ALGEMEEN
1 INLEIDING 7
1.1 Hoofdlijnen van het formele belastingrecht 7
1.2 De internationale dimensie 7
DE AANGIFTE
2 HET DOEN VAN AANGIFTE EN VERTEGENWOORDIGING 8
2.1 Verplichting tot het doen van aangifte 8
2.2 De aangifte 8
2.3 Termijn voor het doen van aangifte 8
2.4 Aangifte doen 9
2.5 De informatieplicht 10
2.6 Gevolgen bij schending van de aangifteplicht 10
2.7 Vertegenwoordiging 11
3 VAN AANGIFTE NAAR AANSLAG 12
3.1 Formele en materiële belastingschuld 12
3.2 Aangiftebelastingen 12
3.3 Aanslagbelastingen 12
3.4 Voorlopige aanslagen 13
3.5 De inspecteur wijkt af van de aangifte 14
3.6 De beschikking op aanvraag 14
NA DE AANGIFTE
4 HERZIENINGEN 16
4.1 Navorderen 16
4.2 Naheffen 19
4.3 Herziening van een voorlopige aanslag inkomstenbelasting 22
4.4 Herziening inkomensgegeven voor basisregistratie inkomen 22
4.5 Ambtshalve vermindering 22
5 FISCALE BESTUURLIJKE BOETEN 25
5.1 Belangrijkste fiscale boeten 25
5.2 Aan wie kan een boete worden opgelegd? 26
5.3 Verzuimboeten 28
5.4 Vergrijpboeten 31
5.5 Stelplicht en bewijslastverdeling 34
5.6 Grondslag voor de vergrijpboete en omkering van de bewijslast 35
5.7 Pleitbaar standpunt 35
5.8 Afwezigheid van alle schuld (avas) 36
5.9 Rechtvaardigingsgrond 36
5.10 Vaststellen van de hoogte van de boete door inspecteur 36
5.11 Formele aspecten bij het opleggen van een boete 37
5.12 Bijzondere aspecten bij opleggen van een boete aan een derde 40
5.13 Boete en vaststellingsovereenkomst 41
5.14 Specifieke boeten voor de btw 41
5.15 Samenloop van boeten onderling 42
5.16 Samenloop bestuurlijke boeten met strafrechtelijke vervolging 43
5.17 Inkeer/vrijwillige verbetering 43
5.18 Toetsing door de rechter 44
5.19 Compenserende maatregelen 45
5.20 Strafmaatverweer 45
6 RENTE 48
6.1 Algemeen 48
6.2 Belastingrente 48
6.3 Heffingsrente (t/m belastingjaar 2011) 53
6.4 Invorderingsrente 57
6.5 Andere vormen van rente 61
7 HET INVORDEREN VAN DE BELASTINGSCHULD 62
7.1 Rechtskader 62
7.2 Bekendmaking aanslag 62
7.3 Betalingen 63
7.4 Uitstel van betaling 64
7.5 Dwanginvordering 67
7.6 Versnelde invordering en conservatoire maatregelen 72
7.7 Verzet 73
7.8 Invorderingskosten 75
7.9 Verrekening 77
7.10 Verhaalsrechten 77
7.11 Kwijtschelding 79
7.12 Faillissement 79
7.13 Verjaring 80
7.14 Informatieverplichtingen 81
7.15 Bestuurlijke boeten 81
7.16 Geheimhoudingsplicht 81
BEZWAAR EN BEROEP
8 FISCALE PROCEDURES 82
8.1 De bezwaarschriftprocedure 82
8.2 Beroep: de voorfase 92
8.3 Beroep: de schriftelijke fase 100
8.4 Beroep: de mondelinge fase 111
8.5 Hoger beroep 121
8.6 Cassatie 126
8.7 Bijzondere procedures 133
8.8 Alternative dispute resolving (ADR) 134
8.9 Toeslagen 136
8.10 Dwangsom bij niet tijdig beslissen 138
9 VERPLICHTINGEN TEN BEHOEVE VAN DE BELASTINGHEFFING 140
9.1 De inlichtingenplicht 140
9.2 Inlichtingenplicht in buitenlandse verhoudingen 156
9.3 De identificatieplicht 157
9.4 Door een derde gehouden boeken en bescheiden 158
9.5 De wijze waarop informatie moet worden verstrekt 158
9.6 Betreden gebouwen en gronden 161
9.7 De geheimhoudingsplicht 163
9.8 De administratieplicht 164
9.9 Art. 10a AWR 170
10 VERSTREKKEN EN GEHEIMHOUDEN INFORMATIE DOOR DE BELASTINGDIENST 172
10.1 Inleiding 172
10.2 Geheimhouding van informatie door de Belastingdienst 172
10.3 Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) 175
10.4 Wet openbaarheid van bestuur (Wob) 176
11 ALGEMENE LEERSTUKKEN 178
11.1 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur 178
11.2 Beginselen van behoorlijke wetgeving 185
11.3 Bewijs en bewijslastverdeling 186
11.4 Een vaststellingsovereenkomst met de Belastingdienst 188
11.5 Schijnhandeling, fiscale kwalificatie en fraus legis 190
11.6 Omkering van de bewijslast 192
CONTROLE
12 TOEZICHT 194
12.1 Inleiding 194
12.2 Het boekenonderzoek 194
12.3 Waarneming ter plaatse (WTP) 195
12.4 Fiscale surveillance 196
12.5 Horizontaal toezicht 197
12.6 Landelijke projecten 200
12.7 Bijlagen bij toezicht 201
13 WET TER VOORKOMING VAN WITWASSEN EN FINANCIEREN VAN TERRORISME 203
13.1 Inleiding 203
13.2 Instelling in de zin van de Wwft 203
13.3 Cliëntenonderzoek 204
13.4 Wwft-plichtige werkzaamheden 208
13.5 Melden van een ongebruikelijke transactie 210
13.6 Toezicht en handhaving 211
13.7 Bewaren van bewijsstukken 212
13.8 Opleidingsverplichting 212
BIJZONDERE ONDERWERPEN
14 AANSPRAKELIJKHEDEN 213
14.1 Formele aansprakelijkheidsbepalingen 213
14.2 Materiële aansprakelijkheidsbepalingen 216
15 FISCAAL STRAFRECHT 231
15.1 Leidraad fiscaal strafrecht 231
15.2 Sfeerovergang 231
15.3 Dwangmiddelen ten dienste van de strafrechtelijke opsporing 232
15.4 Strafrechtelijke bepalingen AWR 232
15.5 Belangrijkste strafrechtelijke overtredingen en misdrijven 232
15.6 De samenloopregeling 233
15.7 De fiscale strafbeschikking 233
15.8 Grote gevolgen 233
16 RISICO’S BEROEPSUITOEFENING VOOR DE ADVISEUR 235
16.1 Inleiding 235
16.2 Beroepsaansprakelijkheid 235
16.3 Tuchtrechtelijke aansprakelijkheid 236
16.4 Strafrechtelijke aansprakelijkheid 239
16.5 Strafrechtelijke opsporing en geheimhoudingsplicht 239
16.6 ‘Hard and fast rules’ bij strafrechtelijk optreden 240
16.7 Bestuursrechtelijke aansprakelijkheid 240
17 LAATSTE ONTWIKKELINGEN 241
17.1 Digitalisering rechtspraak 241
17.2 Vereenvoudiging formeel verkeer Belastingdienst 241
17.3 Organisatie van de bestuursrechtspraak in hoogste instantie 241
17.4 Géén wetsvoorstel openbaarheid belastingrechtspraak 243
INTERNATIONAAL BELASTINGRECHT
18 EUROPESE ASPECTEN VAN HET FORMELE BELASTINGRECHT 245
18.1 Basisregel in het Europese formele recht 245
18.2 Procederen in het Europese recht 245
18.3 Onjuiste rechtspraak op nationaal niveau 246
18.4 Staatsaansprakelijkheid 247
18.5 Onjuiste rechtspraak op nationaal niveau 247
18.6 Doorbreken van het gesloten rechtsstelsel via het Europese recht? 247
18.7 Europese wetgeving en nationale implementatie 247
18.8 Europese materieelrechtelijke aspecten 248
18.9 Discriminaties of belemmeringen 249
18.10 Rechtvaardigingsgronden 251
19 VOORKOMING VAN DUBBELE BELASTING 253
19.1 Belastingverdragen 253
19.2 Besluit ter voorkoming van dubbele belasting 253
20 INTERNATIONALE SAMENWERKING 254
20.1 Rechtsgronden voor internationale samenwerking 254
20.2 Vormen en algemene voorwaarden van internationale samenwerking in belastingzaken 255
20.3 Uitwisseling van gegevens 256
20.4 Ambtelijke bijstand 257
20.5 Internationale invordering 257
20.6 Rechtsbescherming 258
BIJLAGEN
21 WETTEKSTEN 259
21.1 Invorderingswet 1990 259
21.2 Uitvoeringsbesluit Invorderingswet 1990 284
21.3 Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 285
21.4 Uitvoeringsregeling inleners-, keten- en opdrachtgeversaansprakelijkheid 2004 297
21.5 Kostenwet invordering rijksbelastingen 301
21.6 Algemene wet bestuursrecht 302
21.7 Besluit proceskosten bestuursrecht 354
21.8 Algemene wet inzake rijksbelastingen 354
21.9 Uitvoeringsbesluit Algemene wet inzake rijksbelastingen 1964 381
21.10 Uitvoeringsregeling Algemene wet inzake rijksbelastingen 1994 382
21.11 Uitvoeringsregeling Belastingdienst 2003 394
22 BELEID 399
22.1 Besluit Fiscaal Bestuursrecht 399
22.2 Besluit beroep in belastingzaken 410
22.3 Resolutie inzake binnentreden woningen 418
22.4 Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst 420
22.5 Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst/Toeslagen 430
22.6 Formeel recht. Protocol aanmelding en afdoening van fiscale delicten en delicten op het gebied van douane en toeslagen (Protocol AAFD) 431
22.7 Voorschrift informatie fiscus/banken 435
22.8 Besluit voorkoming dubbele belasting 2001 436
22.9 Oriëntatiepunten verschoonbare termijnoverschrijding binnen het bestuursrecht bij verstoring van het digitale systeem 448
22.10 Reglement inzake de toegang tot en het gebruik van het digitale systeem voor gegevensverwerking van de gerechten 449
23 (INTER)NATIONALE REGELINGEN/RICHTLIJNEN 458
23.1 Procesregeling belastingkamers gerechtshoven 2014 45
23.2 Gedragscode voor gerechtelijk deskundigen in civielrechtelijke en bestuursrechtelijke Zaken 459
23.3 Beleid van de rechtbanken bij een dwangsom wegens het niet tijdig beslissen door een bestuursorgaan 462
23.4 Procesregeling bestuursrecht 2013 462
23.5 Richtlijn van de belastingkamers van de gerechtshoven inzake vergoeding van proceskosten bij WOZ-taxaties 470
23.6 EU Invorderingsrichtlijn 471
23.7 EU Bijstandsrichtlijn 479
23.8 Wet op de internationale bijstandsverlening bij de heffing van belastingen 490
23.9 Internationale samenwerking in belastingzaken 501
23.10 Verdragenoverzicht 501
24 ADRESSEN 506
24.1 Ministerie van Financiën 506
24.2 Hoge Raad der Nederlanden 506
24.3 Gerechtshoven (belastingkamers) 506
24.4 Rechtbanken 506
24.5 Beroepsorganisaties 507
24.6 De Nationale ombudsman 507
24.7 Commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven 507
REGISTER 508