Marteling: De systematische vernietiging van menselijke waardigheid

Marteling is een van de meest extreme schendingen van mensenrechten, waarbij doelbewust ernstig fysiek of mentaal lijden wordt toegebracht. Deze praktijk, die wereldwijd verboden is door internationale verdragen, wordt nog steeds toegepast in verschillende delen van de wereld, vaak door overheden en autoritaire regimes. Deze pagina biedt inzicht in de definitie, vormen, contexten en gevolgen van marteling, evenals belangrijke literatuur over dit onderwerp.

Marteling in oorlogsgebieden en autoritaire regimes

In conflictgebieden en onder repressieve regimes wordt marteling vaak systematisch toegepast als instrument om controle uit te oefenen, informatie te verkrijgen of politieke tegenstanders te straffen. Syrië en Rusland zijn schrijnende hedendaagse voorbeelden.

Ugur Umit Ungor Jaber Baker

De Syrische Goelag

In De Syrische Goelag documenteren Jaber Baker en Ugur Umit Ungor de gruwelijke realiteit van het Syrische gevangenissysteem. Het boek ontrafelt de systematische martelingen die door het Assad-regime worden toegepast, variërend van elektrische schokken tot extreme fysieke mishandeling en psychologische terreur.
Boek bekijken

€ 36,50

Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

Spotlight: John Sweeney

Onderzoeksjournalist John Sweeney heeft als ooggetuige verslag gedaan vanuit meer dan tachtig landen waar oorlogen, rampen en dictaturen plaatsvonden. Zijn werk belicht met name de mensenrechtenschendingen in autoritaire regimes, met speciale aandacht voor Rusland en het regime van Vladimir Poetin.

John Sweeney

Moord in de goelag

In Moord in de goelag beschrijft John Sweeney de onmenselijke behandeling die Aleksej Navalny onderging in Russische gevangenissen. De martelpraktijken zoals extreme slaaponthouding en isolatie tonen hoe het moderne Rusland politieke tegenstanders systematisch probeert te breken.
Boek bekijken

€ 24,99

Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

"In Rusland wordt marteling niet alleen gebruikt om mensen iets te laten bekennen of om informatie te verkrijgen, maar vooral om ze te breken, ze te beroven van hun menselijkheid en om anderen te intimideren." Uit: Moord in de goelag

Marteling in de context van vluchtelingen en migratie

Veel vluchtelingen die naar Europa komen, zijn slachtoffers van marteling in hun land van herkomst. Hun verhalen getuigen van onvoorstelbaar leed, maar ook van buitengewone veerkracht in de confrontatie met traumatische ervaringen.

Saskia Harkema

Blijven of gaan?

Blijven of gaan? van Saskia Harkema biedt een aangrijpend inkijkje in de levens van Syrische vluchtelingen. Het boek bevat meerdere ooggetuigenverslagen van martelpraktijken in Syrische gevangenissen en beschrijft de langdurige psychologische impact op de slachtoffers na hun vlucht naar Europa.
Boek bekijken

€ 20,00

Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen

Blijven of gaan? Martelingsoverlevenden dragen vaak een dubbele last: het trauma van de marteling zelf én het trauma van gedwongen migratie. Efectieve hulpverlening moet beide aspecten adresseren en erkennen dat herstel een langdurig proces is dat professionele begeleiding vereist.

Spotlight: Rémy Limpach

Als senior onderzoeker verbonden aan het Nederlands Instituut voor Militaire Historie heeft Rémy Limpach baanbrekend werk verricht in het blootleggen van Nederlandse oorlogsmisdaden tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, waaronder martelingen door Nederlandse inlichtingendiensten.

Rémy Limpach

Tasten in het duister

In Tasten in het duister onderzoekt Rémy Limpach hoe Nederlandse inlichtingendiensten marteltechnieken inzetten bij verhoren tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog. Dit werk dwingt Nederland een donkere bladzijde uit de eigen geschiedenis onder ogen te zien en roept vragen op over institutionele verantwoordelijkheid.
Boek bekijken

€ 41,99

Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

Tasten in het duister Officiële ontkenning van martelpraktijken door overheden is een universeel patroon dat historisch onderzoek bemoeilijkt. Limpach's werk toont aan dat alleen gedegen, onafhankelijk onderzoek de waarheid boven tafel kan krijgen, zelfs als deze pijnlijk is voor het nationale zelfbeeld.

Marteling in fictie en culturele representatie

Ook in literatuur vinden we representaties van marteling, waarbij fictie soms in staat is om de psychologische dimensies en morele complexiteit van marteling op een unieke manier te belichten.

Robin Hobb

Het lot van de moordenaar

Hoewel Het lot van de moordenaar van Robin Hobb een fantasyroman is, bevat het een aangrijpende en realistische weergave van de psychologische effecten van marteling. De fysieke mishandeling van het hoofdpersonage en de langdurige marteling van de Nar onderzoeken hoe trauma het zelfbeeld en vertrouwen fundamenteel kan veranderen.
Boek bekijken

€ 36,99

Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

"De pijn was niet het ergste. Het ergste was de wetenschap dat ik volkomen machteloos was, dat mijn lichaam niet meer van mijzelf was maar een instrument in handen van mijn beulen. Ze hadden mijn waardigheid gestolen en ik wist niet of ik die ooit terug zou krijgen." Uit: Het lot van de moordenaar

De langdurige impact van marteling

De gevolgen van marteling reiken veel verder dan de onmiddellijke fysieke pijn. Slachtoffers kampen vaak met levenslange psychologische trauma's, van posttraumatische stressstoornis tot fundamenteel geschonden vertrouwen in medemensen en instituties.

Spotlight: Saskia Harkema

Saskia Harkema is niet alleen academicus maar ook mensenrechtenactiviste die zich inzet voor vluchtelingen. Via haar stichting Faces of Change werkt ze rechtstreeks met slachtoffers van oorlogsgeweld en marteling, en brengt hun verhalen naar een breder publiek om bewustwording te creëren.

De Syrische Goelag Uit de getuigenissen in 'De Syrische Goelag' blijkt dat martelingsoverlevenden vaak worstelen met schuldgevoelens omdat zij overleefden terwijl anderen stierven. Deze 'survivor's guilt' is een belangrijk aspect dat hulpverleners moeten adresseren in de behandeling van martelingsslachtoffers.

Conclusie: De strijd tegen marteling voortzetten

Ondanks internationale verdragen en universele veroordeling blijft marteling een realiteit in vele delen van de wereld. Het documenteren van deze praktijken, het ondersteunen van slachtoffers en het ter verantwoording roepen van daders zijn essentiële stappen in de strijd tegen deze extreme mensenrechtenschending. De boeken en inzichten op deze pagina dragen bij aan het begrip van dit complexe en pijnlijke onderwerp, en hopelijk aan de uiteindelijke uitbanning van marteling wereldwijd.