Praktische informatie over Sociale zekerheid 2017

Bij Praktische informatie over Sociale Zekerheid / V
Overzicht van kaders / XXXI
Lijst van afkortingen / XXXIII

HOOFDSTUK 1
Inleiding / 1
1.1 De sociale zekerheid in Nederland / 1
1.1.1 Wijzigingen in 2015 / 2
1.1.2 Wijzigingen in 2016 / 3
1.1.3 Wijzigingen in 2017 / 4
1.2 Het stelsel van sociale zekerheid / 4
1.2.1 Werknemersverzekeringen / 5
1.2.2 Volksverzekeringen / 6
1.2.3 Zorgverzekering / 6
1.2.4 Sociale voorzieningen / 6
1.2.5 ‘Voorziening’ / 7
1.3 Uitvoeringsorganisatie / 7
1.3.1 Parlementaire enquête / 8
1.3.2 Wet SUWI / 8
1.3.3 De uitvoeringsinstanties / 9
1.3.4 UWV / 9
1.3.5 SVB / 10
1.3.6 Zorgverzekeraars en zorgkantoren / 10
1.3.7 CIZ / 10
1.3.8 Zorginstituut Nederland, NZA en IGZ / 11
1.3.9 Gemeentelijke sociale diensten / 11
1.3.10 WMO-loket of zorgloket / 11
1.3.11 Digitaal klantdossier / 12
1.3.12 DigiD / 12
1.3.13 Premiebetaling en -inning / 13
1.4 En hoe zit het met … / 13
1.4.1 Van rechtswege verzekerd zijn / 13
1.4.2 Gemoedsbezwaarden / 14
1.4.3 Gelijke behandeling / 14
1.4.4 Rechtmatig verblijf / 14
1.4.5 Identificatieplicht / 15

HOOFDSTUK 2
Werknemer en werkgever / 17
2.1 In het kort / 17
2.2 Werknemer / 17
2.2.1 Andere arbeidsverhoudingen / 18
2.2.2 Uitbreidingen en beperkingen / 18
2.2.3 Wel dienstbetrekking, niet verzekerd / 18
2.2.4 Geen dienstbetrekking, wel verzekerd / 19
2.3 De arbeidsovereenkomst / 19
2.3.1 Ontbreken gezagsverhouding / 21
2.3.2 Schriftelijk of mondeling? / 21
2.3.3 Rechtsvermoedens / 22
2.3.4 Individuele/collectieve arbeidsovereenkomst / 23
2.3.5 Recht op scholing / 23
2.3.6 Jongeren / 23
2.3.7 Inhoud arbeidsovereenkomst? / 23
2.3.8 Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd / 24
2.3.9 De tijdelijke arbeidsovereenkomst eindigt automatisch / 24
2.3.10 Tussentijds ontslag nemen/krijgen / 24
2.3.11 Verbod op discriminatie / 25
2.3.12 Opeenvolgende tijdelijke contracten / 25
2.3.13 Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd / 26
2.3.14 Proeftijd / 27
2.4 Flexibele arbeidsrelaties en verzekering / 28
2.4.1 Deeltijdarbeid / 28
2.4.2 Uitzendarbeid / 28
2.4.3 De eerste 78 weken / 29
2.4.4 Na de eerste 78 weken / 29
2.4.5 Freelance werk, ‘zzp’ers’ / 29
2.4.6 Oproeparbeid / 30
2.4.7 Cao / 32
2.4.8 Sociale zekerheid / 32
2.4.9 Vakantiewerk en bijbaan / 32
2.5 Verlofregelingen voor de werknemer / 32
2.5.1 Zwangerschaps- en bevallingsverlof en uitkering / 33
2.5.2 Duur van het verlof / 33
2.5.3 Ziek tijdens de zwangerschap of na de bevalling / 34
2.5.4 Eerder stoppen / 36
2.5.5 Baby opgenomen in ziekenhuis / 36
2.5.6 Opdeling bevallingsverlof / 36
2.5.7 Overgang bevallingsverlof bij overlijden werkneemster / 37
2.5.8 Zwangerschaps- en bevallingsverlof vrouwelijke zelfstandigen / 37
2.5.9 Ouderschapsverlof / 38
2.5.10 Calamiteitenverlof en ander kort verzuimverlof / 39
2.5.11 Kraamverlof / 39
2.5.12 Betaald kortdurend zorgverlof / 39
2.5.13 Onbetaald langdurend zorgverlof / 40
2.5.14 Adoptie- en pleegzorgverlof / 40
2.5.15 Levensloopregeling (overgangsregeling) / 40
2.6 Werkgever / 41
2.6.1 Melden bij de Belastingdienst / 41
2.7 Loonadministratie / 41
2.7.1 Salarisspecificatie / 42
2.7.2 Wettelijk minimumloon / 44
2.8 Premiebetaling / 44
2.8.1 Werknemersaandeel in de premie / 45
2.8.2 Werkgeversaandeel in de premie / 45
2.8.3 De WW-premie / 45
2.8.4 Inkomensafhankelijke bijdrage ZVW / 45
2.8.5 WIA-premie / 46
2.8.6 Berekening totaal af te dragen premie / 47
2.8.7 Voorbeeld van een loonberekening en totale loonkosten / 47
2.8.8 Toelichting bruto-nettoberekening / 48
2.8.9 Loon voor premies werknemersverzekeringen / 48
2.8.10 Premieloon / 48
2.8.11 Inkomensafhankelijke bijdrage ZVW / 48
2.8.12 Loonbelasting en premies volksverzekeringen / 48
2.8.13 Nettoloon / 49
2.8.14 Totale loonkosten / 49
2.9 En hoe zit het met … / 49
2.9.1 Loonheffing en inkomstenbelasting / 49
2.9.2 Heffingskortingen / 50
2.9.3 Algemene heffingskorting / 50
2.9.4 Arbeidskorting / 50
2.9.5 Inkomensafhankelijke combinatiekorting / 50
2.9.6 Ouderenkorting / 50
2.9.7 Alleenstaande ouderenkorting / 51
2.9.8 Werkbonus / 51
2.9.9 Jonggehandicaptenkorting / 51
2.10 Ziekte van personeel / 51
2.10.1 Loondoorbetaling bij ziekte / 51
2.10.2 De arbodienst/arbodeskundige / 51
2.10.3 Re-integratie / 53
2.10.4 Subsidies voor de werkgever / 54
2.10.5 Bonussen (premiekortingen) voor werkgevers / 54
2.10.6 Subsidie meerkosten in dienst nemen/houden / 55
2.10.7 No-riskpolis / 55
2.10.8 Werken op proef / 56
2.11 Beslag op loon en uitkeringen / 56
2.11.1 Beslagvrije voet / 57
2.11.2 Waarop is geen beslag mogelijk? / 57
2.11.3 De hoogte van de beslagvrije voet / 58
2.11.4 Hoe wordt beslag gelegd? / 58
2.12 Kinderopvang / 59

HOOFDSTUK 3
Ziekte / 61
3.1 In het kort / 61
3.2 De loondoorbetaling / 62
3.2.1 Passend werk tijdens ziekte / 62
3.2.2 Duur / 62
3.2.3 Langer of korter loon betalen / 63
3.2.4 Huishoudelijk personeel / 64
3.2.5 Opeenvolgende ziektegevallen / 64
3.2.6 Hoogte / 64
3.2.7 Beperkte afwijking bij cao of arbeidsovereenkomst / 64
3.3 Gevolgen voor de werkgever / 64
3.3.1 Ziek melden bij UWV / 65
3.3.2 UWV is ‘poortwachter’ / 65
3.4 Verhouding werkgever/werknemer / 66
3.4.1 Controle en begeleiding / 66
3.4.2 Voorschriften / 67
3.4.3 Stopzetten loon / 67
3.4.4 Plan van aanpak / 67
3.4.5 Re-integratieverslag / 68
3.4.6 Werknemer die de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt / 68
3.4.7 Ontslag tijdens ziekte / 69
3.4.8 Second opinion (deskundigenoordeel) / 69
3.4.9 Re-integratie bij de eigen werkgever / 70
3.4.10 Loondoorbetaling en onbetaald verlof / 71
3.4.11 Zwangerschap en wachttijd WIA / 71
3.5 De ziektewet / 71
3.5.1 Loondoorbetaling of zw-uitkering? / 71
3.5.2 Het vangnet van de Ziektewet / 72
3.5.3 Tijdelijk contract of einde contract / 72
3.5.4 Zieke oproepkrachten / 73
3.5.5 Nawerking Ziektewet / 73
3.5.6 Failliete werkgever / 73
3.5.7 Werknemers die onder de no-riskpolis vallen / 73
3.5.8 Eigen risico dragen voor de Ziektewet / 75
3.6 Voorwaarden voor een ZW-uitkering / 75
3.6.1 Geen recht op loondoorbetaling hebben / 76
3.6.2 Verzekerd zijn / 76
3.6.3 Arbeidsongeschikt zijn / 77
3.6.4 Ziek en hersteld melden / 78
3.6.5 Zich aan de verdere voorschriften houden / 79
3.6.6 Detentie / 79
3.6.7 Wonen in het buitenland / 80
3.6.8 Benadelingshandeling / 80
3.7 De ZW-uitkering / 80
3.7.1 Eerste ziektedag / 80
3.7.2 De hoogte van de ZW-uitkering / 81
3.7.3 Uitkering meer dan 70% / 82
3.7.4 Werken naast de uitkering / 82
3.7.5 Uitbetaling ZW-uitkering en vakantietoeslag / 82
3.7.6 Inhoudingen / 83
3.7.7 De duur van de ZW-uitkering / 83
3.7.8 Keuring na 52 weken ziekte / 83
3.7.9 Einde ZW-uitkering / 83
3.8 Begeleiding en re-integratie / 84
3.9 Hersteldverklaring / 84
3.10 WIA aanvragen / 85
3.11 Voorzieningen / 85
3.12 En hoe zit het met … / 85
3.12.1 Vrijwillige verzekering voor de Ziektewet / 85
3.12.2 Vrijwillige verzekering zwangeren / 86
3.12.3 Werken in het buitenland / 86
3.12.4 Overlijdensuitkering / 86
3.12.5 Bezwaar en beroep / 87
3.13 Toeslagenwet / 87
3.13.1 Voor wie? / 87
3.13.2 Kostendelersnorm / 88
3.13.3 Voor wie niet? / 88
3.13.4 Hoogte van de toeslag / 89
3.13.5 Maximering van de toeslag / 89
3.13.6 Inkomen en inkomensvrijlating / 90
3.13.7 Aanvraag en uitbetaling / 90

HOOFDSTUK 4
Arbeidsongeschiktheid / 95
4.1 In het kort / 95
4.2 De WIA / 96
4.3 Voorwaarden recht op WIA / 97
4.3.1 Werknemer / 97
4.3.2 Wachttijd / 97
4.3.3 Arbeidsongeschikt / 98
4.3.4 Voorschriften / 99
4.3.5 Wonen in het buitenland / 99
4.3.6 Detentie / 99
4.4 Naar de WIA: de aanvraag / 99
4.5 Arbeidsongeschikt / 100
4.5.1 Wat is arbeidsongeschikt voor de WIA en de WAO? / 100
4.5.2 Vaststellen mate van arbeidsongeschiktheid / 100
4.5.3 Hoe gaat de keuring in zijn werk? / 100
4.5.4 Schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidswetten / 102
4.5.5 Volledig en duurzaam arbeidsongeschikt / 102
4.5.6 Gedeeltelijk arbeidsongeschikt / 102
4.5.7 IVA / 102
4.5.8 WGA / 103
4.6 Duur / 103
4.6.1 IVA / 103
4.6.2 Loongerelateerde WGA / 103
4.6.3 WGA-uitkering toegekend voor 1 januari 2016 / 104
4.6.4 WGA-uitkering toegekend op of na 1 januari 2016 / 104
4.6.5 Vaststelling arbeidsverleden / 105
4.6.6 Hoe wordt het arbeidsverleden berekend? / 106
4.6.7 Loonaanvullings- of vervolguitkering / 108
4.7 Hoogte / 109
4.7.1 Dagloon en maandloon / 109
4.7.2 IVA / 109
4.7.3 WGA / 110
4.7.4 Loongerelateerde WGA-uitkering / 110
4.7.5 Loonaanvullingsuitkering / 111
4.7.6 Vervolguitkering WGA / 112
4.7.7 Minder dan 35% arbeidsongeschikt / 113
4.8 Herbeoordeling en herziening van de WIA-uitkering / 113
4.8.1 Lagere restverdiencapaciteit / 113
4.8.2 Hogere restverdiencapaciteit / 114
4.8.3 Uitkering na herziening WGA-uitkering: IOW en IOAW / 115
4.9 De WAO / 115
4.9.1 Zeven arbeidsongeschiktheidsklassen / 116
4.9.2 Hoogte en duur / 116
4.9.3 Uitkeringsregime vanaf 1993 / 116
4.9.4 Vervolguitkering / 117
4.9.5 Het WAO-gat / 118
4.9.6 Minder arbeidsongeschikt: lagere uitkering of kortingsregeling / 118
4.9.7 Lagere uitkering wegens inkomsten / 118
4.9.8 Kortingsregeling verdiensten / 118
4.9.9 Lagere uitkering na een herbeoordeling / 119
4.9.10 Geen werk: WW of TW / 119
4.9.11 Meer arbeidsongeschikt voor de WAO: hogere uitkering / 120
4.10 Re-integratie / 121
4.10.1 Re-integratie-instrumenten / 121
4.10.2 Arbeidsplaatsvoorzieningen / 122
4.10.3 Doelgroep gemeente / 123
4.10.4 Individuele re-integratieovereenkomst (IRO) / 123
4.10.5 Werken op proef / 123
4.10.6 Loonaanvulling (loonsuppletie) / 124
4.10.7 Starterskrediet / 124
4.10.8 Scholing / 124
4.10.9 Andere maatregelen / 124
4.10.10 Ontslagbescherming / 125
4.10.11 Dagloongarantie oudere arbeidsongeschikten / 125
4.11 Werken in WSW-verband / 125
4.12 Hogere uitkering WIA of WAO bij veel zorg en hulp / 126
4.13 Uitbetaling WIA- en WAO-uitkering / 126
4.14 Aanvulling op de WIA/WAO-uitkering / 126
4.14.1 Inkomenscompensatie voor arbeidsongeschikten / 126
4.15 Einde van de WIA/WAO-uitkering / 127
4.16 En hoe zit het met … / 127
4.16.1 Vrijwillige verzekering / 127
4.16.2 Werken in het buitenland / 127
4.16.3 Wonen in het buitenland / 127
4.16.4 WIA/WAO en vakantie / 128
4.16.5 WIA/WAO en pensioen / 128
4.16.6 Bijverdiensten / 128
4.16.7 Onbetaald werk / 129
4.16.8 Overlijdensuitkering / 129
4.16.9 Ten onrechte uitbetaalde WIA- of WAO-uitkering / 130
4.16.10 Bezwaar en beroep / 130
4.17 De WAJONG / 130
4.18 WAJONG vanaf 2015 / 131
4.18.1 Voor wie is de WAJONG bedoeld? / 131
4.18.2 Studeren / 132
4.18.3 Arbeidsvermogen / 132
4.18.4 Wanneer heeft iemand arbeidsvermogen? / 132
4.18.5 Wat is duurzaam? / 133
4.18.6 Verschil met WAJONG-uitkering tot 2015 / 133
4.18.7 Later ingaan uitkering / 133
4.18.8 Uitsluitingsgronden / 134
4.18.9 Einde en herleven recht op WAJONG-uitkering / 134
4.18.10 Hoogte WAJONG-uitkering / 134
4.18.11 Aanvraag / 135
4.19 WAJONG 2010-2015 / 135
4.19.1 Beoordeling arbeidsongeschiktheid door UWV voor WAJONG tot 2015 / 136
4.19.2 Maatmaninkomen / 136
4.19.3 Uitkeringsregeling WAJONG 2010-2015 / 137
4.19.4 Volledig en duurzaam arbeidsongeschikt / 137
4.19.5 Werkregeling WAJONG 2010-2015 / 137
4.19.6 Wat is arbeidsondersteuning? / 137
4.19.7 Einde arbeidsondersteuning en uitkering / 138
4.19.8 Herleven arbeidsondersteuning en uitkering / 138
4.19.9 Voorzetting van de werkregeling op of na 27e jaar / 138
4.19.10 Uitkering tijdens werkregeling / 139
4.19.11 Voorwaarden uitkering werkregeling / 139
4.19.12 Hoogte uitkering werkregeling: grondslag / 140
4.19.13 Hoogte uitkering werkregeling eerste fase (tot ca. 27 jaar) / 140
4.19.14 Hoogte uitkering werkregeling tweede fase (na ca. 27e jaar) / 141
4.19.15 Verlaging uitkering in 2018 / 141
4.19.16 Studieregeling WAJONG 2010-2015 / 141
4.19.17 Verplichtingen / 142
4.19.18 Aanvraag / 142
4.20 De oude WAJONG tot 2010 / 142
4.20.1 Hoogte oude WAJONG-uitkering / 143
4.20.2 Herziening oude WAJONG-uitkering (hogere of lagere uitkering) / 143
4.20.3 Eenmalige herbeoordeling om arbeidsvermogen vast te stellen / 143
4.20.4 Vooraankondiging voorgenomen besluit / 144
4.20.5 Re-integratie en scholing / 144
4.20.6 Oude WAJONG en studiefinanciering / 145
4.20.7 Einde van de oude WAJONG-uitkering / 145
4.21 En hoe zit het met … / 145
4.21.1 Hogere uitkering bij hulpbehoevendheid / 145
4.21.2 Tegemoetkoming in premie ZVW / 145
4.21.3 Vakantie-uitkering / 145
4.21.4 Inkomen onder sociaal minimum / 146
4.21.5 Overlijdensuitkering / 146
4.21.6 WAJONG en buitenland / 146
4.21.7 Aan het werk / 146
4.21.8 Loondispensatie / 147
4.21.9 Jobcoach / 147
4.21.10 Samenloop WAJONG met WIA / 147
4.21.11 WAJONG en belasting en tegemoetkomingen / 147
4.21.12 Ten onrechte betaalde WAJONG-uitkering / 148
4.21.13 Bezwaar en beroep / 148

HOOFDSTUK 5
Werkloosheid / 151
5.1 In het kort / 151
5.2 De WW / 151
5.2.1 Vanaf 2016 een kortere WW-uitkering / 152
5.3 Overige werkloosheidsuitkeringen / 152
5.4 Overige onderwerpen / 152
5.5 Voorwaarden voor de WW-uitkering / 152
5.5.1 Werknemer in de zin van de WW / 153
5.5.2 Werkloos zijn en beschikbaar voor werk / 154
5.5.3 Wekeneis / 157
5.5.4 Uitsluitingsgronden / 157
5.5.5 De werkloosheid mag niet ‘verwijtbaar’ zijn / 159
5.5.6 Zich houden aan de voorschriften / 161
5.6 De WW-uitkering / 164
5.6.1 Toekenning / 164
5.6.2 Referte-eisen WW-uitkering / 164
5.6.3 De jareneis / 164
5.6.4 Duur van de WW-uitkering toegekend voor 1 januari 2016 / 165
5.6.5 Duur van de WW-uitkering toegekend op of na 1 januari 2016 / 166
5.6.6 Vaststelling arbeidsverleden / 167
5.6.7 Hoe wordt het arbeidsverleden berekend? / 167
5.6.8 Hoogte van de WW-uitkering / 170
5.6.9 De daguitkering / 171
5.6.10 WAO en WW: hoogte dagloon / 171
5.6.11 Dagloongarantie bij werkhervatting / 171
5.6.12 Uitbetaling / 172
5.6.13 WW is per 1 juli 2015 een maanduitkering / 172
5.6.14 Inhoudingen / 172
5.6.15 Voorschotregeling / 172
5.6.16 Als WW’er (weer) aan het werk / 173
5.6.17 Beginnen als zelfstandige / 174
5.6.18 Zelfstandige en WW / 174
5.6.19 De WW’er had al bijverdiensten voor hij werkloos werd / 175
5.6.20 Welk inkomen heeft nog meer invloed op de uitkering? / 175
5.6.21 Welk inkomen heeft geen invloed op de uitkering? / 175
5.6.22 Inkomen van de partner / 175
5.6.23 Einde van de WW-uitkering / 175
5.6.24 Opnieuw werkloos / 176
5.6.25 Herleving van de uitkering / 176
5.6.26 Nieuw recht op uitkering / 176
5.7 Na de WW: IOW, IOAW of bijstand / 177
5.8 De IOW / 177
5.8.1 Wie hebben recht op IOW? / 177
5.8.2 Uitsluitingsgronden / 178
5.8.3 Hoogte en duur van de IOW-uitkering / 178
5.8.4 Inkomen en inkomensvrijlating / 178
5.8.5 Verplichtingen IOW / 178
5.8.6 Aanvraag en uitbetaling van de IOW-uitkering / 179
5.8.7 Uitkering na overlijden / 179
5.8.8 Uitvoering van de IOW / 179
5.9 De IOAW / 179
5.9.1 Geen recht op IOAW / 180
5.9.2 De hoogte en duur van de IOAW-uitkering / 180
5.9.3 Inhouding op de IOAW-uitkering / 181
5.9.4 Inkomsten / 181
5.9.5 De partner / 181
5.9.6 Verplichtingen / 182
5.9.7 Tijdelijk werken / 182
5.9.8 Aanvragen / 182
5.10 Geen IOW of IOAW / 182
5.11 De gang van zaken bij ontslag / 182
5.11.1 Verwijtbare werkloosheid / 182
5.11.2 Welke vormen van ontslag zijn er? / 183
5.11.3 Ontslag via UWV (met ontslagvergunning) / 184
5.11.4 Opzegtermijn / 185
5.11.5 Opzegging / 185
5.11.6 Ontslag op staande voet / 186
5.11.7 Protest tegen ontslag op staande voet / 186
5.11.8 Uitkering na ontslag op staande voet / 187
5.11.9 Zelf ontslag nemen / 187
5.11.10 Van baan veranderen / 187
5.11.11 Ontslag in proeftijd / 188
5.11.12 Tijdelijk contract / 188
5.11.13 Schadeloosstelling of afvloeiingsregeling / 188
5.11.14 Faillissement / 189
5.11.15 Tijdelijke werkvermindering / 189
5.11.16 Werktijdverkorting / 189
5.12 En hoe zit het met … / 190
5.12.1 Vrijwillige verzekering WW / 190
5.12.2 Onbetaald werk (vrijwilligerswerk) / 190
5.12.3 Ziek tijdens de WW-uitkering / 191
5.12.4 Vakantietoeslag / 192
5.12.5 Met vakantie gaan / 192
5.12.6 Verhuizing en WW / 192
5.12.7 Werkloos worden tijdens onbetaald verlof / 193
5.12.8 Pensioenopbouw tijdens werkloosheid / 193
5.12.9 Overlijden van de WW-gerechtigde / 193
5.13 Re-integratie / 194
5.13.1 Scholing en WW-uitkering / 194
5.13.2 Proefplaatsing / 194
5.13.3 Participatieplaatsen / 195
5.13.4 Bonussen (premiekorting) voor oudere en arbeidsgehandicapte werknemers / 195
5.13.5 Premiekorting werkloze jongere / 196
5.13.6 No-riskpolis / 196
5.13.7 Lage inkomensvoordeel / 196
5.13.8 Kinderopvang / 197
5.14 Bezwaar en beroep / 197

HOOFDSTUK 6
Kinderbijslag en kindgebonden budget / 199
6.1 Kinderbijslag in het kort / 199
6.2 Voorwaarden / 199
6.2.1 Wie is verzekerd? / 200
6.2.2 Voor welke kinderen? / 201
6.2.3 Categorieën van kinderen / 202
6.2.4 Kinderen tot 16 jaar / 202
6.2.5 Kinderen van 16 en 17 jaar / 203
6.2.6 Onderhoudseisen / 204
6.3 Peildatum / 207
6.4 Hoeveel kinderbijslag? / 208
6.5 Aanvragen kinderbijslag / 208
6.5.1 Meldingsplicht / 209
6.6 Uitbetaling kinderbijslag / 209
6.6.1 Ingangsdatum kinderbijslag en uitbetaling / 209
6.6.2 Uitbetaling als er 2 ouders zijn / 210
6.6.3 Samenloop kinderbijslag AKW met kinderbijslag van een EU/EER-lidstaat / 210
6.7 Bezwaar en beroep / 211
6.8 Kindgebonden budget / 211
6.8.1 Hoogte van het budget / 211
6.8.2 Tegemoetkoming in schoolkosten / 212
6.8.3 Alleenstaande-ouderkop / 212
6.8.4 Uitvoering van de regeling / 212

HOOFDSTUK 7
De AOW / 213
7.1 In het kort / 213
7.1.1 Overbruggingsregeling / 214
7.2 Verzekerd voor de AOW / 215
7.2.1 Wonen in Nederland / 215
7.2.2 Werken in Nederland / 215
7.2.3 Hier niet wonen, toch verzekerd / 215
7.2.4 Hier wel wonen, toch niet verzekerd / 216
7.3 Niet verzekerd / 216
7.4 EU-verordeningen en verdragen / 217
7.4.1 AOW buiten Nederland / 217
7.5 De hoogte van het AOW-pensioen / 217
7.5.1 De AOW-bedragen / 218
7.5.2 Vakantiegeld / 219
7.5.3 Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen (AIO) / 219
7.5.4 Extra inkomensondersteuning AOW / 219
7.5.5 Vanaf 2015 geen partnertoeslag meer / 220
7.5.6 Partnertoeslag (overgangsregeling) / 220
7.5.7 Inkomenstoets / 220
7.6 AOW-pensioen en (opnieuw) trouwen, samenwonen of scheiden / 221
7.6.1 AOW-pensioen en trouwen / 221
7.6.2 Samenwonen / 221
7.6.3 Tweewoningenregel / 221
7.6.4 Scheiden/Gescheiden leven / 222
7.7 AOW-pensioen aanvragen / 223
7.7.1 Ingangsdatum en uitbetaling / 223
7.7.2 Inlichtingenplicht / 224
7.7.3 Inhoudingen op het AOW-pensioen / 224
7.8 Het aanvullende ouderdomspensioen / 224
7.9 Vrijwillige AOW- en ANW-verzekering / 224
7.9.1 Inkoop van verzekeringsjaren / 225
7.10 En hoe zit het met … / 225
7.10.1 Doorwerken na bereiken AOW-leeftijd / 225
7.10.2 Tijdelijk verblijf in het buitenland / 225
7.10.3 Vestiging in het buitenland / 226
7.10.4 Detentie / 226
7.10.5 Bijzondere bijstand / 226
7.10.6 Financiële regelingen voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen / 226
7.10.7 Overlijdensuitkering / 226
7.11 Bezwaar en beroep / 227

HOOFDSTUK 8
De ANW / 229
8.1 In het kort / 229
8.2 Algemene voorwaarden ANW / 230
8.2.1 Verzekerd zijn / 230
8.2.2 Wie kan nabestaande zijn? / 230
8.2.3 Voorwaarden nabestaandenuitkering / 231
8.2.4 Kind / 232
8.2.5 Arbeidsongeschikt / 232
8.2.6 De gescheiden man/vrouw / 232
8.2.7 Geen recht op nabestaandenuitkering / 233
8.2.8 ANW buiten Nederland / 233
8.3 De wezenuitkering / 234
8.4 Hoe hoog is de ANW-uitkering? / 234
8.4.1 ANW-maandbedragen per 1 januari 2017 / 234
8.4.2 Vakantiegeld / 235
8.4.3 Kostendelersnorm ANW / 235
8.4.4 Inkomenstoets / 235
8.4.5 Woonlandbeginsel / 236
8.5 Aanvragen / 236
8.5.1 Aanvraag vanuit het buitenland / 237
8.5.2 Te laat aangevraagd / 237
8.6 Uitbetaling / 237
8.6.1 Inhoudingen / 237
8.6.2 Inlichtingenplicht / 237
8.7 Buitenlands nabestaandenpensioen / 237
8.8 Beëindiging nabestaandenuitkering / 238
8.8.1 Hertrouwen of samenwonen / 238
8.8.2 Herleving ANW na samenwonen / 239
8.9 En hoe zit het met … / 240
8.9.1 Overlijdensuitkering / 240
8.9.2 Overlijdensuitkering ANW / 240
8.9.3 Het aanvullende nabestaandenpensioen / 240
8.9.4 Bijverzekeren / 241

HOOFDSTUK 9
Aanvullende pensioenen / 243
9.1 In het kort / 243
9.2 Wat is een aanvullend pensioen? / 244
9.3 Hoe is aanvullend pensioen geregeld? / 244
9.3.1 Bedrijfstak- en ondernemingspensioenfondsen / 245
9.3.2 Verzekeringsmaatschappijen / 245
9.3.3 De pensioenpremie / 245
9.3.4 Pensioenopbouw / 246
9.3.5 Verhoging AOW-leeftijd / 246
9.4 Franchise en pensioengrondslag / 247
9.5 De verschillende pensioensystemen / 247
9.5.1 Middelloonregeling / 247
9.5.2 Eindloonregeling / 248
9.6 Welke vormen van pensioen? / 248
9.6.1 Wettelijke keuzemogelijkheid / 249
9.7 Eerder met pensioen / 250
9.8 Pensioenproblemen / 250
9.8.1 De pensioenbreuk / 250
9.8.2 Pensioenbreuk door veranderen van baan / 250
9.8.3 Pensioenbreuk door migratie / 251
9.8.4 Pensioenbreuk door werkloosheid en arbeidsongeschiktheid / 251
9.8.5 Pensioenbreuk door (tijdelijk) stoppen met werken / 251
9.8.6 Oplossingen voor de pensioenbreuk / 251
9.8.7 Vrijwillige voorzetting van de pensioenregeling / 251
9.8.8 Gelijke behandeling bij indexatie / 252
9.8.9 Waardeoverdracht / 252
9.8.10 Pensioen bij overgang van onderneming / 253
9.8.11 Privévoorzieningen / 253
9.8.12 Directe en indirecte discriminatie / 253
9.8.13 Barber-arrest en de Vierde EG-Richtlijn / 254
9.8.14 Uitspraak Europese Hof / 254
9.9 Het aanvragen van pensioen / 255
9.10 Wettelijke bescherming van (aanvullende) pensioenen / 255
9.11 En hoe zit het met … / 256
9.11.1 Dekkingsgraad en maatregelen pensioenfondsen / 256
9.11.2 Pensioen en de fiscus / 256
9.11.3 Afkoop van pensioenen / 256
9.11.4 Informatie over pensioenrechten / 257
9.11.5 Pensioenregister / 258
9.12 Klachten en juridische geschillen / 258

HOOFDSTUK 10
Ziektekosten / 261
10.1 In het kort / 261
10.2 Wie zijn verzekeringsplichtig voor de zorgverzekeringswet? / 261
10.2.1 Acceptatieplicht / 262
10.2.2 Zorgplicht / 262
10.2.3 Afsluiten van een zorgverzekering / 263
10.3 Verschillende verzekeringspolissen / 264
10.3.1 Naturapolis / 264
10.3.2 Restitutiepolis / 264
10.3.3 Combinatiepolis / 265
10.3.4 Collectieve verzekering / 265
10.4 Opzeggen van de verzekering / 265
10.5 Het verzekerde pakket / 266
10.5.1 Geneeskundige zorg / 267
10.5.2 Geneeskundige GGZ / 267
10.5.3 Eerstelijnsverblijf / 267
10.5.4 Stoppen met roken / 268
10.5.5 Paramedische zorg / 268
10.5.6 Mondzorg / 268
10.5.7 Geneesmiddelen (farmaceutische zorg) / 269
10.5.8 Hulpmiddelenzorg / 269
10.5.9 Verblijf in verband met geneeskundige zorg / 270
10.5.10 Zintuiglijk gehandicaptenzorg / 270
10.5.11 Verpleging en verzorging zonder verblijf (wijkverpleging) / 270
10.5.12 Kraamzorg / 270
10.5.13 Vervoer / 270
10.6 Eigen risico / 271
10.6.1 Verplicht eigen risico / 271
10.6.2 Compensatie verplicht eigen risico / 272
10.6.3 Vrijwillig eigen risico / 272
10.7 Premieheffing ZVW / 272
10.7.1 Nominale premie / 272
10.7.2 Incasso bij achterstand nominale premie / 273
10.8 Inkomensafhankelijke bijdrage / 273
10.8.1 Werkgeversheffing / 274
10.8.2 Zelf betalen / 274
10.8.3 Bijdragevervangende belasting gemoedsbezwaarde / 275
10.9 Zorgtoeslag / 275
10.10 En hoe zit het met … / 276
10.10.1 Diagnosebehandelingcombinaties (DBC’s) / 276
10.10.2 Aanvullende verzekeringen / 277
10.10.3 Medische zorg in het buitenland / 277
10.10.4 Financiële regelingen voor chronisch zieken en gehandicapten / 278
10.10.5 Identificatieplicht / 278
10.11 Bezwaar en beroep / 278
10.11.1 Wet langdurige zorg (WLZ) / 279
10.11.2 Wie is verzekerd? / 279
10.11.3 Wachttijd / 279
10.11.4 Meestal geen aanmelding nodig / 280
10.11.5 Premie / 280
10.12 Wat valt er onder de WLZ? / 280
10.12.1 Langdurige WLZ-zorg / 281
10.12.2 Indicatie voor langdurige WLZ-zorg / 281
10.12.3 Naar een instelling of zorg thuis? / 282
10.12.4 Zorg in natura of een persoonsgebonden budget (PGB) / 282
10.12.5 Zorgzwaartepakket (ZZP) / 283
10.12.6 Overgangsrecht WLZ / 284
10.12.7 Zorgplan / 284
10.13 Eigen bijdrage WLZ-zorg / 284
10.13.1 Bijdrageplichtig inkomen / 285
10.14 Eigen bijdrage bij opname in een WLZ-instelling / 286
10.14.1 Begin en einde bijdrageplicht bij verblijf in een instelling / 286
10.14.2 De lage bijdrage / 286
10.14.3 De hoge bijdrage / 286
10.14.4 Minder inkomen: verzoek om eigen bijdrage opnieuw te berekenen / 287
10.15 En hoe zit het met … / 287
10.15.1 Als de partner wordt opgenomen / 287
10.15.2 Extra kosten in een WLZ-instelling / 287
10.15.3 Rolstoelen / 288
10.16 Uitvoering en informatie / 288
10.17 Bezwaar en beroep / 288

HOOFDSTUK 11
WMO 2015 en jeugdwet / 291
11.1 In het kort / 291
11.1.1 Doelen WMO / 292
11.1.2 Maatschappelijke ondersteuning / 292
11.1.3 Algemene voorzieningen en maatwerkvoorzieningen / 293
11.1.4 Wel of geen ondersteuning? / 293
11.2 Soorten ondersteuning / 294
11.2.1 Een geschikt huis / 294
11.2.2 Woningaanpassing en primaat van de verhuizing / 294
11.2.3 Lokaal verplaatsen / 295
11.2.4 Landelijk vervoer door Valys (geen WMO-voorziening) / 296
11.2.5 Verplaatsen in en om de woning / 296
11.2.6 Een schoon en leefbaar huis / 297
11.2.7 De dagelijkse activiteiten / 297
11.2.8 Een ingevulde dag / 297
11.3 Melding, aanvraag en onderzoek / 298
11.4 Bijdrage in de kosten / 298
11.4.1 Maximale bijdragen / 299
11.4.2 Persoonsgebonden budget (PGB) / 300
11.5 En hoe zit het met … / 300
11.5.1 Doventolk / 300
11.5.2 Hulpmiddelen / 301
11.5.3 Hulp- of blindengeleidehond / 301
11.5.4 ADL-assistentie / 302
11.6 Bezwaar en beroep / 302
11.7 Jeugdwet / 303
11.7.1 Taken van de gemeente / 303
11.7.2 Jeugdhulpplicht / 304
11.7.3 Regionale samenwerking / 304
11.7.4 Soorten jeugdhulp / 304
11.7.5 Wie biedt ondersteuning bij hulpvragen? / 306
11.7.6 Veilig Thuis (AMHK) / 306
11.7.7 Pgb / 306
11.7.8 Dyslexiezorg / 307

HOOFDSTUK 12
De zelfstandig ondernemer / 309
12.1 In het kort / 309
12.2 Verschillen tussen werknemer en zelfstandige / 309
12.2.1 Werknemer / 310
12.2.2 Zelfstandige / 310
12.2.3 Deels werknemer, deels zelfstandige / 310
12.2.4 Ondernemingsvorm / 310
12.2.5 Freelancers, ‘zzp’ers’ / 311
12.3 Belastingen en aftrekposten / 311
12.3.1 Zelfstandigenaftrek / 312
12.4 De zelfstandige en UWV / 312
12.5 De WAZ / 313
12.5.1 Voorwaarden WAZ-uitkering / 313
12.5.2 Arbeidsongeschikt / 313
12.5.3 Voorschriften / 314
12.5.4 Aanvragen / 314
12.5.5 Hoogte uitkering / 314
12.5.6 Inkomen onder sociaal minimum / 315
12.5.7 Uitbetaling / 315
12.5.8 Minder arbeidsongeschikt: verlaging of einde uitkering / 315
12.5.9 Bijverdiensten / 315
12.5.10 Meer arbeidsongeschikt: verhoging uitkering / 315
12.5.11 Einde WAZ-uitkering / 315
12.5.12 Overlijdensuitkering / 316
12.6 En hoe zit het met … / 316
12.6.1 Particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekering / 316
12.6.2 Alternatieve verzekering / 316
12.6.3 Alternatief of gewoon? / 316
12.6.4 Wel of niet verzekeren? / 317
12.6.5 Vrijwillige Ziektewet- en WIA-verzekering / 317
12.6.6 Vrijwillige WW-verzekering / 317
12.6.7 Uitkering bij zwangerschap en bevalling / 317
12.7 Re-integratie / 318
12.7.1 Voorzieningen / 318
12.8 Bezwaar en beroep / 318
12.9 Een bedrijf starten / 318
12.9.1 Starten vanuit een bijstandsuitkering / 319
12.9.2 Starten vanuit een WW-uitkering / 319
12.9.3 Microkrediet bij de bank / 320
12.10 Het bedrijf gaat slecht / 320
12.10.1 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 / 321
12.10.2 Gevestigde zelfstandigen / 321
12.10.3 Oudere zelfstandigen / 323
12.10.4 Zelfstandigen die hun bedrijf moeten beëindigen / 323
12.10.5 Aanvraag / 324
12.11 De IOAZ / 324
12.11.1 De uitkering / 325
12.11.2 Aanvraag / 325

HOOFDSTUK 13
De ambtenaar / 327
13.1 In het kort / 327
13.2 De bijzondere positie van de ambtenaar / 327
13.3 Arbeidsvoorwaarden / 328
13.4 Ontslag / 329
13.5 Uitvoering / 329
13.6 Ziekte / 330
13.6.1 Herplaatsing / 330
13.6.2 Uitkering bij ziekte en arbeidsongeschiktheid / 330
13.6.3 Invaliditeits- of arbeidsongeschiktheidspensioen / 331
13.6.4 Ontslag na 2 jaar ziekte / 331
13.6.5 Suppletie / 331
13.7 Werkloosheid / 331
13.8 Ziektekosten / 332
13.9 Vervroegd met pensioen / 332
13.10 Doorwerken na bereiken AOW-leeftijd / 332
13.11 Bezwaar en beroep / 333

HOOFDSTUK 14
De bijstand / 335
14.1 In het kort / 335
14.2 Wanneer is er recht op bijstand / 336
14.2.1 Geen recht op bijstand / 337
14.2.2 Detentie / 337
14.2.3 Ontsnappingsclausule / 338
14.3 Aanvraag en toekenning / 338
14.3.1 De aanvraag / 338
14.3.2 Zoektijd jongeren / 338
14.3.3 Afhandeling re-integratie / 338
14.3.4 Afhandeling aanvraag / 339
14.3.5 Dwangsom / 339
14.3.6 Vaststelling en uitbetaling van de bijstand / 339
14.3.7 Ingangsdatum bijstand / 340
14.3.8 Voorschot / 340
14.4 Voorlopige voorziening / 340
14.5 Inzagerecht / 340
14.6 Verplichtingen / 341
14.6.1 Inlichtingenplicht / 341
14.6.2 Meewerken / 341
14.6.3 Tegenprestatie / 341
14.6.4 Taaleis / 341
14.6.5 Arbeidsverplichting is regel / 342
14.6.6 Ontheffing van arbeidsverplichting en/of re-integratieverplichting is uitzondering / 342
14.6.7 Ouders van jonge kinderen / 343
14.6.8 Algemeen geaccepteerd werk / 343
14.6.9 Niet-nakomen van verplichtingen / 343
14.6.10 Boete bij uitkeringsfraude / 344
14.7 Re-integratie / 344
14.7.1 Zorgplicht / 344
14.7.2 Re-integratietraject / 344
14.7.3 Re-integratievoorzieningen / 345
14.7.4 Beschut werken / 345
14.7.5 Extra banen voor mensen met arbeidsbeperking / 345
14.7.6 Loonkostensubsidie, no-risk polis of werkplekaanpassingen / 345
14.7.7 Scholing of opleiding met behoud van uitkering / 346
14.7.8 Sociale activering en vrijwilligerswerk / 346
14.7.9 Gesubsidieerd werk / 347
14.7.10 Participatieplaatsen / 347
14.7.11 Inkomensvrijlating en premie / 347
14.7.12 Extra vrijlating inkomsten alleenstaande ouders / 348
14.7.13 Vrijlating inkomsten bij een medische urenbeperking / 348
14.7.14 No-riskpolis / 348
14.8 De bijstandsuitkering / 349
14.8.1 Leefvorm en leeftijd / 349
14.8.2 Alleenstaande ouder / 349
14.8.3 Gehuwden en samenwonenden / 349
14.8.4 De landelijke bijstandsnormbedragen / 351
14.8.5 Jongerennormbedragen / 351
14.8.6 Normbedragen 21 jaar tot AOW-leeftijd / 352
14.8.7 Ouderennormbedrag / 352
14.9 Eigen middelen / 352
14.9.1 Bijstand is altijd aanvullend / 352
14.9.2 De inkomsten / 353
14.9.3 Wat is vermogen? / 353
14.9.4 Wat wordt niet als vermogen gezien? / 354
14.9.5 Een eigen huis / 355
14.9.6 Vermogen in lijfrente / 355
14.10 Woonkosten / 356
14.10.1 Huurtoeslag / 356
14.10.2 Woonkostentoeslag / 356
14.11 Vakantie / 356
14.11.1 Vakantiegeld / 356
14.12 Bijzondere vormen van bijstand / 356
14.12.1 Bijzondere bijstand / 356
14.12.2 Voor wie is bijzondere bijstand? / 357
14.12.3 Wat valt er onder bijzondere bijstand? / 357
14.12.4 Individuele inkomenstoeslag / 358
14.12.5 Collectieve zorgverzekering / 358
14.12.6 Leenbijstand / 358
14.13 Terugvordering van bijstand / 359
14.14 Verhaal van bijstand / 360
14.14.1 Maximale duur verhaal / 360
14.14.2 Schenking / 361
14.15 Beslag op bijstand en machtiging / 361
14.16 En hoe zit het met … / 361
14.16.1 Gezamenlijke huishouding / 361
14.16.2 Bijstand en zelfstandigen / 362
14.16.3 Vreemdelingen / 362
14.16.4 Bijstand en het belastingstelsel / 362
14.16.5 Schulden / 363
14.16.6 Budgettering / 364
14.16.7 Bijstand in natura / 364
14.16.8 Overlijdensuitkering / 364
14.16.9 Verblijf in een instelling / 364
14.16.10 Studerende of gedetineerde partner / 364
14.16.11 Bijstand en co-ouderschap / 365
14.17 Bezwaar en beroep / 365

HOOFDSTUK 15
Regelingen voor mensen met een arbeidsbeperking / 367
15.1 In het kort / 367
15.1.1 WSW na invoering Participatiewet / 367
15.1.2 Extra banen voor mensen met een handicap / 367
15.2 Waar werkt iemand met een WSW-indicatie? / 368
15.3 Het WSW-dienstverband / 368
15.4 Arbeidsvoorwaarden / 369
15.4.1 Werktijden en beloning / 369
15.4.2 Andere arbeidsvoorwaarden / 370
15.5 Verschil van mening / 370
15.6 Beschut werken (Participatiewet) / 370
15.6.1 Loonkostensubsidie, no-riskpolis of werkplekaanpassingen / 371
15.7 Inlichtingen / 371

HOOFDSTUK 16
Internationale sociale zekerheid / 373
16.1 In het kort / 373
16.2 Europese afspraken over sociale zekerheid: verordening 883/2004 / 374
16.2.1 Bilaterale verdragen over sociale zekerheid / 374
16.3 Doel van de verdragen en verordening / 375
16.3.1 Gelijke behandeling van elkaars onderdanen / 375
16.3.2 Vaststellen van de toepasselijke wetgeving / 375
16.3.3 Het verlenen van uitkeringen en zorg in het andere land / 378
16.3.4 Samentelling van tijdvakken / 380
16.4 Berekening van de uitkeringen of pensioenen / 381
16.4.1 Uitkering bij arbeidsongeschiktheid / 381
16.4.2 Nabestaandenpensioen / 382
16.4.3 Ouderdomspensioen / 382
16.4.4 Verschillen in pensioenleeftijd / 383
16.5 Aanvragen van pensioenen / 383
16.6 En hoe zit het met … / 383
16.6.1 Medische zorg in het buitenland / 383
16.6.2 Zorg op basis van een verdrag / 384
16.6.3 Premie en bijdragen / 385
16.6.4 Gezinsleden / 386
16.6.5 Verhuizing naar het buitenland / 386

HOOFDSTUK 17
Klachten, bezwaar en beroep / 387
17.1 In het kort / 387
17.2 Klachten / 387
17.3 Niet eens met een beslissing van de uitkeringsinstantie? / 388
17.3.1 Bezwaar maken of niet? / 388
17.3.2 Als de beslissing uitblijft / 388
17.3.3 Rechtshulp / 389
17.4 Bezwaar / 390
17.5 Bezwaarschrift / 390
17.5.1 De inhoud / 390
17.5.2 De bezwaartermijn / 390
17.5.3 Te laat? Niet ontvankelijk! / 391
17.5.4 Meer tijd nodig / 391
17.5.5 Inzien of toezenden stukken / 391
17.5.6 Hoorzitting / 391
17.5.7 Aanvullende gegevens / 392
17.5.8 Getuigen en deskundigen / 392
17.5.9 Beslissing op het bezwaarschrift / 392
17.5.10 Hoe kan de beslissing luiden? / 392
17.5.11 Niet eens met de beslissing op bezwaar / 392
17.5.12 Mediation / 393
17.6 Rechtstreeks beroep / 393
17.7 Beroep / 394
17.7.1 Beroepschrift / 394
17.7.2 Elektronisch beroep / 394
17.7.3 De beroepstermijn / 394
17.7.4 Meer tijd nodig / 395
17.7.5 Hoe verloopt de procedure? / 395
17.7.6 Beroep ‘kennelijk niet-ontvankelijk’ of ‘kennelijk ongegrond’ / 395
17.7.7 Beroep ontvankelijk / 395
17.7.8 Het vooronderzoek / 396
17.7.9 Beslissing op basis van de stukken / 396
17.7.10 De rechtszitting / 396
17.7.11 Getuigen en deskundigen / 396
17.7.12 De uitspraak / 397
17.8 Hoger beroep / 397
17.8.1 De procedure / 397
17.9 Voorlopige voorziening / 397
17.10 Griffierecht / 399
17.11 Afwijkende procedures / 399
17.11.1 Procedure bij geschillen Zorgverzekeringswet / 399

HOOFDSTUK 18
Boeten, maatregelen, terug- en invordering / 405
18.1 In het kort / 405
18.2 Boeten en maatregelen / 405
18.2.1 Boete / 405
18.2.2 Boete door Centraal Administratiekantoor (CAK) / 408
18.2.3 Maatregel / 408
18.2.4 Gemeenten / 409
18.2.5 UWV en SVB / 409
18.3 Terug- en invordering / 410
18.3.1 Terugvordering / 410
18.3.2 Invordering / 411