Jan van Gijsen (1668-1722), een journalistieke broodpoëet in de Jordaan
Samenvatting
Eind zeventiende eeuw verruilde Jan van Gijsen (1668-1722) zijn geboortestad Haarlem voor de Amsterdamse Jordaan en enige jaren later zijn beroep van wever voor dat van schrijver. Voortaan zou hij zijn brood verdienen met de pen. Hij begon met verzen over de actualiteit voor de Antwerpse courant, maar zijn journalistieke ambities kregen pas echt de ruimte in zijn eigen wekelijkse Amsterdamsche Merkurius (1710-1722), ’s lands eerste nieuwsblad op rijm. Dat leverde hem vrienden, maar ook vijanden op:
Wat een vlerk! riepen geleerde dicht-kundige heren.
Geld verdienen met dichten, we zullen hem leren!
Maar Jan zette door en rijmde merkuren,
en bleef onvervaard zijn dichtpen verhuren.
Kijk! riepen gewone mensen, wat fijn,
een heus nieuwsblaadje – zonder Latijn!
Dus Jan zette door en rijmde merkuren,
al kreeg hij nog jarenlang veel te verduren.
Deze biografie over Van Gijsen is grotendeels gebaseerd op diens geschriften, waaruit hij naar voren komt als een veel geplaagd, maar zelfbewust broodschrijver die moest sappelen voor zijn centen.
Specificaties
Inhoudsopgave
Drukkers, lezers en schrijvers rond 1700
Leven van de pen
1668-1699: Haarlemse jaren
1700-1710: eerste jaren in Amsterdam
Aanloop tot een schrijverscarrière
1710: het beslissende jaar
De broodpoëet: dichten voor particulieren
De broodpoëet als journalist
1710-1712: private toestanden
1711: de grote wederlegger
1711-1712: een navolger en een nijdas
1712: kluchtspeldichter
Vrienden en vijanden
1713-1716: na de Vrede van Utrecht
1713-1717: ingrijpende gebeurtenissen
1718: de Merkurius als twistappel
1718-1719: kleine kinderen worden groot
1719: beroepsincidenten
1720-1722: laatste jaren
Post morten
Nawoord
Bijlage 1a: genealogie familie Van Gijsen
Bijlage 1b: Arent van Gijsen (1664-1706)
Bijlage 2: dramatis personae
Bijlage 3: korte drukgeschiedenis van de Amsterdamsche Merkurius
Bijlage 4: bibliografie Jan van Gijsen
Lijst van illustraties
Lijst van afkortingen
Literatuur en bronnen
Noten
Register
Net verschenen
Rubrieken
- aanbestedingsrecht
- aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- accountancy
- algemeen juridisch
- arbeidsrecht
- bank- en effectenrecht
- bestuursrecht
- bouwrecht
- burgerlijk recht en procesrecht
- europees-internationaal recht
- fiscaal recht
- gezondheidsrecht
- insolventierecht
- intellectuele eigendom en ict-recht
- management
- mens en maatschappij
- milieu- en omgevingsrecht
- notarieel recht
- ondernemingsrecht
- pensioenrecht
- personen- en familierecht
- sociale zekerheidsrecht
- staatsrecht
- strafrecht en criminologie
- vastgoed- en huurrecht
- vreemdelingenrecht