


Kathleen Duerinckx is lector strafrecht, criminologie en aansprakelijkheidsrecht en tevens modulemanager van de banaba Advanced business management – module Internationaal recht aan de hogeschool UC Leuven-Limburg.
Meer over Kathleen DuerinckxAlgemeen strafrecht voor professionele bachelors
(Belgisch recht)
Samenvatting
Dit leerboek bevat de basisbeginselen van het algemeen strafrecht. Het is bedoeld voor alle opleidingen waar een basiskennis van het Belgische strafrecht wordt aangeleerd. Daardoor is het uitermate geschikt voor de opleidingen rechtspraktijk, maar ook onder meer sociale agogiek, veiligheidsopleidingen en in de politieopleidingen.
Aan bod komen de algemene principes van het materieel strafrecht, zoals terug te vinden in het algemeen strafrecht van het Strafwetboek (art. 1-100ter Sw.). Achtereenvolgens worden behandeld: het begrip ‘strafrecht’, kenmerken van het strafrecht, het toepassingsgebied van de strafwetten, het misdrijf (incl. rechtvaardigingsgronden, schulduitsluitingsgronden en verschoningsgronden), de strafbare poging en de strafbare deelneming, de strafrechtelijke sancties en de principes van straftoemeting.
Bijzonder aan deze uitgave is de nadruk op de interactie met de studenten. Met behulp van een aparte docentenhandleiding met niet minder dan 205 concrete voorbeelden en toepassingen bij de leerstof, krijgen de hoorcolleges een praktische invulling.
De inhoud van deze uitgave is volledig aangepast aan de zogenaamde potpourri-wetten die het strafrecht op heel wat vlakken wijzigden. Bovendien werd het aantal voorbeelden in de docentenhandleiding nog verder uitgebreid.
Specificaties
Inhoudsopgave
Inleiding 11
1 Het begrip “Strafrecht” 11
2 Kenmerken van het strafrecht 12
I De strafwet 15
1 Het legaliteitsbeginsel 15
2 Het toepassingsgebied van de strafwetten 16
2.1 De toepassing van de strafwet in de tijd 16
2.2 De toepassing van de strafwet in de ruimte 18
2.3 De toepassing van de strafwet ten aanzien van
personen 20
II Het misdrijf 23
1 Het begrip misdrijf 23
2 Indeling van de misdrijven 24
2.1 De strafwettelijke indeling van de misdrijven 24
2.1.1 Indeling in misdaden, wanbedrijven en
overtredingen 24
2.1.2 Veralgemeende correctionalisering sinds de
Potpourri II-Wet 27
2.2 Grondwettelijke indeling van de misdrijven 29
2.2.1 Politieke misdrijven 29
2.2.2 Drukpersmisdrijven 29
3 De bestanddelen van het misdrijf 31
3.1 Het materieel element 31
3.1.1 Omschrijving 31
3.1.2 Types van strafbare gedragingen 32
3.1.3 Indeling van misdrijven volgens materiële
uitvoeringswijze 32
3.2 Het moreel element 34
4 Rechtvaardigingsgronden 35
4.1 Begrip 35
Algemeen strafrecht voor professionele bachelors 2016 DRUKKLAAR.indd 5 9/8/2016 10:31:09 AM
ALGEMEEN STRAFRECHT VOOR PROFESSIONELE BACHELORS
6 Maklu
4.2 De rechtvaardigingsgronden 36
4.2.1 Wettelijk voorschrift en overheidsbevel 36
4.2.2 Noodweer of wettige verdediging 37
4.2.3 Noodtoestand 40
4.2.4 Wettig verzet 41
4.2.5 De toestemming van het slachtoffer:
een rechtvaardigingsgrond? 41
5 Schulduitsluitingsgronden 43
5.1 Begrip 43
5.2 De schulduitsluitingsgronden 44
5.2.1 Schulduitsluitende dwang of overmacht 44
5.2.2 Dwaling en onwetendheid 44
5.2.3 Strafrechtelijke minderjarigheid 45
5.2.4 Geestesstoornis 48
5.2.5 Dronkenschap en aanverwante toestanden 50
6 Strafuitsluitende verschoningsgronden 50
6.1 Begrip 50
6.2 De strafuitsluitende verschoningsgronden 51
6.2.1 Aangifte aan de overheid 51
6.2.2 Onderwerping aan de overheid 52
6.2.3 Herstel van schade 52
6.2.4 Bloed- en aanverwantschapsbanden 53
6.2.5 Strafuitsluitende verschoningsgrond voortvloeiend
uit de decumul van strafrechtelijke verantwoordelijkheid
bij toepassing van artikel 5, lid 2 Sw. 54
6.2.6 Inzetgebonden misdrijven bij bijzondere
opsporingsmethoden (art. 47 quinquies, §2 Sv.) 54
III Uitbreiding van de strafbaarheid 55
1 Strafbare poging 55
1.1 Begrip 55
1.2 Voorwaarden voor de strafbare poging 56
1.3 Bijzondere gevallen van (strafbare) poging 57
1.3.1 De ondeugdelijke poging 57
1.3.2 Het putatieve misdrijf 58
1.4 De bestraffing van de poging 58
1.4.1 Poging tot misdaad 58
1.4.2 Poging tot wanbedrijf 59
1.4.3 Poging tot overtreding 59
2 Strafbare deelneming 59
2.1 Begrip 59
2.2 Algemene voorwaarden voor de strafbare deelneming 60
Algemeen strafrecht voor professionele bachelors 2016 DRUKKLAAR.indd 6 9/8/2016 10:31:09 AM
Inhoudstafel
Maklu 7
2.2.1 De noodzaak van een hoofdmisdrijf 60
2.2.2 De deelnemingsgedraging 61
2.3 De bestraffing van de deelneming 66
2.3.1 (Mede-)daders 66
2.3.2 Medeplichtigen 66
IV De strafrechtelijke sancties 69
1 Indeling van de straffen 69
1.1 Driedelige indeling 69
1.2 Hoofdstraffen, bijkomende straffen en subsidiaire
straffen 69
1.2.1 Algemeen 69
1.2.2 Verdere bespreking van enkele straffen 74
2 Strafrechtelijke (beveiligings)maatregelen 83
2.1 Maatregelen ten aanzien van minderjarigen 83
2.2 Maatregel ten aanzien van geesteszieke delinquenten 87
V Straftoemeting 89
1 Situering 89
2 Regels die (kunnen) leiden tot strafverzwaring 89
2.1 Verzwarende omstandigheden 89
2.2 Wettelijke herhaling 90
3 Regels die (kunnen) leiden tot strafvermindering 93
3.1 Verzachtende omstandigheden 93
3.1.1 Begrip 93
3.1.2 Toelaatbaarheid van verzachtende
omstandigheden 93
3.2 Strafverminderende verschoningsgronden 95
3.2.1 Begrip 95
3.2.2 Gevallen van strafverminderende
verschoningsgronden 95
3.3 Samenloop van misdrijven 98
3.3.1 Begrip 98
3.3.2 Eendaadse samenloop 99
3.3.3 Voortgezet of collectief misdrijf 100
3.3.4 Meerdaadse samenloop 100
4 Bijzondere modaliteiten van straftoemeting:
opschorting – uitstel – probatie 102
4.1 Inleiding 102
4.2 De opschorting van de uitspraak van de veroordeling 103
4.2.1 Begrip 103
4.2.2 Toepassingsvoorwaarden 103
Algemeen strafrecht voor professionele bachelors 2016 DRUKKLAAR.indd 7 9/8/2016 10:31:09 AM
ALGEMEEN STRAFRECHT VOOR PROFESSIONELE BACHELORS
8 Maklu
4.3 Het uitstel van de tenuitvoerlegging van de straffen 104
4.3.1 Begrip 104
4.3.2 Toepassingsvoorwaarden 104
4.4 Probatie –opschorting en probatieuitstel 105
4.4.1 Begrip “probatie” 105
Bibliografie 107
Anderen die dit boek kochten, kochten ook
Net verschenen
Rubrieken
- aanbestedingsrecht
- aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- accountancy
- algemeen juridisch
- arbeidsrecht
- bank- en effectenrecht
- bestuursrecht
- bouwrecht
- burgerlijk recht en procesrecht
- europees-internationaal recht
- fiscaal recht
- gezondheidsrecht
- insolventierecht
- intellectuele eigendom en ict-recht
- management
- mens en maatschappij
- milieu- en omgevingsrecht
- notarieel recht
- ondernemingsrecht
- pensioenrecht
- personen- en familierecht
- sociale zekerheidsrecht
- staatsrecht
- strafrecht en criminologie
- vastgoed- en huurrecht
- vreemdelingenrecht