Handboek Externe Verslaggeving 2020

VOORWOORD V
LIJST MET GEHANTEERDE AFKORTINGEN VII
VERKORTE INHOUDSOPGAVE IX
UITGEBREIDE INHOUDSOPGAVE XI
SAMENVATTING WIJZIGINGEN IN WET- EN
REGELGEVING XXXIII

1 Wijzigingen in wetgeving XXXIII
1.1 Besluit aanwijzing organisaties van openbaar belang Wta XXXIII
1.2 Informatie over niet-evenwichtige zetelverdeling bestuur en commissarissen XXXIII
1.3 Wetsvoorstel inzake verklaring ongelijke beloning van vrouwelijke en mannelijke werknemers XXXIV
2 Wijzigingen in de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving voor middelgrote en grote rechtspersonen (RJ-bundel) XXXIV
2.1 Nieuwe richtlijnen voor middelgrote en grote rechtspersonen van toepassing op verslagjaren die aanvangen op of na 1 januari 2019 XXXIV
2.1.1 Overgangsregeling kosten van groot onderhoud XXXIV
2.2 Nieuwe richtlijnen voor middelgrote en grote rechtspersonen van toepassing op verslagjaren die aanvangen op of na 1 januari 2020 XXXV
2.2.1 Voorzieningen verplicht tegen contante waarde XXXV
2.2.2 Belastingen XXXVI
2.2.3 Onderscheid eigen vermogen en vreemd vermogen in de enkelvoudige jaarrekening XXXVII
2.2.4 Leasing XXXVII
2.2.5 Vreemde valuta XXXVIII
2.3 Nieuwe ontwerprichtlijnen voor middelgrote en grote rechtspersonen XXXVIII
2.3.1 Opbrengstverantwoording XXXVIII

3 Wijzigingen in de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving voor microen kleine rechtspersonen (RJk-bundel) XXXIX
3.1 Nieuwe richtlijnen voor micro- en kleine rechtspersonen die aanvangen op of na 1 januari 2019 XXXIX
3.1.1 Kosten van groot onderhoud XXXIX
3.2 Nieuwe richtlijnen voor micro- en kleine rechtspersonen die aanvangen op of na 1 januari 2020 XXXIX
3.2.1 Voorzieningen verplicht tegen contante waarde XXXIX
3.2.2 Onzekere belastingposities en saldering belastinglatenties XXXIX
3.2.3 Onderscheid eigen vermogen en vreemd vermogen in de enkelvoudige jaarrekening XXXIX
3.3 Nieuwe ontwerprichtlijnen voor micro- en kleine rechtspersonen XL
3.3.1 Opbrengstverantwoording XL

1 JAARVERSLAGGEVING ALGEMEEN 1
1.1 Algemene beschouwing wet- en regelgeving 1
1.1.1 Inleiding 1
1.1.2 Richtlijnen voor de jaarverslaggeving 3
1.1.3 Werkingssfeer 3
1.1.4 Opmaken jaarrekening 5
1.1.5 Vaststellen jaarrekening 7
1.1.6 Onderdelen jaarbericht 10
1.1.6.1 Algemeen 10
1.1.6.2 Jaarrekening 10
1.1.6.3 Bestuursverslag 11
1.1.6.3.1 Algemeen 11
1.1.6.3.2 Inhoud bestuursverslag 12
1.1.6.4 Overige gegevens 15
1.1.7 Vergelijkbaarheid van cijfers 16
1.1.8 Taal 16
1.1.9 Geldeenheid 17
1.2 Stelsels toe te passen in de enkelvoudige en/of de geconsolideerde jaarrekening 17
1.2.1 Toelichting bij combinatie 1 19
1.2.2 Toelichting bij combinatie 2 19
1.2.3 Toelichting bij combinatie 3 20
1.2.4 Toelichting bij combinatie 4 23
1.2.5 Toelichting bij combinatie 5 24
1.2.6 Overige toelichtingen 24
1.3 IFRS-SME 24
1.3.1 Publicatie van IFRS-SME 24
1.3.2 Kenmerken van IFRS-SME 25
1.3.3 IFRS-SME toepasbaar in Nederland? 26
1.4 Termijnen 28
1.4.1 Opmaaktermijn jaarrekening 28
1.4.2 Ondertekening van de jaarrekening 29
1.4.3 Openbaarmakingstermijn jaarrekening 29
1.5 Groottecriteria 30
1.6 Publicatieplicht jaarstukken 33
1.6.1 Wijze van publicatie jaarstukken 33
1.6.2 Inhoud publicatieplicht 35
1.6.3 Publicatieplicht microrechtspersonen en kleine rechtspersonen 36
1.7 Groepsvrijstelling (art. 2:403 BW) 38
1.7.1 Geconsolideerde jaarrekening en groepsvrijstelling 38
1.7.2 Nadere voorwaarden en inhoud van de groepsvrijstelling 40
1.7.3 Risico’s van het gebruikmaken van de groepsvrijstelling 42
1.7.4 Intrekking aansprakelijkheidsverklaring 44
1.8 Rapportage van betalingen aan overheden 44
1.9 Sancties op niet-naleven jaarrekeningverplichtingen 46
1.10 Jaarrekeningprocedure 47

2 ALGEMENE GRONDSLAGEN 49
2.1 Doel en functie van de jaarrekening 49
2.2 Belanghebbenden bij de jaarrekening 49
2.3 Normen voor het opstellen van de jaarrekening 50
2.4 Conceptual framework 52
2.4.1 Inleiding 52
2.4.2 Grondbeginselen 52
2.4.3 Kwalitatieve kenmerken van jaarrekeningen 56
2.5 Activa, vreemd vermogen, eigen vermogen, baten en lasten 58
2.5.1 Activa, vreemd vermogen en eigen vermogen 59
2.5.2 Baten en lasten 61
2.6 Verwerking van activa, vreemd vermogen, eigen vermogen en baten en lasten in de jaarrekening 62
2.7 Gebeurtenissen na balansdatum 63
2.8 Algemene grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 66
2.8.1 Stelselmatigheid 66
2.8.2 Toelichting oordelen en schattingen 66
2.8.3 Waardebegrippen 67
2.8.4 Informatie over actuele waarde 68
2.9 Salderen en verrekenen 68
2.10 Criteria voor vermelding van gegevens in de jaarrekening 69
2.11 Onderscheid tussen vaste en vlottende activa 71
2.12 Continuïteitsveronderstelling 71
2.12.1 Algemeen 71
2.12.2 Jaarrekening in geval van onontkoombare discontinuïteit 74
2.12.2.1 Inhoud grondslagen op liquidatiebasis 75
2.12.2.2 Overgang naar grondslagen op liquidatiebasis 77
2.12.2.3 Presentatie en toelichting 77
2.12.2.4 Consolidatie 78
2.13 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 78
2.14 Belangrijke verschillen met IFRS 78
Bijlage 1. Schema situaties van discontinuïteit, bijbehorende grondslagen en toelichtingsvereisten 80

3 STELSELWIJZIGINGEN, SCHATTINGSWIJZIGINGEN EN FOUTHERSTEL 81
3.1 Stelselwijzigingen 81
3.1.1 Inleiding 81
3.1.2 Stelselkeuze en stelselmatigheid 82
3.1.3 Wijziging van een stelsel 82
3.1.4 Verwerking van een stelselwijziging 83
3.1.5 Vergelijkende cijfers 84
3.1.6 Toelichting met betrekking tot stelselwijzigingen 86
3.2 Schattingswijzigingen 87
3.2.1 Inleiding 87
3.2.2 Verwerking van een schattingswijziging 88
3.2.3 Toelichting met betrekking tot schattingswijzigingen 89
3.3 Foutherstel 89
3.3.1 Inleiding 89
3.3.2 Materiële fouten 90
3.3.3 Toelichting 91
3.3.4 Niet-materiële fouten 91
3.4 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 92
3.5 Belangrijke verschillen met IFRS 92

4 VREEMDE VALUTA 95
4.1 Inleiding 95
4.2 Bepalen van de functionele valuta 97
4.3 Verwerking van transacties in vreemde valuta in de functionele valuta 100
4.3.1 Eerste verwerking 100
4.3.2 Verwerking per balansdatum 100
4.3.3 Verwerking van koersverschillen 103
4.3.4 Verwerking van koersverschillen op monetaire posten die deel uitmaken van de netto-investering in een bedrijfsactiviteit in het buitenland 104
4.3.5 Verwerking van de wijziging van de functionele valuta 106
4.3.6 Omrekening van buitenlandse activiteiten met dezelfde functionele valuta 106
4.4 Presentatievaluta die afwijkt van functionele valuta 106
4.4.1 Omrekening van de functionele valuta naar de presentatievaluta 106
4.4.2 Omrekening van een bedrijfsuitoefening in het buitenland 108
4.5 Afdekking koersrisico’s 111
4.6 Omrekening bij hyperinfl atie 112
4.7 Presentatie en toelichting 114
4.8 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 116
4.9 Belangrijke verschillen met IFRS 116

5 IMMATERIËLE VASTE ACTIVA (EXCLUSIEF GOODWILL) 117
5.1 Inleiding 117
5.2 Wettelijke bepalingen 117
5.3 Activering 118
5.3.1 Algemeen 118
5.3.2 Intern vervaardigde immateriële vaste activa 120
5.3.3 Uitgaven na eerste verwerking 123
5.4 Waardering 123
5.4.1 Verkrijgings- en vervaardigingsprijs 123
5.4.2 Actuele waarde 125
5.5 Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen 125
5.6 Presentatie en toelichting 127
5.7 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 129
5.8 Belangrijke verschillen met IFRS 129

6 GOODWILL 131
6.1 Inleiding 131
6.2 Positieve goodwill bij een overname 132
6.2.1 Verwerking en waardering 132
6.2.2 Afschrijvingen 133
6.2.3 Toerekening van goodwill en toets op bijzondere waardeverminderingen 135
6.2.4 Presentatie en toelichting 135
6.3 Negatieve goodwill bij een overname 136
6.3.1 Verwerking 136
6.3.2 Toelichting 138
6.4 Wijzigingen in de waarde van de goodwill (positieve en negatieve) 139
6.5 Goodwill bij verkoop deelneming 139
6.6 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 140
6.7 Belangrijke verschillen met IFRS 140

7 MATERIËLE VASTE ACTIVA 141
7.1 Inleiding 141
7.2 Verwerking in de balans 141
7.3 Waardering 148
7.4 Afschrijvingen 161
7.5 Desinvestering en ruil van materiële vaste activa 164
7.6 Presentatie en toelichting 167
7.7 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 169
7.8 Belangrijke verschillen met IFRS 170
Bijlage 1. Voorbeelden toepassing overgangsbepalingen stelselwijziging groot onderhoud 172

8 VASTGOEDBELEGGINGEN 185
8.1 Inleiding 185
8.2 Activering 187
8.2.1 Algemeen 187
8.2.2 Economisch versus juridisch eigendom 187
8.3 Waardering 187
8.3.1 Waardering bij eerste verwerking 187
8.3.2 Uitgaven na eerste verwerking 188
8.3.3 Waardering na eerste verwerking 189
8.3.4 Het verwerken van waardemutaties bij waardering tegen reële waarde 190
8.3.5 Reële waarde niet op betrouwbare wijze vast te stellen 191
8.3.6 Afstoting en buitengebruikstelling 191
8.4 Herclassifi catie 192
8.4.1 Algemeen 192
8.4.2 Van vastgoedbelegging naar een andere categorie 192
8.4.3 Van vastgoed voor eigen gebruik naar vastgoedbelegging 193
8.4.4 Van voorraad naar vastgoedbelegging 194
8.5 Presentatie en toelichting 194
8.5.1 Presentatie 194
8.5.2 Grondslagen 194
8.5.3 Mutatieoverzicht 195
8.5.4 Overige toelichtingsvereisten 195
8.6 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 196
8.7 Belangrijke verschillen met IFRS 196

9 FINANCIËLE VASTE ACTIVA 197
9.1 Inleiding 197
9.1.1 Het begrip deelneming 197
9.1.2 Het begrip dochtermaatschappij 198
9.1.3 Het begrip joint venture 198
9.1.4 Overige eff ecten 199
9.2 Waardering en resultaatbepaling 199
9.2.1 De verkrijgingsprijs van een deelneming 199
9.2.2 Waarderingsgrondslagen en het criterium invloed van betekenis 199
9.2.3 Waardering op grond van de vermogensmutatiemethode 200
9.2.4 Waardering tegen nettovermogenswaarde 201
9.2.5 Waardering volgens zichtbaar eigen vermogen 203
9.2.6 Waardering volgens de vermogensmutatiemethode: overige aspecten 204
9.2.7 Waardering tegen verkrijgingsprijs of actuele waarde 214
9.2.8 Waardering van overige eff ecten en overige vorderingen 216
9.3 Presentatie en toelichting 216
9.3.1 Balans 216
9.3.2 Mutatieoverzicht 217
9.3.3 Winst-en-verliesrekening 217
9.3.4 Gegevens over kapitaalbelangen 218
9.3.5 Overige eff ecten 220
9.4 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 220
9.5 Belangrijke verschillen met IFRS 220
Bijlage 1. Toelichting kapitaalbelangen (art. 2:379 en 414 BW) 222

10 BIJZONDERE WAARDEVERMINDERINGEN VAN VASTE ACTIVA 227
10.1 Inleiding 227
10.2 Het onderkennen van een bijzondere waardevermindering 227
10.3 Het bepalen van de realiseerbare waarde 229
10.3.1 Opbrengstwaarde 229
10.3.2 Bedrijfswaarde 229
10.3.2.1 Grondslagen voor het schatten van toekomstige kasstromen 229
10.3.2.2 Samenstelling van de te schatten toekomstige kasstromen 231
10.3.2.3 Disconteringsvoet 232
10.3.2.4 Financieringstheorie 234
10.4 Het bepalen en verantwoorden van een bijzondere waardevermindering 234
10.4.1 Het bepalen en verantwoorden van een bijzondere waardevermindering van een individueel actief 234
10.4.2 Het bepalen en verantwoorden van een bijzondere waardevermindering van een kasstroomgenererende eenheid 235
10.4.2.1 Het vaststellen van de kasstroomgenererende eenheid waartoe een actief behoort 235
10.4.2.2 De realiseerbare waarde en boekwaarde van een kasstroomgenererende eenheid 238
10.4.2.3 Wijze van toerekening bijzondere waardevermindering voor een kasstroomgenererende eenheid 239
10.4.3 Het bepalen en verantwoorden van een bijzondere waardevermindering van goodwill 239
10.4.4 Bijzonderheden bij de toerekening van goodwill 241
10.4.4.1 Verkoop van een deel van een kasstroomgenererende eenheid 241
10.4.4.2 Wijziging van kasstroomgenererende eenheden 242
10.4.5 Algemene bedrijfsactiva 242
10.5 Het terugnemen van een bijzondere waardevermindering 243
10.5.1 Het terugnemen van een bijzondere waardevermindering voor een individueel actief 244
10.5.2 Het terugnemen van een bijzondere waardevermindering voor een kasstroomgenererende eenheid 245
10.6 Vergoedingen voor bijzondere waardeverminderingen of verlies van activa 245
10.7 Presentatie en toelichting 246
10.8 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 247
10.9 Belangrijke verschillen met IFRS 248

11 VOORRADEN 249
11.1 Inleiding 249
11.2 Verwerking in de balans 249
11.3 Waardering 250
11.3.1 Kostprijs 250
11.3.2 Agrarische voorraden tegen actuele waarde 252
11.3.3 Gewogen gemiddelde prijzen, fi fo en lifo 254
11.3.4 Voorraden ontstaan door intercompanytransacties 255
11.4 Presentatie en toelichting 255
11.5 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 256
11.6 Belangrijke verschillen met IFRS 256

12 ONDERHANDEN PROJECTEN IN OPDRACHT VAN DERDEN 259
12.1 Inleiding 259
12.2 Combineren en segmenteren van onderhanden projecten 260
12.3 Projectopbrengsten en projectkosten 260
12.3.1 Projectopbrengsten 260
12.3.2 Projectkosten 262
12.4 Verwerking van projectopbrengsten en projectkosten 264
12.4.1 Algemeen 264
12.4.2 ՙPercentage of completion’ methode 264
12.4.3 ՙZero profi t’ methode 267
12.4.4 Verdwijnen onzekerheden ten aanzien van schattingen 268
12.4.5 Verplichtingen na het gereedkomen 268
12.4.6 Verwerking van verliezen op onderhanden projecten 268
12.5 Projectontwikkeling 270
12.6 Presentatie in de winst-en-verliesrekening 273
12.7 Presentatie in de balans 276
12.8 Toelichting 279
12.9 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 280
12.10 Belangrijke verschillen met IFRS 280

13 OVERIGE VLOTTENDE ACTIVA 283
13.1 Inleiding 283
13.2 Verwerking in de balans 284
13.2.1 Algemeen 284
13.2.2 Vorderingen 284
13.2.3 Overlopende activa 287
13.2.4 Eff ecten 288
13.2.5 Liquide middelen 288
13.2.6 Niet langer verwerken 288
13.3 Waardering 288
13.3.1 Vorderingen 288
13.3.2 Eff ecten 289
13.3.3 Liquide middelen 291
13.4 Toelichting 291
13.4.1 Vorderingen en overlopende activa 291
13.4.2 Eff ecten 293
13.4.3 Liquide middelen 293
13.5 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 293
13.6 Belangrijke verschillen met IFRS 294

14 EIGEN VERMOGEN 295
14.1 Inleiding 295
14.2 Kapitaalbescherming 297
14.2.1 Inleiding 297
14.2.2 Naamloze vennootschap 298
14.2.3 Besloten vennootschap 298
14.3 Rubricering en toelichting 301
14.3.1 Presentatie in balans en mutatieoverzicht eigen vermogen 301
14.3.2 Het geplaatste aandelenkapitaal 302
14.3.3 Kapitaalvermindering door intrekking dan wel door afstempeling 302
14.3.4 Bijdragen in verband met in de toekomst te verstrekken aandelen 304
14.3.5 Inkoop van eigen aandelen 304
14.3.6 Agio 305
14.3.7 Herwaarderingsreserve 306
14.3.7.1 Inleiding 306
14.3.7.2 Herwaarderingsreserve bij ՙavailable for sale’ fi nanciële instrumenten 308
14.3.7.3 Veronderstelde kostprijs en de herwaarderingsreserve 308
14.3.7.4 OTC-derivaten en de herwaarderingsreserve 308
14.3.7.5 Bepalen herwaarderingsreserve bij kasstroomafdekkingen 309
14.3.7.6 Latente belastingverplichtingen en herwaarderingsreserve 312
14.3.7.7 Afboeking herwaarderingsreserve door waardeverminderingen 312
14.3.7.8 Herwaarderingen van activa bij deelnemingen 312
14.3.7.9 Verwerking herwaarderingen in de winst-en-verliesrekening 312
14.3.7.10 Herwaarderingsreserve bij vastgoedbeleggingen 313
14.3.7.11 Vermindering herwaarderingsreserve 314
14.3.7.12 Presentatie van de herwaarderingsreserve 315
14.3.8 Andere wettelijke reserves 315
14.3.9 Statutaire reserves 321
14.3.10 Overige reserves 322
14.3.11 Onverdeelde winst 322
14.4 Rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen 324
14.5 Toelichting 327
14.5.1 Toelichtingsvereisten voortvloeiende uit door de rechtspersoon verleende rechten tot het nemen of verkrijgen van aandelen 327
14.5.2 Overige toelichtingsvereisten 328
14.6 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 329
14.7 Belangrijke verschillen met IFRS 329

15 DE VERWERKING VAN RESULTATEN OP INTERCOMPANY TRANSACTIES 331
15.1 Inleiding 331
15.2 Transacties tussen groepsmaatschappijen 332
15.2.1 Geconsolideerde jaarrekening 332
15.2.2 Enkelvoudige jaarrekening 334
15.3 Transacties met en tussen deelnemingen gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode 341
15.4 Transacties met en tussen deelnemingen gewaardeerd tegen kostprijs of actuele waarde 343
15.4.1 Geconsolideerde jaarrekening 343
15.4.2 Enkelvoudige jaarrekening 343
15.5 Realisatie intercompanyresultaat 344
15.6 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 344
15.7 Belangrijke verschillen met IFRS 344
Bijlage 1. Verwerking intercompanytransacties 345

16 VOORZIENINGEN 347
16.1 Inleiding 347
16.2 Voorwaarden voor het vormen van voorzieningen 348
16.3 Het schatten van de omvang 352
16.4 Waardering van voorzieningen tegen contante waarde 355
16.5 Mutaties in voorzieningen 356
16.6 Presentatie en toelichting 356
16.7 Specifi eke voorzieningen 358
16.7.1 Reorganisatievoorzieningen 358
16.7.2 Voorzieningen voor verlieslatende contracten 361
16.7.3 Garantievoorzieningen 364
16.7.4 Voorzieningen uit hoofde van claims, geschillen en rechtsgedingen 365
16.7.5 Voorzieningen voor opruimen van aanwezige milieuvervuiling 367
16.7.6 Voorzieningen voor herstelkosten 368
16.7.7 Voorzieningen voor verwijderingsverplichtingen 370
16.7.8 Voorzieningen voor groot onderhoud 371
16.7.9 Voorzieningen voor overheidsheffi ngen 373
16.8 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 374
16.9 Belangrijke verschillen met IFRS 374
Bijlage 1. Schema verwerking voorzieningen en niet in de balans opgenomen verplichtingen (ontleend aan RJ 252) 376
Bijlage 2. Schema vorming reorganisatievoorziening 377

17 BELASTINGEN NAAR DE WINST 379
17.1 Inleiding 379
17.2 Verwerking van over de verslagperiode verschuldigde en verrekenbare belastingen 379
17.3 Onzekere belastingposities 379
17.4 Latente belastingen; verwerking bij tijdelijke verschillen 380
17.5 Latente belastingen; verwerking bij beschikbare voorwaartse verliescompensatie 382
17.6 Latente belastingen; waardering 384
17.7 Verwerking belastingen in het resultaat 387
17.8 Presentatie 388
17.9 Toelichting 389
17.10 Belastingen binnen een fi scale eenheid 392
17.11 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 395
17.12 Belangrijke verschillen met IFRS 396

18 PERSONEELSBELONINGEN 397
18.1 Inleiding 397
18.2 Beloningen tijdens het dienstverband 397
18.3 Ontslagvergoedingen 401
18.4 Pensioentoezeggingen en vergelijkbare toezeggingen 402
18.4.1 Inleiding 402
18.4.2 Toepassing IFRS of US GAAP 403
18.4.3 Begripsbepaling 403
18.4.4 Benaderingen voor de verwerking van pensioenregelingen 403
18.5 Waardering en resultaatbepaling van pensioentoezeggingen 404
18.5.1 Verplichting-aan-de-pensioenuitvoerder-benadering 404
18.5.1.1 Algemeen 404
18.5.1.2 Aan de pensioenuitvoerder te betalen premies 405
18.5.1.3 Additionele verplichtingen aan de pensioenuitvoerder 405
18.5.2 Verplichting-aan-de-werknemer-benadering 409
18.5.2.1 Algemeen 409
18.5.2.2 Toezeggingen aan werknemers die nog niet zijn ondergebracht bij een pensioenuitvoerder 410
18.5.2.3 Pensioenregelingen en oudedagsverplichtingen directeurgrootaandeelhouder (DGA) die in eigen beheer worden gehouden 411
18.5.2.4 Buitenlandse pensioenregelingen 414
18.6 Presentatie en toelichting inzake pensioentoezeggingen 415
18.7 VUT en andere non-activiteitsregelingen 416
18.8 Beloningen bestuurders en commissarissen 417
18.9 Beloningen topfunctionarissen publieke en semipublieke sector 423
18.10 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 424
18.11 Belangrijke verschillen met IFRS 424
Bijlage 1. Overzicht van voorbeelden van verschillende soorten bezoldiging die onder de reikwijdte van art. 2:383c BW vallen (ontleend aan RJ 271) 426

19 SCHULDEN 429
19.1 Inleiding 429
19.2 Verwerking 430
19.2.1 Opname 430
19.2.2 Niet langer verwerken 430
19.3 Waardering 431
19.3.1 Waardering bij eerste verwerking 431
19.3.2 Waardering na eerste verwerking 431
19.4 Specifi eke verplichtingen 432
19.5 Presentatie en toelichting 432
19.5.1 Presentatie schulden 432
19.5.2 Toelichting schulden 435
19.5.3 Presentatie en toelichting overlopende passiva 437
19.6 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 437
19.7 Belangrijke verschillen met IFRS 438

20 NIET IN DE BALANS OPGENOMEN VERPLICHTINGEN
EN NIET IN DE BALANS OPGENOMEN ACTIVA 439
20.1 Niet in de balans opgenomen verplichtingen 439
20.2 Niet in de balans opgenomen activa 442
20.3 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 443
20.4 Belangrijke verschillen met IFRS 443
Bijlage 1. Schema verwerking voorzieningen en niet in de balans opgenomen verplichtingen (ontleend aan RJ 252) 444

21 FINANCIËLE INSTRUMENTEN 445
21.1 Inleiding 445
21.2 Begripsbepaling 445
21.3 Toepassingsgebied van RJ 290 449
21.4 Embedded derivaten 452
21.4.1 Algemeen 452
21.4.2 Afscheiden van embedded derivaten 453
21.4.3 Beoordelen kenmerken en risicoprofi el 454
21.4.4 Verwerken van embedded derivaten 458
21.4.5 Overige aandachtspunten embedded derivaten 461
21.5 Opnemen en niet langer verwerken in de balans 461
21.5.1 Het opnemen van een fi nancieel instrument 461
21.5.2 Het niet langer verwerken van een fi nancieel instrument 463
21.6 Waardering en resultaatbepaling 467
21.6.1 Inleiding 467
21.6.2 Wettelijke bepalingen 467
21.6.3 Waardering bij eerste verwerking 468
21.6.4 Waardering na eerste verwerking 469
21.6.4.1 Algemeen 469
21.6.4.2 Overzicht waardering en resultaatbepaling na eerste verwerking 471
21.6.4.3 Resultaatbepaling bij reële waarde met waardeverandering in de winst-en-verliesrekening versus waardeverandering in het eigen vermogen en (geamortiseerde) kostprijs 475
21.6.4.4 Herclassifi caties tussen (sub)categorieën 476
21.6.4.5 Bijzondere waardevermindering bij waardering tegen (geamortiseerde) kostprijs 476
21.7 Hedge accounting 480
21.7.1 Inleiding 480
21.7.2 Modellen van hedge accounting 482
21.7.3 Toepassen hedge accounting 485
21.7.4 Verwerkingswijzen van de verschillende soorten hedge accounting 492
21.7.4.1 Reëlewaardehedge-accounting 492
21.7.4.2 Kasstroomhedge-accounting 494
21.7.4.3 Kostprijshedge-accounting 495
21.7.4.4 Aanvangen van hedge accounting na aanschaf hedge-instrument 502
21.7.4.5 Hedge van een netto-investering in een buitenlandse eenheid 503
21.7.5 Het beëindigen van hedge accounting 503
21.7.6 De invloed van IBOR-reform op hedge accounting 505
21.8 Onderscheid eigen vermogen en vreemd vermogen 505
21.8.1 Algemeen 505
21.8.2 Classifi catie fi nanciële instrumenten 506
21.8.3 Classifi catie samengestelde fi nanciële instrumenten 510
21.8.4 Ingekochte eigen aandelen 512
21.8.5 Classifi catie van rente, dividenden, baten en lasten 512
21.9 Presentatie 512
21.9.1 Presentatie als vlottend of als vast fi nancieel actief 512
21.9.2 Presentatie als kortlopende of als langlopende fi nanciële verplichting 512
21.9.3 Saldering 512
21.10 Toelichting 514
21.10.1 Toelichtingsvereisten op grond van RJ 290 514
21.10.2 Wettelijke toelichtingsvereisten 519
21.11 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 520
21.12 Belangrijke verschillen met IFRS 520

22 LEASING 557
22.1 Inleiding 557
22.2 Leaseclassifi catie 557
22.3 Verwerking, waardering en resultaatbepaling 560
22.3.1 Verwerking van fi nanciële leases in de jaarrekening van de lessee 560
22.3.1.1 Eerste verwerking 560
22.3.1.2 Waardering na eerste verwerking 561
22.3.2 Verwerking van operationele leases in de jaarrekening van de lessee 563
22.3.3 Verwerking van fi nanciële leases in de jaarrekening van de lessor 564
22.3.4 Verwerking van operationele leases in de jaarrekening van de lessor 566
22.4 Sale-and-leasebacktransacties 567
22.5 Samengestelde transacties 569
22.6 Beoordelen of een overeenkomst een lease bevat 569
22.7 Special purpose entity 574
22.8 Presentatie en toelichting 574
22.8.1 Toelichting van fi nanciële leasing in de jaarrekening van de lessee 574
22.8.2 Toelichting van operationele leasing in de jaarrekening van de lessee 575
22.8.3 Toelichting van fi nanciële leasing in de jaarrekening van de lessor 576
22.8.4 Toelichting van operationele leasing in de jaarrekening van de lessor 577
22.9 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 577
22.10 Belangrijke verschillen met IFRS 578

23 WINST-EN-VERLIESREKENING 579
23.1 Inleiding 579
23.2 Wettelijke uitgangspunten 579
23.3 Moment van verantwoording 580
23.4 Rubricering 581
23.4.1 Algemeen 581
23.4.2 Categoriale versus functionele indeling 581
23.5 Specifi eke posten van de winst-en-verliesrekening 583
23.6 Presentatie van waardeveranderingen 585
23.7 Presentatie bijzondere posten 586
23.8 Toelichting 588
23.9 Overige detailleringen 589
23.10 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 589
23.11 Belangrijke verschillen met IFRS 590

24 OVERZICHT TOTAALRESULTAAT 591
24.1 Inleiding 591
24.2 Overzicht van het totaalresultaat 592
24.3 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 594
24.4 Belangrijke verschillen met IFRS 595

25 KASSTROOMOVERZICHT 597
25.1 Inleiding 597
25.2 Doel en functie van het kasstroomoverzicht 597
25.3 Vorm en inhoud van het kasstroomoverzicht 598
25.3.1 Geldmiddelen 598
25.3.2 Indeling van het kasstroomoverzicht 599
25.3.3 Bruto- of nettokasstromen 599
25.3.4 Kasstromen uit operationele activiteiten 599
25.3.5 Kasstromen uit investeringsactiviteiten 604
25.3.6 Kasstromen uit fi nancieringsactiviteiten 605
25.3.7 Interest, dividend en winstbelastingen 605
25.4 Aandachtspunten bij het kasstroomoverzicht 606
25.5 Toelichting op het kasstroomoverzicht 611
25.6 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 614
25.7 Belangrijke verschillen met IFRS 614
Bijlage 1. Voorbeelden van kasstroomoverzichten 615

26 VERWERKING VAN OPBRENGSTEN 617
26.1 Begripsbepaling 617
26.2 Omvang van de opbrengst 618
26.3 Moment van verantwoording 620
26.3.1 Algemeen 620
26.3.2 Verkoop van goederen 621
26.3.3 Verlenen van diensten 627
26.3.4 Interest, royalty’s en dividend 630
26.4 Verwerking van verkooptransacties met terugkoopovereenkomsten 631
26.5 Netto-omzet 633
26.6 Toelichting 637
26.7 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 638
26.8 Ontwerprichtlijnen 638
26.9 Belangrijke verschillen met IFRS 642

27 RENTELASTEN 649
27.1 Inleiding 649
27.2 Verwerking 649
27.3 Presentatie en toelichting 651
27.4 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 652
27.5 Belangrijke verschillen met IFRS 652

28 SHARE-BASED PAYMENTS 653
28.1 Inleiding 653
28.2 Toepassingsgebied RJ 275
Op aandelen gebaseerde betalingen 653
28.3 Equity-settled en cash-settled transacties 655
28.4 De verwerking op hoofdlijnen 656
28.5 Vesting 657
28.6 Verwerking en waardering van transacties uitgezonderd share-based payments verstrekt aan personeel 658
28.6.1 Inleiding 658
28.6.2 Afwikkeling in eigen vermogensinstrumenten (equity-settled) 659
28.6.3 Afwikkeling in liquide middelen (cash-settled) 660
28.6.4 Alternatieven voor afwikkeling 661
28.7 Bijzondere aspecten van share-based payments verstrekt aan personeel 663
28.7.1 Basismethoden voor verwerking van share-based payments verstrekt aan personeel 663
28.7.2 Specifi eke aspecten van share-based payments verstrekt aan personeel 664
28.8 Modifi caties van share-based payments 669
28.8.1 Inleiding 669
28.8.2 Modificatie leidt tot een toename van de reële waarde van de aandelenoptie 669
28.8.3 Vestingcondities worden aangepast op een wijze die voordelig is voor de werknemer 670
28.8.4 Modificatie is niet voordelig voor de werknemer 670
28.8.5 Modificatie leidt tot wijziging van afwikkeling 670
28.8.5.1 Toevoeging van alternatief om in geldmiddelen af te wikkelen 670
28.8.5.2 Modificatie van cash-settled naar equity-settled 672
28.8.5.3 Modificatie van equity-settled naar cash-settled 674
28.9 Annulering en afwikkeling van equity-settled transacties 677
28.9.1 Inleiding 677
28.9.2 Annulering of afwikkeling behandelen als een vervroeging van het vesten 677
28.9.3 Betalingen aan werknemers behandelen als terugkoop van aandelenbelang 677
28.9.4 Verstrekken van nieuwe aandelenopties ter vervanging van geannuleerde opties 677
28.9.5 Terugkopen van geveste aandelenopties 679
28.10 Share-based payments binnen een groep 679
28.10.1 Inleiding 679
28.10.2 Verwerking bij groepsentiteit die de goederen of diensten ontvangt 679
28.10.3 Verwerking bij groepsentiteit die transactie afwikkelt, terwijl een andere groepsentiteit de goederen of diensten ontvangt 680
28.10.4 Onderlinge verrekening tussen groepsentiteiten 680
28.10.5 Transfers van werknemers tussen groepsentiteiten 682
28.11 Bepalen van de reële waarde 682
28.11.1 Inleiding 682
28.11.2 De waarderingsdatum en de toekenningsdatum 683
28.11.3 Waarde op basis van reële waarde van de goederen en diensten 684
28.11.4 Reële waarde van aandelen 684
28.11.5 Reële waarde van aandelenopties 685
28.12 Presentatie en toelichting 691
28.12.1 Presentatie 691
28.12.2 Toelichting 691
28.13 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 693
28.14 Belangrijke verschillen met IFRS 693
Bijlage 1. Voorbeeld verwerking van aandelenopties verstrekt aan personeel (ontleend aan RJ 275) 694

29 OVERHEIDSSUBSIDIES EN ANDERE VORMEN VAN OVERHEIDSSTEUN 701
29.1 Inleiding 701
29.2 Algemene verwerkingscriteria 701
29.3 Exploitatiesubsidies 701
29.3.1 Begrip 701
29.3.2 Waardering en presentatie 701
29.4 Financieringsfaciliteiten 703
29.4.1 Begrip 703
29.4.2 Waardering en presentatie 703
29.5 Ontwikkelingskredieten 704
29.5.1 Begrip 704
29.5.2 Waardering en presentatie 704
29.6 Investeringssubsidies 705
29.6.1 Begrip 705
29.6.2 Waardering en presentatie 705
29.7 Verwerking van emissierechten 706
29.8 Toelichting 709
29.9 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 710
29.10 Belangrijke verschillen met IFRS 710

30 SPECIFIEKE ONDERDELEN VAN DE TOELICHTING EN OVERIGE INFORMATIE 711
30.1 Algemeen 711
30.2 Functie en indeling van de toelichting 711
30.3 Verbonden partijen 713
30.4 Winst per aandeel 719
30.5 Beëindiging van bedrijfsactiviteiten 722
30.6 Gesegmenteerde informatie 724
30.7 Vermelding accountantskosten 726
30.8 Niet in de balans opgenomen regelingen 729
30.9 Dienstverlening uit hoofde van concessies 731
30.10 Toelichting van oordelen, schattingen en onzekerheden 731
30.11 Kerncijfers, kengetallen en meerjarenoverzichten 731
30.12 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 733
30.13 Belangrijke verschillen met IFRS 734
Bijlage 1. Schema keuzestructuur samenstelling te rapporteren segmenten (ontleend aan RJ 350) 735

31 FUSIES EN OVERNAMES 737
31.1 Inleiding 737
31.2 De aard van fusies en overnames 737
31.2.1 Overnames 737
31.2.2 Samensmelting van belangen 738
31.3 Verwerking van overnames (ՙpurchase accounting’) 739
31.3.1 Bepalingen omtrent vaststelling overnamedatum 739
31.3.2 Bepaling van de verkrijgingsprijs 741
31.3.3 Verwerking van identifi ceerbare activa en verplichtingen in de balans 743
31.3.4 Bepaling van de reële waarden van de overgenomen identifi ceerbare activa en verplichtingen 746
31.3.5 Positieve en negatieve goodwill bij een overname 750
31.3.6 Stapsgewijze overname 750
31.3.7 Wijzigingen in de verkrijgingsprijs, in de waarde van de tegenprestatie en in de identifi catie of waarde van identifi ceerbare activa en verplichtingen 754
31.3.7.1 Aanpassingen van de verkrijgingsprijs afhankelijk van toekomstige gebeurtenissen 754
31.3.7.2 Latere wijzigingen in de waarde van de tegenprestatie 756
31.3.7.3 Latere identifi catie of latere wijzigingen in de waarde van identificeerbare activa en verplichtingen 757
31.3.8 Verwerking bij de overgenomen rechtspersoon (ՙpush down accounting’) 761
31.3.9 Omgekeerde overname 761
31.3.10 Belang van derden en opties op belangen van derden 764
31.4 Verwerking van samensmelting van belangen (ՙpooling of interests’) 766
31.5 Belastingen naar de winst 768
31.6 Fusies en overnames onder gemeenschappelijke leiding 769
31.7 Toelichting 772
31.7.1 Algemene toelichtingsvereisten 772
31.7.2 Additionele toelichtingsvereisten voor een overname 773
31.7.3 Additionele toelichtingsvereisten voor een samensmelting van belangen 773
31.8 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 773
31.9 Belangrijke verschillen met IFRS 774
Bijlage 1. Schema vorming reorganisatievoorziening door verkrijgende partij (RJ 216.212) 777

32 JURIDISCHE FUSIES EN SPLITSINGEN 779
32.1 Juridische fusies 779
32.1.1 Inleiding 779
32.1.2 Fusievoorstel 781
32.1.3 Verslaggevingsaspecten als gevolg van juridische fusies 783
32.1.4 Toelichting bij het fusievoorstel 786
32.1.5 Verklaring en verslag accountant 787
32.1.6 Openbaarmaking fusiestukken 788
32.1.7 Afronding juridische fusie 789
32.1.8 Grensoverschrijdende fusie 791
32.2 Juridische splitsingen 791
32.2.1 Begripsbepaling 791
32.2.2 Procedure 793
32.2.3 Splitsingsvoorstel 796
32.2.4 Verslaggevingsaspecten als gevolg van juridische splitsing 799
32.2.5 Waardering van activa en passiva door verkrijgende rechtspersoon 800
32.2.6 Toelichting bij het splitsingsvoorstel 803
32.2.7 Verklaring en verslag accountant 803
32.2.8 Openbaarmaking splitsingstukken 805
32.2.9 Afronding juridische splitsing 806
32.3 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 809
32.4 Belangrijke verschillen met IFRS 809

33 CONSOLIDATIE 811
33.1 Inleiding 811
33.2 Consolidatieplicht 814
33.2.1 Consolidatieplicht van groepshoofd 814
33.2.2 Consolidatieplicht van personal holding 814
33.2.3 Consolidatieplicht van tussenholding 816
33.3 Vrijstelling consolidatieplicht 816
33.3.1 Vrijstelling voor kleine groepen (art. 2:407 lid 2 BW) 816
33.3.2 Vrijstelling voor tussenholdings (art. 2:408 BW) 819
33.4 Consolidatiekring 822
33.4.1 Consolidatiekring van groepshoofd 822
33.4.2 Consolidatiekring van tussenholding 822
33.4.3 Facultatieve beperkingen van de consolidatiekring 823
33.4.4 Toepassing art. 2:407 lid 3 BW 824
33.5 Consolidatiegrondslagen 825
33.5.1 Integrale en proportionele consolidatie 825
33.5.2 Uniforme grondslagen van waardering en resultaatbepaling 826
33.5.3 Eliminatie van relaties en resultaten 827
33.5.4 Balansdatum 827
33.6 Consolidatie bij verwerving en afstoting van in de consolidatie te betrekken maatschappijen 828
33.7 Presentatievereisten en -vrijstellingen voor de geconsolideerde jaarrekening 828
33.8 Toelichting 830
33.9 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 831
33.10 Belangrijke verschillen met IFRS 831

34 JOINT VENTURES 835
34.1 Inleiding 835
34.2 Verschijningsvormen 835
34.3 Verwerking 837
34.3.1 Verwerking van joint ventures in de vorm van rechtspersonen of vennootschappen 837
34.3.2 Verwerking van joint ventures in de vorm van andere samenwerkingsvormen 838
34.4 Transacties tussen deelnemers in de joint venture 838
34.4.1 Eerste waardering in de jaarrekening van de joint venture 838
34.4.2 Waardering na eerste verwerking in de jaarrekening van de joint venture 838
34.4.3 Verwerking in de jaarrekening van de deelnemers in de joint venture 839
34.5 Presentatie en toelichting 840
34.6 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 840
34.7 Belangrijke verschillen met IFRS 841

35 PUBLIEK-PRIVATE CONCESSIEOVEREENKOMSTEN 843
35.1 Inleiding 843
35.2 Toepassingsgebied 843
35.3 Verwerking en waardering vergoedingen 843
35.4 Verwerking en waardering fi nancieel actief of immaterieel actief 844
35.5 Overige bepalingen 850
35.6 Toelichting 852
35.7 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 853
35.8 Belangrijke verschillen met IFRS 853

36 CAPITA SELECTA 855
36.1 Cryptocurrencies 855
36.2 Kunstwerken 858
36.3 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 860
36.4 Belangrijke verschillen met IFRS 860

37 TUSSENTIJDSE BERICHTEN 863
37.1 Inleiding 863
37.2 Vorm en inhoud van tussentijdse berichten 863
37.2.1 Verkorte overzichten 863
37.2.2 Vergelijkende cijfers 864
37.2.3 Bestuurstoelichting en kengetallen 866
37.2.4 Winst per aandeel 867
37.2.5 Additionele informatie 867
37.3 Toelichting in tussentijdse berichten 867
37.4 Verwerking en waardering van posten in tussentijdse berichten 868
37.4.1 Inleiding 868
37.4.2 Toerekening van opbrengsten en kosten 868
37.4.3 Belastinglast 869
37.4.4 Schattingen 871
37.4.5 Stelselwijzigingen 871
37.5 Vrijstellingen middelgrote en kleine rechtspersonen 872
37.6 Belangrijke verschillen met IFRS 872

38 JAARREKENING KLEINE RECHTSPERSONEN OP FISCALE GRONDSLAGEN 873
38.1 Inleiding 873
38.2 Achtergrond optie gebruik fi scale grondslagen 873
38.3 Toepassingsgebied 874
38.4 Verwerking en waardering 876
38.5 Presentatie en toelichting 879
38.6 Overgang naar fi scale waarderingsgrondslagen en wijziging van fiscale waarderingsregels 881
38.7 Positie van aandeelhouders 881
38.8 Belangrijke verschillen met IFRS 882

39 JAARREKENING MICRORECHTSPERSONEN 883
39.1 Inleiding 883
39.2 Toepassingsgebied 883
39.3 Verwerking en waardering 883
39.4 Presentatie 884
39.5 Toelichting 885
39.6 Overige vrijstellingen 886
39.7 Publicatieplicht 886
39.8 Belangrijke verschillen met IFRS 886

40 JAARVERSLAGGEVING STICHTINGEN EN VERENIGINGEN 887
40.1 Jaarverslaggeving stichtingen en verenigingen algemeen 887
40.1.1 Inleiding 887
40.1.2 Algemene boekhoud- en administratieverplichting 888
40.1.3 Doelstelling jaarrekening 888
40.1.4 Richtlijnen voor de jaarverslaggeving 888
40.1.5 Specifi eke wettelijke jaarrekeningverplichtingen 890
40.1.6 Verplichtingen voor opmaken jaarrekening 890
40.1.7 Termijn voor opmaken jaarrekening 890
40.1.8 Ondertekenen jaarrekening 891
40.1.9 Vaststellen jaarrekening 891
40.1.10 Decharge van bestuurders en toezichthouders 892
40.1.11 Onderdelen jaarbericht 892
40.1.11.1 Algemeen 892
40.1.11.2 Jaarrekening 893
40.1.11.3 Bestuursverslag 893
40.1.11.4 Overige gegevens 894
40.1.12 Openbaarmaking 895
40.1.13 Verstrekken jaarrekening aan ondernemingsraad 895
40.2 Jaarrekening stichtingen en verenigingen 896
40.2.1 Inleiding 896
40.2.2 Algemeen 896
40.2.3 De balans met toelichting 898
40.2.3.1 Algemeen 898
40.2.3.2 Eigen vermogen 898
40.2.3.2.1 Begripsbepaling 898
40.2.3.2.2 Presentatie in balans 899
40.2.3.2.3 Kapitaal 899
40.2.3.2.4 Statutaire reserves 899
40.2.3.2.5 Bestemmingsfondsen 899
40.2.3.2.6 Bestemmingsreserves 900
40.2.3.2.7 Herwaarderingsreserve 900
40.2.3.2.8 Reserve deelnemingen 901
40.2.3.2.9 Overige (vrije) reserves 901
40.2.3.2.10 Onverdeeld exploitatiesaldo 901
40.2.3.2.11 Rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen 901
40.2.3.2.12 Toelichting 902
40.2.4 De staat van baten en lasten met toelichting 902
40.2.4.1 Begripsbepaling 902
40.2.4.2 Uitgangspunt staat van baten en lasten 903
40.2.4.3 Omvang van de bate 904
40.2.4.4 Rubricering 905
40.2.4.5 Saldo van de staat van baten en lasten en bestemming exploitatieresultaat 906
40.2.4.6 Specifi eke posten staat van baten en lasten 906
40.2.4.7 Beloningen bestuurders en toezichthouders 909
40.2.4.8 Beloningen topfunctionarissen publieke en semipublieke sector 910
40.2.5 Bepalingen Titel 9 Boek 2 BW niet specifiek van toepassing op stichtingen en verenigingen 912
40.2.6 Verwerking van gehouden aandelen door een Stichting Administratiekantoor 913
40.2.7 Vrijstellingen middelgrote en kleine stichtingen en verenigingen 914
40.3 Consolidatie 915
40.3.1 Algemeen 915
40.3.2 Bijzonderheden consolidatieplicht en consolidatie van stichtingen en verenigingen 917
40.3.3 Vrijstellingen middelgrote en kleine stichtingen en verenigingen 918
40.4 Verwerking van fusies en overnames 918
40.4.1 Inleiding 918
40.4.2 Verwerkingswijze bij juridische fusie 918
40.4.3 Verwerkingswijze bij betaling koopsom 919
40.4.4 Verwerkingswijze bij verwerving aandelen in een naamloze of besloten vennootschap 919
40.4.5 Fusies en overnames onder gemeenschappelijke leiding 919
40.4.6 Toelichting 920
40.4.7 Vrijstellingen middelgrote en kleine stichtingen en verenigingen 920
40.5 Bestuursverslag 920
40.5.1 Algemeen 920
40.5.2 Inhoud bestuursverslag 920
40.5.2.1 Diepgang van de te verstrekken informatie 920
40.5.2.2 Te verstrekken informatie 921
40.5.3 Vrijstellingen voor middelgrote en kleine stichtingen en verenigingen 921
40.6 Commerciële stichtingen en verenigingen 922
40.6.1 Begripsbepaling 922
40.6.2 Toepasselijkheid Titel 9 Boek 2 BW 922
40.6.2.1 Algemeen 922
40.6.2.2 In stand houden van een of meer ondernemingen 923
40.6.2.3 Netto-omzet 924
40.6.2.4 Openbaarmaking gelijkwaardige jaarrekening 926
40.6.3 Algemene richtlijnen voor commerciële stichtingen en verenigingen 926
40.6.3.1 Algemeen 926
40.6.3.2 Algemene vermeldingen in de toelichting 927
40.6.3.3 Totstandkoming fi nancieel verslag 928
40.6.3.4 Modellen balans en winst-en-verliesrekening 929
40.6.3.5 Prijsgrondslagen 929
40.6.3.6 Eigen vermogen 929
40.6.3.7 Winst-en-verliesrekening respectievelijk exploitatierekening 931
40.6.3.8 Bezoldiging bestuurders en toezichthouders 931
40.6.3.9 Resultaatbestemming 931
40.6.4 Overige aspecten jaarrekening commerciële stichtingen en verenigingen 932
40.6.5 Vrijstellingen middelgrote en kleine commerciële stichtingen en verenigingen 933
40.7 Belangrijke verschillen met IFRS 933

BIJLAGEN 935
Enkele bepalingen uit Boek 2 BW 935
Bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW (Afdeling 1 t/m 13) 957
Enkele bepalingen uit de Wet op de ondernemingsraden 991
Enkele bepalingen uit de Handelsregisterwet 2007 995
Tekst van het Besluit actuele waarde 997
Tekst van het Besluit modellen jaarrekening 1013
Tekst van het Besluit fi scale waarderingsgrondslagen 1049
Besluit inhoud bestuursverslag 1055
Besluit Artikel 10 Overnamerichtlijn 1059
Besluit bekendmaking niet-fi nanciële informatie 1061