trefwoord
Onderzoekend leren: ontdek, onderzoek en ontwikkel
Onderzoekend leren is een krachtige didactische benadering waarbij leerlingen actief kennis verwerven door zelf onderzoek te doen. Het gaat verder dan traditioneel onderwijs: leerlingen stellen vragen, onderzoeken, trekken conclusies en reflecteren op hun leerproces. Deze aanpak stimuleert niet alleen nieuwsgierigheid, maar ontwikkelt ook essentiële vaardigheden voor de toekomst zoals kritisch denken, probleemoplossend vermogen en samenwerken.
Wat is onderzoekend leren?
Bij onderzoekend leren staat de natuurlijke nieuwsgierigheid van leerlingen centraal. In plaats van kant-en-klare kennis aan te bieden, creëert de docent een leeromgeving waarin leerlingen worden uitgedaagd om zélf antwoorden te vinden op betekenisvolle vragen. Ze doorlopen hierbij een cyclisch proces van vragen stellen, onderzoeken, concluderen en reflecteren. Deze aanpak is niet beperkt tot exacte vakken, maar kan binnen het hele curriculum worden toegepast.
van Keulen
Oosterheert
Wetenschap en techniek op de basisschool
In 'Wetenschap en techniek op de basisschool' van Oosterheert en van Keulen wordt onderzoekend leren beschreven als kernmethode voor wetenschap- en techniekonderwijs. Het boek biedt praktische handvatten om leerlingen via eigen onderzoek tot kennis en inzicht te laten komen, met aandacht voor het doorlopen van de onderzoekscyclus.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen
De rol van de leraar bij onderzoekend leren
Bij onderzoekend leren verandert de rol van de docent van kennisoverdrager naar begeleider en coach. De leraar schept voorwaarden voor effectief onderzoekend leren, stelt prikkelende vragen, faciliteert het onderzoeksproces en helpt leerlingen bij het ontwikkelen van onderzoeksvaardigheden. Dit vraagt om een andere didactische aanpak dan bij traditioneel onderwijs.
Peter Liljedahl
Denkklassen creëren - Building Thinking Classrooms
In 'Denkklassen creëren - Building Thinking Classrooms' introduceert Peter Liljedahl strategieën die onderzoekend leren stimuleren door leerlingen actief te laten nadenken over problemen. Hij laat zien hoe docenten een omgeving kunnen creëren waarin leerlingen door onderzoek, vragen stellen en probleemoplossing kennis verwerven.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Steven Mannens: ‘Scholen moeten het gesprek over leren centraal stellen’
Steven Mannens
In dit artikel wordt benadrukt hoe belangrijk het is dat scholen het gesprek over leren centraal stellen. De auteur stelt dat we eerst duidelijkheid moeten scheppen over wat leren is voordat we andere zaken, zoals populaire theorieën, aandacht geven. Dit sluit perfect aan bij onderzoekend leren, waarbij reflectie op het leerproces essentieel is.
Auteurs die schrijven over 'onderzoekend leren'
Onderzoekend vermogen ontwikkelen
Onderzoekend leren is niet alleen relevant voor het basis- en voortgezet onderwijs, maar vormt ook een essentieel onderdeel van het hoger beroepsonderwijs. Daar wordt gesproken over het ontwikkelen van 'onderzoekend vermogen': het vermogen om kennis kritisch te vergaren of zelf te creëren. Dit vraagt om een specifieke professionele houding en vaardigheden.
Onderzoekend vermogen in de praktijk - 'Een waardevolle aanvulling'
José Otte
Het artikel 'Onderzoekend vermogen in de praktijk' beschrijft hoe dit concept wordt uitgewerkt in drie elementen: eerst goed verdiepen in de vraag/het probleem, dan kritisch bestuderen wat anderen hebben gevonden, en daarna - indien relevant - zelf onderzoek doen. Het boek geeft houvast bij het toepassen van onderzoekend vermogen in zowel onderwijs als beroepspraktijk.
Peter Van Petegem is een autoriteit op het gebied van onderzoekend leren. Als gewoon hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen focust zijn onderzoek zich op kwaliteitszorg, school- en onderwijsbeleid. Hij heeft een bijzondere interesse in natuur- en milieueducatie en duurzame ontwikkeling - gebieden waar onderzoekend leren uitstekend kan worden toegepast.
Jetje De Groof
Vincent Donche
Peter Van Petegem
Onderzoekend leren stimuleren
In 'Onderzoekend leren stimuleren' bieden Peter Van Petegem en co-auteurs waardevolle inzichten over het versterken van onderzoekscompetenties bij leerlingen. Het boek beantwoordt vragen uit de onderwijspraktijk over zinvolle werkwijzen om deze competenties te ontwikkelen, essentieel voor een leven lang leren.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
De voordelen van onderzoekend leren
Onderzoekend leren biedt talrijke voordelen voor zowel leerlingen als docenten. Het stimuleert intrinsieke motivatie doordat leerlingen werken vanuit eigen nieuwsgierigheid. Het bevordert diepgaand leren en begrip in plaats van oppervlakkige kennisverwerving. Bovendien ontwikkelen leerlingen vaardigheden die essentieel zijn voor de 21e eeuw: kritisch denken, creativiteit, samenwerken en probleemoplossend vermogen.
Davidson en van der Loo: ‘Teams kunnen tot veertig keer beter presteren’
Davidson en van der Loo
Het artikel 'Teams kunnen tot veertig keer beter presteren' beschrijft hoe het Ashram College de scrum-methode gebruikt - een vorm van onderzoekend leren. Leerlingen krijgen een specifieke opdracht waarna ze zelf moeten uitzoeken hoe ze die kunnen oplossen. Ze organiseren zich in groepjes, ontwikkelen 21e-eeuwse vaardigheden, en behalen indrukwekkende resultaten: ze zijn zes weken eerder klaar en scoren 20% hoger dan bij regulier onderwijs.
Anika Embrechts
Petra Jansen
Horst Wolter
Basiskennis natuur en techniek
'Basiskennis natuur en techniek' besteedt specifiek aandacht aan onderzoekend en ontwerpend leren als didactische aanpak voor natuur- en techniekonderwijs. De auteurs Embrechts, Wolter en Jansen laten zien hoe deze aanpak leerlingen activeert om zelf kennis te verwerven en vaardigheden te ontwikkelen door actief onderzoek te doen.
Boek bekijken
Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis
Onderzoekend leren in verschillende onderwijscontexten
Onderzoekend leren is toepasbaar in diverse onderwijscontexten en op verschillende niveaus. Van basisschool tot universiteit, van exacte vakken tot geografie en taalonderwijs - de principes kunnen breed worden toegepast. Wel vraagt elke context om een specifieke invulling die aansluit bij het niveau, de leerdoelen en de mogelijkheden van de leerlingen.
Margaret Roberts
Geography Through Enquiry
'Geography Through Enquiry' van Margaret Roberts toont hoe onderzoekend leren (enquiry-based learning) kan worden toegepast binnen aardrijkskundeonderwijs. Dit boek demonstreert dat de methode niet beperkt is tot exacte vakken, maar ook binnen sociale wetenschappen zeer effectief kan zijn om leerlingen te laten ontdekken en begrijpen.
Boek bekijken
Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis
Bert van Oers, emeritus bijzonder hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam, is een toonaangevende expert op het gebied van onderzoekend leren. In zijn werk heeft hij veel aandacht besteed aan hoe spel zich bij oudere leerlingen ontwikkelt tot onderzoekend leren, waarbij ze de rol van onderzoeker aannemen.
Bert van Oers
Ik is een meervoud
In 'Ik is een meervoud' beschrijft Bert van Oers hoe spel zich bij oudere leerlingen ontwikkelt tot onderzoekend leren. Hij laat zien hoe leerlingen geleidelijk de rol van onderzoeker aannemen en vanuit nieuwsgierigheid en onderzoeksvragen hun eigen kennis opbouwen - een natuurlijke ontwikkeling die het onderwijs kan faciliteren.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Van leertheorie naar onderwijspraktijk
Uit 'Van leertheorie naar onderwijspraktijk' leren we dat onderzoekend leren niet zomaar een hype is, maar een fundamenteel hedendaags concept in het onderwijs. De belangrijkste les: effectief onderzoekend leren vraagt om een zorgvuldige balans tussen vrijheid en structuur, tussen zelfontdekking en begeleiding van de docent.
Uitdagingen en oplossingen
Hoewel onderzoekend leren veel voordelen biedt, kent het ook uitdagingen voor zowel docenten als leerlingen. Docenten moeten hun rol herzien en loslaten dat zij alle kennis overdragen. Leerlingen moeten wennen aan grotere verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces. Daarnaast vraagt de implementatie om flexibiliteit in tijd, ruimte en beoordelingsmethoden.
De Reflectieve Leraar
Peter de Roode
In 'De Reflectieve Leraar' wordt benadrukt hoe belangrijk reflectie is voor onderzoekend leren. Marzano biedt een gedegen aanpak gebaseerd op zelfonderzoek, wat perfect aansluit bij de reflectieve component van onderzoekend leren. Deze reflectieve houding is essentieel bij het begeleiden van leerlingen die zelf onderzoekend aan het leren zijn.
"Het is volstrekt logisch dat reflectie met veel onderwerpen verband houdt. De kern is het model van lesgeven dat gebaseerd is op een vragenlijst met gerichte items. De opzet is erop gebaseerd dat de leraar deze voor zichzelf invult en aan zelfonderzoek doet."
Uit: Denkklassen creëren - Building Thinking Classrooms
Onderzoekend leren en leren leren
Een belangrijk aspect van onderzoekend leren is dat leerlingen niet alleen vakinhoudelijke kennis opdoen, maar ook leren hoe ze kunnen leren. Ze ontwikkelen metacognitieve vaardigheden: het vermogen om hun eigen leerproces te plannen, monitoren en evalueren. Dit maakt onderzoekend leren bij uitstek geschikt voor het voorbereiden van leerlingen op een leven lang leren.
Stefan Decuyper: ‘Topteams ontwikkelen hun eigen formule om beter samen te leren’
Stefan Decuyper
In het artikel 'Stefan Decuyper: Topteams ontwikkelen hun eigen formule om beter samen te leren' wordt duidelijk dat teamleren - een vorm van collectief onderzoekend leren - cruciaal is voor teams die topprestaties willen neerzetten. Deze inzichten zijn waardevol voor het onderwijs, waar leerlingen moeten leren samenwerken in onderzoeksprojecten.
Wil Oonk
Ronald Keijzer
Sabine Lit
Frits Barth
Rekenen - wiskunde in de praktijk
'Rekenen - wiskunde in de praktijk' laat zien hoe onderzoekend leren het verschil kan maken bij rekenen-wiskunde onderwijs. Auteurs Barth, Keijzer, Lit en Oonk tonen hoe leerlingen door onderzoek en ontdekking wiskundige kennis en inzicht kunnen opbouwen, wat leidt tot dieper begrip dan bij traditionele instructiemethoden.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen
Ronald Keijzer is een autoriteit op het gebied van reken-wiskundeonderwijs. Als lector rekenen-wiskunde en didactiek aan de Hogeschool iPabo en hoofdredacteur van 'Volgens Bartjens - Ontwikkeling en Onderzoek', heeft hij veel bijgedragen aan onderzoekend leren binnen het rekenonderwijs, met bijzondere aandacht voor de professionele gecijferdheid van leraren.
De toekomst van onderzoekend leren
In een wereld die steeds sneller verandert, wordt het vermogen om zelfstandig kennis te verwerven en problemen op te lossen steeds belangrijker. Onderzoekend leren bereidt leerlingen hierop voor. We zien dan ook dat deze benadering steeds meer terrein wint in het onderwijs. De uitdaging ligt in het vinden van de juiste balans tussen kennisoverdracht en zelfontdekking, tussen structuur en vrijheid.
Mandy van der Velde en Lisette Munneke: ‘Onderzoekend vermogen is voor de professional van cruciaal belang’
Mandy van der Velde en Lisette Munneke
In het interview 'Onderzoekend vermogen is voor de professional van cruciaal belang' leggen Van der Velde en Munneke uit waarom onderzoekend vermogen essentieel is in het hoger onderwijs. Ze benadrukken dat het niet gaat om onderzoek doen om het onderzoek, maar om onderzoekend vermogen in te zetten voor verbetering van de beroepspraktijk - een cruciale vaardigheid in onze complexe, snel veranderende wereld.
Denkklassen creëren - Building Thinking Classrooms
Peter Liljedahl leert ons in 'Denkklassen creëren' dat onderzoekend leren vraagt om een fundamentele verschuiving in hoe we klaslokalen organiseren. De sleutel ligt in het creëren van een omgeving waar denken en onderzoeken centraal staan, niet het passief absorberen van informatie. Dit vereist een andere opstelling van meubilair, andere werkvormen en een andere houding van de docent.
Conclusie
Onderzoekend leren is meer dan een onderwijsmethode; het is een visie op leren die aansluit bij de natuurlijke nieuwsgierigheid van mensen en bij de vaardigheden die nodig zijn in de 21e eeuw. Door leerlingen actief te betrekken bij het vergaren van kennis via eigen onderzoek, worden ze voorbereid op een toekomst waarin levenslang leren en aanpassingsvermogen essentieel zijn. Of het nu gaat om jonge kinderen op de basisschool, studenten in het hoger onderwijs of professionals die zich willen blijven ontwikkelen - onderzoekend leren biedt een krachtig kader voor betekenisvol en duurzaam leren.
De bestsellers
-
€ 48,95
-
€ 51,95
-
€ 51,50
-
€ 49,00
-
€ 37,95
