De bescherming van de natuurlijke persoon via het schadevergoedingsrecht
Samenvatting
Deze uitgave behelst de preadviezen ten behoeve van de voorjaarsbijeenkomst 2021 van de Vereniging voor Aansprakelijkheid- en Schadevergoedingsrecht. Het onderwerp was "De bescherming van de natuurlijke persoon via het schadevergoedingsrecht". De preadviseurs waren Albert Veheij (hoogleraar privaatrecht, in het bijzonder het verbintenissenrecht aan de rijksuniversiteit Groningen) en Jessy Emaus (rechter in opleiding bij de Rechtbank Gelderland).
Natuurlijke personen die niet handelen in de uitoefening van een beroep of bedrijf krijgen soms geen schaddevergoeding omdat zij - anders dan een ondernemer - geen uurtarief en winstdoelstelling hebben of administratiekosten maken. Besproken wordt of het schadevergoedingsrecht hen wel voldoende beschermt. Aan de orde komen abstracte schadebegroting, uitgaven die hun doel hebben gemist en vergoeding van immateriële schade bij wanprestatie (Nederlands, Engels en EU-recht). Geconcludeerd wordt dat abstracte schadebegroting de autonomie en keuzevrijheid van zowel benadeelde bedrijven als natuurlijke personen beschermt. Het is dus niet slechts een kwestie van hanteerbaarheid of efficiëntie. Voorts is prijsreductie een goed alternatief voor het leerstuk van uitgaven die hun doel hebben gemist. Verdedigd is verder dat de rechter een overeenkomst waarmee de natuurlijk persoon een onstoffelijk voordeel beoogt te realiseren zo kan uitleggen dat partijen en daarmee (impliciet) zijn afgeweken van art. 6:106 BW. De doelstelling van het Europese recht rechtvaardigt ten slotte (mede) het aanvaarden van concrete sancties, zoals compensatie voor tijdverlies. Steeds moet worden bezien of compensatie het meest voor de hand ligt of dat bescherming via de band van de terugbetaling (prijsreductie) beter past.
De Vereniging voor Aansprakelijkheids- en Schadevergoedingsrecht (VASR) stelt zich ten doel deze rechtsgebieden in brede zin te bestuderen, mede vanuit rechtsvergelijkend perspectief. VASR beoogt de vele ontwikkelingen met elkaar in verband te brengen, de gevolgen “door te rekenen”, nog niet of onvoldoende verkende terreinen te verkennen en te bezien hoe de verschillende ontwikkelingen in wetgeving, rechtspraak en doctrine zich tot elkaar verhouden. Eén van de activiteiten van de VASR is een jaarlijkse bijeenkomst over korte en beknopte preadviezen waarin highlights en stof voor discussie worden gepresenteerd.
Specificaties
Inhoudsopgave
Preadvies prof. mr. A.J. Verheij en dr. J.M. Emaus*
* De auteurs zijn respectievelijk hoogleraar privaatrecht, in het bijzonder het verbintenissenrecht
aan de Rijksuniversiteit Groningen en rechter in opleiding in de Rechtbank Gelderland. De eerste
auteur heeft het voortouw genomen bij de paragrafen over het Nederlandse en het Engelse recht,
de tweede auteur bij de paragrafen over het Europese recht en de Geschillencommissies. Wij
danken prof. mr. I. Giesen en dr. E.F. Verheul voor het kritisch lezen van (delen van) eerdere
versies van dit preadvies. De sluitingsdatum van dit preadvies is 1 juni 2021, na die datum
verschenen literatuur en rechtspraak is niet meer verwerkt.
1 Introductie / 3
2 Korte historische terugblik / 3
3 Abstracte schadebegroting / 7
3.1 Wat is de ratio van abstracte schadebegroting? / 7
3.2 Bescherming van autonomie en keuzevrijheid / 8
4 Uitgaven die hun doel hebben gemist / 12
4.1 Pollen/Linssen Yachts / 13
4.2 Alternatieve benadering: prijsreductie in plaats van schadevergoeding / 15
4.3 Enkele andere casusposities / 16
4.4 Wat is prijsvermindering? / 18
4.5 Wat zijn uitgaven die hun doel hebben gemist? / 20
4.6 Burger/Brouwer Motors / 23
4.7 Vergoeding van prestaties die hun doel hebben gemist? / 28
4.8 Wat is schade? / 30
5 Vergoeding van immateriële schade wegens wanprestatie naar Engels recht / 31
5.1 Consumer surplus volgens Harris, Ogus en Phillips / 31
5.2 Rechtspraak / 36
5.3 Literatuur / 43
5.3.1 Kritiek op Ruxley / 43
5.3.2 Zijn er wel bijzondere criteria nodig voor vergoeding van immateriële schade bij wanprestatie? / 46
6 Analyse / 50
7 Europees recht: aandacht voor ongemak en consumer surplus / 59
7.1 De bescherming van de natuurlijke persoon in het Europees recht / 59
7.2 Identieke schade in het luchtvervoerrecht / 60
7.2.1 Bescherming bij vertraging in het luchtvervoer / 60
7.2.2 IATA en ELFAA / 62
7.2.3 Sturgeon / 63
7.2.4 Nelson / 64
7.2.5 Intermezzo: wat we niet bespreken / 65
7.2.6 Identieke schade in het licht van het karakter van het Unierecht / 65
7.3 Ongemak bij de consument in breder perspectief / 68
7.3.1 Een hoog niveau van consumentenbescherming in het Europees recht / 68
7.3.2 Geschillencommissies en ongemak / 70
7.4 Aandacht voor verminderd ‘consumer surplus’ vanwege ongeoorloofde mededingingsinbreuken / 73
7.4.1 De richtlijn Privaatrechtelijke handhaving mededingingsrecht / 73
7.4.2 Aandacht voor verminderd consumer surplus / 75
7.4.3 Tot slot / 77
8 Besluit: hoe zwaar weegt rechtsgelijkheid? / 78
9 Korte weergave voornaamste bevindingen / 80
10 Stellingen / 81
Literatuur / 83
Jurisprudentieregister / 91
Mensen die dit boek kochten, kochten ook...
Net verschenen
Rubrieken
- aanbestedingsrecht
- aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- accountancy
- algemeen juridisch
- arbeidsrecht
- bank- en effectenrecht
- bestuursrecht
- bouwrecht
- burgerlijk recht en procesrecht
- europees-internationaal recht
- fiscaal recht
- gezondheidsrecht
- insolventierecht
- intellectuele eigendom en ict-recht
- management
- mens en maatschappij
- milieu- en omgevingsrecht
- notarieel recht
- ondernemingsrecht
- pensioenrecht
- personen- en familierecht
- sociale zekerheidsrecht
- staatsrecht
- strafrecht en criminologie
- vastgoed- en huurrecht
- vreemdelingenrecht