Het geheime dagboek van Arnold Douwes, Jodenredder

Arnold Douwes redde het leven van honderden Joden. Bijzonder was dat hij aantekeningen maakte, die hij na de oorlog omwerkte in een 'dagboek'. Daarmee is dit het enige bekende dagboek van een Jodenredder.

In 1985 kreeg het Drentse dorp Nieuwlande als eerste gemeenschap ter wereld de Yad Vashem-onderscheiding van de staat Israël. Ruim 250 inwoners hadden tijdens de bezettingstijd Joden verborgen. De grote organisator was domineeszoon Arnold Douwes, die door de legendarische verzetsman Johannes Post gerekruteerd was voor het verzet.

Hij slaagde erin honderden Joden onder te brengen, tot hij in 1944 werd opgepakt door de Gestapo. In 1943-1944 maakte Douwes nauwkeurige notities over zijn verzetswerk, die hij verstopte in jampotten en begroef in de tuin. Douwes overleefde de oorlog en werkte zijn aantekeningen kort na de bevrijding uit tot een verhaal in dagboekvorm, dat merkwaardig genoeg niet eerder werd uitgegeven.

Van geen andere Europese Jodenredder is een dagboek bekend: reden dat het NIOD de historische betekenis ervan op één lijn stelt met de dagboeken van Anne Frank en Etty Hillesum.