Prof.mr. R.J.N. Schlössels is hoogleraar Staats- en Bestuursrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Meer over de auteursDe burgerlijke rechter in het publiekrecht
Het eeuwfeest van het arrest Noordwijkerhout-Guldemond (HR 31 ecmber 1915, NJ 1916, 407)
Samenvatting
Zoals u weet leidde de leer van het objectum litis tot bevoegdheid van de burgerlijke rechter in publiekrechtelijke geschillen als een burgerlijk recht wordt getroffen. Zo heeft de burgerlijke rechter een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het bieden van rechtsbescherming tegen de overheid. Nog altijd is de positie van de burgerlijke rechter als 'restrechter' gebaseerd op deze bevoegdheidsleer. Er is dan ook alle reden voor deze feestelijke leerzame bundel, waarin u meer dan veertig indrukwekkende bijdragen vindt over honderd jaar rechtsvorming en uitspraken.
'De burgerlijke rechter in het publiekrecht' is tot stand gekomen op initiatief van de Radboud Universiteit, sectie bestuursrecht en de Hoge Raad. Door het fraaie ontwerp is deze prachtige bundel als een cadeau voor elke jurist. Er is historisch beeldmateriaal gebruikt van de stichting Noordwijkerhout Van Toen (NoVaTo) en uit het archief van de Hoge Raad. Door de bijdragen van talrijke vooraanstaande auteurs is de bundel niet alleen fraai van buiten maar ook van binnen.
De bijdragen zijn in vijf onderwerpen te verdelen, die ook weer een onderverdeling kennen:
I. De burgerlijke rechter als 'objectum litis'
II. Een eeuw rechtspraak en rechtsvorming, onderverdeeld in bijdragen over onder meer de aanvullende rechtsbescherming door de burgerlijke rechter, competentievraagstukken, de kortgedingrechter en de civiele theorie
III. Rechtsvergelijking
IV. Rechtsmacht
V. Reflectie en slotbeschouwing
Specificaties
Over Maarten Feteris
Inhoudsopgave
Vooraf
I De burgerlijke rechter als ‘objectum litis’
Historisch kader
1 M. Schreuder-Vlasblom 5
Onder de hoede van de rechterlijke macht
2 L.M. Koenraad 31
Van Amsterdam via Rheden naar Noordwijkerhout
3 G.E. van Maanen 43
De ondergang van de Vrouwe Elske en de opkomst van Noordwijkerhout/Guldemond
I De burgerlijke rechter als ‘objectum litis’
Tussen onrechtmatige daad en onrechtmatige overheidsdaad
4 L. Di Bella 61
De onrechtmatige overheidsdaad: het heden
5 R.J.B. Schutgens 79
Overheid en maatschappelijke zorgvuldigheidsnorm
6 P.W. den Hollander 101
Fout, maar niet aansprakelijk
II Een eeuw rechtspraak en rechtsvorming
De aanvullende rechtsbescherming door de burgerlijke rechter: trias
7 P.P.T. Bovend'Eert 131
De (enige?) uitzondering op Noordwijkerhout/Guldemond
8 J.W.A. Fleuren & J.J.J. Sillen 147
Toetsings- en uitspraakbevoegdheden bij de actie wegens onrechtmatige wetgeving in formele zin
9 R.M. van Male 165
Aanvullende rechtsbescherming bij bestuurswetgeving
10 T. Barkhuysen & M.L. van Emmerik 179
Onrechtmatige rechtspraak na 100 jaar Noordwijkerhout/Guldemond
11 E.J. Daalder 201
De Hoge Raad en bestuursgeschillen
12 A.A. van Rossum 217
Overeenkomsten tussen (en met) overheden. Wie is de bevoegde rechter?
II Een eeuw rechtspraak en rechtsvorming
Complexe competentielijnen
13 P.J. Huisman 233
De rechterlijke competentieverdeling van geschillen over bevoegdhedenovereenkomsten
14 S.A.L. van de Sande 251
De onafhankelijke onrechtmatigheid van inlichtingen zonder onzelfstandig karakter
15 S.E. Zijlstra 267
Uitgesloten besluiten: bestuursrechter of burgerlijke rechter
16 G.C.W. van der Feltz & M.E. Gelpke 283
Onrechtmatige daad en beleidswijziging
II Een eeuw rechtspraak en rechtsvorming
Aanvullende rechtsbescherming: bijzondere terreinen
17 G.T.J.M. Jurgens & F.C.M.A. Michiels 299
De burgerlijke rechter en de handhaving van publiekrecht
18 M.W. Scheltema 319
De rol van de burgerlijke rechter bij bestuursrechtelijke geldschulden; slechts een bijrol?
19 P.W.J. Verbruggen 339
Aansprakelijkheid wegens gebrekkig overheidstoezicht
20 P.J. Wattel 359
De burgerlijke rechter en het belastingrecht
II Een eeuw rechtspraak en rechtsvorming
De kortgedingrechter als redder in publiekrechtelijke nood
21 P.A.M. Mevis, J.S. Nan & S. Struijk 379
Kort geding en strafrecht: huidige en toekomstige plaatsbepaling
22 P.R. Rodrigues 401
De kortgedingrechter in het vreemdelingenrecht
23 J.E.M. Polak 419
Het wetgevingskortgeding
24 J.G. Brouwer & A.E. Schilder 433
Gemeenten civielrechtelijk op de bres voor de belangen van ingezetenen. Guldemond extended?
II Een eeuw rechtspraak en rechtsvorming
Civiele theorie en publiekrechtelijke dogmatiek
25 F.J. van Ommeren 451
Het legaliteitsbeginsel en het materiële wetsbegrip bij de Hoge Raad
26 M.K.G. Tjepkema 469
Wie moet oordelen over onevenredigheid?
27 G.A. van der Veen 491
Vaarsloot verslaat voetpad: de burgerlijke rechter en de bescherming van het publiek domein
28 J.A.F. Peters 505
De burgerlijke rechter en het primaat van het publiekrecht
29 A.G.A. Nijmeijer 531
De vrijwarende werking van vergunningen
III Rechtsmacht gewogen
Samenhang en verschuiving van rechtsmacht
30 T. Hartlief 549
Schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten sinds 1 juli 2013. De civiele rechter vast(er) op de troon?
31 B.J. Schueler 569
Rechtsmachtverschuiving bij rechtmatige overheidsdaad
32 K.J. de Graaf & A.T. Marseille 587
Versnippering van rechtsbescherming als probleem voor rechtzoekenden?
III Rechtsmacht gewogen
Afstemming en aansluiting
33 J.A.M.A. Sluysmans 609
Formele rechtskracht: tijd voor vernieuwing?
34 D.G.J. Sanderink 629
De relatieve waarde van de oneigenlijke formele rechtskracht
35 B J. van Ettekoven 649
Rechtseenheid en afstemming tussen bestuursrechters en de Hoge Raad
36 B.P.M. van Ravels 667
Causaliteit: afstemming van causaliteitsleren in het besluitenaansprakelijkheidsrecht
IV Rechtsvergelijking
Europa en externe rechtsvergelijking
37 R.J.G.M. Widdershoven 705
Twee bevoegdheidssystemen, twee aansprakelijkheidsregimes? Tussen objectum litis en Francovich
38 W. Konijnenbelt 727
De gewone rechter en het bestuursrecht in Frankrijk
39 B.J.P.G. Roozendaal 745
De burgerlijke rechter en het publiekrecht in Duitsland
40 H.J.Th.M. van Roosmalen 763
The common law en ‘publiekrechtelijke’ rechtsbescherming: het Engelse perspectief
V Algemene dimensies
Reflectie en slotbeschouwing
41 A.Q.C. Tak 783
‘Wat baten kaars en bril, als den uyl niet zien en wil?’
42 M. Scheltema 803
De Hoge Raad en het algemeen belang
43 R.J.N. Schlössels 819
De burgerlijke rechter in het publiekrecht
Mensen die dit boek kochten, kochten ook...
Net verschenen
Rubrieken
- aanbestedingsrecht
- aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- accountancy
- algemeen juridisch
- arbeidsrecht
- bank- en effectenrecht
- bestuursrecht
- bouwrecht
- burgerlijk recht en procesrecht
- europees-internationaal recht
- fiscaal recht
- gezondheidsrecht
- insolventierecht
- intellectuele eigendom en ict-recht
- management
- mens en maatschappij
- milieu- en omgevingsrecht
- notarieel recht
- ondernemingsrecht
- pensioenrecht
- personen- en familierecht
- sociale zekerheidsrecht
- staatsrecht
- strafrecht en criminologie
- vastgoed- en huurrecht
- vreemdelingenrecht