Hoofdzaken vennootschapsbelasting
Samenvatting
De vennootschapsbelasting is in de loop der jaren in vele opzichten ingewikkelder geworden. Om het zicht op de kern van deze belasting niet te verliezen, is het essentieel om de hoofdzaken van de Nederlandse vennootschapsbelasting goed te bestuderen.
Hoofdzaken vennootschapsbelasting behandelt op een systematische en eenvoudige wijze de hoofdzaken van de Nederlandse vennootschapsbelasting. De overzichtelijke indeling geeft je snel inzicht in de wezenlijke kenmerken van de diverse regelingen en nodigt je als lezer uit tot een kritische reflectie. Alle relevante fiscale ontwikkelingen zijn op hoofdlijnen verwerkt en voorzien van wetenschappelijk en praktisch commentaar. In deze geactualiseerde uitgave zijn de fiscale ontwikkelingen tot 1 november 2023 verwerkt. De titel is bedoeld als studieboek, primair voor studenten fiscaal recht en fiscale economie.
Vennootschapsbelasting ontwikkelingen
De afgelopen jaren is er in de vennootschapsbelasting veel nieuwe wetgeving en jurisprudentie bijgekomen. Alle relevante actuele fiscale ontwikkelingen zijn in het boek op hoofdlijnen verwerkt en voorzien van commentaar.
Denk hierbij aan:
· de tariefswijzigingen in de vennootschapsbelasting
· subjectieve belastingplicht
· fiscale winstbepalingsregels
· jurisprudentie over de onzakelijke lening
· renteaftrekbeperkingen
· deelnemingsvrijstelling
· liquidatieverliesregeling
· reorganisatiefaciliteiten
· fiscale eenheid regime
· verliesverrekening
· de implementatie van de Europese richtlijnen
· de jaarlijkse belastingpakketten
Specificaties
Inhoudsopgave
Lijst van gebruikte afkortingen / XIII
HOOFDSTUK 1
Geschiedenis van de winstbelastingen in Nederland / 1
1.1 De winstbelasting in Nederland in vogelvlucht / 1
1.2 De belangrijkste wijzigingen in de Wet VPB 1969 / 2
HOOFDSTUK 2
Rechtsgrondslagen voor een vennootschapsbelasting? / 5
2.1 De relatie met de inkomstenbelasting / 5
2.1.1 Het klassieke stelsel / 6
2.1.2 Het stelsel van volledige integratie / 9
2.1.3 De overige geïntegreerde stelsels / 9
2.2 Rechtsgrondslagen voor de vennootschapsbelasting / 13
HOOFDSTUK 3
De Nederlandse vennootschapsbelasting: enige invloeden en het EU-recht / 27
3.1 Inleiding / 27
3.2 Algemene aspecten van EU-recht / 29
3.2.1 Primair en secundair EU-recht / 30
3.2.2 De EU en de rechter / 31
3.3 De invloed tot nu toe van het EU-recht op de vennootschapsbelasting / 33
3.3.1 Verboden staatssteun / 33
3.3.2 De vrijheden uit het VWEU / 34
3.3.3 Richtlijnen / 35
3.3.4 De Gedragscode tegen schadelijke belastingconcurrentie / 37
3.3.5 Voorstellen voor harmonisatie van de winstbelastingen / 38
3.3.6 De discussie over belastingontwijking en fair share / 42
3.4 De toekomst van de winstbelastingen in de EU / 42
3.4.1 Harmonisatie onontkoombaar / 42
3.4.2 Waar moet het naartoe? / 44
3.4.3 Waarom gaat het daar (voorlopig althans) niet naartoe? / 45
3.4.4 Wat zijn de consequenties van uitblijvende harmonisatie? / 45
HOOFDSTUK 4
De subjectieve belastingplicht / 47
4.1 Inleiding / 47
4.2 De binnenlandse belastingplichtigen / 48
4.2.1 De onbeperkt belastingplichtigen / 51
4.2.2 De beperkt belastingplichtigen / 60
4.2.3 De subjectieve vrijstellingen / 68
4.3 De buitenlandse belastingplichtigen / 71
4.4 De afrekeningsbepalingen van art. 15c en 15d Wet VPB 1969 / 72
4.5 Wetswijzigingen per 1 januari 2025 / 73
4.5.1 Algemeen / 73
4.5.2 Een wettelijke regeling voor fiscale transparantie / 74
4.5.3 Aanpassing opsomming belastingplichtigen en subjectieve vrijstellingen / 75
4.5.4 Commanditaire vennootschappen / 78
4.5.5 Fondsen voor gemene rekening / 79
4.5.6 De kwalificatie van buitenlandse rechtsvormen / 82
4.6 Slotbeschouwing / 83
HOOFDSTUK 5
Het object van heffing / 87
5.1 Inleiding / 87
5.2 Het winstbegrip volgens art. 8 lid 1 en 2 Wet VPB 1969 / 88
5.2.1 Het onderscheid tussen eigen en vreemd vermogen / 92
5.3 De invloed van art. 9 en 10 Wet VPB 1969 / 108
5.3.1 Het systeem van art. 9 en 10 Wet VPB 1969 / 108
5.3.2 Aandeelhouder ‘als zodanig’ / 109
5.3.3 De geschiedenis van het informeel kapitaal / 111
5.3.4 Wettelijke aanpassing van het totaalwinst- en het arm’s length-beginsel / 114
5.3.5 Aftrek van kosten in verband met de uitgifte van aandelen en opties / 117
5.3.6 De fiscale winstbepaling van de coöperatie / 118
5.4 Codificatie van het arm’s length-beginsel / 124
5.5 Doorstroomvennootschappen en art. 8c Wet VPB 1969 / 127
5.6 Winstberekening in functionele valuta / 129
5.7 Faciliteiten voor het stimuleren van innovatie / 130
5.7.1 Inleiding / 130
5.7.2 De innovatiebox / 131
5.7.3 Wenselijkheid van fiscale faciliteiten? / 133
5.8 De giftenaftrek / 134
5.9 De herinvesteringsreserve (HIR) en de regeling tegen handel in HIR-lichamen / 135
5.9.1 Inleiding / 135
5.9.2 Antimisbruikbepaling inzake toepassing van de HIR bij belangenwijziging / 136
5.10 Hybride mismatches / 137
5.10.1 Betaling aftrekbaar, corresponderende opbrengst niet belast / 138
5.10.2 Dubbele aftrek / 138
5.10.3 Documentatieverplichting / 138
5.11 Slotbeschouwing / 139
HOOFDSTUK 6
De renteaftrekbeperkingen / 143
6.1 Inleiding / 143
6.2 Verbonden personen / 144
6.3 De renteaftrekbeperkingen van art. 10a Wet VPB 1969 / 145
6.3.1 De aanleiding voor de invoering van art. 10a Wet VPB 1969 in 1997 / 145
6.3.2 art. 10a Wet VPB 1969 zoals dat vanaf 2007 luidt / 147
6.4 Langlopende onzakelijk laagrentende leningen in concernverband (art. 10b Wet
VPB 1969) / 169
6.5 De earningsstrippingregeling (art. 15b Wet VPB 1969) / 170
6.5.1 Inleiding / 170
6.5.2 De hoofdlijn van de aftrekbeperking / 170
6.5.3 Het begrip ‘gecorrigeerde winst’ / 172
6.5.4 Saldo aan renten ter zake van geldleningen / 173
6.5.5 Vooruitwenteling van niet-aftrekbaar saldo aan renten / 178
6.5.6 Vrijstellingen in de Richtlijn / 179
6.5.7 Evaluatie van de earningsstrippingregeling / 180
6.6 Alternatieven voor de fiscale behandeling van rente / 182
6.6.1 Inleiding / 182
6.6.2 Fundamentele herziening wettelijke renteaftrekbeperkingen / 182
6.6.3 Thin-capitalisation-regels / 186
6.6.4 De afgeschafte art. 13l en 15ad Wet VPB 1969 / 189
6.6.5 Defiscalisering groepsrente / 190
6.7 Slotbeschouwing / 191
HOOFDSTUK 7
De deelnemingsvrijstelling / 193
7.1 Inleiding / 193
7.2 De deelnemingsvrijstelling in vogelvlucht / 193
7.3 De rechtsgrondslag van de deelnemingsvrijstelling / 195
7.4 Wat zijn ‘voordelen uit hoofde van de deelneming’? / 197
7.4.1 Dividenden en koersresultaten / 197
7.4.2 Aan- en verkoopkosten in verband met de deelneming / 198
7.4.3 De earn-out-regeling / 201
7.4.4 Optiemogelijkheid voor sommige valutarisico’s / 204
7.4.5 Overige resultaten die verband houden met de deelneming / 205
7.5 Eisen aan de deelneming / 207
7.5.1 Minimum aandelenbezit / 207
7.5.2 De non-voorraadeis / 213
7.5.3 De regeling voor niet-kwalificerende beleggingsdeelnemingen / 214
7.5.4 Herwaarderingsregeling / 225
7.5.5 CFC-wetgeving / 226
7.5.6 Pleidooi voor één regeling voor de niet kwalificerende beleggingsdeelneming, herwaarderingsverplichting en CFC-wetgeving / 230
7.6 Verliesneming binnen de deelnemingsvrijstelling / 231
7.6.1 Uitgangspunten van de liquidatieverliesregeling / 232
7.6.2 Nadere bepalingen inzake een te nemen liquidatieverlies / 234
7.7 Sfeerovergangen rondom de deelnemingsvrijstelling / 245
7.7.1 Het verschil tussen EV en VV en de gevolgen daarvan / 245
7.7.2 De binnen concern afgewaardeerde vordering (art. 13b en art. 13ba Wet VPB 1969) / 246
7.7.3 Sfeerafbakening: compartimentering / 247
7.8 Deelneming versus vaste inrichting; de objectvrijstelling voor buitenlandse
ondernemingswinsten / 249
HOOFDSTUK 8
Fusie, splitsing en terugkeer / 253
8.1 Inleiding / 253
8.2 De bedrijfsfusie ex art. 14 lid 1 Wet VPB 1969 / 255
8.2.1 Inleiding / 255
8.2.2 De bedrijfsfusie ex art. 14 lid 1 Wet VPB 1969 / 257
8.2.3 De bedrijfsfusie ex art. 14 lid 2 Wet VPB 1969 / 267
8.3 De juridische fusie / 271
8.3.1 Inleiding / 271
8.3.2 De juridische fusie tussen NV’s en BV’s / 272
8.3.3 De juridische fusie van verenigingen en van stichtingen / 284
8.4 De juridische splitsing / 286
8.4.1 Inleiding / 286
8.4.2 De juridische splitsing met louter NV’s of BV’s als splitsende of verkrijgende rechtspersoon / 287
8.5 De terugkeer uit de BV / 294
8.5.1 De inhoud van de faciliteit / 294
8.5.2 Eisen waaraan moet worden voldaan / 295
8.5.3 De nader te stellen voorwaarden / 297
8.5.4 De terugkeerreserve / 298
HOOFDSTUK 9
Fiscale eenheid / 301
9.1 Inleiding / 301
9.2 De regeling van de fiscale eenheid in vogelvlucht / 302
9.3 De fiscale eenheid in de VPB en OB vergeleken / 305
9.4 Een nadere blik op de regeling van de fiscale eenheid / 308
9.4.1 De wettelijke eisen nader beschouwd / 308
9.4.2 Regels betreffende het aangaan van de fiscale eenheid / 320
9.4.3 Speciale regels voor tijdens het bestaan van de fiscale eenheid / 326
9.4.4 Regels betreffende het verbreken van de fiscale eenheid / 331
9.5 De Wet aanpassing fiscale eenheid / 340
9.5.1 Enkele opvallendheden bij de topmaatschappij-variant / 342
9.5.2 Enkele opvallendheden bij de tussenmaatschappij-variant / 342
9.5.3 Antimisbruikbepalingen / 343
9.6 Slotbeschouwing; De toekomst van ons fiscale-eenheidsregime / 343
HOOFDSTUK 10
De beleggingsinstellingen / 347
10.1 Inleiding / 347
10.2 De vrijgestelde beleggingsinstelling / 347
10.3 De beleggingsinstelling ex art. 28 Wet VPB 1969 / 350
10.3.1 Het regime en de voorwaarden / 351
10.3.2 De fiscale behandeling van de aandeelhouder/lichaam / 356
10.3.3 Het nulprocentvennootschapsbelastingtarief en de afdrachtvermindering dividendbelasting / 356
10.3.4 Wat is beleggen? / 357
10.3.5 De financieringstoets / 360
10.3.6 De voor uitdeling beschikbare winst / 361
10.3.7 De herbeleggingsreserve (HBR) / 363
10.3.8 Het verkrijgen van de status van beleggingsinstelling / 366
10.3.9 Het verliezen van de status van beleggingsinstelling / 367
10.4 Wijzigingen in het VBI- en FBI-regime per 1 januari 2025 / 368
10.4.1 Inleiding / 368
10.4.2 Vrijgestelde beleggingsinstelling / 368
10.4.3 Fiscale beleggingsinstelling / 369
10.5 Evaluatie van het regime voor beleggingsinstellingen / 371
HOOFDSTUK 11
Verliescompensatie / 373
11.1 Inleiding / 373
11.2 Verliesverrekeningstermijnen en temporisering / 373
11.2.1 Totaalwinst / 373
11.2.2 Verliesverrekeningstemporisering / 374
11.3 Verrekening van verliezen van houdster-en financieringsmaatschappijen / 378
11.3.1 Werking en kritiek / 378
11.3.2 Afschaffing en overgangsrecht / 379
11.3.3 Verrekeningsmogelijkheden / 379
11.4 Regels tegen handel in verlieslichamen / 381
11.4.1 Inleiding / 381
11.4.2 Wanneer toepassing van art. 20a Wet VPB 1969? / 381
11.4.3 De beperking / 383
11.4.4 Handel in lichamen met winstpotentie / 384
11.4.5 Voor bezwaar en beroep vatbare beschikking / 384
11.4.6 Overige punten / 384
11.5 Slotbeschouwing / 385
Register van aangehaalde jurisprudentie, resoluties en besluiten / 387
Trefwoordenregister / 397
Mensen die dit boek kochten, kochten ook...
Net verschenen
Rubrieken
- aanbestedingsrecht
- aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- accountancy
- algemeen juridisch
- arbeidsrecht
- bank- en effectenrecht
- bestuursrecht
- bouwrecht
- burgerlijk recht en procesrecht
- europees-internationaal recht
- fiscaal recht
- gezondheidsrecht
- insolventierecht
- intellectuele eigendom en ict-recht
- management
- mens en maatschappij
- milieu- en omgevingsrecht
- notarieel recht
- ondernemingsrecht
- pensioenrecht
- personen- en familierecht
- sociale zekerheidsrecht
- staatsrecht
- strafrecht en criminologie
- vastgoed- en huurrecht
- vreemdelingenrecht