Het gebouwenpaspoort
Een onderzoek naar de juridische mogelijkheden om op nationaal niveau een gebouwenpaspoort verplicht te stellen en de vormgeving van een potentiële nieuwe regeling
Samenvatting
Nederland werkt toe naar een circulaire economie, oftewel een economie waarin grondstoffen steeds opnieuw worden gebruikt, zonder schadelijke gevolgen voor het milieu en zonder dat daarbij restafval ontstaat. De bouwsector is een sector waar op het gebied van circulariteit grote winst te behalen valt. Het is daarom van belang dat wordt overgegaan tot circulair bouwen: het ontwerpen, ontwikkelen, bouwen en gebruiken van gebouwen volgens het systeem van de circulaire economie.
Eén van de mogelijkheden om de circulariteit van de bouwsector te stimuleren, is door gebruik te maken van een ‘gebouwenpaspoort’. In een dergelijk paspoort staat welke grondstoffen en materialen in een gebouw verwerkt zijn, waardoor de informatie over alle onderdelen van een gebouw inzichtelijk is. Doordat op voorhand duidelijk is welke grondstoffen en materialen bij de sloop van een gebouw zullen vrijkomen, zal (hoogwaardig) hergebruik vergemakkelijkt worden. Dit maakt vervolgens circulair bouwen eenvoudiger en aantrekkelijker, waardoor circulariteit in de bouwsector vergroot zal kunnen worden. In dit onderzoek wordt dan ook gesteld dat het middels wet- of regelgeving verplicht stellen van een gebouwenpaspoort kan bijdragen tot het stimuleren van circulair bouwen en daarmee aan het realiseren van een circulaire economie.
Echter, uit het onderzoek is gebleken dat zowel de huidige als de toekomstige wet- en regelgeving momenteel geen grondslag biedt voor het verplicht stellen van een dergelijk gebouwenpaspoort. Dit betekent dat voor het verplicht stellen van een gebouwenpaspoort nieuwe wet- of regelgeving is vereist. Dit onderzoek sluit daarom af met voorstellen voor dergelijke nieuwe regelgeving.
Ida Mae de Waal is momenteel als promovenda verbonden aan het Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law van de Universiteit Utrecht, waar zij onderzoek doet op het gebied van de circulaire economie en het (Europees) milieurecht. Deze scriptie vormt de afsluiting van haar master Staats- en Bestuursrecht aan de Universiteit Utrecht, is bekroond met de IBR Scriptieprijs voor Publiekrecht 2019 en ontving een eervolle vermelding bij de Piet Gilhuis Scriptieprijs 2019.
Specificaties
Inhoudsopgave
1.1 Het gebouwenpaspoort 1
1.2 Probleemstelling en deelvragen 3
1.3 Methodologie 3
1.3.1 Het onderzoek 4
1.3.2 Kwalificatie en afbakening onderzoeksvraag 4
1.3.3 Kwalificatie deelvragen 4
1.3.4 Methode 5
1.4 Leeswijzer 5
2 Circulair bouwen van belang voor het realiseren van een circulaire economie
2.1 Een circulaire economie 7
2.1.1 De noodzaak tot het realiseren van een circulaire economie 11
2.2 Een circulaire bouwsector 13
2.2.1 De bouwsector als prioriteit 13
2.2.2 Circulair bouwen 15
2.2.3 De transitie naar een circulaire bouwsector 16
3 De mogelijkheden van een (verplicht) gebouwenpaspoort om de circulariteit in de bouwsector te verhogen
3.1 Het gebouwenpaspoort 19
3.1.1 Het gebouwenpaspoort – een introductie 19
3.1.2 De voordelen van een gebouwenpaspoort 20
3.1.3 Alleen een gebouwenpaspoort is niet genoeg… 23
3.2 Een verplicht gebouwenpaspoort 25
3.2.1 Stimulerende wet- en regelgeving 26
3.3 De vormgeving en inhoud van de nieuwe verplichting 29
3.3.1 De Porter-hypothese 29
3.3.2 Aansluiten bij de praktijk 30
3.3.3 Gebouwenpaspoorten in de praktijk 31
3.3.3.1 BAMB Materials Passport 31
3.3.3.2 Het materialenpaspoort en Madaster van Thomas Rau 33
3.3.3.3 De inhoud van het gebouwenpaspoort 35
3.4 Deelconclusie 35
4 Een verplicht gebouwenpaspoort in bestaande wet- en regelgeving
4.1 De mogelijkheden in bestaande wet- en regelgeving 37
4.1.1 Het Bouwbesluit 2012 37
4.1.1.1 De milieuprestatie – artikel 5.9 Bouwbesluit 2012 38
4.1.1.2 De sloopfase 45
4.1.2 De aanvraag van de bouwvergunning 47
4.1.2.1 Artikel 2.2 Mor 47
4.1.2.2 Artikel 2.5 sub d Mor 48
4.2 Verdergaande mogelijkheden 49
4.2.1 De verdergaande mogelijkheden op grond van de Woningwet 49
4.2.1.1 Artikel 7 en 7a Woningwet 49
4.2.1.2 Artikel 120a Woningwet 50
4.2.1.3 (G)een privaatrechtelijke optie - artikel 122 Woningwet 51
4.2.2 De verdergaande mogelijkheden binnen de ruimtelijke ordeningswetgeving 52
4.2.2.1 Ruimtelijke ordening 52
4.2.2.2 Artikel 2.4 Crisis- en herstelwet 53
4.3 Deelconclusie 55
5 Een verplicht gebouwenpaspoort in de Omgevingswet
5.1 De Omgevingswet 59
5.1.1 Het Besluit bouwwerken leefomgeving 62
5.1.1.1 De milieuprestatie - artikel 4.159 Bbl 62
5.1.1.2 De sloopfase 65
5.1.2 De instrumenten van de Omgevingswet 66
5.1.2.1 De Nationale Omgevingsvisie 66
5.1.2.2 Omgevingswaarden 67
5.1.2.3 De experimenteerbepaling 69
5.1.3 Verdergaande mogelijkheden voor gemeenten 70
5.1.3.1 Het omgevingsplan 70
5.1.3.2 (G)een privaatrechtelijke optie - artikel 23.7 Omgevingswet 72
5.2 Deelconclusie 73
6 De verplichting tot het opstellen van een gebouwenpaspoort
6.1 De nieuwe verplichting in bestaande en toekomstige regelgeving 75
6.1.1 Bestaande regelgeving 75
6.1.1.1 Plaats in bestaande regelgeving 75
6.1.1.2 Inhoud verplichting in bestaande regelgeving 78
6.1.2 Toekomstige regelgeving 84
6.1.2.1 Plaats in toekomstige regelgeving 84
6.1.2.2 Inhoud verplichting in toekomstige regelgeving 85
6.1.3 De verplichting verankeren op een andere wijze 88
6.2 Deelconclusie 89
7 Conclusie 91
8 Literatuurlijst
8.1 Literatuur 93
8.2 Kamerstukken, Staatsblad en Staatscourant 97
8.3 Jurisprudentie 97
8.4 Websites 97
Mensen die dit boek kochten, kochten ook...
Net verschenen
Rubrieken
- aanbestedingsrecht
- aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- accountancy
- algemeen juridisch
- arbeidsrecht
- bank- en effectenrecht
- bestuursrecht
- bouwrecht
- burgerlijk recht en procesrecht
- europees-internationaal recht
- fiscaal recht
- gezondheidsrecht
- insolventierecht
- intellectuele eigendom en ict-recht
- management
- mens en maatschappij
- milieu- en omgevingsrecht
- notarieel recht
- ondernemingsrecht
- pensioenrecht
- personen- en familierecht
- sociale zekerheidsrecht
- staatsrecht
- strafrecht en criminologie
- vastgoed- en huurrecht
- vreemdelingenrecht