Succesvolle verweren bij bestuurdersaansprakelijkheid in faillissement

Lijst met gebruikte afkortingen IX

1 Inleiding 1
1.1 Tweeledig causaal vermoeden 1
1.2 Vraagstelling en onderzoeksmethode 3

2 Bestuurdersaansprakelijkheid in faillissement: het juridisch kader 5
2.1 Inleiding 5
2.2 De derde misbruikwet 6
2.3 Artikel 2:248 lid 2 BW 8
2.3.1 Bewijsvermoedens 8
2.3.2 Ontsnappen aan aansprakelijkheid door bestuurders 9
2.4 Hoge Raad 10
2.4.1 Van streng naar minder streng 10
2.4.2 Koster/Van Nie q.q. 10
2.4.3 De eerste contouren worden zichtbaar in Vlimeta: van tegenbewijs naar ontzenuwing 12
2.4.4 Van Schilt/Jansen q.q.: ontzenuwing versoepeld 13
2.4.5 Blue Tomato: de Hoge Raad zet de procesrechtelijke lijnen uit 14
2.4.6 Open eindjes na Blue Tomato: welke ‘feiten en omstandigheden’? 17
2.4.7 De Hoge Raad schaaft en vijlt verder: Mobile Services 19
2.5 Samenvatting hoofdstuk 2 20

3 Ontzenuwing in de lagere rechtspraak vóór Mobile Services 23
3.1 Inleiding 23
3.1.1 Hekman en Vos 24
3.1.2 Eigen onderzoek 25
3.2 Rechtspraak 26
3.2.1 Rechtbank Den Haag 11 mei 2016 26
3.2.2 Hof Den Haag 12 juli 2016 28
3.2.3 Rechtbank Midden-Nederland 21 december 2016 29
3.2.4 Rechtbank Midden-Nederland 29 januari 2019 31
3.2.5 Hof Arnhem-Leeuwarden 7 mei 2019 32
3.2.6 Hof ‘s-Hertogenbosch 7 mei 2019 33
3.2.7 Rechtbank Limburg 12 mei 2021 34
3.3 Succesvolle verweren, feiten en omstandigheden vóór Mobile Services 36
3.3.1 Disculpatie door bestuurder? 37
3.3.2 Overige omstandigheden 40
3.4 Samenvatting hoofdstuk 3 41

4 Ontzenuwing in de lagere rechtspraak ná Mobile Services 43
4.1 Inleiding 43
4.2 Rechtspraak 45
4.2.1 Rechtbank Zeeland-West-Brabant 12 januari 2022 45
4.2.2 Rechtbank Gelderland 9 maart 2022 47
4.2.3 Hof Den Haag 22 maart 2022 49
4.2.4 Rechtbank Den Haag 17 mei 2023 51
4.3 Conclusie: succesvolle verweren, feiten en omstandigheden na Mobile Services 52
4.3.1 Vergelijkbare verweren, feiten en omstandigheden voor en na Mobile Services 52
4.3.2 Deelsamenvatting: van ‘externe’ en ‘interne’ naar ‘andere’ oorzaken 53
4.3.3 Beantwoording centrale vraagstelling 55
4.4 Algemene overwegingen bij het systeem van artikel 2:248 lid 2 BW 57
4.4.1 De kantjes van artikel 2:248 lid 2 niet altijd even scherp 57
4.4.2 Het opvallende aantal verloren procedures door de curator 58
4.4.3 Aanbevelingen 61
4.5 Samenvatting hoofdstuk 4 63

5 Slotbeschouwing 67

Geraadpleegde literatuur 71
Geraadpleegde jurisprudentie 75

Bijlage 1: Resultaten Hekman & Vos 81
Bijlage 2: Overzicht van geraadpleegde jurisprudentie vóór Mobile Services 83
Bijlage 3: Overzicht van geraadpleegde jurisprudentie na Mobile Services 93