Compact Afval. Editie 2022-2023

DEEL 1 ALGEMENE INFORMATIE

1 Algemeen / 15
1.1 Inleiding / 15
1.2 OpMaat Afval / 16
1.3 Leeswijzer / 16

DEEL 2 DEFINITIES, WET- EN REGELGEVING

2 Definities afvalstoffen / 21
2.1 Definities afvalstof / 21
2.2 Europese afvalstoffenlijst (Eural); bedrijfsafval of gevaarlijk afval / 30
2.3 Scheepsafvalstoffen / 32
2.4 Afval als bouw-, mest- of brandstof / 35
2.5 Afval en Cradle to Cradle (C2C) / duurzaamheid en Circulaire Economie / 40

3 Europese afvalwet- en regelgeving / 51
3.1 Europees kader / 51
3.2 Kaderrichtlijn afvalstoffen / 51
3.3 Overige Europese richtlijnen / 57

4 Nederlandse afvalwet- en regelgeving / 69
4.1 Van Europa naar Nederland / 69
4.2 Landelijk afvalbeheersplan (LAP) en sectorplannen / 69
4.3 Overige Nederlandse wetten, besluiten en regelingen / 72
4.4 Administratieve Organisatie / Interne Controle (AO/IC) & Acceptatie en Verwerking (AV) / 81

5 Milieuverplichtingen / 87
5.1 Inleiding / 87
5.2 Wet algemene bepalingen omgevingsrecht / 88
5.3 Activiteitenbesluit milieubeheer / 104
5.4 Afvalwater / 114
5.5 Overzicht bevoegd gezag (verlening, toezicht en handhaving) / 116
5.6 Toezicht en handhaving / 119
5.7 RUD / 123
5.8 Overzicht registratieverplichtingen afvalstoffen / 123
5.9 Besluit m.e.r. / 124
5.10 Omgevingswet / 130

6 Arboverplichtingen / 137
6.1 Inleiding / 137
6.2 Arbowet- en -regelgeving / 137
6.3 Zorgplicht van de werkgever / 140
6.4 Plichten van werknemers / 143
6.5 Risico-inventarisatie en evaluatie / 143
6.6 Overzicht registraties/meldingen arbeidsomstandigheden / 150

DEEL 3 AFVALSTOFFENMANAGEMENT

7 Handling / 155
7.1 Inleiding / 155
7.2 Preventie en hergebruik / 155
7.3 Scheiden en gescheiden houden / 159
7.4 Instructies / 163
7.5 Vrijkomen, risico’s en omgang met afvalstoffen / 164
7.6 Externe veiligheid / 168
7.7 Explosiegevaar / 170
7.8 Voorkomen/beperken van blootstelling aan risico’s / 174
7.9 De verpakkingsruimte/verzamelruimte van afvalstoffen / 176
7.10 Tijdelijke tussenopslag op de werkplek / 177
7.11 Intern transport van afvalstoffen / 178

8 Etikettering / 181
8.1 Inleiding / 181
8.2 Het etiket / 181
8.3 Systeem van H- en P-zinnen en het Globally Harmonized System (GHS) / 182

9 Opslag / 185
9.1 Inleiding / 185
9.2 Organisatorische aspecten / 186
9.3 Bedrijfsafvalstoffen / 187
9.4 Opslag van gevaarlijke stoffen volgens PGS 15 / 187
9.5 Opslag in tanks / 197

10 Ontdoen / 199
10.1 Inleiding / 199
10.2 Ladder van Lansink, nuttige toepassing en verwijdering / 199
10.3 Ontdoen van afvalstoffen / 201
10.4 Landelijke lijst VIBH en vergunning voor afvalstoffenbedrijven / 204
10.5 Omschrijving, afvalstroomnummer en begeleidingsbrief / 207
10.6 Melden en registreren van afvalstoffen / 213
10.7 Administratieve organisatie / 220
10.8 EVOA: In, uit en doorvoer van afvalstoffen / 220
10.9 Zelf afvoeren, uitbesteden, samenwerken / 226

11 Transport / 229
11.1 Inleiding / 229
11.2 Algemene voorwaarden voor het afvalstoffenvervoer over de weg / 230
11.3 Inzamelmethodieken / 232
11.4 Wet vervoer gevaarlijke stoffen en het ADR / 243
11.5 Afvalstoffen en het ADR / 245
11.6 Classificatie gevaarlijke (afval)stoffen / 250
11.7 Begeleidende documenten bij transport gevaarlijke (afval) stoffen / 256
11.8 Oranje borden en kenmerking op het voertuig bij vervoer gevaarlijke (afval)stoffen / 262
11.9 Vrijstellingen bij vervoer van kleine hoeveelheden gevaarlijke (afval)stoffen / 264
11.10 Veiligheid binnen het ADR / 267
11.11 Vervoer door tunnels en verplichte routering / 269
11.12 Voertuigveiligheid / 276

12 Afvalverwerking / 279
12.1 Inleiding / 279
12.2 Scheiden van afval aan de bron / 279
12.3 Nascheiding van afval / 283
12.4 Droge sorteer- en scheidingstechnieken / 284
12.5 Natte sorteer- en scheidingstechnieken / 286
12.6 Mechanische verwerking / 288
12.7 Biologische verwerking / 289
12.8 Chemisch/fysische verwerking / 292
12.9 Eindverwerking / 296
12.10 Einde-afvalstatus (End-of-Waste) / 298

13 Kwaliteits-, (arbo)veiligheids- en milieuzorg / 301
13.1 Inleiding / 301
13.2 Kwaliteits-, (arbo)veiligheids- en milieuzorgsysteem als kwaliteitssysteem / 302
13.3 Wat kan een bedrijf doen aan kwaliteits-, (arbo)veiligheids- en milieuzorg? / 305
13.4 Het belang van kwaliteits-, (arbo)veiligheids- en milieuzorg / 307

14 Calamiteiten / 309
14.1 Inleiding / 309
14.2 Bedrijfshulpverlening / 309
14.3 Melding ongevallen en beroepsziekten, melding ongewone voorvallen en bodemverontreiniging / 310
14.4 Bestrijden van calamiteiten/opruimen / 312
14.5 Risico- en crisiscommunicatie / 313

15 Aansprakelijkheid / 317
15.1 Inleiding / 317
15.2 Risicoaansprakelijkheid voor gevaarlijke (afval)stoffen / 319
15.3 Schuldaansprakelijkheid voor alle afvalstoffen / 320
15.4 Milieuaansprakelijkheid; aansprakelijkheid bij milieuschade of de dreiging daarvan / 321
15.5 Aansprakelijkheid als werkgever / 322
15.6 Contractuele aansprakelijkheid / 323
15.7 Schade en verzekeringen / 324

16 Fiscale regelingen en subsidies / 327
16.1 Inleiding / 327
16.2 Wet belastingen op milieugrondslag / 328
16.3 Fiscale regelingen VAMIL en MIA / 330
16.4 LIFE / 333
16.5 Subsidieaanvraag in de praktijk / 334
16.6 Green Deal / 335

DEEL 4 ADRESSEN EN INTERNETSITES

17 Adressen / 339
17.1 Algemeen / 339
17.2 Inspectie Leefomgeving en Transport en Nederlandse Arbeidsinspectie / 341
17.3 Afvalbranche / 341
17.4 Transport / 346
17.5 Omgevingsdiensten / 348
17.6 Subsidies en fiscale regelingen / 349

18 Internetsites / 351
18.1 Inleiding / 351
18.2 Overheid en algemeen / 351
18.3 Afvalbranche en transport / 353
18.4 Reststoffenmarkt / 354
18.5 Subsidies en fiscale regelingen / 354

DEEL 5 BIJLAGEN

Bijlage 1 Checklisten / 357
1.1 Korte toelichting checklisten / 357
1.2 Checklisten leveranciers, afvalverwerkers en transporteurs / 357
1.3 Checklisten controle en beheer / 360
1.3.1 Inleiding / 360
1.3.2 Checklist controle en beheer / 360
1.3.3 Activiteiten en branches / 362
1.4 Checklist afvalpreventie en scheiding en scorelijst / 366
1.5 Checklist controle risico-aspecten / 372
1.6 Checklist Opslag afvalstoffen / 374
1.7 Checklist bedrijfsnood- en calamiteitenplan / 377

Bijlage 2 Europese afvalstoffenlijst (Eural) / 379
2.1 Inleiding / 379
2.2 Opbouw en afvalcode van de Eural / 380
2.3 Gevaarlijke afvalstoffen / 380
2.4 Beoordeling van complementaire codes / 382
2.5 Europese afvalstoffenlijst* / 388

Bijlage 3 Scheepsafvalstoffen / 419

Bijlage 4 Sectorplannen / 423
4.1 Sectorplannen LAP-3 / 424
4.2 Sectorplannen LAP-2 / 426
4.3 Sectorplannen LAP-1 / 428

Bijlage 5 Bijlagen vergunningplichtige inrichtingen rie en besluit omgevingsrecht / 429
5.1 Inleiding / 429
5.2 IPPC-installaties per 1 januari 2013, op basis van bijlage I van de RIE / 429
5.3 Bijlage I, onderdeel A, B en C van het Besluit omgevingsrecht / 431
5.4 Vergelijkingstabel IPPC/RIE / 444
5.5 Afvalvoorschriften in Activiteitenbesluit / 450
5.6 Standaardvoorschriften voor afvalstoffen in omgevingsvergunning / 472
5.7 Afvalbeheer / 483

Bijlage 6 Scheiden en gescheiden houden gevaarlijke afvalstoffen / 487
6.1 Overzicht te scheiden en gescheiden houden gevaarlijke afvalstoffen / 487
6.2 Activiteitenregeling: categorieën van afvalstoffen / 488

Bijlage 7 Overzicht stortverboden / 511

Bijlage 8 PGS-richtlijnen / 517
8.1 Overzicht PGS/CPR-richtlijnen / 517
8.2 Stappenplan implementatie PGS 15 / 519
8.2.1 Voorbeeld overzicht gevaarlijke stoffen / 528
8.2.2 Toelichting op hoofdstuk 4 tot en met 10 / 528

Bijlage 9 Formulieren, begeleidingsbrief, algemene voorwaarden en voorbeeldcontract / 535
9.1 Omschrijvingsformulier / 536
9.2 Begeleidingsbrief / 537
9.3 Formulier eerste ontvangstmelding / 538
9.4 Formulier maandelijkse ontvangstmelding / 539
9.5 Formulier maandelijkse afgiftemeldingen / 540
9.6 S-formulier / 541
9.7 Kernbepalingen Algemene Voorwaarden voor het Afvalstoffenvervoer over de Weg / 542

Bijlage 10 Bijlagen vanwege het zich ontdoen van afvalstoffen / 553
10.1 Inleiding / 553
10.2 Overzicht spelers en begrippen met betrekking tot afgifte afvalstoffen / 554
10.3 Omschrijvingen afgewerkte olie, klein gevaarlijk afval en scheepsafvalstoffen / 555
10.4 Categorieën afvalstoffen artikel 4 en bijlage A van de Regeling melden bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen / 557
10.5 Verwerkingscodes / 561

Bijlage 11 Bijlagen EVOA; Bijlage III, IV en V, handelingen nuttige toepassing en verwijdering / 563
11.1 Inleiding / 563
11.2 Bijlage III: Lijst van afvalstoffen die vergezeld moeten gaan van bepaalde informatie als bedoeld in artikel 18 (‘groene’ lijst van afvalstoffen) / 564
11.3 Bijlage IV: Lijst van afvalstoffen waarvoor de procedure van voorafgaande schriftelijke kennisgeving en toestemming geldt (‘oranje’ lijst van afvalstoffen) / 569
11.4 Bijlage V: Afvalstoffen waarvoor het uitvoerverbod van artikel 36 geldt / 571
11.5 Handelingen van nuttige toepassing / 588
11.6 Handelingen van verwijdering / 589

Bijlage 12 Administratieve Organisatie / Interne Controle (AO/IC) & Acceptatie En Verwerking (AV) / 591

Bijlage 13 Gevarenpictogrammen, Waarschuwingszinnen en Veiligheidsaanbevelingen (R- en S-zinnen / GHS) / 595

Index / 617