vraag & antwoord

Effectieve compliance zonder innovatie te belemmeren

Veel organisaties worstelen met een schijnbare tegenstelling: aan de ene kant moeten ze voldoen aan steeds complexere wet- en regelgeving, aan de andere kant willen ze innovatief en wendbaar blijven. De uitdaging is om effectieve compliance te waarborgen zonder dat dit ten koste gaat van het innovatievermogen. Hoe vind je de juiste balans tussen noodzakelijke regels en de ruimte voor vernieuwing?

Marius van Rijswijk
Handboek integriteit en compliance
In Handboek integriteit en compliance beschrijft Marius van Rijswijk hoe compliance vaak doorschiet in bureaucratie. Hij pleit voor een benadering die integriteit centraal stelt, met minder nadruk op regels en meer focus op gedrag en cultuur. Dit creëert ruimte voor innovatie zonder de essentie van compliance uit het oog te verliezen.
Boek bekijken
€ 25,00
Dit product is uitverkocht

De disbalans tussen compliance en innovatie

Er bestaat vaak een spanning tussen compliance en innovatie. Compliance is gericht op het naleven van regels en het minimaliseren van risico's, terwijl innovatie juist gedijt bij het nemen van risico's en het uitdagen van bestaande kaders. Deze spanning kan leiden tot een organisatiecultuur waarin regels belangrijker worden dan het doel waarvoor ze zijn ingesteld.

Handboek integriteit en compliance
Christel Deckers
Compliance moet je hebben en integer handelen moet je doen! Zoals Marius van Rijswijk stelt, moeten we ons niet in slaap laten sussen door steeds uitdijende compliance systemen. Hij benadrukt dat compliance zonder integer gedrag niets betekent en introduceert het Sure! model om compliance en integriteit duurzaam te verankeren in de organisatie.

Wanneer compliance de overhand krijgt, kan dit leiden tot wat sommigen 'compliance kapitalisme' noemen: een situatie waarin het afvinken van lijstjes belangrijker wordt dan het werkelijke doel van de regels. Dit belemmert niet alleen innovatie, maar kan paradoxaal genoeg ook leiden tot minder effectieve compliance.

Gerben Bekooy
Veerkracht
Veerkracht van Gerben Bekooy bekritiseert de overmatige focus op compliance die ten koste gaat van het werkelijke doel: veiligheid en effectief werken. Bekooy pleit voor een verschuiving van strikte regelgeving naar meer vertrouwen en vakmanschap, wat ruimte schept voor innovatie.
Boek bekijken
€ 24,99
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

Verschuiving van 'wat' naar 'waarom'

Een sleutel tot het balanceren van compliance en innovatie ligt in het verschuiven van de focus van 'wat moet er gebeuren' naar 'waarom moet het gebeuren'. Door de onderliggende bedoeling van regels te begrijpen, kunnen organisaties effectiever werken aan zowel compliance als innovatie.

Veerkracht - ‘Perspectieven om met risico’s om te gaan’
Roy van den Anker
Gerben Bekooy benoemt in Veerkracht de knelpunten van de huidige inzet van compliance en control. Door niet de regels te bestrijden, maar te kijken naar de onderliggende bedoeling, biedt hij andere perspectieven om met risico's om te gaan. Hij daagt de misvatting uit dat we in staat zijn zonder verstoring perfectie te leveren.

Deze benadering vraagt om een andere rol van de compliance officer. In plaats van een politieagent die regels handhaaft, wordt de compliance officer een vertaler die de bedoeling van regels uitlegt en medewerkers helpt om binnen de kaders innovatief te zijn.

Als de oplossing het probleem is - 'Zeker relevant'
Frank van Kuijck
Edgar Karssing beschrijft de spagaat waarin de compliance officer regelmatig kan verkeren. Hij benadrukt dat deze functionaris niet moet acteren als politieagent, maar als vertaalbureau dat inzicht verschaft in het waarom van regels. Anders ontstaat weerstand die zowel compliance als innovatie belemmert.

Creëer een veilige omgeving voor innovatie

Innovatie gedijt in een omgeving waar mensen zich veilig voelen om risico's te nemen en fouten te maken. Paradoxaal genoeg kan een te grote nadruk op compliance leiden tot een angstcultuur die zowel innovatie als compliance ondermijnt.

Modern Veiligheidsmanagement - Anders aansturen en aanpakken
Robert Jan de Boer
Robert Jan de Boer wijst op het belang van psychologische veiligheid waarin werknemers zich vrij voelen om te praten over afwijkingen van regels, zonder angst voor repercussies. Hij pleit voor een aanpak die 'slecht nieuws' verwelkomt, omdat een te grote focus op naleving van regels contraproductief kan zijn en de onderliggende oorzaken van afwijkingen maskeert.

Een veilige werkomgeving betekent niet dat er geen regels zijn, maar dat er ruimte is om te leren van fouten en om regels te verbeteren als ze niet bijdragen aan het doel waarvoor ze zijn ingesteld.

De Feel Good-factor
Kirsten Cooiman
Zoals Esther Sluijs opmerkt: "Als je als bedrijf innovatief wilt zijn, moeten mensen de ruimte krijgen om heel creatief te kunnen denken en handelen. Daarbij worden altijd fouten gemaakt. Wanneer durf jij als werknemer fouten te maken? In een omgeving die veilig is."

SPOTLIGHT: Marius van Rijswijk

Marius van Rijswijk is een expert op het gebied van compliance en integriteit. Als zelfstandig adviseur en docent combineert hij juridische kennis met managementervaring om wet- en regelgeving te vertalen naar concrete eindproducten en processen. Zijn werk is belangrijk voor organisaties die zoeken naar een balans tussen compliance en innovatie, omdat hij laat zien hoe integriteit en compliance elkaar kunnen versterken in plaats van tegenwerken. Meer over Marius van Rijswijk

Geef ruimte aan experimenten en innovatie

Innovatie vraagt om ruimte voor experiment. Organisaties die effectief willen innoveren zonder compliance te verwaarlozen, creëren vaak specifieke ruimtes waar experimenteren wordt aangemoedigd, terwijl de kernactiviteiten binnen de compliance-kaders blijven.

Matthijs Bos: ‘Vier de microfeestjes in je innovatieproces’
Matthijs Bos
Matthijs Bos vergelijkt dit met een innovatielab: "Waar het om gaat is dat je een plek hebt waar mensen volledig los van de reguliere kernactiviteiten aan een innovatie kunnen werken. Uiteindelijk wil je kruisbestuiving, geen kruisbesmetting. Rauwe kip moet je niet op dezelfde plek bewaren als de groente, want dan krijg je problemen."

Deze aanpak maakt het mogelijk om te innoveren zonder de gehele organisatie bloot te stellen aan compliance-risico's. Het vereist wel duidelijke kaders en een goede communicatie tussen de innovatie-afdeling en de rest van de organisatie.

Kim Spinder: ‘Geef medewerkers de ruimte om zelf te innoveren’
Kim Spinder
Kim Spinder benadrukt: "In organisaties met veel hiërarchische lagen zie je vernieuwende ideeën van medewerkers vaak stranden in de bureaucratie. Erg jammer, want deze mensen bevinden zich op de werkvloer; daar waar het gebeurt. Ze weten daarom heel goed wat er beter kan en komen meestal met praktische, innovatieve oplossingen."
Menno Lanting
Het geheim van disruptie
In Het geheim van disruptie beschrijft Menno Lanting hoe organisaties innovatiebelemmeringen kunnen overwinnen. Hij noemt als voorbeeld het uitgangspunt van 3M: 'iedereen heeft het recht om te experimenteren', waarbij de bewijslast wordt omgedraaid - niet de innovator moet zich verantwoorden, maar de manager die innovatie wil tegenhouden.
Boek bekijken
€ 15,00
Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis

Herzie regels die innovatie belemmeren

Niet alle regels dragen bij aan effectieve compliance. Soms zijn regels gebaseerd op aannames of gewoonten in plaats van op wettelijke vereisten. Door regelmatig kritisch naar het regelkader te kijken, kunnen organisaties onnodige belemmeringen voor innovatie wegnemen.

Balanceren tussen regels en de rek
Boukje Keijzer
Boukje Keijzer stelt twee cruciale vragen wanneer mensen klagen over verstikkende regels: "Waar staat dat?" en "Wat probeer je er eigenlijk mee te regelen? En lukt dat ook een beetje?" Vaak blijkt dat regels anders geïnterpreteerd worden dan bedoeld, of dat ze niet bijdragen aan het beoogde doel van kwaliteit, veiligheid of kostenbesparing.

Het regelmatig evalueren en herzien van regels is essentieel voor het behouden van een gezonde balans tussen compliance en innovatie. Dit vraagt om een cultuur waarin regels niet als heilig worden beschouwd, maar als middelen om bepaalde doelen te bereiken.

Leo van de Voort: ‘Nederlandse commissaris zelfvergenoegd en gemakzuchtig’
Leo van de Voort
Leo van de Voort is kritisch over de Governance Codes: "Ik zeg rigoureus afschaffen die Codes. Organisaties veranderen in netwerkorganisaties. Innovatie speelt zich af in de randen van de netwerken. Dan heeft het geen zin om naar je eigen cultuur en naar binnen gerichte checklisten te kijken."

Praktische stappen naar een balans

Hoe kun je concreet werken aan een betere balans tussen compliance en innovatie? Hier zijn enkele praktische stappen:

  • Focus op de bedoeling achter regels in plaats van op de letter van de wet
  • Creëer een psychologisch veilige omgeving waarin fouten gemaakt mogen worden
  • Richt innovatielabs in waar experimenteren wordt aangemoedigd
  • Evalueer regelmatig het regelkader en schrap overbodige regels
  • Betrek medewerkers bij het ontwikkelen van compliance-kaders
  • Investeer in de ontwikkeling van compliance officers als partners van innovatie
Veerkracht Een belangrijke les uit Veerkracht is dat veerkrachtige organisaties niet ontstaan door meer regels, maar door vertrouwen in het vakmanschap van medewerkers. Door medewerkers te zien als de oplossing in plaats van het probleem, creëer je een cultuur waarin zowel compliance als innovatie kan floreren.

Artikelen over compliance en innovatie

Voor meer inzicht in de balans tussen compliance en innovatie, zijn de volgende artikelen het lezen waard:

Michel Verheijden: ‘Wij zelf zijn de grootste rem op verandering’
Michel Verheijden
Wij zelf zijn de grootste rem op verandering - Michel Verheijden legt uit hoe angst voor fouten innovatie in de weg staat en hoe je dit kunt doorbreken.
Ylva Poelman: ‘De ceo blijft voorlopig nog een mens’
Ylva Poelman
De ceo blijft voorlopig nog een mens - Ralf Knegtmans benadrukt dat een open en innovatieve cultuur essentieel is, waarin mensen fouten mogen maken.
Jack van der Veen: ‘Denk als een regisseur, niet op basis van macht’
Jack van der Veen
Denk als een regisseur, niet op basis van macht - Jack van der Veen pleit voor ruimte om zelfstandig te kiezen voor klantwaarde, zelfs als dit soms afwijkt van strikte regels.

Conclusie: Van compliance als belemmering naar compliance als enabler

De tegenstelling tussen compliance en innovatie is niet onoverkomelijk. Door de focus te verleggen van regels naar de bedoeling erachter, door een veilige omgeving te creëren waarin experimenteren wordt aangemoedigd, en door regelmatig het regelkader kritisch te evalueren, kunnen organisaties effectieve compliance realiseren zonder innovatie te belemmeren.

De sleutel ligt in het zien van compliance niet als een noodzakelijk kwaad, maar als een kader waarbinnen innovatie kan floreren. Wanneer compliance wordt benaderd vanuit integriteit en vertrouwen in plaats van controle en angst, kan het zelfs een enabler worden voor innovatie in plaats van een belemmering.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden