Historische atlas van Zuidoost Friesland

Friesland staat bekend om zijn terpen, dijken, meren, Waddeneilanden en elf steden. Dat deze noordelijke provincie veel meer is bewijst deze atlas die u meevoert in het Friese 'binnenland', kortweg de Zuidoosthoek. IJstijden legden er een basis van keileem en dekzand. Toen het ijs verdween en de wereld opwarmde, zorgden regen, grondwater en beken voor plantengroei, waardoor een dik veenpakket ontstond met op de hoogste plekken heide en bos. De mens koloniseerde het veen langs de beken. Oude kerkhoven herinneren aan de nederzettingen die hier waren.

In de zestiende en zeventiende eeuw kwam de commerciële vervening op gang, waarmee de basis werd gelegd voor de vele bedrijvigheden in Friesland en elders in de Republiek der Verenigde Nederlanden. De Friese adel, die goed verdiende aan de vervening, stichtte er in navolging van de weduwe van de Friese stadhouder zijn landgoederen rond Oranjewoud, Beetsterzwaag en Wolvega. Schansen in het landschap herinneren aan de Friese waterlinie, de verdedigingslinie die dienst deed gedurende de Tachtigjarige Oorlog én in het Rampjaar 1672-1673.

Na afloop van zowel de lage als hoge vervening werd Zuidoost-Friesland het toneel van werkloosheid, sociale strijd, opkomend socialisme en werkverschaffing. Na 1950 zette een spectaculaire wederopbouw in en groeide Herenveen uit tot een toplocatie voor de sport.