Internationaal belastingrecht

Voorwoord / V
Lijst van gebruikte afkortingen / XV

HOOFDSTUK 1
Algemene karakteristieken / 1
1.1 Inleiding / 1
1.2 Heffingsbeginselen / 3
1.2.1 Inleiding / 3
1.2.2 De drie traditionele heffingsbeginselen / 5
1.2.3 De Nederlandse regelgeving / 7
1.2.4 Samenloop heffingsbeginselen: gevolg dubbele belasting / 13
1.2.5 Vormen van internationale dubbele belasting: juridisch en economisch / 14
1.3 Gebied Nederland / 17
1.3.1 Inleiding / 17
1.3.2 Belang begrip ‘Nederland’ voor de heffingswetten / 17
1.3.3 Invulling begrip ‘Nederland’ / 18
1.3.4 Begrip ‘Nederland’ onder de belastingverdragen / 19
1.3.5 Status BES-eilanden en andere landen van het Koninkrijk / 20
1.4 Woon- en vestigingsplaats / 21
1.4.1 Inleiding / 21
1.4.2 Het nationale begrip ‘wonen’ / 22
1.4.3 Het nationale begrip ‘gevestigd’ / 25
1.4.4 Nationale woonplaatsficties / 27
1.4.5 Emigratie uit Nederland / 29
1.4.6 Het verdragsbegrip ‘inwoner’ voor natuurlijke personen / 32
1.4.7 Het verdragsbegrip ‘inwoner’ voor lichamen / 35
1.5 Vaste inrichting / 42
1.5.1 Inleiding / 42
1.5.2 Het begrip ‘vaste inrichting’ in de Nederlandse heffingswetten en het Besluit ter voorkoming van dubbele belasting 2001 / 43
1.5.3 Het verdragsbegrip ‘vaste inrichting’ / 45
1.6 Niet-inwoner en Nederlandse belastingplicht / 47
1.6.1 Inleiding / 47
1.6.2 Object van heffing voor de inkomstenbelasting / 48
1.6.3 Object van heffing voor de vennootschapsbelasting / 54
1.6.4 Buitenlands belastingplichtigen en aftrekposten / 57
1.7 De invloed van het EU-recht op het internationaal belastingrecht / 69
1.7.1 Inleiding / 69
1.7.2 Beleidsintegratie / 72
1.7.3 Negatieve integratie / 80
1.8 Internationale ontwikkelingen gericht tegen belastingdrukminimalisatie door multinationals / 90

HOOFDSTUK 2
Voorkomingsregelingen / 101
2.1 Inleiding / 101
2.2 Nederlandse regelingen ter voorkoming van dubbele belasting / 102
2.2.1 Inleiding / 102
2.2.2 Nederland en de BES-eilanden / 102
2.2.3 Het verdragsstelsel / 103
2.2.4 De totstandkoming van belastingverdragen / 108
2.2.5 Wederkerige voorkomingsregelingen binnen het Koninkrijk / 109
2.2.6 Belastingregeling voor het land Nederland (BRN) / 113
2.3 Het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001 / 113
2.3.1 Inleiding / 113
2.3.2 Toepasselijkheid Bvdb 2001 / 114
2.3.3 Inhoud Bvdb 2001 / 117
2.4 Het OESO-modelverdrag / 121
2.4.1 Inleiding / 121
2.4.2 Opzet/toewijzing van heffingsbevoegdheden / 123
2.4.3 Verhouding met het VN-modelverdrag / 126
2.4.4 Verhouding met het Nederlands Standaardverdrag (NSV) / 128
2.4.5 Het multilaterale instrument (MLI) / 129
2.5 Het Nederlandse fiscale verdragsbeleid / 131
2.6 Voorkomingsmethoden / 135
2.6.1 Inleiding / 135
2.6.2 De basismethoden / 137
2.6.3 De aftrekmethode / 148
2.6.4 Inhaal- en doorschuifregeling / 148
2.6.5 Objectvrijstelling (art. 15e Wet VPB 1969) / 151
2.7 Verdragsinterpretatie / 153
2.7.1 Inleiding / 153
2.7.2 Het Verdrag van Wenen inzake het verdragenrecht / 153
2.7.3 OESO-modelverdrag / 155
2.7.4 Nederlandse jurisprudentie / 159

HOOFDSTUK 3
De winstsfeer / 165
3.1 Inleiding / 165
3.2 De vaste inrichting, de vaste vertegenwoordiger en het vaste middelpunt / 166
3.2.1 Het OESO-modelverdrag / 167
3.2.2 Het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001 / 171
3.2.3 De buitenlandse belastingplicht / 176
3.3 De winsttoerekening / 178
3.3.1 Inleiding / 178
3.3.2 De winstsplitsing / 181
3.3.3 De ondernemingssplitsing / 183
3.3.4 OESO-ontwikkelingen / 189
3.4 De zelfstandig ondernemer / 195
3.5 Scheep- en luchtvaartondernemingen / 199
3.6 Transparante entiteiten / 201
3.6.1 Inleiding / 201
3.6.2 Classificatie van buitenlandse samenwerkingsverbanden / 201
3.6.3 Verdragstoepassing bij transparante entiteiten / 204
3.6.4 Bvdb 2001 / 209
3.6.5 Buitenlandse belastingplicht / 209
3.7 Transfer pricing en gelieerde ondernemingen / 211
3.7.1 Inleiding / 211
3.7.2 Methoden van berekening van verrekenprijzen / 213
3.7.3 Corresponding adjustment-bepalingen / 215
3.7.4 Nederlandse regelgeving / 218
3.7.5 Verrekenprijzen en staatssteun / 222
3.8 Advance tax rulings / 223
3.9 Immigratie/emigratie / 226

HOOFDSTUK 4
Vermogensinkomsten, vermogenswinsten en vermogen / 229
4.1 Inleiding / 229
4.2 Inkomsten uit onroerende zaken / 231
4.2.1 Inleiding / 231
4.2.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 232
4.2.3 Begrip ‘onroerende zaak’ / 233
4.2.4 Begrip ‘inkomsten’ / 233
4.2.5 Verdragsloze situatie / 235
4.3 Dividend / 236
4.3.1 Inleiding / 236
4.3.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 246
4.3.3 Uiteindelijk gerechtigde en verdragsmisbruikbestrijding / 252
4.3.4 Dividendbegrip / 267
4.3.5 Uitvoeringsvoorschriften / 270
4.3.6 Aandelen toerekenbaar aan vaste inrichting / 271
4.3.7 Verbod op extraterritoriale heffing / 275
4.3.8 Verdragsloze situatie / 276
4.3.9 Dooruitdelingsfaciliteit / 276
4.4 Interest / 277
4.4.1 Inleiding / 277
4.4.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 278
4.4.3 Interestbegrip / 283
4.4.4 Afkomstig uit / 284
4.4.5 Bovenmatige rentebetaling / 285
4.4.6 Verdragsloze situatie / 286
4.5 Royalty’s / 287
4.5.1 Inleiding / 287
4.5.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 287
4.5.3 Royaltybegrip / 288
4.5.4 Verdragsloze situatie / 289
4.6 Vervreemdingswinsten / 290
4.6.1 Inleiding / 290
4.6.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 296
4.6.3 Begrip ‘vervreemding’ / 303
4.6.4 Valutaresultaten / 305
4.6.5 Verdragsloze situatie / 306
4.7 Vermogen / 306
4.7.1 Inleiding / 306
4.7.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 306

HOOFDSTUK 5
Privaatrechtelijke en publiekrechtelijke arbeidsverhoudingen / 311
5.1 Inleiding / 311
5.2 De reguliere privaatrechtelijke werknemer / 311
5.2.1 Inleiding / 311
5.2.2 De nationale regelgeving / 312
5.2.3 Verdeling heffingsbevoegdheid / 316
5.2.4 Verdragsloze situatie / 326
5.2.5 De salary-split / 328
5.2.6 Opties en verdragstoepassing / 331
5.3 De gedetacheerde werknemer / 334
5.3.1 Inleiding / 334
5.3.2 Het dagencriterium / 336
5.3.3 De loonkostencriteria / 339
5.4 De grenswerknemer / 347
5.4.1 Inleiding / 347
5.4.2 Nederland-België / 348
5.4.3 Nederland-Duitsland / 350
5.5 Publiekrechtelijke werknemers – algemeen / 352
5.5.1 De nationale regelgeving / 352
5.5.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 355
5.6 Diplomaten en consulaire vertegenwoordigers / 358
5.6.1 Inleiding / 358
5.6.2 Nationaal recht / 359
5.6.3 Verdeling heffingsbevoegdheid / 361
5.7 Ambtenaren bij volkenrechtelijke organisaties / 361
5.8 Facilitaire regelingen / 364
5.8.1 Inleiding / 364
5.8.2 Inkomende werknemers / 366
5.8.3 Uitgezonden werknemers / 373

HOOFDSTUK 6
Overige inkomsten / 377
6.1 Inleiding / 377
6.2 De bestuurder en de commissaris / 377
6.2.1 De nationale regelgeving / 377
6.2.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 378
6.2.3 Verdragsloze situatie / 383
6.3 De transportwerknemer en de zeevarende / 384
6.3.1 De nationale regelgeving / 384
6.3.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 385
6.3.3 Verdragsloze situatie / 388
6.4 Werknemers op het continentaal plat / 388
6.4.1 De nationale regelgeving / 388
6.4.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 389
6.4.3 Verdragsloze situatie / 390
6.5 Studenten en stagiairs / 390
6.5.1 Inleiding / 390
6.5.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 391
6.5.3 Verdragsloze situatie / 393
6.6 Artiesten en beroepssporters / 393
6.6.1 De nationale regelgeving / 393
6.6.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 398
6.6.3 Verdragsloze situatie / 402
6.7 Sportbeoefenaren / 402
6.7.1 De nationale regelgeving / 402
6.7.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 403
6.7.3 Verdragsloze situatie / 406
6.8 Pensioenen en soortgelijke uitkeringen / 407
6.8.1 Pensioenen / 407
6.8.2 Afkoopsommen / 422
6.8.3 Grensoverschrijdende pensioenoverdracht en pensioenopbouw / 428
6.8.4 Ontwikkelingen binnen de Europese Unie / 433
6.9 Socialeverzekeringsuitkeringen / 435
6.9.1 Inleiding / 435
6.9.2 Verdeling heffingsbevoegdheid / 436
6.9.3 Verdragsloze situatie / 437
6.10 Het saldoartikel / 441

HOOFDSTUK 7
Enkele formeelrechtelijke aspecten / 447
7.1 Inleiding / 447
7.2 Inlichtingenverplichtingen en de AWR / 451
7.3 Inlichtingenverplichtingen inzake de heffing onder de verdragen / 452
7.4 Bijstandsrichtlijn / 456
7.5 Wet op de internationale bijstandsverlening / 459
7.6 Verdrag inzake wederzijdse administratieve bijstand in belastingzaken / 464
7.7 Onderlinge overlegprocedure en arbitrage / 465
7.7.1 Onderling overlegprocedure / 465
7.7.2 Arbitrage / 469
7.8 Internationale bijstand bij invordering / 471
7.9 Fiscale non-discriminatie / 477
7.9.1 Inleiding / 477
7.9.2 OESO-modelverdrag / 478
7.9.3 Verschillen OESO-modelverdrag en EU-recht / 481

HOOFDSTUK 8
Erf- en schenkbelasting / 483
8.1 Inleiding / 483
8.2 Internationaal huwelijksvermogens- en erfrecht / 485
8.2.1 Inleiding / 485
8.2.2 Huwelijksvermogensrecht / 486
8.2.3 Erfrecht / 488
8.3 De Nederlandse schenk- en erfbelasting en internationale beginselen / 490
8.4 De verdragen / 496
8.5 De schulden / 499
8.5.1 Het OESO-successiemodelverdrag / 499
8.5.2 Het Nederlandse verdragennet en het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001 / 500
8.6 De methoden ter voorkoming van dubbele schenk- en erfbelasting / 501
8.6.1 Inleiding / 501
8.6.2 Buitenlandse situsgoederen / 503
8.6.3 Nederlandse situsgoederen / 505
8.6.4 Restbepaling / 506
8.7 Afgescheiden Particuliere Vermogens / 506

HOOFDSTUK 9
Internationale premieheffing / 509
9.1 Inleiding / 509
9.2 Verdragen / 511
9.2.1 Overzicht / 511
9.2.2 Het vrije verkeer van personen / 511
9.2.3 Exclusieve werking / 512
9.2.4 Sterke werking / 513
9.3 Het verdragsstelsel / 514
9.4 De reguliere werknemer / 518
9.4.1 Internationale regelingen / 518
9.4.2 Volksverzekeringen / 519
9.4.3 Werknemersverzekeringen / 520
9.5 De gedetacheerde werknemer / 521
9.6 Overige actieven / 525
9.7 Uitkeringsgerechtigden / 531
9.8 Overigen / 536
9.8.1 Zelfstandigen / 536
9.8.2 Studenten en stagiairs / 537
9.8.3 Artiesten / 538
9.8.4 Sportbeoefenaren / 538
9.8.5 Diverse toewijzingsregels / 539
9.9 Meervoudige (postactieve) beroepswerkzaamheden / 540
9.9.1 Werknemerschap in meer dan één staat / 540
9.9.2 Zelfstandig ondernemerschap in meer dan één staat / 542
9.9.3 Werknemerschap en zelfstandig ondernemerschap / 543
9.9.4 Uitkeringsgerechtigde en werknemerschap of zelfstandig ondernemerschap / 543
9.9.5 Overige samenloopregels / 543
9.10 Overlegbepalingen / 543
9.11 De vrijwillige verzekering / 544
9.11.1 Volksverzekeringen / 544
9.11.2 Werknemersverzekeringen / 545
9.12 Premieverschuldigdheid / 546
9.12.1 Premies volksverzekeringen / 546
9.12.2 Premies werknemersverzekeringen / 549

Literatuurregister / 551
Jurisprudentieregister / 587
Besluitenregister / 605
Trefwoordenregister / 609