Europees privaatrecht

Woord vooraf / V
Lijst van afkortingen / XIII
Lijst van verkort aangehaalde literatuur / XV

DEEL I INLEIDING
HOOFDSTUK 1
Europees privaatrecht / 3
1 Europees… / 3
2 …Privaatrecht / 4

HOOFDSTUK 2
De verhouding tussen Unierecht en nationaal privaatrecht / 5
3 Suprematie en directe werking van het Unierecht / 5
4 Het nationale (privaat)recht als voedingsbodem en ‘voertuig’ / 5

HOOFDSTUK 3
Verschillende soorten Europees privaatrecht / 7
5 Unitair privaatrecht / 7
6 Uniform Europees privaatrecht / 8
7 Geharmoniseerd privaatrecht / 8
8 Zijdelingse beïnvloeding van nationaal privaatrecht / 8
9 Verdere harmonisatie / 8

DEEL II UNIFORM EUROPEES PRIVAATRECHT
HOOFDSTUK 4
Inleiding / 11
10 De bronnen van uniform Europees privaatrecht / 11

HOOFDSTUK 5
Het VwEU (voorheen het EG-Verdrag) en het Handvest / 13
11 De mededingingsbepalingen / 13
12 Gelijke beloning van mannen en vrouwen / 18
13 Verbod van discriminatie naar nationaliteit / 19
14 Bepalingen over het vrije goederenverkeer / 21
15 Bepalingen over het vrije werknemersverkeer / 24
16 Bepalingen over de vrijheid van vestiging / 24
17 Bepalingen over het vrije dienstenverkeer / 25
18 Bepalingen over het vrije kapitaalverkeer / 25
19 Art. 345 VwEU (art. 295 EG) en het eigendomsrecht / 26
20 Handvest / 26

HOOFDSTUK 6
Andere verdragen / 29
21 Art. 293 EG en Europese verdragen onder auspiciën van andere organisaties / 29

HOOFDSTUK 7
Verordeningen / 31
22 Ondernemingsrecht / 31
23 Mededingingsrecht / 32
24 Industriële en intellectuele eigendom / 34
25 Ruimte van vrijheid, veiligheid en recht / 34
26 Vervoer / 36
27 Consumentenbescherming / 37

HOOFDSTUK 8
Rechtspraak van het HvJ EU / 39
28 Grondrechten / 39
29 Algemeen gelijkheidsbeginsel / 40
30 Bescherming van verkregen rechten en van gewettigd vertrouwen / 41
31 Rechtszekerheidsbeginsel / 41
32 Evenredigheidsbeginsel / 41
33 Loyale samenwerking, gelijkwaardigheid en effectiviteit / 42
34 Enkele recente beginselen: verbod van leeftijdsdiscriminatie en transparantie / 43
35 Andere, meer privaatrechtelijke rechtsbeginselen / 44
36 Uniform Europees overheidsaansprakelijkheidsrecht / 47
37 Onrechtmatige rechtspraak / 50

DEEL III GEHARMONISEERD PRIVAATRECHT
HOOFDSTUK 9
Inleiding / 57
38 Verschillen tussen geharmoniseerd en uniform (unitair) privaatrecht / 57

HOOFDSTUK 10
De rechtsfiguur van de richtlijn / 59
39 De richtlijn als instrument voor harmonisatie / 59

HOOFDSTUK 11
Richtlijnen op het gebied van het privaatrecht / 61
40 Verschillende overzichten / 61
41 Het ‘consumentenacquis’ / 63

HOOFDSTUK 12
Rechtstreekse inroepbaarheid en conforme interpretatie / 67
42 Rechtstreekse inroepbaarheid / 67
43 Rechtstreekse inroepbaarheid en horizontale verhoudingen / 69
44 Richtlijnconforme interpretatie / 70
45 Grenzen richtlijnconforme interpretatie / 71
46 Conforme interpretatie en verhouding tot directe werking en Francovich / 72
47 Richtlijnconforme interpretatie en ambtshalve toepassing / 74

DEEL IV ZIJDELINGSE BEÏNVLOEDING VAN NATIONAAL PRIVAATRECHT
HOOFDSTUK 13
Inleiding / 81
48 Vormen van zijdelingse beïnvloeding / 81

HOOFDSTUK 14
Eisen aan het nationale recht als ‘voertuig’ voor het Unierecht / 83
49 Afhankelijkheid van nationaal recht / 83
50 Beroepstermijnen / 84
51 Formele rechtskracht? / 84
52 Verjaringstermijnen / 86
53 Mogelijkheid van beroep in rechte / 89
54 Rechtsvermoedens en forfaitaire kostenvergoedingen / 90
55 Verruiming van nationale mogelijkheden / 91

HOOFDSTUK 15
Ambtshalve toepassing van Unierecht / 93
56 Geen algemeen geldende verplichting tot ambtshalve toepassing / 93
57 Het standpunt van de Hoge Raad / 95
58 De reikwijdte van art. 25 Rv / 96
59 Ambtshalve nietigverklaring als in vernietigbaarheid is voorzien / 96

DEEL V OP VERDERE HARMONISATIE GERICHTE WERKZAAMHEDEN
HOOFDSTUK 16
Inleiding / 101
60 Op harmonisatie gerichte initiatieven vanuit de EU en de rechtswetenschap / 101

HOOFDSTUK 17
De initiatieven vanuit de rechtswetenschap / 103
61 Principles of European Contract Law / 103
62 Unidroit Principles of International Commercial Contracts / 103
63 Ius Commune Casebooks for the Common Law of Europe / 103
64 Trento Common Core Project / 104
65 Principles of European Tort Law / 104
66 Gandolfi- of Pavia-groep en de Study Group on a European Civil Code / 104
67 Acquis Group / 105
68 CoPECL Network of Excellence (Joint Network on European Private Law) / 105

HOOFDSTUK 18
Initiatieven vanuit de EU / 107
69 Actieplan / 107
70 Gemeenschappelijk referentiekader (CFR) / 107
71 Optioneel instrument / 108
72 Het aan het actieplan gegeven vervolg / 108
73 Voorlopige uitkomsten / 110

DEEL VI BESLUIT; VERDERE VOORUITZICHTEN
HOOFDSTUK 19
Naar een Europees Burgerlijk Wetboek? / 115
74 Inleiding / 115
75 Gebrek aan grondslagen in EU-Verdrag en VwEU / 115
76 Oriëntatie van codificatie in EU-verband / 117

HOOFDSTUK 20
De bescheiden ambities van de EU / 119
77 Op dood spoor geraakte initiatieven / 119

HOOFDSTUK 21
De door de wetenschap gedragen initiatieven / 121
78 Groeiende betekenis van Principles / 121
79 Abstractie Principles / 122

HOOFDSTUK 22
Verwachtingen / 123
80 Voortouw bij rechtspraak en wetenschap / 123

Artikelenregister / 125
Jurisprudentieregister / 141
Trefwoordenregister / 155
Monografieën BW / 163