Digitaal eigendom
Vermogensrechtelijke aspecten van de Non-Fungible Token (NFT)
Samenvatting
De non-fungible token (NFT) kwam in 2021 voor het eerst onder de aandacht van het grote publiek. Meer dan ooit worden digitale objecten via een blockchain ‘als NFT’ verhandeld. De NFT-markt is inmiddels uitgegroeid tot een miljardenindustrie en vervijfvoudigde alleen al in het eerste halfjaar van 2021. De industrie dankt haar bestaansrecht aan het concept van digitaal eigenaarschap. In de praktijk staan eigendomsrechten echter steeds meer onder druk: het huidige eigendomsconcept (‘het meest omvattende recht dat eenieder kan hebben op een zaak’) is geënt op fysieke objecten, maar dat is niet langer houdbaar. Rechters en wetgevers worstelen echter met het toepassen van privaatrechtelijke regels op digitale objecten.
De opkomst van NFT’s doet derhalve vermogensrechtelijke vragen rijzen. Is een absolute aanspraak op de token mogelijk? Zijn NFT’s naar Nederlands recht ‘eigendom’ of verkrijgt een koper slechts een verbintenisrechtelijke aanspraak? Beschikt de ‘maker’ van een NFT over intellectuele eigendomsrechten? Deze vermogensrechtelijke aspecten van de NFT staan in dit boek centraal. Jaykishan Doerga onderzoekt in hoeverre tokenization eigendomsrechtelijke aanspraken mogelijk maakt en duikt de wetsgeschiedenis, literatuur en jurisprudentie in.
De auteur beschrijft eerst wat een blockchain is, wat smart contracts zijn, hoe een NFT ontstaat en waarover een aanschaffer van een NFT de beschikkingsmacht heeft. Vervolgens zet hij het spanningsveld tussen het vermogensrecht en de digitalisering uiteen, en gaat hij na of een NFT kan worden ingepast in het goederenrecht. Daarbij worden ook enkele NFT-transacties naar Nederlands recht ontleed, waardoor duidelijk wordt waarom de opslag van data van fundamenteel belang is. Tot slot gaat de auteur in op het intellectuele eigendomsrecht: in hoeverre zijn het auteursrecht en het octrooirecht relevant voor NFT’s?
Specificaties
Inhoudsopgave
1 Inleiding 1
2 De NFT vanuit een technisch perspectief 5
2.1 Blockchain en smart contracts 5
2.1.1 Blockchaintechnologie 5
2.1.2 Smart contracts 8
2.2 Smart contract-platformen en tokens 9
2.2.1 De gelaagde structuur van een smart contract-platform 9
2.2.2 Fungible en non-fungible 12
2.2.3 Tokenstandaarden: ERC-20 12
2.2.4 Tokenstandaarden: ERC-721 en ERC-1155 13
2.3 De NFT als te minten object 14
2.3.1 Het gifje en de NFT 14
2.3.2 Het minten van NFT’s 16
2.3.3 Het opslaan van metadata 18
2.4 Praktijkvoorbeelden 19
2.5 Conclusie 24
3 Goederenrechtelijke aspecten van NFT’s 25
3.1 Inleiding 25
3.2 Digitaal goederenrecht 26
3.2.1 Goederenrecht en digitalisering 27
3.2.2 Data 28
3.2.3 Digitale objecten 29
3.2.4 Tussenconclusie 32
3.2.5 NFT’s en het digitale goederenrecht 33
3.3 Is een NFT een zaak? 34
3.3.1 Argument voor: een NFT heeft voldoende individualiteit en zaakskwalificatie is wenselijk 34
3.3.2 Argument tegen: de structuur van het BW verzet zich tegen zaakskwalificatie 40
3.3.3 Conclusie 44
3.4 Is een NFT een vermogensrecht? 45
3.4.1 Argument tegen: de numerus clausus 46
3.4.2 Argument tegen: er is sprake van een vereenzelviging van recht en object 48
3.4.3 Argument voor: NFT’s passen in de structuur van het goederenrecht 48
3.4.4 Argument voor: het niet-inwisselbare karakter 50
3.4.5 Conclusie 53
3.5 NFT-transacties onder de loep 53
3.5.1 De NFT als reddingsboei voor digitale eigendom? 53
3.5.2 Metadata als eigendomsmantra 55
3.5.3 Commerciële exploitatie 62
3.5.4 Conclusie 64
3.6 Conclusie 65
4 NFT’s en het intellectuele eigendomsrecht 67
4.1 NFT’s en het auteursrecht 67
4.1.1 Is een NFT auteursrechtelijk beschermd? 67
4.1.2 Kan een auteursrechthebbende zich verzetten tegen het minten van NFT’s? 70
4.1.2.1 Verveelvoudiging 70
4.1.2.2 Openbaarmaking 71
4.2 NFT’s en het octrooirecht 73
4.2.1 A lgemeen 74
4.2.2 Functionaliteit 75
4.2.3 Softwareoctrooien: Europees en Amerikaans recht 77
4.2.3.1 Europese softwareoctrooien 77
4.2.3.2 Amerikaanse softwareoctrooien 79
4.2.3.3 Een pot nat? 80
4.2.3.4 NFT’s als uitvinding? 81
4.2.3.5 Tussenconclusie 82
4.2.4 Voorbeeld: CryptoKicks-octrooi 83
4.3 Conclusie 85
5 Slotbeschouwing 87
Geraadpleegde literatuur 93
Geraadpleegde jurisprudentie 103
Mensen die dit boek kochten, kochten ook...
-
Caspar van den Berg€ 45,00 -
Danny Pieters€ 34,15
-
Ton van der Pluijm€ 54,09
-
H. de Haan€ 77,95
-
Janny Arends€ 6,66
-
Kees van Eekelen€ 16,03
Net verschenen
Rubrieken
- Aanbestedingsrecht
- Aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- Accountancy
- Algemeen juridisch
- Arbeidsrecht
- Bank- en effectenrecht
- Bestuursrecht
- Bouwrecht
- Burgerlijk recht en procesrecht
- Europees-internationaal recht
- Fiscaal recht
- Gezondheidsrecht
- Insolventierecht
- Intellectuele eigendom en ict-recht
- Management
- Mens en maatschappij
- Milieu- en omgevingsrecht
- Notarieel recht
- Ondernemingsrecht
- Pensioenrecht
- Personen- en familierecht
- Sociale zekerheidsrecht
- Staatsrecht
- Strafrecht en criminologie
- Vastgoed- en huurrecht
- Vreemdelingenrecht