De Verboden Stad - Philips-complex in Eindhoven

Eisenhower is als geallieerd opperbevelhebber in augustus 1944 zeker, dat bij de bevrijding van Europa twaalf millioen ontheemden centraal opgevangen zullen moeten worden. De Verboden Stad van Philips in Eindhoven is goed als transitpunt. De aanduiding 'De Verboden Stad' heeft betrekking op het Strijp-S-terrein.

Je mocht er niet op, tenzij je een doorgangspas had. Die pas kregen alleen bepaalde Philipswerknemers. Voor anderen was dat complex dus 'verboden'. Want, zo denkt Eisenhower, binnenkort is Antwerpen vanuit de Schelde van zee aannaderbaar. En dan kunnen deze personen doorgevoerd worden naar elders.

In hongerend Nederland, dat door de spoorwegstaking in chaos verkeert, kunnen zij niet blijven. Het blijkt een misrekening. 'Market Garden' mislukt. En de Duitsers handhaven zich op Walcheren. Ze leggen op de noordelijke oevers artillerie-emplacementen aan. En schieten iedere koopvaarder op weg naar Antwerpen overhoop. De Verboden Stad begint uit te puilen. De treinen met cholera-, schurft-, difterie- en tyfuspatiënten blijven binnen stommelen. Uit de goederenwagons lekt de urine en de verdere faecaliën. Onder de passagiers zitten SS-ers. Ook Joden, zigeuners als Roma en Sinti, Nederlandse werkwilligen uit de Duitse oorlogsindustrie, Duitse invaliden, krankzinnigen, Nederlanders die zich voor vreemde krijgsdiensten hebben aangeboden en collaborateurs. Ze huizen in het Veemgebouw. Onbeschrijfelijke toestanden zijn het gevolg.

Wat gebeurde er met deze personen? Hoe werden oorlogsmisdadigers opgespoord? De meesten arriveerden documentloos. Wat was het regime waaraan al deze ongenode gasten werden onderworpen? Wat was de rechtskundige grondslag? Wat was de bemoeienis van de Nederlandse regering die nog in Londen zat? Had zij dit voorzien? Waarom was zij eigenlijk alleen maar behept met de vrees dat de communisten in Nederland de macht zouden grijpen en waarom zette zij daarop maximaal in en hoe? Wat kwam er van de zuivering en de bestraffing van de mensen die in de bezettingsjaren “verkeerd” waren geweest terecht?