Geschiedenis van Suriname

Inleiding 7

1 Natuur en bevolking 8
1 Ligging en klimaat 8
2 De kustvlakte 8
3 Het binnenland 9
4 De bevolking 10
Illustratieve teksten:
– Benamingen: wat blijft en verandert 10
– Suriname’s omstreden grenzen 12

2 De oorspronkelijke bewoners 14
1 Arowakken en Caraïben in de kustvlakte 14
2 Trio’s, Wajana’s en Akoerio’s in het binnenland 15
3 Levenswijze van de oorspronkelijke bevolking 15
4 Oorspronkelijke bevolking in de 20ste eeuw 19
Illustratieve tekst:
– Inheemse gebruiken 18

3 De kolonisatie van Suriname 26
1 De eerste contacten 26
2 Suriname in Nederlandse handen 29
3 De organisatie van het bestuur 31
4 De kolonisten 33
5 De plantages 35
Illustratieve teksten:
– Europeanen en hun plantages 22
– Eerherstel voor Gerrit Schouten 30
– Maria Sybilla Merian 33
– Het leven van een blankofficier 34
– Baten en lasten van de plantages 37

4 De slaven 42
1 Slaven van Afrika naar Amerika 42
2 Slavernij en slavenhandel in Afrika 43
3 Van Afrika naar Suriname 45
4 De levensomstandigheden in Suriname 47
5 De behandeling van de slaven 50
6 De koloniale overheid en de slavernij: een stroom aan plakkaten 55
7 Vrijgelaten slaven 56
8 Slavernij in de ogen van de blanken 58
9 Verzet van de slaven 59
Illustratieve teksten:
– Een gruwelijke tocht 40
– Een boekhouding van mensen: het slavenregister 48
– Geselen bleef tot het laatst gewoon 51
– De mooie Joanna 52
– Quassi, bewonderd en verguisd 57
– De doe 60
– Visies op de slaven en vrijen 61

5 De Marrons 64
1 ‘De plaag van het weglopen’ 64
2 Vrede met de Marrons: ‘weglopers’ worden ‘vrije lieden’ 67
3 De Boni-oorlog 69
4 Vijandige gezindheid tussen Marrons en Inheemsen 71
5 De cultuur van de Marrons 72
6 Contacten met de buitenwereld 76
Illustratieve teksten:
– Memre Boekoe 70
– Een ‘gedistingueerde’ theevisite 73
– Marrons vertellen hun geschiedenis 78

6 De Creolen 80
1 De emancipatie van de slaven 80
2 De Creolen als kleinlandbouwers 87
3 De Creolen bij de winning van goud, balata en bauxiet 88
4 Creolen tussen ‘Afrika’ en ‘Europa’ 92
Illustratieve teksten:
– De afschaffing van de slavernij begon veel eerder 82
– Goud en roestige resten 86
– De Evangelische Broedergemeente 98
– De Katholieke missie 100

7 De komst van de Aziaten 102
1 Chinezen en Portugezen als eerste contractarbeiders 102
2 De werving in Brits-Indië 103
3 De werving op Java 106
4 De contractperiode 109
Illustratieve teksten:
– De laatste Kantraki 104
– Aankomst van de ‘Lalla Rookh’ 106
– Contractarbeid: verschillend gezien 116

8 Aziaten kiezen voor Suriname 118
1 Contractarbeiders worden kleinlandbouwers 118
2 De overheidspolitiek ten aanzien van de Aziaten 120
3 Inburgering in Suriname 122
4 Ontwikkeling van de Hindostaanse cultuur in Suriname 126
5 Ontwikkeling van de Javaanse cultuur in Suriname 131
Illustratieve teksten:
– De Kom wekt op tot samenwerking 124
– Uit de autobiografie van Munshi Rahman Khan 128

9 Van kolonie tot rijksdeel 134
1 Weinig invloed van de bevolking op het bestuur 134
2 Emancipatie van de Creolen: kiesverenigingen en vakbonden 135
3 De Tweede Wereldoorlog brengt grote veranderingen 137
4 Algemeen kiesrecht en zelfbestuur voor Suriname 140
5 Problemen in een multi-etnische en multi-culturele samenleving en ‘verbroedering’ 141
6 Bauxiet en ontwikkelingshulp 143
Illustratieve teksten:
– Louis Doedel 136
– Jodensavanne 1942-1946: kamp of concentratiekamp? 138
– Het onstuimige leven van ‘Jopie’ Pengel (1916-1970) 142
– Bauxiet, Brokopondo-meer en Marrons 144
– Sranan Tongo en Surinaams-Nederlands 146

10 De Republiek Suriname 148
1 Surinaams nationalisme 148
2 Suriname wordt onafhankelijk 151
3 Suriname een soevereine staat 153
4 De militaire staatsgreep 156
5 Bouterse grijpt de macht, maar stuit op verzet 160
6 De democratie wordt in fasen hersteld 164
Illustratieve teksten
– Friese wortels in Surinaams volkslied 149
– Feest bij Suriname’s onafhankeliljkheid 152
– Eerst de uzi, later de telefoon 158
– De Marrons op een keerpunt 166
– ‘De dag van de Inheemsen’ 168
– Suriname, land van vele religies en van veel migranten 174

11 Surinamers in Nederland, Nederlanders in Suriname 176
1 Migratie tot 1945: weinig en tijdelijk 176
2 Migratie tussen 1945 en 1970: meer en deels tijdelijk 177
3 Motieven voor massale migratie na 1970 179
4 Remigratie 179
5 Overheidsbeleid 180
6 Wonen, werken en onderwijs 181
7 Actuele situatie 183
8 Nederlanders in Suriname 185
Illustratieve teksten:
– Javaanse migranten en hun ‘roots’ 184
– Surinaams verleden in romans en films 186

Literatuur 189