Patiëntenrechten bij het gebruik van medische apps

Voorwoord V
Lijst van gebruikte afkortingen XI

1 Inleiding 1

2 Overzicht van medische apps 5
2.1 Kenmerken van apps 5
2.2 Kenmerken van medische apps 5
2.3 Huidig gebruik van medische apps 8
2.3.1 Bronnen voor het vinden van medische apps 8
2.3.2 Overzicht van de gevonden apps 8
2.3.3 Bevindingen 12
2.4 Ontwikkelingen op het gebied van medische apps 13
2.5 Selectie (medische) apps voor beoordeling 14

3 Wet- en regelgeving bij het gebruik van medische apps 17
3.1 Wet- en regelgeving gezondheidsrecht 17
3.1.1 Patiëntenrechten algemeen 17
3.1.2 Medische handeling 18
3.1.3 Hulpverlener en zorgverlener 18
3.1.4 Behandelingsovereenkomst 19
3.1.5 Medische hulpmiddelen 20
3.1.6 Zorgverzekering en zorgsysteem 24
3.1.7 Gegevens, gegevensuitwisseling, gegevensbescherming 27
3.1.8 Kwaliteit en klachten 29
3.1.9 Medische aansprakelijkheid 29
3.1.10 Publieke gezondheid 30
3.1.11 Dwang en drang 30
3.2 Professionele standaarden 31
3.3 Overige wet- en regelgeving en richtlijnen 32

4 Fundamentele rechten van patiënten 35
4.1 Inleiding 35
4.2 Rechtsbeginselen 37
4.2.1 Menselijke (gelijk)waardigheid 37
4.2.2 (Relationele) autonomie 40
4.3 Mensen- en grondrechten 44
4.4 Relevante aspecten bij beoordeling medische apps 47

5 Beoordeling bescherming van fundamentele rechten 49
5.1 Uitstapje naar de psychologie – gedrag en beïnvloeding 49
5.2 Risico’s en aandachtspunten uit onderzoek naar het gebruik van medische apps 51
5.2.1 Weinig onderzoek naar de risico’s 52
5.2.2 Kwaliteit onduidelijk of onvoldoende 53
5.2.3 Informatiebescherming onvoldoende 53
5.2.4 Overdosis informatie 54
5.2.5 Verschuiving rollen en verantwoordelijkheden 54
5.2.6 Zelfmanagement 55
5.2.7 Drang 55
5.2.8 Toenemende ongelijkheid 55
5.3 Beoordeling van de geselecteerde (medische) apps 56
5.3.1 Corona-apps 56
5.3.2 SkinVision 60
5.3.3 Mediant 5G 61
5.4 Samenvatting bevindingen ten aanzien van het gebruik van medische apps door patiënten 61
5.5 Bescherming fundamentele rechten door de huidige wet- en regelgeving 62
5.5.1 Patiëntenrechten in het algemeen 62
5.5.2 Rollen en verantwoordelijkheden 64
5.5.3 Verantwoordelijkheid en zelfbeschikking: regie door de patiënt 66
5.5.4 Gelijkheid en toegankelijkheid: afstemming op patiënt 67
5.5.5 Vrijheid: invloed op gedrag 68
5.5.6 Vrijheid: dwang 68
5.5.7 Gezondheid 69
5.5.8 Bescherming menselijke waardigheid 70
5.5.9 Identiteit: identificatie en authenticatie 71
5.5.10 Informationele privacy: informatie in medische apps 71
5.5.11 Toezicht op de patiënt 72
5.5.12 Conclusies 72

6 Mogelijke aanpassingen in wet- en regelgeving 75
6.1 Mogelijkheden binnen het huidige kader 75
6.2 Aanpassingen wetgeving- en regelgeving 76
6.3 Rol van de overheid 80

7 Samenvatting en conclusies 83

Geraadpleegde literatuur 87

Bijlage 1: Kenmerken van apps 93
Bijlage 2: Bronnen medische apps 99
Bijlage 3: Overzicht gevonden apps in appstores 105
Bijlage 4: Korte beschrijving geselecteerde apps 109
Bijlage 5: Vragenlijst beoordeling medische apps 113
Bijlage 6: Beoordeling geselecteerde apps 117

Over de auteur 139