1 Inleiding 13
1.1 Achtergrond 13
1.2 Doel 13
1.3 Leeswijzer 14
2 Inleiding FSE 17
2.1 FSE: Fire Safety Engineering 17
2.2 Kennisgebieden en gegevens FSE 18
2.3 Relatie tussen FSE en Nederlandse bouwregelgeving 19
2.4 Toepassing FSE in Nederland 21
2.5 Professionele verantwoordelijkheid 22
3 Algemene begrippen, principes en mechanismen 27
3.1 Stof of materie 27
3.2 Warmte, bewegingsenergie en temperatuur 27
3.3 Fasen of aggregatietoestanden 28
3.4 Ideale gassen: druk, temperatuur en dichtheid 29
3.5 Energie, verbrandingswarmte en soortelijke warmte 30
3.6 Vermogen 31
3.7 Vormen van warmteoverdracht 31
3.8 Geleiding 32
3.9 Convectie 33
3.10 Straling 33
3.11 Opwarming van een voorwerp 38
3.12 Constructiegedrag 40
4 Basis brandfysica 45
4.1 Brand en brandstof 45
4.2 Verbranding 46
4.3 Vlammen 48
4.4 Verbrandingswarmte en vermogen 49
4.5 Warmteoverdracht bij brand 51
4.6 Ontsteking en ontstaan van brand 52
4.7 Brandgroei en brandontwikkeling 55
4.8 Versnelde brandgroei 57
4.9 Volledig ontwikkelde brand 59
4.10 Brandstof- en zuurstofbeheerste brand 60
5 Rook en rookverspreiding 65
5.1 Definitie van rook 65
5.2 Rookdichtheid 66
5.3 Stroming van rook en rookdebiet 68
5.4 Drijvende krachten achter rookverspreiding 70
5.5 Stroming door openingen 73
5.6 Rookpluimmodellen 74
5.7 Berekeningen rook- en warmteverspreiding 77
6 Vluchten bij brand 81
6.1 Relatie tussen brand en vluchten 81
6.2 Invloed van warmte op mensen 81
6.3 Invloed van rook op mensen 83
6.4 Menselijk gedrag bij brand 88
6.5 Loopsnelheid 90
6.6 Doorstroomcapaciteit 92
6.7 Uitgangkeuze 93
6.8 Reactietijd 94
6.9 Berekeningen ontruiming 96
7 Constructiegedrag 99
7.1 Brandwerendheid algemeen 99
7.2 Bezwijkgedrag van staalconstructies 103
7.3 Bezwijkgedrag van betonconstructies 109
7.4 Bezwijkgedrag van houtconstructies 113
7.5 Faalgedrag van de scheidende functie algemeen 114
7.6 Faalgedrag deuren en puien 117
7.7 Faalgedrag beglazing 119
7.8 Faalgedrag wanden, vloeren, plafonds en doorvoeringen 120
7.9 Rookwerendheid en rookdoorlatendheid 123
8 Bepalingsmethoden constructiegedrag 127
8.1 Bepalingsmethoden voor constructiegedrag 127
8.2 Klasseren van constructiegedrag 129
8.3 Testmethoden voor dragende constructies algemeen 131
8.4 Testmethoden voor geïsoleerde dragende staal-, beton-, en houtconstructies 132
8.5 Rekenmethoden voor dragende constructies algemeen 135
8.6 Rekenmethoden voor dragende staal-, beton-, en houtconstructies 139
8.7 Testmethoden voor scheidende constructies 144
8.8 Rekenmethoden voor scheidende constructies 148
9 Materiaalgedrag 153
9.1 Materiaalgedrag algemeen 153
9.2 Invloed van producteigenschappen op het brandgedrag 154
9.3 Invloed van de producttoepassing op het brandgedrag 158
9.4 Invloed van het brandscenario op het brandgedrag 161
9.5 Brandvertragend behandelen 162
9.6 Rookproductie van materialen 163
9.7 Brandgedrag inventaris 166
10 Bepalingsmethoden materiaalgedrag 171
10.1 Bepalingsmethoden voor materiaalgedrag algemeen 171
10.2 Internationale testmethoden voor materiaalgedrag 173
10.3 Nederlandse testmethoden voor materiaalgedrag 182
10.4 Europees klasseren van materiaalgedrag 186
10.5 Gebruik van klasseringen van materiaalgedrag in FSE 190
11 Brandbeveiligingsinstallaties 195
11.1 Brandbeveiligingsinstallaties algemeen 195
11.2 Installaties voor afvoeren of sturen van rook 196
11.3 Installaties om te compartimenteren 202
11.4 Installaties voor bestrijden of blussen van brand met water 205
11.5 Installaties voor bestrijden of blussen van brand met schuim, gas of poeder 210
11.6 Interacties tussen installaties 214
12 Risicobenadering 219
12.1 Risicobenadering algemeen 219
12.2 Methoden voor risicobenadering 220
12.3 Risicoanalyses algemeen 221
12.4 Typen risicoanalyses 223
12.5 Betrouwbaarheid van risicoanalyses 227
12.6 Worst case scenario’s 228
12.7 Gebruik van de risicobenadering in de brandveiligheid 230
13 Modelleren binnen FSE 235
13.1 Modellen algemeen 235
13.2 Relatie tussen FSE en bepalingsmethoden 236
13.3 Brandscenario‘s 239
13.4 Brandkrommen 244
13.5 Criteria en marges 247
13.6 Validatie, verificatie en nauwkeurigheid 251
13.7 Gevoeligheidsanalyses 253
13.8 Rapportage en second opinion bij gebruik van FSE-modellen 256
14 Specifieke modellen FSE 261
14.1 Zonemodellen 261
14.2 CFD-modellen 268
14.3 EEM-modellen 277
14.4 Ontruimingsmodellen 283
14.5 Modellering bijdrage brandweer 288
Bijlage: Test uzelf met 75 multiple-choice vragen 295
Eenheden en symbolen 319
Grootheden en coëfficiënten 319
Constanten 320
Omreken- en vermenigvuldigingsfactoren 321
Trefwoordenregister 325
