Kroniek Jurisprudentie Aanbestedingsrecht 2012-2015

Voorwoord / 5
1 januari 2012 – 31 december 2012 / 15
1. Publiekrechtelijke instelling / 15
2. Overheidsopdracht/raamovereenkomst / 17
3. Wezenlijke wijziging / 18
4. Overheidsopdracht voor werken (gebiedsontwikkeling) / 20
5. Uitzonderingen op en aanbestedingen buiten Richtlijn/BAO / 21
a. Opdrachten onder drempelwaarde / 21
b. Concessies voor diensten / 21
c. Quasi-inhouse en andere publiek-publieke samenwerking / 23
d. Artikel 18 Richtlijn/artikel 17 Bao (alleenrecht) / 24
e. Artikel 14 Richtlijn/artikel 13 Bao (geheim verklaarde opdrachten) / 25
6. Aanbestedingsprocedures / 25
a. Artikel 31 BAO / 25
b. Artikel 30 Bao / 26
c. Meervoudig onderhands / 26
d. Erkenningsregeling / 27
7. Richtlijn/BAO beperkt van toepassing: 2B-diensten / 27
8. Aanbesteding door private partijen / 28
a. Zorginkoopprocedures/aanbestedingen van zorgkantoren / 28
b. Aanbestedingen van ‘échte’ private partijen / 31
9. Uitsluitingsgronden / 33
10. Geschiktheidseisen en selectiecriteria / 34
a. Algemeen / 34
b. Toelaatbaarheid geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 35
c. Transparantie geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 37
d. (On)gewijzigde toepassing geschiktheidseisen/selectiecriteria en
beoordelingsmethodiek / 38
e. Beroep op derden/onderaannemers / 39
11. Gunningscriteria/eisen en beoordelingsmethodiek / 40
a. Algemeen / 40
b. Toelaatbaarheid gunningscriteria en eisen en beoordelingsmethodiek / 40
c. Transparantie gunningscriteria en eisen en beoordelingsmethodiek / 41
d. (On)gewijzigde toepassing gunningscriteria en eisen en beoordelingsmethodiek / 43
12. Technische specifi caties / 44
13. Bijzondere uitvoeringsvoorwaarden / 46
14. (On)geldigheid c.q. terzijdelegging van inschrijvingen / 47
a. (Niet-)besteksconform / 47
b. Toelichting, verduidelijking, aanvulling en foutherstel / 52
c. Model K/Eigen Verklaring / 55
d. Abnormaal lage inschrijving (artikel 56 BAO en artikel 7.19 ARW) / 56
e. Strategische inschrijving / 59
f. Manipulatieve inschrijving / 59
15. Rechtsbescherming / 60
a. Algemeen / 60
b. Eiswijziging / 61
c. Wira / 61
d. Motiveren gunnings- en intrekkingsbeslissing (Bao en Wira) / 63
e. Voeging, tussenkomst en derdenverzet / 66
f. Rechtsverwerking/Grossmann-verweer / 68
g. Geen (spoedeisend) belang / 70
h. Tardief verweer aanbestedende dienst / 71
i. Schadevergoeding / 72
j. Belangenafweging in kort geding / 73
k. Inzage en openbaarmaking / 74
l. Algemene beginselen van behoorlijk bestuur / 75
m. Voorlopig getuigenverhoor / 76
n. Dwangsom / 76
o. Aanhouding zaak in kort geding / 77
p. Wet openbaarheid bestuur (Wob) / 77
q. Alcatel- en vervaltermijn / 78
r. Proces- en nakostenveroordeling / 80
s. Wilsgebreken / 81
16. Varia / 82
a. Beoordelings- en beleidsvrijheid aanbestedende dienst en beoordelingscommissie / 82
b. Belangenverstrengeling/voorkennis/level playing fi eld / 83
c. Hoedanigheid inschrijver / 84
d. Raakvlakken met staatssteun / 84
e. Raakvlakken met mededingingsrecht / 86
f. Raakvlakken met IE-recht / 86
g. Variant / 87
1 januari 2013 – 31 december 2013 / 89
1. Publiekrechtelijke instelling / 89
2. Overheidsopdracht algemeen / 90
a. Algemeen / 90
b. Overheidsopdracht versus raamovereenkomst / 92
c. Clusterverbod en proportionaliteit / 92
d. Percelenregeling / 93
3. Wezenlijke wijziging / 93
4. Overheidsopdracht voor werken (waaronder gebiedsontwikkeling) / 96
5. Uitzonderingen op en aanbestedingen buiten Richtlijn/Aanbestedingswet 2012 / 97
a. Concessies voor diensten / 97
b. Quasi-inhouse en andere publiek-publieke samenwerking / 99
c. Uitsluitend recht / 100
6. Aanbestedingsprocedures / 101
a. Onderhandelingsprocedure met voorafgaande bekendmaking / 101
b. Onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking / 102
c. Meervoudig onderhands / 102
d. Erkenningsregeling (speciale sectoren) / 103
7. 2B-diensten / 104
8. Aanbesteding door private partijen / 105
9. Uitsluitingsgronden / 108
10. Geschiktheidseisen en selectiecriteria / 109
a. Algemeen / 109
b. Toelaatbaarheid (w.o. proportionaliteit) geschiktheidseisen/selectiecriteria
en beoordelingsmethodiek / 111
c. Transparantie geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 112
d. (On)gewijzigde toepassing geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 114
e. Beroep op derden/onderaannemers / 115
11. Gunningscriteria/eisen en beoordelingsmethodiek / 116
a. Algemeen / 116
b. Toelaatbaarheid (w.o. proportionaliteit) gunningscriteria en eisen en beoordelingsmethodiek / 118
c. Transparantie gunningscriteria en eisen en beoordelingsmethodiek / 119
d. (On)gewijzigde toepassing gunningscriteria en eisen en beoordelingsmethodiek / 123
12. Technische specifi caties / 124
13. Bijzondere uitvoeringsvoorwaarden / 125
14. Toetsing overig handelen aanbestedende dienst / 125
a. Belangenverstrengeling/voorkennis/level playing fi eld / 125
b. Beoordelings- en beleidsvrijheid aanbestedende dienst en beoordelingscommissie / 127
15. (On)geldigheid c.q. terzijdelegging van inschrijvingen / 128
a. (Niet-)besteksconform / 128
b. Toelichting, verduidelijking, aanvulling en foutherstel / 133
c. Model K/Eigen Verklaring / 139
d. Abnormaal lage inschrijving / 140
e. Strategische inschrijving / 142
f. Manipulatieve inschrijving / 143
16. Rechtsbescherming / 145
a. Algemeen / 145
b. Motiveren gunnings- en intrekkingsbeslissing / 146
c. Vernietigbaarheid van de overeenkomst / 148
d. Alcatel- en vervaltermijn / 150
e. Geen belang / 152
f. Rechtsverwerking/Grossmann-verweer / 154
g. (Niet-)ontvankelijkheid op andere gronden / 155
h. Eiswijziging / 155
i. Belangenafweging (met name bij incidentele vorderingen) / 156
j. 843a Rv/inzage/openbaarmaking / 158
k. Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en Verordening nr. 1049/2001 ( Eurowob) / 160
l. Algemene beginselen van behoorlijk bestuur / 160
m. Schadevergoeding / 161
n. Voorlopig getuigenverhoor/inschakelen deskundigen/inwinnen nadere inlichtingen / 162
o. Voeging, tussenkomst en derdenverzet / 164
p. Dwangsom / 165
q. Proces- en nakostenveroordeling / 165
r. Wet Naleving Europese regelgeving publieke entiteiten (Wet NErpe) / 165
s. Commissie van Aanbestedingsexperts (CvA) / 166
17. Varia / 167
a. Hoedanigheid inschrijver / 167
b. Raakvlakken met staatssteun / 167
c. Variant / 168
d. Uitvoering overeenkomst / 169
1 januari 2014 – 31 december 2014 / 173
1. Publiekrechtelijke instelling / 173
a. Zorgverzekeraars / 173
b. Publiekrechtelijke instelling overig / 176
2. Overheidsopdracht / 177
a. Overheidsopdracht/raamovereenkomst / 177
b. Splitsingsgebod/clusterverbod / 177
c. Percelenregeling / 179
3. Overheidsopdracht voor werken/gebiedsontwikkeling / 179
4. 2B-diensten / 180
5. Wezenlijke wijziging / 181
6. Uitzonderingen op en aanbestedingen buiten Richtlijn/Aanbestedingswet 2012 / 182
a. Opdrachten onder drempelwaarde / 182
b. Concessies voor diensten / 183
c. Quasi-inhouse en andere publiek-publieke samenwerking / 183
d. Horizontale samenwerking / 184
7. Aanbestedingsprocedures / 185
a. Algemeen / 185
b. Concurrentiegerichte dialoog / 185
c. Onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking / 185
d. Meervoudig onderhandse procedure / 186
e. Erkenningsregeling (speciale sectoren) / 189
8. Aanbesteding door private partijen / 189
a. Aanbestedingen van zorgverzekeraars / 189
b. Aanbestedingen van andere private partijen / 191
9. Uitsluitingsgronden / 196
a. Algemeen / 196
b. Proportionaliteit bij uitsluitingsgronden / 200
10. Geschiktheidseisen en selectiecriteria / 200
a. Algemeen / 200
b. Toelaatbaarheid (w.o. proportionaliteit) geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 201
c. Transparantie geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 202
d. (On)gewijzigde toepassing geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 203
e. Beroep op derden/onderaannemers / 204
11. Eisen, gunningscriteria en beoordelingsmethodiek / 205
a. Algemeen / 205
b. Toelaatbaarheid (w.o. proportionaliteit) gunningscriteria, eisen en
beoordelingsmethodiek / 208
c. Transparantie gunningscriteria en eisen en beoordelingsmethodiek / 209
d. (On)gewijzigde toepassing gunningscriteria en eisen en beoordelingsmethodiek / 214
12. Technische specifi caties / 216
13. Bijzondere uitvoeringsvoorwaarden / 217
14. Toetsing overig handelen aanbestedende dienst / 218
a. Marktconsultatie / 218
b. Belangenverstrengeling/voorkennis/level playing fi eld / 218
c. Beoordelings- en beleidsvrijheid aanbestedende dienst en beoordelingscommissie / 219
15. (On)geldigheid c.q. terzijdelegging van inschrijvingen / 222
a. (Niet-)besteksconform / 222
b. Toelichting, verduidelijking, aanvulling en foutherstel / 229
c. Model K/Eigen Verklaring / 233
d. Abnormaal lage inschrijving / 234
e. Strategische inschrijving / 236
f. Manipulatieve inschrijving / 236
16. Rechtsbescherming / 237
a. Algemeen / 237
b. Eiswijziging (onder meer in hoger beroep) / 239
c. Vernietiging/ingrijpen in gesloten overeenkomst / 240
d. Motiveren gunnings- en intrekkingsbeslissing / 242
e. Voeging, tussenkomst en derdenverzet / 246
f. Rechtsverwerking/Grossmann-verweer / 249
g. (Niet-)ontvankelijkheid op andere gronden / 251
h. Schadevergoeding / 253
i. Belangenafweging / 255
j. 843a Rv/inzage/openbaarmaking / 256
k. Algemene beginselen van behoorlijk bestuur / 258
l. Deskundigenbericht, voorlopig getuigenverhoor en nader onderzoek / 259
m. Dwangsom / 260
n. Geen belang / 261
o. Alcatel- en vervaltermijn / 264
p. Proces- en nakostenveroordeling / 266
q. Misbruik van procesbevoegdheid / 268
r. Wilsgebreken (o.a. dwaling) / 268
17. Varia / 269
a. Begrip gegadigde/begrip ondernemer / 269
b. Raakvlakken met staatssteun / 270
c. Raakvlakken met mededingingsrecht / 271
d. Uitvoering overeenkomst / 273
1 januari 2015 – 31 december 2015 / 275
1. Aanbestedende dienst/publiekrechtelijke instelling / 275
a. Zorgverzekeraars / 275
b. Aanbestedende diensten/publiekrechtelijke instellingen overig / 276
2. Overheidsopdracht / 278
a. Overheidsopdracht/raamovereenkomst / 278
b. Splitsingsgebod/Clusterverbod / 279
3. Overheidsopdracht voor werken/gebiedsontwikkeling / 283
4. Begrip ‘ondernemer’ / 283
5. 2B-diensten / 284
6. Wezenlijke wijziging / 285
7. Uitzonderingen op en aanbestedingen buiten Richtlijn/Aanbestedingswet 2012 / 287
a. Opdrachten onder drempelwaarde / 287
b. Concessies voor diensten / 288
c. Verticale en horizontale samenwerking / 289
d. Uitsluitend recht / 291
8. Aanbestedingsprocedures / 293
a. Algemeen / 293
b. Concurrentiegerichte dialoog / 294
c. Onderhandelingsprocedure met/zonder voorafgaande bekendmaking / 295
d. Meervoudig onderhandse procedure / 297
9. Aanbesteding door private partijen / 300
a. Aanbestedingen van zorgverzekeraars en zorgkantoren / 300
b. Aanbestedingen van andere private partijen / 303
10. Uitsluitingsgronden / 305
11. Geschiktheidseisen en selectiecriteria / 306
a. Algemeen / 306
b. Toelaatbaarheid geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 307
c. Transparantie geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 309
d. (On)gewijzigde toepassing geschiktheidseisen/selectiecriteria en beoordelingsmethodiek / 309
e. Beroep op derden/onderaannemers / 310
12. Eisen, gunningscriteria en beoordelingsmethodiek / 311
a. Algemeen / 311
b. Toelaatbaarheid gunningscriteria, eisen en beoordelingsmethodiek / 317
c. Transparante gunningscriteria en eisen en beoordelingsmethodiek / 320
d. (On)gewijzigde toepassing gunningscriteria en eisen beoordelingsmethodiek / 326
13. Technische specifi caties / 330
14. Bijzondere uitvoeringsvoorwaarden / 334
15. Toetsing overig handelen aanbestedende dienst / 335
a. Marktconsultatie / 335
b. Belangenverstrengeling/voorkennis/level playing fi eld / 335
c. Beoordelings- en beleidsvrijheid aanbestedende dienst en beoordelingscommissie / 337
16. (On)geldigheid c.q. terzijdelegging van inschrijvingen / 341
a. (Niet-)besteksconform / 341
b. Toelichting, verduidelijking, aanvulling en foutherstel / 346
c. Model K/Eigen Verklaring / 351
d. Abnormaal lage inschrijving / 353
e. Strategisch en manipulatief inschrijven / 355
f. Onaanvaardbare inschrijving / 355
17. Rechtsbescherming / 356
a. Algemeen / 356
b. Eiswijziging / 357
c. Vernietiging/ingrijpen in reeds gesloten overeenkomst / 359
d. Motivering selectie-, gunnings- en intrekkingsbeslissing / 361
e. Voeging, tussenkomst en derdenverzet / 368
f. Rechtsverwerking/Grossmann-verweer / 372
g. (Niet-)ontvankelijkheid op andere gronden / 379
h. Schadevergoeding/verlies van een kans / 380
i. Belangenafweging / 382
j. 843a Rv./inzage/openbaarmaking/Wob / 383
k. Dwangsom / 385
l. (Geen) (spoedeisend) belang / 386
m. Alcatel- en vervaltermijn / 388
n. Proces- en nakostenveroordeling / 390
o. (Geen) misbruik van procesrecht/strijd met de goede procesorde / 391
18. Varia / 393
a. Raakvlakken met mededingingsrecht / 393
b. Uitvoering overeenkomst / 393
Jurisprudentieregister / 397