Wegwijzer van Waterwet naar Omgevingswet

Voorwoord 13
Van de redactie 15
Over de auteurs 19
Afkortingen 23
Inleiding 27

1 Algemene bepalingen 53
1.1 Inleiding: Waterwet en Omgevingswet 53
1.2 Begripsbepalingen 54
1.3 Geografische bepalingen 65
1.4 Algemene bepalingen onder de Omgevingswet 67
1.4.1 Inleiding 67
1.4.2 Bekende begrippen onder de Omgevingswet 68
1.4.3 Nieuwe begrippen onder de Omgevingswet 71
1.4.4 Toepassing Omgevingswet in de exclusieve economische zone (EEZ) 72

2 Doelstellingen en normen 73
2.1 Inleiding: Waterwet en Omgevingswet 73
2.2 Doelstellingen 76
2.2.1 Doelstellingen Waterwet 76
2.2.2 Doelstellingen en omgevingswaarden Omgevingswet 78
2.3 Waterveiligheid en normering waterkeringen 83
2.3.1 Algemeen 83
2.3.2 De nieuwe normen 84
2.3.3 Veiligheidsnormering onder de Omgevingswet 89
2.3.4 Technische leidraden voor primaire waterkeringen 89
2.3.5 Kustlijnzorg 90
2.4 Normering waterkwantiteit en functievervulling 91
2.4.1 Normering onder de Waterwet 91
2.4.2 Normering onder de Omgevingswet 98
2.5 Normering en monitoring waterkwaliteit 99
2.5.1 Normering en monitoring onder de Waterwet 99
2.5.2 Normering en monitoring onder de Omgevingswet 103
2.6 Meten en beoordelen 108
2.6.1 Inleiding 108
2.6.2 Beoordeling veiligheid primaire waterkeringen 108
2.6.3 Beoordeling grote rivieren en overige beheerobjecten 110
2.6.4 Meten en beoordelen onder de Omgevingswet 111
2.6.5 Evaluatie veiligheidsnormering 112

3 Organisatie van het waterbeheer 113
3.1 Inleiding: Waterwet en Omgevingswet 113
3.2 Toedeling beheer en zorgplichten 119
3.2.1 Toedeling beheer en zorgplichten onder de Waterwet 119
3.2.2 Toedeling beheer en zorgplichten onder de Omgevingswet 136
3.3 Deltacommissaris 139
3.4 Interbestuurlijke samenwerking 140
3.4.1 Samenwerking onder de Waterwet 140
3.4.2 Samenwerking onder de Omgevingswet 146
3.5 Doorwerking van beleid en toezicht door hoger gezag 149
3.5.1 Inleiding 149
3.5.2 Doorwerking van beleid en toezicht onder de Waterwet 150
3.5.3 Doorwerking van beleid en toezicht onder de Omgevingswet 156

4 Plannen 167
4.1 Inleiding: Waterwet en Omgevingswet 167
4.2 Planstelsel onder de Waterwet 168
4.2.1 Nationaal waterplan 168
4.2.2 Regionaal waterplan 172
4.2.3 Beheerplan rijkswateren 175
4.2.4 Beheerplannen waterschappen 176
4.3 Plannen en Europese richtlijnen 179
4.3.1 De Europese kaderrichtlijn water 179
4.3.2 Andere Europese richtlijnen 183
4.4 Planstelsel onder de Omgevingswet 184
4.4.1 Omgevingsvisie en programma 184
4.4.2 De relatie met het waterbeheer en de veranderingen ten opzichte van de Waterwet 187
4.4.3 Overgangsrecht 190
4.5 Deltaprogramma 191

5 Aanleg en beheer van waterstaatswerken 193
5.1 Algemene inleiding: Waterwet en Omgevingswet 193
5.2 Legger onder de Waterwet en de Omgevingswet 200
5.3 Peilbesluiten onder de Waterwet en de Omgevingswet 206
5.4 Opdracht voor het actieve beheer 209
5.5 Projecten tot aanleg of wijziging van waterstaatswerken 210
5.5.1 Projectplan 210
5.5.2 Projectprocedure 216
5.5.3 Projectbesluit onder de Omgevingswet 222
5.5.4 Projectprocedure onder de Omgevingswet 245
5.6 Bijzondere bepalingen verontreiniging van bodem en oever van oppervlaktewaterlichamen 254
5.6.1 Afbakening met de Wet bodembescherming 254
5.6.2 Historische waterbodemverontreinigingen 256
5.6.3 Nieuwe waterbodemverontreinigingen 257
5.6.4 Instrumenten 258
5.6.5 Samenloop 259
5.6.6 Waterbodemverontreiniging onder de Omgevingswet 260
5.7 Gedoogplichten en positie van rechthebbenden onder de Waterwet en de Omgevingswet 261
5.7.1 Algemeen 261
5.7.2 Betreden van plaatsen voor onderzoek en daarmee verband houdende activiteiten 264
5.7.3 Onderhoud, herstel, aanleg of wijziging van waterstaatswerken 267
5.7.4 Meetmiddelen, seinen, merken of tekens 272
5.7.5 Dulden van tijdelijke berging of afvoer van water 272
5.7.6 Grondwateronttrekkingen en infiltraties 276
5.7.7 Overgangsrecht van Waterwet naar Omgevingswet 277
5.8 Optreden bij gevaar voor waterstaatswerken onder de Waterwet en de Omgevingswet 278

6 Handelingen in watersystemen 285
6.1 Inleiding 285
6.2 Handelingen gereguleerd onder Waterwet en Omgevingswet 287
6.2.1 Waterwet 287
6.2.2 Omgevingswet 289
6.3 Begrippen 292
6.3.1 Waterwet 292
6.3.2 Omgevingswet 297
6.4 Regulering van lozingen op het oppervlaktewater 305
6.4.1 Lozingen onder de Waterwet 305
6.4.2 Door het Rijk geregelde lozingen onder de Omgevingswet 315
6.5 Regulering van lozingen op een zuiveringtechnisch werk 327
6.5.1 Waterwet 327
6.5.2 Omgevingswet 329
6.6 Regulering van storten van stoffen op zee 334
6.6.1 Waterwet 334
6.6.2 Omgevingswet 336
6.7 Regulering van grondwateronttrekkingen en infiltraties 337
6.7.1 Waterwet 337
6.7.2 Omgevingswet 341
6.8 Regulering van onttrekken van water aan en brengen van water in rijkswater 345
6.8.1 Waterwet 345
6.8.2 Omgevingswet 348
6.9 Regulering van gebruik van rijkswaterstaatswerken 352
6.9.1 Waterwet 352
6.9.2 Omgevingswet 357
6.10 Regulering van handelingen in regionale watersystemen 361
6.10.1 Waterwet 361
6.10.2 Omgevingswet 363
6.11 Procedurele bepalingen over watervergunningen 366
6.11.1 Aanvraag en voorbereiding 366
6.11.2 Beslissen op de aanvraag 376
6.11.3 Actualisering, wijziging, intrekking en revisievergunning 398
6.11.4 Bevoegd gezag 405
6.11.5 Coördinatie 416
6.11.6 Rechtsbescherming 420
6.12 Afbakening met andere wetgeving 420
6.12.1 Waterwet 420
6.12.2 Omgevingswet 423

7 Financiële bepalingen 425
7.1 Inleiding 425
7.2 Verontreinigingsheffing Rijk en waterschappen 426
7.2.1 Algemeen deel heffingen 426
7.2.2 Samenhang organisatie en financiering van het waterbeheer 429
7.2.3 Verontreinigingsheffing – algemene bepalingen 430
7.2.4 Essentialia verontreinigingsheffing 437
7.3 Provinciale grondwaterheffing 446
7.3.1 Inleiding 446
7.3.2 Bestemmingsheffing 447
7.3.3 Essentialia provinciale grondwaterheffing 448
7.3.4 Provinciale grondwaterheffing in de Omgevingswet 450
7.4 Schadevergoeding onder de Waterwet 450
7.4.1 Inleiding 450
7.4.2 Schadevergoeding bij rechtmatige overheidsdaad 451
7.4.3 Schadevergoeding 452
7.4.4 Procedure verzoek om schadevergoeding 458
7.4.5 Doorberekenen kosten 460
7.4.6 Wateroverlast en overstroming 460
7.4.7 Schadevergoeding in verband met grondwateronttrekkingen 464
7.4.8 Kostenverhaal bij schade aan waterstaatswerken 466
7.4.9 Schadevergoeding op grond van verdringingsreeks 467
7.4.10 Rechtsbescherming 468
7.4.11 Overgangsrecht 468
7.5 Schadevergoeding onder de Omgevingswet 468
7.5.1 Inleiding 468
7.5.2 Afdeling 15.1 Omgevingswet: Nadeelcompensatie 469
7.5.3 Afdeling 15.2 Omgevingswet: Schade bij gedoogplichten 479
7.5.4 Kostenverhaal bij schade aan waterstaatswerken 482
7.5.5 Overgangsrecht 483
7.6 Deltafonds 484
7.6.1 Inleiding 484
7.6.2 Doelen, aard en voeding van het fonds 485
7.6.3 Uitgaven en subsidies ten laste van het fonds 486
7.7 Bekostiging van maatregelen inzake primaire waterkeringen 487
7.7.1 Subsidies voor maatregelen inzake primaire waterkeringen 487
7.7.2 Bijdragen van waterschappen aan de bekostiging 489
7.7.3 Berekening en vaststelling van de bijdrage van een waterschap 491
7.7.4 Doorberekening van de bijdragen in de watersysteemheffing 493

8 Handhaving 495
8.1 Algemeen: Waterwet en Omgevingswet 495
8.2 Handhavingsbevoegdheid 497
8.3 Toezicht op de naleving 499
8.4 Bestuurlijke sancties 501
8.4.1 Last onder bestuursdwang 505
8.4.2 Last onder dwangsom 508
8.4.3 Intrekking vergunning 514
8.4.4 Verzoek om handhaving 515
8.5 Handhavingsprocedure en rechtsbescherming 518
8.6 Bestuurlijke strafbeschikking 519
8.7 Actuele ontwikkelingen 522

9 Rechtsbescherming 525
9.1 Inleiding 525
9.2 Rechtsbescherming onder de Waterwet 526
9.3 Rechtsbescherming onder de Omgevingswet 527

10 Slotbepalingen 531
10.1 Implementatie van Europese en internationaalrechtelijke verplichtingen onder de Waterwet en de Omgevingswet 531
10.2 Adviesorganen en wettelijke adviseurs 532
10.3 Evaluatie Waterwet en Omgevingswet 534

Transponeringstabel Waterwet – Omgevingswet 537
Literatuuroverzicht 545
Jurisprudentieoverzicht 553
Overzicht regelgeving 573
Trefwoordenregister 577