten, lichamelijke en onlichamelijke goederen19
25. Terminologische aardverschuiving19
26. Lichamelijke en onlichamelijke goederen20
27. Zaken: algemeen20
28. Zaken versus voortbrengselen van de menselijke geest22
29. Vermogensrechten: algemeen23
30. Vermogensrechten en wilsrechten24
31. Betekenis van louter affectieve respectievelijk negatieve waarde25
32. Belang van vraag naar aard van recht25
33. Geld25
34. Eigendom en toebehoren, eigenaar en rechthebbende26
35. Zaak als object en synoniem van eigendomsrecht27
1.3.3 Bestanddelen en vruchten28
36. Bestanddelen: overzicht28
37. Ideºle bestanddelen28
38. Materiºle bestanddelen31
39. Beplantingen31
40. Belang van kwalificatie als bestanddeel32
41. Doorbreking van de hoedanigheid van bestanddeel33
42. Onzelfstandige zaaksdelen in het oude recht34
43. Vruchten34
44. Belang van kwalificatie als vrucht36
1.3.4 Roerende versus onroerende zaken36
45. Criteria36
46. Belang van onderscheid38
1.3.5 Afhankelijke rechten en nevenrechten39
47. Afhankelijke rechten39
48. Nevenrechten40
49. Afhankelijk recht en/of nevenrecht?40
1.3.6 Volledige en beperkte rechten41
50. Volledige versus beperkte rechten41
51. Moeder- en dochterrecht42
52. Soorten beperkte rechten42
53. Zin van onderscheid tussen volledige en beperkte rechten42
54. Blote eigendom43
1.3.7 Rechten op naam, aan order en aan toonder43
55. Criteria43
56. Belang van onderscheid43
1.3.8 Registergoederen versus niet-registergoederen43
57. Registergoederen versus niet-registergoederen43
58. Belang van kwalificatie als registergoed45
1.3.9 Goederencomplexen45
59. Algemeenheid van goederen45
60. Goodwill45
61. Inboedel46
1.3.10 Tegenwoordige versus toekomstige goederen47
62. Tegenwoordige versus toekomstige goederen in het algemeen47
63. Tegenwoordige versus toekomstige vorderingen in het bijzonder47
1.4 Rechtsgevolgen van goederenrechtelijke rechten48
1.4.1 Introductie48
64. Overzicht en aanbeveling48
1.4.2 Normale rechtsgevolgen48
65. Exclusiviteit48
66. Prioriteit49
67. Volgrecht50
68. Separate behandeling50
1.4.3 Reserves51
69. Verkenning51
70. Klassieke leer en varianten53
71. Respectleer53
72. Leer van Meijers53
73. Leer van Ginossar54
74. Rechtspositieleer (eigen opvatting)55
1.4.4 Uitzonderingen op de normale rechtsgevolgen56
75. Relativering van goederenrechtelijke rechten56
76. Absolutering van persoonlijke rechten57
1.5 Eisen voor goederenrechtelijke rechten59
1.5.1 Introductie59
77. Overzicht59
1.5.2 Wettelijke grondslag60
78. Gesloten systeem/dwingend recht60
79. Uitwerking61
1.5.3 Publiciteit62
80. Publiciteit: introductie62
81. Publiciteitseis naar gelang aard van goed62
1.6 Functies63
82. Duidelijkheid, diversiteit en mobiliteit van rechtsposities63
83. Voorrang64
1.7 Algemene leerstukken65
1.7.1 Introductie65
84. Algemeen65
1.7.2 Goede trouw65
85. Plaatsbepaling van art. 3:1165
86. Beginsel en uitzondering66
87. Object van goede trouw66
88. Negatieve en positieve omschrijving; niemandsland67
89. Invulling van het ‘behoren te kennen’67
1.7.3 Redelijkheid en billijkheid68
90. Plaatsbepaling van art. 3:1268
91. Redelijkheid en billijkheid in het goederenrecht69
92. Objectieve goede trouw: invulling69
1.7.4 Misbruik van bevoegdheid70
93. Plaatsbepaling van art. 3:1370
94. Misbruik van bevoegdheid en onrechtmatige daad71
95. Misbruik van bevoegdheid, een contradictie?71
96. Misbruik van bevoegdheid: wettelijke categorieºn72
97. Misbruik van bevoegdheid: overige categorieºn73
98. Aard van bevoegdheid kan misbruik uitsluiten73
1.7.5 Algemeen belang74
99. Strijd met publiekrecht: algemeen74
100. Privaatrechtelijke overheidsbevoegdheid74
1.7.6 Elektronisch rechtsverkeer76
100a Elektronische (goederenrechtelijke) rechtshandelingen76
1.8 Registratie van goederen77
1.8.1 Introductie77
101. Verkenning van openbare registers en kadaster77
102. Dienst van het Kadaster en de Openbare Registers78
103. Kadastrale registraties versus openbare registers79
104. Registratie door inspecteur der registratie en notaris79
105. Authentieke en onderhandse akten79
106. Notariºle akten en verklaringen80
1.8.2 Openbare registers voor registergoederen81
107. Het kadaster als entree tot de openbare registers81
108. Kadastrale aanduidingen en inschrijvingen in openbare registers81
109. Semipositief stelsel van openbare registers82
110. Inschrijfbaarheid in registers83
111. Feiten ter zake van persoonlijke rechten84
112. Art. 3:17 jo. 3:2486
113. Inschrijving van modelbepalingen86
114. Goede trouw en openbare registers: algemeen86
115. Art. 3:23 als minimumeis87
116. Bescherming tegen onvolledige registers87
117. Bescherming tegen onjuiste registers89
118. Rechtsuitwijzing90
119. Inschrijving en weigering daarvan91
120. Prioriteit naar gelang tijdstip van inschrijving92
121. Andere rangorde in geval van beslag92
122. Andere uitzonderingen93
123. Inschrijvingen op zelfde tijdstip93
124. Waardeloze inschrijvingen en doorhalingen93
125. Overheidsaansprakelijkheid94

2. BEZIT, HOUDERSCHAP EN BEWIND97
2.1 Inleiding97
126. Omschrijving en plaats97
127. Object van bezit en houderschap97
128. Geen rechtsverhouding als basis vereist98
129. Wijze van behandeling van stof98
130. Onmiddellijk of middellijk bezit en houderschap98
131. Afgrenzingsperikelen99
132. Consequenties van bezit zonder pretentie100
133. Vermoeden van bezit in plaats van houderschap101
134. Tussenpersonen102
135. Verbod van interversie103
136. Bezit heeft meer rechtsstatus dan houderschap104
137. Bezit te goeder trouw104
2.2 Bezit105
2.2.1 Rechtsgevolgen en functies105
138. Algemeen105
139. Goederenrechtelijke functie105
140. Bewijsfunctie106
141. Actiefunctie107
142. Materiºle functie108
143. Aansprakelijkheidsfunctie110
144. Bezit als feit en recht110
2.2.2 Verkrijging en verlies111
145. Overzicht van bezitsverkrijgingen111
146. Bezitsverlies112
147. Occupatie113
148. Overdracht en analoge bezitsverschaffing114
149. Verschaffing van feitelijke macht115
150. Bezitsoverdracht zonder feitelijke overgave: overzicht116
151. Bezitsoverdracht constituto possessorio116
152. Bezitsoverdracht brevi manu116
153. Bezitsoverdracht longa manu116
154. Bezitsoverdracht sine manu117
155. Bezitsverschaffing door houder zonder feitelijke overgave118
156. Bezitsverkrijging onder algemene titel118
157. Individualisatie120
2.3 Houderschap120
158. Verhouding120
159. Rechtsgevolgen en functies120
160. Houderschap als feit en recht121
161. Verkrijging en verlies122
2.4 Bewind122
162. Omschrijving en wettelijke grondslag122
163. Behandeling buiten dit boek123

3. EIGENDOM EN OVERIG TOEBEHOREN125
3.1 Inleiding125
164. Algemeen125
165. Regeling wetgever125
3.2 Eigendom125
3.2.1 Omschrijving en functie125
166. Verkenning125
167. Internationaal gerespecteerd grondrecht127
168. Omschrijving129
169. Andere mogelijke kenmerken130
3.2.2 Voorwerp130
170. Algemeen130
171. Individualisatie in het algemeen131
172. Individualisatie van onroerende zaken: grondafbakening132
173. Eigendom van hetgeen in en op de grond is133
3.2.3 Rechtsgevolgen en functies136
174. Overzicht136
175. Gebruiksrecht137
176. Generatievermogen138
177. Beschikkingsbevoegdheid138
178. Revindicatie en overige rechtsvorderingen139
3.2.4 Beperkingen140
179. Overzicht140
180. Publiekrechtelijke beperkingen142
181. Onrechtmatige eigendomsuitoefening: algemeen143
182. Misbruik van eigendomsbevoegdheid144
183. Hinder144
184. Burenrecht147
185. Overige privaatrechtelijke beperkingen van rechtswege148
186. Door eigenaar zelf op zich genomen, privaatrechtelijke beperkingen149
187. Overige privaatrechtelijke beperkingen149
3.2.5 Varianten van eigendom150
188. Overzicht150
189. Relatieve eigendom150
190. Periode-eigendom (timesharing)151
191. Eigendom van bestanddelen151
192. Voorwaardelijke eigendom (onder meer eigendomsvoorbehoud)152
193. Fiduciaire eigendom: algemeen152
194. Fiducia cum creditore (zekerheidsoverdracht)153
195. Consequenties van afschaffing voor rechtspraktijk156
196. Leasing: algemeen156
197. Hoofdvormen van leasing156
198. Leaseconstructies getoetst aan art. 3:84 lid 3158
199. Factoring160
199a Securitisatie (securitisation) en covered bonds161
199b Repo’s en andere financiºlezekerheidsovereenkomsten162
200. Fiducia cum amico163
201. Toebehoren (‘eigendom’) ten titel van beheer en trust: algemeen164
202. Trust (beheerstoebehoren) anders dan krachtens overdracht166
203. Trust (beheerstoebehoren) krachtens overdracht167
204. Economische eigendom168
3.2.6 Verkrijging en verlies170
205. Verkrijging170
206. Verlies171
3.3 Toebehoren van rechten172
207. Verkenning172
208. Voorwerp, kwaliteitsrekening173
209. Rechtsgevolgen en functies175
210. Beperkingen175
211. Varianten van toebehoren176
212. Verkrijging en verlies177
3.4 Gemeenschap178
3.4.1 Introductie178
213. Begrip en plaatsbepaling178
214. Systeem van de wet179
215. Soorten gemeenschappen181
216. Inhoud, verkrijging en verlies van gemeenschap182
3.4.2 Rechten, verplichtingen en bevoegdheden van deelgenoten183
217. Kenbronnen183
218. Partijregeling of rechterlijke regeling van bevoegdheden ten aanzien van gemeenschappelijke goederen en aandelen183
219. Algemene wettelijke regeling van bevoegdheden ten aanzien van gemeenschappelijke goederen184
220. Algemene wettelijke regeling van beschikkingsbevoegdheid over aandeel186
221. Speciale beschikkingsbevoegdheidsregels voor bijzondere gemeenschappen187
3.4.3 Verdeling188
222. Begrip188
223. Wettelijke verdelingsregeling: introductie190
224. Vorderingsbevoegdheid190
225. Vorm van verdeling191
226. Criteria en wijzen van verdeling191
227. Nietige en vernietigbare verdelingen192
228. Werking van de verdeling193
229. Verblijvensbeding en levering195
3.4.4 Mandeligheid195
230. Omschrijving en plaatsbepaling195
231. Wijzen van ontstaan197
232. Rechten en verplichtingen van mede-eigenaars mandeligheid198
233. Wijzen van beºindiging198
3.4.5 Appartementsrecht199
234. Verkenning199
235. Omschrijving en plaatsbepaling199
236. Splitsingsbevoegdheid201
237. Splitsingseisen203
238. Rechten en verplichtingen van gerechtigden: algemeen204
239. Wettelijke rechten en verplichtingen205
240. Vraag naar goederenrechtelijk effect206
241. Vereniging van eigenaars207
242. Beschikking over en verhaal op appartementsrecht208
243. Wijziging en opheffing van splitsing209

4. ORIGINAIRE WIJZEN VAN VERKRIJGING211
4.1 Inleiding211
244. Originaire versus derivatieve verkrijging211
245. Originaire wijzen van verkrijging buiten hoofdstuk 4212
246. Overzicht van te behandelen originaire soorten213
4.2 Verjaring216
247. Omschrijving en plaatsbepaling216
248. Verband tussen verkrijgende en bevrijdende verjaring217
249. Functies van verjaring en aanvaardbaarheid daarvan218
250. Verkrijgende verjaring voor bezitter te goeder trouw221
251. Aard van bezit als eis voor verkrijgende verjaring221
252. Eis van goede trouw222
253. Berekening van termijn, stuiting en verlenging223
254. Verkrijgende verjaring voor bezitter ongeacht goede trouw224
255. Oneigenlijke verkrijgende verjaring door tenietgaan beperkt recht225
256. Gevolgen van verkrijgende verjaring226
257. Inschrijving in de openbare registers226
258. Verjaring en openbare orde227
259. Verhouding tot vervaltermijnen228
4.3 Occupatie228
261. Algemeen228
262. Soorten res nullius229
4.4 Vinderschap230
263. Algemeen230
264. Eisen voor eigendomsverkrijging: overzicht230
265. Basiseisen voor vinderschap231
266. Uitzonderingen233
267. Retentierecht respectievelijk eigendomsrecht233
268. Vindersloon234
269. Overgang rechtspositie vinder234
270. Voordelen voor gemeente234
271. Besluit gevonden voorwerpen235
272. Verhouding met Boek 6235
4.5 Schatvinding235
273. Eisen voor eigendomsverkrijging235
274. Uitzonderingen236
275. Verhouding tussen schatvinding en vinderschap237
276. Schatvinding geeft mede-eigendom237
277. Schat in met beperkt recht bezwaarde grond237
278. Schatvinding in dienstbetrekking238
4.6 Natrekking238
279. Algemeen238
280. Goederenrechtelijke ratio, verbintenisrechtelijke begeleiding239
281. Eisen waaronder aanwezigheid van ‘hoofdzaak’240
282. Natrekking bij onroerende zaken240
283. Natrekking bij roerende zaken240
284. Vermenging met hoofdzaak241
4.7 Verbinding242
285. Algemeen242
286. Vermenging zonder hoofdzaak242
287. Oneigenlijke vermenging243
4.8 Zaaksvorming244
288. Omschrijving en plaatsbepaling244
289. Zaaksvorming voor eigenaar oorspronkelijke zaak of voor zichzelf245
290. Zaaksvorming voor een of meer eigenaars oorspronkelijke zaak247
291. Remedies tegen art. 5:16 lid 2 voor eigenaar oorspronkelijke zaak248
4.9 Vruchttrekking250
292. Algemeen250
293. Genotsgerechtigden250
4.10 Substitutie251
294. Algemeen251
295. Overzicht van gevallen252

5. OVERDRACHT255
5.1 Inleiding255
296. Plaatsing en verkenning255
297. Omschrijving255
298. Wetssystematiek256
299. Overdracht en andere derivatieve verkrijgingen257
300. Reºle executie en overdracht258
301. Overdracht van ongevraagd toegezonden zaken259
302. Overzicht van eisen voor overdracht259
303. Beslissend moment voor overdrachtseisen260
304. Aard van goederenrechtelijke overdrachtscasus261
305. Goederenrecht en billijkheid263
306. Verbintenisrechtelijke verzachting van goederenrechtelijke pijn263
5.2 Overdraagbaarheid264
307. Algemeen264
308. Zaken en beperkte rechten265
309. Vorderingen in het algemeen en art. 3:83 lid 1266
310. Wilsrechten en art. 3:83 lid 1267
311. Vorderingen: gestipuleerde uitzondering268
312. Andere vermogensrechten270
313. Onoverdraagbaarheid, verpanding en verhaal271
5.3 Rechtsgeldige titel voor levering272
5.3.1 Titelproblemen in het algemeen272
314. Begrip en aard272
315. Goederenrechtelijk relevante titeleigenschappen273
316. Bepaaldheid van omschrijving273
317. Datum van titel en art. 3:298274
318. Titelgebrek en causaal stelsel276
319. Aard van titelgebreken: methode van analyse278
5.3.2 Overzicht van titelgebreken naar gelang hun effect279
320. Goederenrechtelijk effect met terugwerkende kracht279
321. Wel goederenrechtelijk effect maar geen terugwerkende kracht280
322. Noch goederenrechtelijk effect noch terugwerkende kracht281
323. Praktische betekenis van goederenrechtelijk effect282
324. Praktische betekenis van terugwerkende kracht283
5.4 Rechtsgeldige levering285
5.4.1 Introductie285
325. Goederenrechtelijke overeenkomst naast leveringshandeling285
326. Goederenrechtelijke overeenkomst: algemeen285
327. Goederenrechtelijke overeenkomst, voltooiing van levering en overdracht288
328. Relevantie van eis van goederenrechtelijke overeenkomst289
329. Leveringshandeling in het algemeen290
5.4.2 Registerzaken290
330. Onroerende zaken290
331. Eis van notariºle akte290
332. Inhoud van notariºle akte291
333. Taak bewaarder292
334. Inschrijving in de openbare registers292
335. Te boek staande schepen en luchtvaartuigen293
5.4.3 Roerende niet-registerzaken293
336. Algemeen293
337. Levering door houder of bezitter294
338. Bijzonderheden ten aanzien van levering c.p.294
339. Uitwerking van art. 3:90 lid 2294
340. Levering door ander dan houder of bezitter296
5.4.4 Vorderingen en andere relatieve rechten297
341. Algemeen297
342. Verweermiddelen van schuldenaar in geval van overdracht298
343. Vorderingen aan toonder298
344. Vorderingen aan order298
345. Vorderingen op naam: algemeen299
346. Overzicht van hier en elders te behandelen stof300
347. Cessie-akte301
348. Mededeling als constitutief vereiste voor openbare cessie versus stille cessie301
349. Eisen aan mededeling bij openbare cessie303
350. Openbare cessie van vordering op onbekende debiteur304
351. Documentatierecht en betalingsplicht van debiteur304
352. Rechtspositie debiteur van gecedeerde vordering305
353. Cessie ter incasso306
354. Factoring307
5.4.5 Andere goederen308
355. Onafhankelijke, beperkte rechten308
356. Afhankelijke rechten en nevenrechten308
357. Overige goederen308
5.4.6 Aandelen in goederen309
358. Algemeen309
359. Appartementsrechten309
5.5 Beschikkingsbevoegdheid309
5.5.1 Introductie309
360. Begrip309
361. Uitsluitingen en beperkingen310
362. Ratio en uitholling311
363. Beslissend moment voor beoordeling van beschikkingsbevoegdheid311
364. Uitzonderingen op beschikkingsbevoegdheidseis: algemeen311
365. Verkrijgers van beschermde derden312
5.5.2 Derdenbescherming ex art. 3:86, subsidiair art. 3:88312
366. Verkenning, geschiedenis en ratio312
367. Bescherming van rechtswege?314
368. Overzicht van eisen voor bescherming ex art. 3:86315
369. Vereiste aard van goed315
370. Eisen van art. 3:83-84 afgezien van beschikkingsbevoegdheid316
371. Verkrijging anders dan om niet317
372. Verkrijging te goeder trouw318
373. Moment waarop goede trouw dient te bestaan319
374. Uitzondering 1: diefstal320
375. (a) Consumentenbescherming321
376. (b) Verkrijgingen van waardepapieren322
377. (c) Vervaltermijn van drie jaar323
378. Uitzondering 2: beschermd cultuurgoed323
379. Uitzondering 3: schending wegwijsplicht324
380. Uitwerking wegwijsplicht325
381. Bescherming tegen oorspronkelijk rechthebbende en beperkt gerechtigde326
382. Uitzondering 1-3 en verval beperkt recht327
383. Subsidiaire bescherming van art. 3:88 bij levering door akte sec328
384. Subsidiaire bescherming van art. 3:88 bij cultuurgoederen328
5.5.3 Derdenbescherming ex art. 3:88329
385. Verkenning, wetsgeschiedenis en ratio329
386. Rechtsgeschiedenis331
387. Bescherming tegen oorspronkelijk rechthebbende en beperkt gerechtigde331
388. Bescherming van rechtswege?332
389. Overzicht van eisen voor bescherming ex art. 3:88332
390. Vereiste aard van goed332
391. Overdracht of bezwaring333
392. Verkrijging te goeder trouw333
393. Art. 3:88, art. 3:23 en art. 3:11334
394. Art. 3:88, 23, 24-27 en 11335
395. Beschikkingsonbevoegdheid op grond van titel- of leveringsgebrek337
396. Verkrijging al of niet anders dan om niet338
5.5.4 Overige bescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid339
397. Overzicht339
398. Misbruik van bevoegdheid340
399. Redelijkheid en billijkheid340
400. Opgewekte schijn van beschikkingsbevoegdheid341
401. Bescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid van gehuwde342
402. Beschikkingsonbevoegdheid door bewind, lastgeving en trust342
403. Surseance van betaling en faillissement343
404. Registerbescherming344
405. Bescherming tegen actio Pauliana345
406. Convalescentie346
407. Bescherming tegen reclame347
408. Bescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid buiten BW347
5.6 Bijzondere overdrachten348
5.6.1 Introductie348
409. Overzicht348
5.6.2 Overdracht onder voorwaarde348
410. Begrip voorwaarde348
411. Uitwerking voor overdracht onder opschortende voorwaarde350
412. Uitwerking voor overdracht onder ontbindende voorwaarde351
413. Voorwaardelijke of onvoorwaardelijke overdracht352
414. Mogelijkheid352
415. Bijzonderheden353
416. Geen terugwerkende kracht355
417. Varianten356
5.6.3 Eigendomsvoorbehoud356
418. Verkenning en omschrijving356
419. Eigendomsvoorbehoud als zekerheidsrecht357
5.6.4 Overdracht van toekomstige goederen358
420. De constructie van overdracht van toekomstige goederen358
421. Toebehoren en/of beschikkingsbevoegdheid359
422. Alternatief voor overdracht van toekomstige goederen360
423. Overdracht bij voorbaat en faillissement361
424. Mogelijkheid361
425. Bijzonderheden362
426. Tegenwoordige versus toekomstige vorderingen in het bijzonder: overzicht363
427. Tegenwoordige versus toekomstige vorderingen: verkenning364
428. Belang van onderscheid tussen tegenwoordige, enkel en dubbel toekomstige vorderingen364
429. Grondslag in bestaande rechtsverhouding365
430. Kwalificatie van vorderingen onder opschortende tijdsbepaling en tot periodieke betaling366
431. Verhouding met bestaande vorderingen onder opschortende voorwaarde367
432. Dubbele overdracht en cumulatie van overdracht en beslag bij voorbaat369
5.6.5 Overdracht onder tijdsbepaling en timesharing370
433. Geen aanvaarding wel conversie370
434. Timesharing371
435. Constructie372
436. Timesharing richtlijn373
5.6.6 Overdracht door middel van tussenpersoon van verkrijger373
437. Onmiddellijke en middellijke vertegenwoordiging373
438. Vereisten voor directe verkrijging door de principaal374
439. Onmiddellijke vertegenwoordiging375
440. Overdrachtsgebreken376
441. Levering van toekomstige goederen bij tussenpersoon377
5.6.7 Overdracht door tussenpersoon van vervreemder378
442. Eisen voor directe verkrijging door derde378
443. Overdrachtsgebreken en levering bij voorbaat379

6. BEPERKTE RECHTEN IN HET ALGEMEEN381
6.1 Inleiding381
449. Plan van behandeling381
6.2 Begrip en wetssystematiek381
6.2.1 Begrip381
450. Afgeleid recht381
451. Moederrecht382
6.2.2 Wetssystematiek383
452. Plaats in de wet383
453. Schakelbepaling383
6.3 Inhoud384
454. Algemeen384
455. Gesloten systeem384
456. Grenzen moederrecht bepalend384
457. Dwingend recht, tenzij385
458. Verbandcriterium385
6.4 Rechtsgevolgen387
6.4.1 Exclusiviteit, droit de suite en goederenrechtelijke acties387
459. Exclusiviteit en droit de suite387
460. Goederenrechtelijke acties388
6.4.2 Prioriteitsbeginsel389
461. Algemeen389
462. Toepassing: meerdere gebruiksrechten390
463. Toepassing: meerdere zekerheidsrechten391
464. Toepassing: zekerheidsrecht, daarna gebruiksrecht392
465. Toepassing: gebruiksrecht, daarna zekerheidsrecht393
466. Rangwisseling393
6.4.3 Tekortschieten394
467. Sancties op ‘wanprestatie’394
6.5 Ontstaan395
6.5.1 Vestiging395
468. Terminologie en schakelbepaling395
469. Vestigingsvereisten395
470. Derdenbescherming396
470a Bekrachtiging397
6.5.2 Overige wijzen van ontstaan398
471. Voorbehoud398
472. Verjaring398
473. Substitutie399
473a Van rechtswege399
6.6 Overgang400
6.6.1 Van rechtswege400
474. Afhankelijke en nevenrechten400
6.6.2 Overdracht401
475. Overdraagbaarheid401
476. Overige overdrachtsvereisten401
477. Derdenbescherming402
6.7 Tenietgaan402
478. De opsomming van art. 3:81 lid 2402
479. Afstand nader beschouwd403
480. Vermenging nader beschouwd404
481. Overige wijzen van tenietgaan405

7. ZEKERHEIDSRECHTEN407
7.1 Inleiding407
482. Goederenrechtelijke en persoonlijke zekerheden407
483. Persoonlijke zekerheden nader407
484. Oneigenlijke zekerheden409
485. Overdracht tot zekerheid?410
7.2 Eigendomsvoorbehoud413
7.2.1 Maatschappelijke en juridische betekenis413
486. Maatschappelijke betekenis413
487. Huurkoop414
488. Juridische betekenis415
7.2.2 Constructie en reikwijdte416
489. Overdracht onder opschortende voorwaarde van betaling416
490. Tot zekerheid van welke vorderingen418
491. De opsomming van art. 3:92 lid 2419
492. Vervulling voorwaarde op andere wijze421
7.2.3 Positie vervreemder en verkrijger421
493. Voorwaardelijk eigendomsrecht vervreemder421
494. Voorwaardelijk eigendomsrecht verkrijger423
495. Verkrijger beschikt bevoegdelijk over onvoorwaardelijke eigendom424
496. Verkrijger beschikt onbevoegdelijk over onvoorwaardelijke eigendom; derdenbescherming426
497. Goede trouw426
7.2.4 Rechtskarakter en confrontatie met rechten van derden428
498. Hybride karakter: zelfstandig zekerheidsrecht428
499. Confrontatie met rechten van derden429
7.2.5 Tenietgaan430
500. Wijzen van tenietgaan430
501. Obligatoire aspecten432
7.2.6 Vervallen433
502. Vervallen433
7.3 Algemene bepalingen voor pand en hypotheek433
7.3.1 Introductie433
503. Algemeen433
504. Terminologie434
505. Beperkte zekerheidsrechten435
506. Wijzen van totstandkoming436
7.3.2 Object van bezwaring436
507. Overdraagbare zaken en rechten436
508. Toekomstige goederen en enkel naar de soort bepaalde goederen439
509. Substitutie440
7.3.3 Gesecureerde vordering441
510. Vordering tot voldoening van een geldsom441
511. Bestaande en toekomstige vorderingen441
512. Accessoriteit444
513. Derdenpand of -hypotheek445
7.3.4 Executie en verhaal446
514. Parate executie446
515. Hoofdregel: openbare verkoop448
516. Uitzondering: onderhandse verkoop448
517. Onderhandse verkoop bij pand450
518. Verkoop volgens regels voor hypotheek451
519. Verbod van toe-eigening451
520. Verdeling van de opbrengst452
521. Separatisme453
7.3.5 Diversen456
522. Ondeelbaarheid456
523. Zekerheden in gezamenlijk verband457
524. Tenietgaan458
7.4 Pand459
7.4.1 Introductie459
525. Maatschappelijke betekenis459
526. Voorwerp van pandrecht; wettelijke regeling459
527. Ontstaan460
7.4.2 Pandrecht op roerende zaken c.a.462
528. Vuistpand op roerende zaken462
529. Vuistpand op rechten aan toonder of order462
530. Vuistpand op vruchtgebruik463
531. Bescherming tegen (beperkte) beschikkingsonbevoegdheid463
532. Aan vuistpand verbonden voorrang465
533. Stil pand op roerende zaken c.a.465
534. Positie stil pandhouder469
535. Pandrecht op toekomstige roerende zaken c.a.470
536. Vervreemdingsbevoegdheid pandgever471
537. Omzetting in vuistpand472
538. Vervallen474
539. Voorbehoud van pandrecht474
540. Confrontatie vuist- en stil pand met rechten van derden475
7.4.3 Pandrecht op vorderingen op naam c.a.477
541. Openbaar pandrecht op vorderingen op naam477
542. Bescherming tegen (beperkte) beschikkingsonbevoegdheid478
543. Stil pand op vorderingen op naam479
544. Omzetting in openbaar pand480
545. Pandrecht op toekomstige vorderingen op naam481
546. Verpanding van vorderingen in de praktijk; bepaaldheidsvereiste483
547. Inningsbevoegdheid486
548. Pandrecht op het geïnde489
549. Verhaalsuitoefening tijdens faillissement en na derdenbeslag491
550. Uitoefening van accessoria493
551. Confrontatie van openbaar en stil pand met rechten van derden493
7.4.4 Overige rechten en verplichtingen495
552. Bevoegdheden pandgever en -houder495
553. Verplichtingen pandhouder496
7.4.5 Executie en verhaal497
554. Verwijzing497
555. Omvang executiebevoegdheid497
556. Stil pandrecht op roerende zaken498
557. Pandrecht op vorderingen op naam498
557a Pandrecht in de zin van art. 7:51499
7.4.6 Einde van het pandrecht500
558. Speciale wijzen van beºindiging van pandrecht500
7.4.7 Vervallen501
559. Vervallen501
560. Vervallen501
7.5 Hypotheek501
7.5.1 Introductie501
561. Maatschappelijke betekenis501
562. Voorwerp van hypotheekrecht; wettelijke regeling502
563. Typen502
7.5.2 Ontstaan503
564. Algemeen503
565. Vestiging algemeen504
566. Inhoud van de hypotheekakte504
567. Bescherming tegen (beperkte) beschikkingsonbevoegdheid506
7.5.3 Rangorde506
568. Algemeen506
569. Hypotheek voor onbetaalde kooppenningen507
570. Rangwijziging507
571. Confrontatie van hypotheek met rechten van derden508
7.5.4 Huurbeding509
572. Betekenis509
573. Inhoud510
574. Tegen wie in te roepen510
575. Door wie in te roepen511
576. Gevolgen van het inroepen512
7.5.5 Overige bijzondere bedingen513
577. Beding van niet-verandering513
578. Beding toevoegingen tot onderpand te doen strekken513
579. Beheers- en ontruimingsbeding513
580. Beding tot executie volgens hypotheekregels514
7.5.6 Overige rechten en verplichtingen514
581. Zorgverplichting hypotheekgever514
582. Beheers- en beschikkingsbevoegdheid515
583. Ius tollendi515
7.5.7 Executie en verhaal516
584. Verwijzing516
585. Omvang executiebevoegdheid516
586. Overnemen van de executie516
587. Verdeling opbrengst nader516
588. Zuivering517
589. Overige gevolgen518
7.5.8 Einde van het hypotheekrecht519
590. Wijzen van tenietgaan519
591. Doorhaling519
7.5.9 Vervallen520
592. Vervallen520
593. Vervallen520

8. BEPERKTE GENOTSRECHTEN521
8.1 Inleiding521
594. Goederenrechtelijke en persoonlijke genotsrechten521
595. Plan van behandeling522
8.2 Vruchtgebruik522
8.2.1 Introductie522
596. Begrip522
597. Maatschappelijke betekenis523
598. Duur524
599. Object; substitutie525
600. Belegging van gelden527
601. Vervreemden en verteren527
602. Sancties op tekortschieten528
8.2.2 Bevoegdheden vruchtgebruiker528
603. Vruchttrekking528
604. Gebruik en verbruik528
605. Beheer; algemeen529
606. Beheer; inning vorderingen529
607. Beheer; vervreemding overeenkomstig bestemming530
608. Beheer; verhuur of verpachting530
609. Verdergaande beschikkingsbevoegdheid531
610. Overige handelingen532
8.2.3 Overige rechten en verplichtingen532
611. Boedelbeschrijving, zekerheidstelling, jaaropgave532
612. Zorg goed vruchtgebruiker532
613. Verandering bestemming532
614. Ius tollendi533
615. Verzekering533
616. Afzondering enkel naar de soort bepaalde goederen533
617. Procederen534
618. Lasten en herstellingen534
619. Bedingen en vestigen van erfdienstbaarheden535
620. Restitutie535
8.2.4 Ontstaan, beschikking, tenietgaan535
621. Ontstaan535
622. Overdracht en bezwaring536
623. Tenietgaan537
8.2.5 Enige bijzondere bepalingen537
624. Vruchtgebruik op aandelen537
625. Vruchtgebruik en bewind538
626. Vruchtgebruik van een algemeenheid538
627. Vruchtgebruik op een appartementsrecht539
8.3 Gebruik en bewoning539
628. Algemeen539
629. Persoonsgebonden karakter539
630. Recht van gebruik540
631. Recht van bewoning540
8.4 Erfdienstbaarheden540
8.4.1 Introductie540
632. Terminologie540
633. Rechtskarakter541
634. Afgrenzing ten opzichte van andere rechtsfiguren541
635. Eigenaar542
636. Onroerende zaak; erf; onderlinge afstand543
637. ‘Ten behoeve van’543
638. Maatschappelijke betekenis544
8.4.2 Inhoud van de last544
639. Dulden of niet doen544
640. Aanbrengen van gebouwen, werken of beplantingen546
641. Onderhoud546
8.4.3 (Overige) inhoud en uitoefening546
642. Retributie546
643. Criteria ter bepaling inhoud en uitoefening547
644. Verleggingsrecht548
645. Verrichtingen op dienend erf548
8.4.4 Verdeling erven; hoofdelijke verbondenheid549
646. Verdeling erven549
647. Hoofdelijke verbondenheid550
8.4.5 Ontstaan, wijziging en tenietgaan550
648. Ontstaan550
649. Wijziging of opheffing op vordering eigenaar dienend erf551
650. Wijziging op vordering eigenaar heersend erf553
651. (Overige) wijzen van tenietgaan553
8.4.6 Kwalitatieve verplichtingen554
652. Maatschappelijke en juridische achtergrond554
653. Goederenrechtelijke alternatieven555
654. Verbintenisrechtelijk alternatief: het kettingbeding555
655. Een tussenvorm: de kwalitatieve verplichting556
656. Vereisten voor derdenwerking557
657. Ontbreken van derdenwerking558
658. Overgang recht op tegenprestatie558
659. Bedingen ter beperking van beschikkingsbevoegdheid559
660. Verbintenisrechtelijke aspecten559
661. Rechterlijke wijziging of ontbinding559
8.5 Erfpacht560
8.5.1 Introductie560
662. Begrip; terminologie560
663. Maatschappelijke betekenis560
664. Inhoud; goederenrechtelijke werking563
8.5.2 Bevoegdheden erfpachter564
665. Hoofdregel: genot als een eigenaar564
666. Uitzondering: wijziging bestemming565
667. Ius tollendi; retentierecht eigenaar565
668. Vruchttrekking565
669. Ondererfpacht566
670. Verhuur of verpachting567
8.5.3 Overige rechten en verplichtingen567
671. Canon567
672. Procederen568
673. Lasten en herstellingen; aansprakelijkheid569
674. Bedingen en vestigen van erfdienstbaarheden569
675. Vergoeding na einde erfpacht570
8.5.4 Ontstaan en overdracht570
676. Ontstaan570
677. Overdracht571
8.5.5 Duur, wijziging en tenietgaan572
678. Duur572
679. Wijziging of opheffing573
680. Opzegging door de erfpachter574
681. Opzegging door de eigenaar574
682. (Overige) wijzen van tenietgaan575
8.6 Opstal576
8.6.1 Introductie576
683. Begrip; terminologie576
684. Zelfstandig of afhankelijk577
685. Maatschappelijke betekenis577
8.6.2 Bevoegdheden opstaller579
686. Algemeen579
687. Bevoegdheden ten aanzien van de opstallen579
688. Bevoegdheden ten aanzien van de onroerende zaak579
689. Onderopstal580
690. Verhuur of verpachting580
8.6.3 Overige rechten en verplichtingen580
691. Retributie580
692. Procederen580
693. Bedingen en vestigen van erfdienstbaarheden580
694. Bevoegdheden bij einde opstalrecht581
8.6.4 Ontstaan en overdracht581
695. Ontstaan581
696. Overdracht582
8.6.5 Duur, wijziging en tenietgaan583
697. Duur583
698. Wijziging583
699. Tenietgaan583

9. BESLAG, VERHAAL EN VOORRANG585
9.1 Inleiding585
700. Plan van behandeling585
9.2 Beslag585
701. Algemeen585
702. Blokkerende werking586
703. Prioriteitsbeginsel588
704. Positie executant589
9.3 Verhaal en voorrang589
9.3.1 Verhaalsrecht algemeen589
705. Verband met goederenrecht; wettelijk systeem589
706. Verhaalsrecht op alle goederen590
707. Hoofdregel: paritas creditorum591
708. Uitzonderingen592
709. Hoofdregels van rangorde593
710. Voorrang beperkt gerechtigde594
9.3.2 Voorrechten594
711. Voorrang bij verhaal594
712. Gesloten systeem; onderscheiding595
713. Rechtskarakter596
714. Substitutie597
715. Bijzonder voorrecht wegens kosten tot behoud598
716. Bijzonder voorrecht wegens aanneming van werk598
717. Bijzonder voorrecht op appartementsrecht599
718. Bijzonder voorrecht op vordering uit aansprakelijkheidsverzekering600
719. Algemene voorrechten600
720. Vervallen601
9.3.3 Retentierecht601
721. Verhouding tot algemeen opschortingsrecht601
722. Bij de wet aangegeven gevallen602
723. Afgifte van een zaak603
724. Rechtskarakter604
725. Zorgplicht; kosten605
726. Derdenwerking algemeen605
727. Derden met een posterieur recht op de zaak606
728. Derden met een anterieur recht op de zaak608
729. Verhaalsrecht met voorrang611
730. Faillissement van de schuldenaar611
731. Tenietgaan612
9.3.4 Fiscaal voorrecht en bodemrecht615
732. Fiscaal voorrecht615
733. Fiscaal bodemrecht616

Trefwoordenregister621
Jurisprudentieregister645
Wetsartikelenregister661