Jean-Jacques Rousseau

Een rusteloos genie

Verschijnt voor het begin van het Rousseau-jaar.
Look and feel van Filosofie Magazine.
Leest als een roman.
Toont enorme invloed van het genie Rousseau op politiek en opvoeding.

Turbulent. Dat was het leven van Jean Jacques Rousseau (1712-1778) zonder meer. Hij groeide zonder moeder op, werd op zijn tiende door zijn vader in de steek gelaten, had liefdesrelaties met een oudere vrouw uit hogere kringen en een analfabete wasvrouw, met wie hij vijf kinderen kreeg die hij allemaal naar het weeshuis bracht.

Biograaf Leo Damrosch slaagt erin de samenhang tussen dit turbulente leven en de genialiteit van de filosoof en pedagoog te laten zien. De autodidact Rousseau schreef een aantal meesterwerken die van blijvende invloed zijn op ons politieke denken en opvoedingsidealen, onder andere Het maatschappelijk verdrag en Emile. Het laatste boek was zo baanbrekend was dat het vrijwel onmiddellijk verboden werd in Frankrijk. Zijn Bekentenissen behoren tot de hoogtepunten van de autobiografische wereldliteratuur.

Ook in zijn tijd was Rousseau een buitenbeentje. Hij stond in nauw contact met de verlichtingsfilosofen van zijn tijd - Immanuel Kant had diepe bewondering voor hem - maar moest niets van hun vooruitgangsgeloof hebben. Rousseau was een exponent van de Romantiek: De mens van nature goed, maar wordt gecorrumpeerd door de maatschappij.

Leo Damrosch is hoogleraar letterkunde aan Harvard Univesity. Hij schreef veel over achttiende-eeuwse auteurs, onder meer over de Franse politiek filosoof De Tocqueville.