Van familiebedrijf naar familiekapitaal

Voorwoord 9

Deel 1 Familiebedrijf 11

1 Bezit van het familiebedrijf 13
1.1 Definitie familiebedrijf 13
1.2 Aanmerkelijk belang 14
1.3 Holdingstructuur 15
1.3.1 Risicoscheiding 16
1.4 Soorten aandelen 19
1.5 Flex BV 21
1.6 Aandeelhoudersrechten 22
1.7 Afspraken tussen aandeelhouders 24
1.7.1 Blokkeringsregeling 24
1.7.2 Aandeelhoudersovereenkomst 26
1.7.3 Familiestatuut 29
1.8 Stichting administratiekantoor 30

2 Inkomen uit het familiebedrijf 33
2.1 Winst 33
2.1.1 Commerciële winst 33
2.1.2 Fiscale winst 35
2.2 Dividend 36
2.2.1 Belastingdruk familiebedrijf 36
2.2.2 Deelnemingsvrijstelling 38
2.2.3 Fiscale eenheid 40
2.3 Salaris of dividend? 47
2.3.1 Gebruikelijkloonregeling 48
2.3.2 Managementfee 50
2.4 Sociale zekerheid 50
2.5 Pensioen opbouwen 51


3 Financiering van het familiebedrijf 55
3.1 Financiering met eigen vermogen 55
3.2 Externe financiering met vreemd vermogen 57
3.2.1 Object- of projectfinanciering 58
3.2.2 Financiering werkkapitaal 58
3.2.3 Leasing en factoring 61
3.2.4 Stapelfinanciering 62
3.3 Interne financiering met vreemd vermogen 62
3.3.1 Lening van uit privé: TBS-regeling 63
3.3.2 Zekerheden vanuit privé 65
3.3.3 Onzakelijke lening 66
3.3.4 Leningen binnen een holdingstructuur: soms geen renteaftrek 68
3.4 Financiering grote dividenduitkering 70
3.5 Alternatief voor superdividend: Recap 74

4 Het bedrijfspand binnen het familiebedrijf 75
4.1 Bedrijfspand in een holding-BV 75
4.1.1 Benutten holdingstructuur 75
4.1.2 Fiscale winstbepaling 76
4.1.3 Verkoop pand: vorming herinvesteringsreserve 78
4.2 Bedrijfspand in vastgoed-BV 79
4.2.1 Verkoop aandelen: belastinguitstel 81
4.2.2 Verkoop aandelen: overdrachtsbelasting 83
4.3 Bedrijfspand in privé 86
4.3.1 TBS-regeling 86
4.3.2 BV of privé? 89
4.4 Kopen of huren? 90

Deel 2 Overdracht 91

5 Verkoop van het familiebedrijf 93
5.1 Voorbereidingen op de overdracht 93
5.1.1 Strategische oriëntatie 93
5.1.2 Verkoopklaar maken 94
5.2 Verkoopproces 96
5.3 Fiscale en juridische aspecten 99
5.3.1 Aandelentransactie 99
5.3.2 Activa/passivatransactie 102
5.3.3 Overdracht via preferente aandelen 103

5.4 Financiering van de overname 103
5.4.1 Overnameholding 103
5.4.2 Financieringsstructuur 107

6 Overdracht door overlijden 111
6.1 Erfrecht 111
6.2 Erfbelasting 113
6.2.1 Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) 114
6.3 Inkomstenbelasting bij overlijden 118
6.4 Schenken van aandelen 119

Deel 3 Familiekapitaal 121

7 Structurering familiekapitaal 123
7.1 Beleggen in BV of in privé? 123
7.1.1 Beleggen in de BV 124
7.1.2 Dividend uitkeren en beleggen in privé 125
7.1.3 Lenen van de BV en beleggen in privé 128
7.1.4 Beleggen in 5%-belangen (stapelaars) 130
7.1.5 Vrijgestelde beleggingsinstelling (VBI) 131
7.2 Buitenlandroutes 131
7.2.1 Emigratie aandeelhouder 132
7.2.2 Zetelverplaatsing 132
7.2.3 Buitenlandse beleggingsdochter 133
7.3 Pensioen-BV 134
7.4 Van Box 3 naar Box 2 135
7.4.1 Storting in BV 135
7.4.2 Storting in VBI 136
7.4.3 Open fonds voor gemene rekening in plaats van een BV 139
7.5 Investeren in vastgoed 140
7.5.1 In BV of in privé? 141
7.5.2 Meer dan normaal vermogensbeheer 142
7.6 Woningfinanciering 143
7.6.1 Lenen bij de BV of bij de bank? 143
7.6.2 Familiebank 145
7.7 Vermogensoverdracht bij leven 145
7.7.1 Schenkingsplan 146
7.7.2 Beperking beschikkingsmacht kinderen 147
7.8 Privacystructuren voor familievermogen 148


Hoofdredacteur 151
Over de auteurs 153
Trefwoordenregister 155