Zin en onzin in de supermarkt

Inleiding – Je weet niet wat je eet 11

1 Vlees 13
1 Heb je vlees nodig in je voeding? 13
2 Zijn vleesvervangers een volwaardige vervanging van vlees? 15
3 Is vlees echt zo slecht voor het milieu? 18
4 Wat is nou ‘diervriendelijk vlees’? Dat is toch eigenlijk onzin? 22
5 Hoe leven slachtdieren in de vee-industrie? 25
6 Hoe zit het nu met antibiotica in kip? 31
7 Is biologisch vlees gezonder dan gangbaar vlees? 33
8 Is het waar dat je kanker krijgt van rood vlees en bewerkt vlees? 36
9 Wat wordt er allemaal toegevoegd aan vleeswaren? 39
10 Zitten er uiers en paardenvlees in snacks als kroketten, frikandellen en knakworst? 45
11 Wat is separatorvlees en waar zit het in? 48
12 Zijn vleeswaren als rookworst, knakworst, gerookte ham en rookvlees ook echt gerookt? 50

2 Vis 54
1 Is vis gezond en waarom? 54
2 Zijn vis uit blik of pot, gerookte vis en diepvriesvis net zo goed als verse vis? 57
3 Wat is gezonder, wilde vis of kweekvis? 58
4 Kun je wel gezond eten als je geen vis eet? 59
5 Hoe duurzaam is vis? 61
6 Hoe zit het met dierenwelzijn bij vis? 66
7 Waar kun je beter vis kopen, bij de supermarkt of bij de viskraam en viswinkel? 68
8 Is het waar dat alle verse vis in de supermarkt eerst is ingevroren? 70
9 Zit er toegevoegd water in (diepvries)vis? 71
10 Zijn er vissen die je echt niet meer moet eten? 74

3 Groente en fruit 79
1 Hoe gezond zijn groenten? 79
2 Hoe gezond is fruit en welk fruit is het gezondst? 83
3 Zijn diepvriesgroente en -fruit, blikgroente en -fruit, en groente en fruit uit pot net zo gezond als vers? 87
4 Zijn voorgesneden groenten uit een zakje minder gezond dan verse groenten kopen en zelf snijden? 88
5 Zijn biologische en zelfgeteelde groenten gezonder dan gangbare groenten uit de winkel en supermarkt? 89
6 Zijn Nederlandse groenten gezonder en beter voor het milieu? 92
7 Zijn supermarktgroenten net zo goed als groenten uit de groentewinkel? 98
8 Hoeveel bestrijdingsmiddelen zitten er op groente en fruit en hoe ongezond is dat? 101
9 Zijn zoete aardappels gezonder dan gewone? 104
10 Zijn gedroogde vruchten zoals rozijnen, dadels, abrikozen en vijgen gezond? 106
11 Zijn kant-en-klare fruitsnacks zoals knijpfruit een goede vervanger van vers fruit? 107
12 Kunnen peulvruchten en aardappels groente vervangen? 108
13 Hoe gezond zijn kiemen en cressen? 109

4 Granen: brood, pasta en rijst 112
1 Is brood gezond? 112
2 Is donker brood gezonder dan licht brood? 118
3 Is biologisch brood en brood van de warme bakker beter dan gewoon brood en supermarktbrood? 122
4 Zijn muesli, cruesli, cornflakes en andere ontbijtgranen een gezond ontbijt? 125
5 Wat zijn nou gezonde crackers en knäckebrödjes? 130
6 Hoe gezond is pasta? 134
7 Hoe gezond is rijst? 138
8 Is rijst slecht voor het milieu? 143
9 Is quinoa een superfood? 147

5 Vetten: olie, margarine en boter 151
1 Heb je vet nodig in je voeding en hoeveel dan? 151
2 Word je dik van vet? 152
3 Zijn alle vetten even gezond? 154
4 Hoe zit het nou met cholesterol? 157
5 Wat zijn ‘gehard vet’ en ‘transvet’? 159
6 Is margarine gezonder dan roomboter? 162
7 Helpen cholesterolverlagende margarines echt? 168
8 Wat is het verschil tussen de verschillende oliesoorten, zoals olijfolie, zonnebloemolie, maïsolie, notenolie, lijnzaadolie en rijstolie? 169
9 Wat is er nou zo bijzonder aan olijfolie? 171
10 Waar kun je nu het beste in bakken en frituren? 176
11 Is bakken in of met kokosvet gezonder dan bakken in bijvoorbeeld olijf- of zonnebloemolie? 181
12 Hoe zit het nu met palmolie? 182

6 Zuivel: melkproducten 186
1 Heb je zuivelproducten nodig voor je gezondheid? 186
2 Is zuivel slecht voor het milieu? 189
3 Hoe diervriendelijk is zuivel? 192
4 Zijn vruchtenyoghurt en zuiveldranken een gezond tussendoortje? 196
5 Zijn probioticadrankjes en -yoghurtjes als Yakult en Vifit extra gezond en goed voor je weerstand? 201
6 Zijn vla en pudding een gezond toetje? 203
7 Wat is het verschil tussen de soorten melk, yoghurt en kwark? 206
8 Wat is het verschil tussen de soorten room, zoals slagroom, zure room, crème fraîche, kookroom, room culinair, sojaroom en topping? 216

7 Kaas 219
1 Wat is kaas? 219
2 Welke kaassoorten vind je in de supermarkt? 223
3 Wat is het verschil tussen jonge, belegen en oude kaas? 236
4 Wat betekenen nu precies die 30+, 48+ et cetera? Zit in 48+-kaas ook 48% vet? 237
5 Is kaas gezond? 239
6 Wat zijn biologische kaas en boerenkaas? 241

8 Eieren 245
1 Zijn eieren gezond? 245
2 Wat is het verschil tussen alle eiersoorten in de supermarkt? 250
3 Zijn eieren beter voor het milieu dan vlees? 256

9 Broodbeleg 258
1 Is zoet broodbeleg als muisjes, jam, hagelslag en vlokken erg ongezond? 258
2 Is pindakaas gezond? En welke pindakaas moet ik dan kopen? 264
3 Is er een goed alternatief voor vleeswaren en kaas op brood? 268
4 Wat kan ik mijn kind nu het beste op brood geven? 272

10 Snoep en tussendoortjes 274
1 Bestaat er gezond snoep? 274
2 Is ontbijtkoek een gezond tussendoortje? 281
3 Granenbiscuits en vruchtenrepen zijn toch best gezond? 284
4 Pure chocolade is toch heel goed voor je? 287
5 Zijn volkorenkoekjes de gezondste koekjes? 291
6 Word je dik van lightchips? 293
7 Zijn pinda’s een gezond tussendoortje? 297
8 Wat is nu een goed tussendoortje? 298

11 Dranken 301
1 Is koffie gezond? 301
2 Is koffie wel goed voor het milieu? 302
3 Is kruidenthee gezonder dan gewone thee? 305
4 Kun je fruit vervangen door vruchtensap? 308
5 Word je minder dik van vruchtensap dan van frisdrank? 312
6 Is lightfrisdrank ongezonder dan gewone frisdrank? 314
7 Hoe goed zijn energie- en sportdrankjes? 316
8 Rode wijn en af en toe een biertje is toch goed voor je? 321
9 Is dure wijn beter en lekkerder dan goedkope? 323
10 Is flesjeswater gezonder dan kraanwater? 326
11 Zijn amandelmelk, kokosdranken, rijst- en havermelk gezonder dan melk? 329

12 Smaakstoffen 332
1 Wat zijn de belangrijkste smaakmakers in ons eten? 332
2 Is suiker echt zo slecht en is er ook gezondere suiker? 333
3 Wat is honing en is het gezond? 337
4 Waar zit allemaal suiker in en hoe herken je het? 343
5 Zijn alle kunstmatige zoetstoffen slecht voor je? 344
6 Is zeezout gezonder dan gewoon zout? 351
7 Zijn kruiden gezond? 354
8 Wat zijn smaakversterkers en waar zitten ze in? 356

13 Instant-eten: pakjes, potjes en zakjes 362
1 Wat voor pakjes, potjes en zakjes zijn er en wat is er niet zo goed aan? 362
2 Pakjes en zakjes zijn toch vooral heel handig? 372
3 Hoe duurzaam zijn pakjes en zakjes? 379

14 Weten wat je eet 382
1 Hoe eet je nu écht gezond? 382
2 Kan ik wel gezond eten als ik alles in de supermarkt koop? 387
3 Waarom zou je etiketten van voedingsmiddelen lezen? 389
4 Wat zijn keurmerken nou precies en hoe betrouwbaar zijn ze? 390
5 Waarom zijn biologische producten duurder? 399
6 Hoe zit het nu precies met E-nummers? 407
7 Hoe zit het eigenlijk met de stof acrylamide in onze voeding? 407
8 Hoe veilig is ons voedsel? 409
9 Wordt er veel gelogen over ons voedsel? 413

Dankwoord 421
Bronnen en geraadpleegde literatuur 423