Narcisme

Alles draait om liefde! 7

I De narcist 12
Wat is narcisme en hoe ontstaat het? 15
Ontstaan tijdens de eerste levensjaren 19
Hechtingsstijlen 22
Ontstaan op volwassen leeftijd 27
Is narcisme erfelijk? 28
Emoties en gevoelens 30
Emoties 31
Gevoelens 33
Soorten narcisme 38
Openlijke narcisten 38
Verborgen narcisten 41
Maatschappelijk narcisme 45
Diagnose van een narcistische persoonlijkheidsstoornis 47
Kunnen narcisten veranderen en genezen? 50
Zijn narcisten gelukkig? 52

II Hoe herken je narcisme? 54
Kenmerken van ongezond narcisme 57
Gebrek hebben aan empathie 58
Egocentrisch zijn 60
Behoefte aan bevestiging hebben 62
Afgunstig zijn 63
Pathologisch liegen en bedriegen 67
Kleineren en vernederen 70
Wantrouwig zijn 72
Controle en macht uitoefenen 75
Isoleren en imagoschade toebrengen 77
De schuld altijd bij anderen leggen 80
Geen scrupules, normen en waarden hebben 84
Gevoel van superioriteit hebben 86
Altijd gelijk hebben 87
Onberekenbaar gedrag vertonen – gaslighting 88
De strategie van de narcist: mogelijke reacties
bij weerstand 90
Het wapen: angst 90
Het charmeoffensief 91
De woede-uitbarsting 92
De slachtofferrol 94
De stiltebehandeling 94
Manipuleren en dreigen 95
Vertonen alle narcisten dezelfde kenmerken? 98
Gradaties 99
Zijn narcisten zich bewust van het feit dat ze mensen
kwetsen? 99
De vrouwelijke narcist 100

III De narcist als succesnummer 104
Beroemde narcisten 107
Steve Jobs (1955-2011) 107
Madonna (°1958) 109
Pablo Neruda (1904-1973) 110
Jair Bolsonaro (°1955) 111
Diego Maradona (1960-2020).112
Donald Trump (°1946) 113
Boris Johnson (°1964) 114

IV De prooien 116
Fases waar je als prooi door moet wanneer je ontdekt ndat je met narcisme te maken hebt 119
De ontkenningsfase 120
Acceptatie 122
De schuldvraag 123
De herstelfase 124
Wie heeft met narcisme te maken? 125
Sterke persoonlijkheden 125
Hoogsensitieve personen 126
Personen die een te lage eigenwaarde hebben en/of extra kwetsbaar zij 127
Twee narcisten samen 128

V Hoe ga je om met narcisme in je omgeving? 130
Vijf pijlers voor herstel 133
De eerste pijler: inzicht 134
In het hoofd van de narcist 142
De tweede pijler: het toverwoord is eigenwaarde 143
De derde pijler: gezonde grenzen stellen 148
Tips om beter grenzen te stellen 153
De vierde pijler: gezonde keuzes maken 155
De vijfde pijler: een positieve mindset 157

VI In welke situaties kun je narcisme
tegenkomen? 160
Narcisme in de privésfeer 163
Partnerrelaties met kinderen 163
De ‘flying monkey’ 166
Het zwarte schaap 168
Wat met de kinderen na een scheiding? 169
Parallel ouderschap 170
Ouderverstoting 172
Ouder-kindrelaties 176
Moeder-dochterrelaties 178
Narcisme bij ouderen 179
Relaties tussen ouders en schoonkinderen 180
In de professionele omgeving 184
Mijn baas/collega is een narcist 184
Besluit 186

Bibliografie 188
Dankwoord 190
Meer info 191