Zijn democratieën op weg het onderspit te delven? Wereldwijd zijn er inmiddels meer autocratische dan democratisch geleide staten. Ook in sommige Europese landen, zoals Hongarije, hebben dergelijke regimes vaste voet aan de grond gekregen. In andere Europese staten is dat stadium nog niet bereikt, maar zijn democratische waarden en normen zichtbaar aan erosie onderhevig.
We zien deze ontwikkelingen in ons eigen land, maar ook in Duitsland. De opkomst van de rechtsextremistische partij Alternative für Deutschland (AfD) lijkt onstuitbaar. Haar volks-nationalistische, antisemitische en anti-democratische gedachtegoed kan op een sterk groeiende aanhang rekenen. De Duitse democratie, die na de Tweede Wereldoorlog zo zorgvuldig is opgebouwd, staat onmiskenbaar onder druk.
De vraag die in dit boek centraal staat is of het Duitse democratische systeem weerbaar genoeg is om de interne dreigingen het hoofd te bieden. Dreigingen die bovendien van buitenaf komen: Trumps handelsconflicten, Putins Oekraïne-oorlog en Xi Jinping's dictatoriaal staatskapitalisme zijn substantiële gevaren voor de economische en politieke stabiliteit en veiligheid van Duitsland en daarmee voor zijn democratie.
Dit is niet louter een Duitse kwestie. Gezien de grote politieke en economische betekenis die Duitsland voor Europa heeft is een stabiele Duitse democratie uiterst relevant: Als Duitsland valt, valt Europa.
Het boek schetst de politieke systemen die Duitsland in de afgelopen eeuwen heeft gekend, analyseert de sterktes en zwaktes van de vigerende politieke en juridische instituties, onderzoekt de internationale context en de opkomst van het rechtsextremisme, om ten slotte een blik in de toekomst te wagen. Is Duitsland in 2035 (nog) een weerbare democratie?
Met een voorwoord van Margriet Brandsma, oud-correspondente van de NOS in Duitsland.
