Recht door de wolken
Doorwerking van het Internationaal en Europees recht
Samenvatting
In Recht door de wolken wordt de interactie tussen internationaal, Europees en nationaal recht geïllustreerd aan de hand van enkele actuele thema’s.
De manieren waarop hoger recht doorwerkt in nationale rechtsordes hangt af van het specifieke rechtssysteem van een land en de aard van de internationale of Europese regelgeving. In rechtsstelsels van EU-lidstaten heeft het Europees recht voorrang op nationaal recht. Dit betekent dat nationale wetten die in strijd zijn met Europees recht niet toegepast mogen worden.
Wat is in dat licht de betekenis van het begrip Europese identiteit? Hoe effectief zijn de procedures om de naleving van de rechtsstaat in EU-lidstaten als Hongarije te toetsen en te bevorderen? De Nederlandse staat beschermt niet alleen de vrijheid en rechten van de inwoners, maar streeft ook naar sociale rechtvaardigheid. Na de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning lijkt het Nederlandse sociale domein te botsen met sociaaleconomische mensenrechten. Een andere kwestie betreft de vraag hoe Nederland omgaat met Europese regelgeving om stikstofemissies te beperken. Zo ervaren bijvoorbeeld de boeren de milieuregels uit ‘Brussel’ als bedreigend voor hun bedrijfsvoering en levensonderhoud. Dit boek biedt argumenten voor een goed debat hierover.
Met bijdragen van Sarah Schoenmaekers, Jan Willem Sap, Alden Pervan, Joost Leegwater, Zora Geertsema & Eduardo Arenas Catalán. De auteurs zijn verbonden aan de Faculteit Rechtswetenschappen van de Open Universiteit te Heerlen.
Specificaties
Inhoudsopgave
Inleiding - Recht door de wolken. Doorwerking van internationaal en Europees recht
I Alden Pervan
Een noodzakelijke driehoeksverhouding: internationaal, Europees en nationaal recht
1. Inleiding
2. Doorwerking van internationaal recht in de nationale rechtsorde
2.1 Dualistisch stelsel
2.2 Monistisch stelsel
2.3 Artikelen 93 en 94 van de Grondwet
3. Doorwerking van het Unierecht in de nationale rechtsorde van EU-lidstaten
3.1 Rechtstreekse werking en voorrang van het Unierecht
3.2 Conforme interpretatie en staatsaansprakelijkheid
3.2.1 (Richtlijn)conforme interpretatie
3.2.2 Staatsaansprakelijkheid
3.3 Doorwerking van internationaal recht via het Unierecht
4. Samenwerking
Literatuur
II Sarah Schoenmaekers
Europese identiteit en de nationale rechtsorde: knooppunt, eenrichtingsverkeer of doodlopende route?
1. Inleiding
2. Europese identiteit: de zoektocht naar bronnen
2.1 Nationale identiteit: kenmerken
2.2 ‘Europese identiteit’ in wetgeving of andere politieke Europese bronnen
2.3 Relevante rechtspraak
2.3.1 Europese identiteit en de EER-overeenkomst
2.3.2 Europese identiteit en de waarden van de rechtsstaat
3. Resultaatsverbintenissen
Literatuur
III Joost Leegwater
Een eerlijk debat over Europese waarden? Over effectieve handhaving en Hongarije
1. Inleiding
2. Artikel 7 VEU bij een (dreigende) schending van Uniewaarden
2.1 Toepassing van artikel 7 VEU
2.2 De procedure tegen Hongarije
3. Andere instrumenten
3.1 Inbreukprocedures
3.2 Prejudiciële procedure bij het Hof van Justitie
3.3 Begrotingsmaatregelen via de conditionaliteitsverordening
3.4 De politieke dialoog
3.5 HEXIT: vertrek van Hongarije uit de Europese Unie
4. Wat werkt en wat niet?
4.1 De financiële prikkel
4.2 Een dialoog gericht op vertrek
4.3 Nieuwe waarborgen via verdragswijzigingen
5. Europese waarden
Literatuur
IV Zora Geertsema & Eduardo Arenas Catalán
‘Mensen die zich kunnen handhaven in de samenleving’: een sociaaljuridische analyse van het Nederlandse sociale domein
1. Inleiding
2. Doelstellingen van het sociaal domein en relevante mensenrechten standaarden
3. Het terugvoeren van de verbanden tussen sociaal beleid en de theorie van het sociale domein
4. Inlijving van mensenrechtennormen in Nederlandse wetgeving
5. Humanitaire ondergrens
Literatuur
V Jan Willem Sap
Europese regels, Nederlandse uitdagingen: het stikstofprobleem en duurzame landbouw
Inleiding
1. De patstelling
2. Europese regels
2.1 De stap naar de rechter
2.2 De Habitatrichtlijn
2.3 Voorrang en rechtstreekse werking
3. Nederland op slot
4. De opkomst van de BoerBurgerBeweging
5. Het gevaar van stikstof
6. De vergunningenmachine
7. Fundamentele natuurwetten
8. Een gunstige staat van instandhouding
8.1 De stikstoffuik
8.2 Rentmeesterschap
9. Technocratische ecodictatuur
10. De rek is eruit
11. Een symbool van polarisatie
12. Conclusie
Literatuur
Over de auteurs
Mensen die dit boek kochten, kochten ook...
Net verschenen
Rubrieken
- aanbestedingsrecht
- aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- accountancy
- algemeen juridisch
- arbeidsrecht
- bank- en effectenrecht
- bestuursrecht
- bouwrecht
- burgerlijk recht en procesrecht
- europees-internationaal recht
- fiscaal recht
- gezondheidsrecht
- insolventierecht
- intellectuele eigendom en ict-recht
- management
- mens en maatschappij
- milieu- en omgevingsrecht
- notarieel recht
- ondernemingsrecht
- pensioenrecht
- personen- en familierecht
- sociale zekerheidsrecht
- staatsrecht
- strafrecht en criminologie
- vastgoed- en huurrecht
- vreemdelingenrecht