vraag & antwoord

Hoe kan ik mijn team empoweren zonder de controle te verliezen?

Als leidinggevende wil je graag dat je team zelfstandig functioneert en vol eigenaarschap aan de slag gaat. Tegelijkertijd blijf je als manager eindverantwoordelijk en wil je niet het gevoel hebben dat zaken uit de hand lopen. Deze spanning tussen empowerment en controle is een van de grootste uitdagingen voor hedendaagse leiders. Hoe kun je je medewerkers de ruimte geven om te groeien en zelf beslissingen te nemen, zonder dat je het gevoel hebt dat je de grip verliest?

Jelle van der Lugt
Het boek voor jonge teamleiders
In Het boek voor jonge teamleiders leer je hoe je verantwoordelijkheid kunt delen zonder de eindverantwoordelijkheid los te laten, en hoe je teamleden vertrouwen geeft om eigenaarschap te nemen.
Boek bekijken
€ 22,99
Gratis verzonden | Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Waarom empowerment belangrijk is

De traditionele command-and-control benadering van leiderschap past niet meer bij de complexe en snel veranderende wereld waarin we leven. Medewerkers verwachten meer autonomie en willen betekenisvol werk doen. Bovendien zijn de span of control van managers drastisch toegenomen, waardoor micromanagement simpelweg niet meer haalbaar is.

Zoals beschreven in >Zelfleiderschap en de One-Minute Manager zijn werkrelaties fundamenteel veranderd: 'Werkzekerheid is vervangen door de behoefte aan medewerkers die initiatief nemen en problemen oplossen. De span of control van managers is drastisch toegenomen van 1:5 naar 1:25-75, waardoor empowerment noodzakelijk is geworden.'

De lastige balans tussen leren en presteren
Bert Peene
Veel managers zijn zo bang de controle te verliezen, dat ze alles vergeten wat ze ooit over het motiveren van mensen hebben geleerd. De zelfbeschikkingstheorie van Deci & Ryan laat zien dat mensen optimaal functioneren als voldoende rekening gehouden wordt met drie basisbelangen: autonomie, competentie, en verbondenheid.

De balans tussen loslaten en kaders stellen

Het empoweren van je team betekent niet dat je alle controle opgeeft. In plaats daarvan verschuif je van directe controle naar het creëren van de juiste context waarin je team kan excelleren. Dit vraagt om een doordachte aanpak waarbij je duidelijke kaders stelt waarbinnen je team vrijheid krijgt.

Romilde van Commenée
Happy leader
In Happy leader leer je het belang van het stellen van duidelijke kaders voor je team, waarbinnen ze vrijheid en verantwoordelijkheid krijgen. Dit geeft medewerkers houvast terwijl ze tegelijkertijd ruimte hebben om zelf beslissingen te nemen.
Boek bekijken
€ 24,95
Gratis verzonden | Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Jille Tabak: ‘Waarden moet je kunnen vertalen in concreet gedrag’
Jille Tabak
Een leider empowert een team door met de leden het gesprek aan te gaan over rollen, verantwoordelijkheden en verwachtingen. Geef duidelijk aan wat er wanneer wordt verwacht en door wie dat moet gebeuren. Op hun beurt benoemen de teamleden wat ze van elkaar nodig hebben en van jou als leider om succesvol te zijn.

Vertrouwen als fundament

De basis voor succesvolle empowerment is vertrouwen. Zonder vertrouwen in je team zul je geneigd zijn om te micromanagen en in te grijpen bij de eerste tekenen van problemen. Dit ondermijnt het zelfvertrouwen van je team en hun gevoel van eigenaarschap.

Marjan Haselhoff - De flow van vertrouwen
Marjan Haselhoff
Toch is het voor veel leiders doodeng om veel vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid te geven. En dus de controle los te laten. Het voelt als alles uit handen geven! We denken dat zaken beter gaan als we controle houden en ons ermee bemoeien. Terwijl dit de grootste misvatting is waardoor velen niet loslaten.

SPOTLIGHT: Marjan Haselhoff

Marjan Haselhoff, auteur van De moed om te vertrouwen, is een expert op het gebied van vertrouwen in leiderschap. Haar werk laat zien dat leidinggeven vanuit vertrouwen in plaats van controle leidt tot bevlogen en winstgevende organisaties. Ze benadrukt dat controle loslaten niet betekent dat je grip verliest, maar juist dat je medewerkers in staat stelt om te doen wat je wilt. Meer over Marjan Haselhoff

Leiding geven door context, niet door controle

Een van de meest effectieve manieren om teams te empoweren zonder de controle te verliezen is door te focussen op het creëren van de juiste context in plaats van directe controle uit te oefenen. Dit betekent dat je duidelijke doelen stelt, verwachtingen helder maakt, en vervolgens je team de ruimte geeft om zelf te bepalen hoe ze die doelen bereiken.

Reed Hastings Erin Meyer
No rules rules - Waarom Netflix zo succesvol is
In No Rules Rules beschrijft Netflix-CEO Reed Hastings hoe hij leiding geeft door context, niet door controle. Door heldere kaders te scheppen en vervolgens controles af te schaffen, creëerde hij een cultuur van vrijheid en verantwoordelijkheid.
Boek bekijken
€ 15,99
Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Nicoline Mulder: ‘Vertrouw op chaos’
Nicoline Mulder
Is dat mensen makkelijk aan te leren? We denken al snel dat iemand vertrouwen, en controle loslaten, heel eng is. Dat verandert als je vertrouwen vertaalt naar helderheid over verwachtingen, over en weer. Een projectleider kan tegen zijn teamleden zeggen: ik heb niet de behoefte om jullie te controleren, maar ik wil op bepaalde momenten informatie van jullie krijgen.

Gedistribueerde bevoegdheid

Een belangrijk concept bij het empoweren van teams is 'gedistribueerde bevoegdheid' - het bewust spreiden van beslissingsbevoegdheid over het team in plaats van deze te centraliseren bij de manager. Dit stelt teams in staat om sneller te reageren op problemen en kansen zonder voortdurend goedkeuring te hoeven vragen.

Diederick Janse Marco Bogers
Getting teams done
In Getting teams done wordt gewerkt met 'gedistribueerde bevoegdheid' waarbij beslissingsbevoegdheid wordt verspreid over het team. In plaats van traditioneel management, waarbij een manager controleert en beslist, leidt iedereen binnen zijn eigen rollen.
Boek bekijken
€ 27,50
Gratis verzonden | Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis
Extreem eigenaarschap In Extreem eigenaarschap leer je hoe gedecentraliseerd gezag je team helpt sneller en effectiever te reageren, zonder dat je alles hoeft te micromanagen. Teams nemen verantwoordelijkheid voor hun acties, terwijl jij als leider nog steeds de grote lijnen uitzet.

De juiste mensen in je team

Een vaak onderschat aspect van teamempowerment is de samenstelling van je team. Succesvolle empowerment begint bij het hebben van de juiste mensen - mensen die capabel zijn, intrinsiek gemotiveerd en bereid om verantwoordelijkheid te nemen.

Psychologische veiligheid creëren

Teams kunnen alleen gedijen in een omgeving waar mensen zich veilig voelen om risico's te nemen, vragen te stellen en fouten te maken. Als leider is het jouw taak om deze psychologische veiligheid te creëren.

Matthijs Steeneveld: ‘Laat je medewerkers floreren, dat is belangrijker dan ooit’
Matthijs Steeneveld
Je moet als leider niet gewoon besluiten opleggen, maar medewerkers de ruimte geven om zelf keuzes te maken. Natuurlijk wil niet iedere medewerker evenveel autonomie, dat kan sterk verschillen per persoon. Hoe dan ook, zodra medewerkers geen autonomie ervaren omdat ze te weinig vertrouwen krijgen, zullen ze slechter werk leveren.

Openheid en transparantie

Een belangrijk aspect van empowerment zonder controleverlies is openheid en transparantie. Door informatie te delen en processen transparant te maken, stel je je team in staat om weloverwogen beslissingen te nemen die in lijn zijn met de organisatiedoelen.

Joris Merks-Benjaminsen: ‘Door minder macht te gebruiken, kun je meer bereiken’
Joris Merks-Benjaminsen
Je moet je daarvoor als manager verbinden met je teamleden. Goed naar hen luisteren, hen meenemen in belangrijke beslissingen, zorgen dat ze zich veilig voelen om zich te uiten en jou waar nodig uit te dagen. Het opvallende is dat je, door minder vaak gebruik te maken van de macht die je nou eenmaal hebt, meer kunt bereiken.

Autonomie binnen kaders

De sleutel tot succesvolle empowerment ligt in het vinden van de juiste balans tussen autonomie en kaders. Te veel vrijheid zonder richting kan leiden tot verwarring en inefficiëntie, terwijl te strakke controle creativiteit en eigenaarschap ondermijnt.

Flow in organisaties Na het lezen van Flow in organisaties kun je autonomie en verantwoordelijkheid in teams bevorderen zonder de controle volledig los te laten. Je leert hoe je de juiste balans vindt tussen richting geven en ruimte laten.

Andere perspectieven op empowerment

Laten we nu kijken naar enkele artikelen die verschillende perspectieven bieden op het empoweren van teams:

Voorpublicatie Agile managen - download
Sjors van Leeuwen
Empowerment van teams door het geven van end-to-end verantwoordelijkheid en het wegnemen van belemmeringen: het geven van vertrouwen faciliteert hun autonome zelforganisatie.
Gooi het roer om! - Leiderschap creëren op elk niveau binnen organisaties
Yolanda van Heese
De oplossing ziet Marquet in delegeren: draag autoriteit en mandaat zoveel mogelijk over voor betere beslissingen en de uitvoering daarvan. Niet door te zeggen 'wij empoweren jullie': dan is het immers nog steeds de leidinggevende die beslist of hij jou wel of niet de verantwoordelijkheid geeft.
Wendbaar leiderschap - 10 tips
Els De Geyter
Leer de leden van je teams zichzelf goed kennen en focussen op hun sterktes. Zorg ervoor dat de teams zelf doelen kunnen bepalen en leer te focussen op de planning door het nemen van tussenstappen. Leer hen resultaten te meten en hun werking continu bij te sturen.

Conclusie: Empowerment door balans

Het empoweren van je team zonder de controle te verliezen is geen kwestie van alles of niets, maar van het vinden van de juiste balans. Door duidelijke kaders te stellen, vertrouwen te geven, te focussen op context in plaats van controle, en een cultuur van openheid en psychologische veiligheid te creëren, kun je je team de ruimte geven om te groeien en excelleren terwijl je nog steeds de grote lijnen bewaakt.

Onthoud dat empowerment een reis is, geen bestemming. Het vraagt om voortdurende aandacht, aanpassing en groei, zowel van jou als leider als van je team. Door bewust te werken aan de balans tussen autonomie en verantwoordelijkheid, creëer je een omgeving waarin je team kan floreren zonder dat jij het gevoel hebt de controle kwijt te zijn.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden