PS Special Wonen en werken over de grens

Voorwoord 3
Inhoudsopgave 7

1. Emigratie naar Duitsland 9
1.1 Inleiding 9
1.2 Het dubbelbelastingverdrag Nederland – Duitsland 10
1.3 De Europese Verordening voor Sociale Zekerheid (EG Vo. 883/2004) 11
1.4 Verblijfsrecht 12
1.5 Kiesrecht 14
1.6 Nationaliteit 15
1.7 Reisdocumenten 17
1.8 Rijbewijs 17
1.9 Invoeren van een auto in Duitsland 19
1.10 Schadeverzekeringen 19
1.11 Invoeren van huisdieren 20
1.12 Het Duits onderwijsstelsel 20
1.13 Cultuurverschillen tussen Nederland en Duitsland 28

2. Erfrecht en erfbelasting 33
2.1 Inleiding 33
2.2 Het erfrecht 33
2.3 De Europese Erfrechtverordening 40
2.4 Het huwelijksvermogensrecht 46
2.5 De Erfbelasting 49

3. Huis huren of kopen 57
3.1 Inleiding 57
3.2 Huis huren 57
3.3 Huis kopen 60
3.4 Woordenlijst 77

4. Arbeidsrecht 81
4.1 Inleiding 81
4.2 Het Nederlandse arbeidsrecht in vogelvlucht 81
4.3 Het Duitse arbeidsrecht in vogelvlucht 86
4.4 Arbeidsrecht in Europees verband 89

5. Wonen in Nederland en werken in Duitsland 95
5.1 Inleiding 95
5.2 Dubbelbelastingverdrag Nederland – Duitsland 95
5.3 De Europese Verordening voor Sociale Zekerheid (EG Vo. 883/2004) 98
5.4 Overige aspecten 99

6. Sociale Zekerheid 103
6.1 Inleiding 103
6.2 Een Europese wetgeving 103
6.3 Wat betekent een verhuizing voor de sociale zekerheid? 106
6.4 Overzicht van de Nederlandse sociale zekerheid 106
6.5 Verschillen tussen het Nederlandse en Duitse sociale stelsels 107
6.6 Welke sociale zekerheid is van toepassing bij werken in Nederland? 108
6.7 De gevolgen van emigratie naar Duitsland met betrekking tot de werknemersverzekeringen 112
6.8 Waar is men verzekerd voor de Sociale Zekerheid? 119
6.9 Gevolgen bij wonen in Duitsland met betrekking tot de volksverzekeringen (AOW/Anw) en aanvullende pensioenen 124
6.10 Wonen én werken in Duitsland 141

7. Fiscaliteit 147
7.1 Inleiding 147
7.2 Nederlandse wetgeving 147
7.3 Duitse wetgeving 158
7.4 Het verdrag ter voorkoming van dubbele belasting 164
7.5 Berekeningen 169

Bijlagen
1. Belastingverdrag Nederland – Duitsland 2012 – Relevante Bepalingen (inwerking getreden 2016) 181
2. Belastingverdrag Nederland – Duitsland 1956 – Relevante Bepalingen (tekst 2007, inclusief protocol) 187
3. Schema aftrekposten en heffingskortingen 2018 voor buitenlands belastingplichtigen 193
4. Einkommensteuererklärung: formulieren 201
5. Belangrijkste artikelen van EGVO 883/2004 203
6. ARREST VAN HET HOF (Achtste kamer) 213
7. ARREST VAN HET HOF (Derde kamer) 221
8. Adressenlijst & websites 231

Samenvatting 239
Bedankwoord 241
Auteurs 243