Grondslagen Vermogensrecht

Inleiding 11

1 Enige grondbeginselen 13
1.1 Rechtsregels 13
1.1.1 Publiekrecht en privaatrecht 14
1.1.2 Dwingend en aanvullend (regelend) recht 15
1.1.3 Materieel en formeel recht 16
1.1.4 Objectief en subjectief recht 16
1.2 Rechtsbronnen 17
1.2.1 Wet 17
1.2.2 Verdrag 20
1.2.3 Jurisprudentie 20
1.2.4 Gewoonterecht 21
1.2.5 Ongeschreven recht 22
1.3 Burgerlijk Wetboek 22
1.3.1 Personen- en familierecht en rechtspersonen (Boek 1 en 2) 23
1.3.2 Vermogensrecht (Boek 3 t/m 8) 24
1.3.3 Internationaal privaatrecht (Boek 10) 25
1.3.4 Opbouw van het BW 25
Kernbegrippenlijst 26
Meerkeuzevragen 28
Oefenvragen 31

2 Vermogensrecht algemeen 33
2.1 Vermogen 33
2.1.1 Zaken 34
2.1.2 Vermogensrechten 36
2.2 Registergoederen en niet-registergoederen 37
2.3 Onderscheid van vermogensrechten 38
2.3.1 Absolute en relatieve rechten 39
2.3.2 Zakelijke en persoonlijke rechten 41
2.3.3 Beperkte rechten 41
2.3.4 Afhankelijke rechten 43
2.4 Conflicterende rechten 44
2.4.1 Botsing van twee beperkte rechten 44
2.4.2 Botsing van twee relatieve of vorderingsrechten 45
Kernbegrippenlijst 50
Meerkeuzevragen 52
Oefenvragen 54

3 Overdracht 57
3.1 Verkrijging onder algemene titel en onder bijzondere titel 57
3.2 Vereisten voor een geldige overdracht 59
3.2.1 Geldige titel 60
3.2.2 Beschikkingsbevoegdheid 63
3.2.3 Levering 64
3.3 Derdenbescherming 76
3.3.1 Derdenbescherming naar soort goed 76
3.3.2 Schijnhandeling of schijnakte 81
3.4 Overzicht van wijzen van levering en derdenbescherming 81
Kernbegrippenlijst 83
Meerkeuzevragen 86
Oefenvragen 88

4 Pand en hypotheek 91
4.1 Pand 91
4.1.1 Vestiging van het pandrecht 92
4.1.2 Rechten van de pandhouder 98
4.1.3 Derdenbescherming 100
4.2 Hypotheek 102
4.2.1 Vestiging van het hypotheekrecht 102
4.2.2 Hypothecaire bedingen 104
4.2.3 Rechten van de hypotheekhouder 106
Kernbegrippenlijst 109
Meerkeuzevragen 112
Oefenvragen 116
5 Rechtshandeling algemeen 119
5.1 Het begrip ‘rechtshandeling’ 119
5.1.1 Eenzijdige rechtshandeling 120
5.1.2 Meerzijdige rechtshandeling 121
5.2 Totstandkoming van een rechtshandeling 123
5.2.1 Vereisten totstandkoming van een rechtshandeling 124
5.2.2 Moment waarop de rechtshandeling tot stand komt 126
5.3 Nietigheid en vernietigbaarheid van een rechtshandeling 128
5.3.1 Wanneer is een rechtshandeling nietig of vernietigbaar? 128
5.3.2 Gevolgen van nietigheid en vernietigbaarheid 133
5.3.3 Wie kunnen een beroep doen op nietigheid en vernietigbaarheid? 136
Kernbegrippenlijst 137
Meerkeuzevragen 139
Oefenvragen 142

6 Rechtshandeling door vertegenwoordiging 145
6.1 (Eigenlijke) vertegenwoordiging 145
6.1.1 Vertegenwoordiging krachtens volmacht 149
6.1.2 Onbevoegde vertegenwoordiging 151
6.1.3 Handelingsonbekwaamheid en volmacht 155
6.1.4 De gevolgen van de volmacht voor de nakoming van verbintenissen 156
6.1.5 Nader te noemen meester 159
6.1.6 Selbsteintritt 159
6.2 Oneigenlijke vertegenwoordiging 160
6.3 Lastgeving 162
Kernbegrippenlijst 165
Meerkeuzevragen 167
Oefenvragen 170

7 Overeenkomst 173
7.1 Wat is een overeenkomst? 174
7.2 Totstandkoming van een overeenkomst 175
7.2.1 Aanbod 175
7.2.2 Aanvaarding 179
7.2.3 Op welk tijdstip komt de overeenkomst tot stand? 180
7.2.4 Totstandkoming van de elektronische overeenkomst 180
7.3 Inhoud van de overeenkomst 184
7.3.1 Factoren die de inhoud van de overeenkomst bepalen 184
7.3.2 Onvoorziene omstandigheden 189
7.3.3 Precontractuele fase 189
7.3.4 Standaardregelingen 191
7.3.5 Algemene voorwaarden 192
7.4 Overeenkomsten en derden 196
7.5 Vaststellingsovereenkomst 203
Kernbegrippenlijst 205
Meerkeuzevragen 209
Oefenvragen 213

8 Rechtmatige en onrechtmatige daad 217
8.1 Rechtmatige daad 218
8.2 Onrechtmatige daad 220
8.2.1 Daad: doen of nalaten 221
8.2.2 Onrechtmatigheid 222
8.2.3 Toerekenbaarheid van de onrechtmatige daad 226
8.2.4 Schade en causaal verband 238
8.2.5 Relativiteit 242
8.3 Wie zijn aansprakelijk? 243
8.4 Productenaansprakelijkheid 245
8.5 Oneerlijke handelspraktijken 249
8.6 Misleidende reclame 251
8.7 Aansprakelijkheid bij elektronisch rechtsverkeer 253
8.8 Onrechtmatige overheidsdaad 255
Kernbegrippenlijst 258
Meerkeuzevragen 262
Oefenvragen 266

9 Verbintenis 269
9.1 Wat is een verbintenis? 270
9.2 Bronnen van verbintenis 271
9.3 Inhoud van een verbintenis 273
9.4 Twee partijen: schuldeiser en schuldenaar 274
9.5 Pluraliteit en hoofdelijke verbondenheid 275
9.6 Eenzijdige en wederkerige verbintenisscheppende overeenkomsten 277
9.7 Voorwaardelijke verbintenissen en verbintenissen onder tijdsbepaling 278
9.7.1 Voorwaarde 279
9.7.2 Tijdsbepaling 280
9.8 Natuurlijke verbintenis 280
9.9 Overgang en tenietgaan van verbintenissen 281
9.9.1 Overgang van vorderingsrechten 282
9.9.2 Overgang van schulden 283
9.9.3 Contractoverneming 284
9.9.4 Tenietgaan van verbintenissen 285
Kernbegrippenlijst 288
Meerkeuzevragen 291
Oefenvragen 293

10 Nakoming en niet-nakoming van verbintenissen 297
10.1 Nakoming 297
10.1.1 Opeisbaarheid van de vordering 298
10.1.2 Wie kan bevrijdend nakomen? 299
10.1.3 Aan wie moet betaald worden? 300
10.1.4 Vereisten voor de nakoming 303
10.2 Verweermiddelen van de schuldenaar 305
10.2.1 Verweermiddelen 305
10.2.2 Opschorting van de nakoming 307
10.3 Niet-nakoming en toerekenbaarheid 313
10.3.1 Factoren die van invloed zijn op de toerekenbaarheid van de niet-nakoming 314
10.3.2 Manieren van toerekenbaar tekortschieten 319
10.3.3 Moment van toerekening 321
10.4 Gevolgen van het toerekenbaar niet-nakomen 327
10.4.1 Verplichting tot betaling van schadevergoeding 327
10.4.2 Verplichting alsnog na te komen 332
10.4.3 Ontbinding van de overeenkomst 332
10.4.4 Einde van het verzuim van de schuldenaar 337
10.5 Niet-toerekenbaar tekortschieten: overmacht 337
10.6 Schuldeisersverzuim 341
Kernbegrippenlijst 344
Meerkeuzevragen 348
Oefenvragen 353

11 Schadevergoeding 357
11.1 Wat is schade? 358
11.2 Welke schade wordt vergoed? 359
11.2.1 Waarop kan schadevergoeding betrekking hebben? 359
11.2.2 Vorm van de schadevergoeding 362
11.3 Vaststelling van de hoogte van de schadevergoeding 363
11.3.1 Concrete en abstracte schadeberekening 364
11.3.2 Positief en negatief belang 365
11.3.3 Voordeelstoerekening, eigen schuld en medeschuld 366
11.3.4 De rol van de rechter 368
11.4 Schadevergoeding bij letsel en overlijden 370
11.5 Affectieschade 371
Kernbegrippenlijst 375
Meerkeuzevragen 377
Oefenvragen 379

12 Koopovereenkomst 381
12.1 Koop en consumentenkoop 382
12.1.1 Consumentenkoop 384
12.1.2 Koop met eigendomsvoorbehoud 386
12.1.3 Koop op proef 387
12.1.4 Koop op afstand en koop buiten de verkoopruimte 388
12.1.5 Onderhandse en openbare verkoop 391
12.1.6 Ongevraagde toezending van zaken 391
12.1.7 Koopoptie 392
12.2 Rechten van de koper 393
12.2.1 Wat kan de koper eisen? 393
12.2.2 Overgang van het risico 396
12.2.3 Rechten van de koper bij niet-nakoming door de verkoper 397
12.3 Rechten van de verkoper 402
12.3.1 Wat kan de verkoper eisen? 402
12.3.2 Rechten van de verkoper bij niet-nakoming door de koper 403
12.3.3 Recht van reclame 404
12.4 Koop op afbetaling 405
12.4.1 Huurkoop 406
12.4.2 Leasing 410
Kernbegrippenlijst 413
Meerkeuzevragen 416
Oefenvragen 419

13 Huur en verhuur 423
13.1 Algemene bepalingen huur en verhuur 423
13.1.1 Totstandkoming van de huurovereenkomst 426
13.1.2 Verplichtingen van de verhuurder 426
13.1.3 Verplichtingen van de huurder 429
13.1.4 Einde van de huurovereenkomst 434
13.1.5 Koop breekt geen huur 435
13.2 Woonruimte 436
13.2.1 Huurprijs 437
13.2.2 Opzegging door de huurder 441
13.2.3 Opzegging door de verhuurder 442
13.2.4 Huurbescherming 444
13.2.5 Huisvestingsvergunning 445
13.2.6 Medehuurderschap 446
13.2.7 Wederverhuur en onderhuur 448
13.3 Bedrijfsruimte 449
13.3.1 Opzegging na vijf jaar 450
13.3.2 Opzegging na tien jaar 452
13.3.3 Huurprijs 453
Kernbegrippenlijst 454
Meerkeuzevragen 456
Oefenvragen 459

14 Arbeidsovereenkomst 463
14.1 Wat is een arbeidsovereenkomst? 464
14.2 Flexibele arbeidscontracten 469
14.3 Totstandkoming van de arbeidsovereenkomst 473
14.3.1 Sollicitatiefase 474
14.3.2 Minderjarige werknemer 475
14.3.3 Bedingen in arbeidsovereenkomsten 476
14.4 Verplichtingen van de werkgever 482
14.4.1 Loon 483
14.4.2 Vakantie 488
14.4.3 Verlof 490
14.4.4 Informatie 491
14.4.5 Getuigschrift 492
14.4.6 Veiligheid 492
14.4.7 Re-integratie van zieke werknemers 493
14.4.8 Gelijke behandeling 494
14.4.9 Goed werkgeverschap 494
14.5 Verplichtingen van de werknemer 496
14.6 Beëindiging van de arbeidsovereenkomst 497
14.6.1 Beëindiging van rechtswege 498
14.6.2 Wederzijds goedvinden 501
14.6.3 Opzegging met en zonder schriftelijke instemming 503
14.6.4 Transitievergoeding 513
14.6.5 Ontslag op staande voet 515
14.6.6 Ontslagverboden 518
14.6.7 Ontslag en faillissement 519
14.6.8 Collectief ontslag 520
14.6.9 Overgang van ondernemingen 521
14.7 Collectieve arbeidsovereenkomst 523
14.7.1 Totstandkoming van een cao 526
14.7.2 Handhaving van de cao-bepalingen 526
14.7.3 Algemeen verbindend en onverbindend verklaren 526
Kernbegrippenlijst 528
Meerkeuzevragen 531
Oefenvragen 536

Antwoorden op de meerkeuzevragen 539
Afkortingenlijst 542
Register 545