Slachtofferadvocatuur
De rol van de advocatuur in de bijstand van slachtoffers van ernstige gewelds- en zedenmisdrijven
Samenvatting
Dit rapport doet verslag van een empirisch onderzoek naar de rol van advocaten van slachtoffers van ernstige gewelds- en zedenmisdrijven bij het verwezenlijken van hun rechten in de strafprocedure. De rol van de advocatuur is onderzocht in het kader van vijf slachtofferrechten: (1) het recht op algemene en zaakgebonden informatie, (2) het recht op kennisneming van het dossier, (3) het recht op toevoegen van stukken aan het dossier, (4) het recht op het indienen van een vordering tot schadevergoeding en (5) het spreekrecht. Het onderzoek laat zien dat de slachtofferadvocatuur onder andere een belangrijke rol speelt bij het verhalen van de schade in complexe zaken, het verkrijgen van toegang tot het dossier en het toevoegen van documenten aan het dossier.
Naast de bijdrage aan het verwezenlijken van de slachtoffer rechten hebben slachtofferadvocaten twee overkoepelende toegevoegde waarden: ten eerste draagt de toga bij aan empowerment van slachtoffers tijdens de zitting, en ten tweede is de slachtofferadvocatuur in het kader van het strafproces bij uitstek degene die een partijdige belangenbehartiging kan garanderen, onafhankelijk van de ketenpartners. Om de belangen van slachtoffers goed te kunnen behartigen, geven slachtofferadvocaten aan dat een ruimere vergoeding en een vroegtijdige doorverwijzing naar de slachtofferadvocatuur belangrijk is.
De rechtspraktijk moet nog wennen aan de nieuwe rol van het slachtoffer en diens advocaat. De slachtofferadvocatuur rapporteert knelpunten wat betreft de implementatie van de slachtofferrechten. Wel wordt er duidelijk steeds meer rekening gehouden met het slachtoffer. De praktijk is echter op sommige vlakken nog aan het zoeken hoe de wetgeving moet worden uitgelegd en toegepast in de praktijk. Verschillende geïnterviewden willen daarom graag dat de huidige slachtofferrechten eerst goed worden geïmplementeerd alvorens nieuwe slachtofferrechten te introduceren.
Specificaties
Inhoudsopgave
U kunt van deze inhoudsopgave een PDF downloaden
Samenvatting 11
Summary 15
1 Inleiding 19
1.1 Aanleiding en context van het onderzoek 19
1.2 Probleemstelling en deelvragen 22
1.3 Afbakening van het onderzoek 24
1.4 Onderzoeksmethoden 25
2 Juridisch kader positie slachtofferadvocatuur 27
2.1 Bijstand aan slachtoffers 27
2.2 Bijstand door slachtofferadvocaten 28
2.2.1 Het begrip ‘slachtofferadvocatuur’ zoals gebruikt in dit rapport 28
2.2.2 De vergoeding van rechtsbijstand via de Raad voor de Rechtsbijstand 30
2.2.2.1 De wettelijke regeling en ratio 30
2.2.2.2 Vereisten vergoeding rechtsbijstand via Raad voor de Rechtsbijstand 30
2.3 Rechten van slachtoffers in het Wetboek van Strafvordering 36
2.3.1 Het recht op informatie 36
2.3.1.1 Het recht op algemene informatie 36
2.3.1.2 Het recht op zaaksgebonden informatie 37
2.3.1.3 De rol van de advocaat 39
2.3.2 Het recht op kennisneming van het dossier 40
2.3.2.1 Kennisneming van de processtukken 40
2.3.2.2 Het verkrijgen van een afschrift 44
2.3.2.3 De rol van de advocaat 44
2.3.3 Het recht op het toevoegen van stukken aan het dossier 45
2.3.3.1 Het toevoegen van stukken 45
2.3.3.2 De rol van de advocaat 46
2.3.4 Het indienen van een vordering tot schadevergoeding 46
2.3.4.1 De voeging als benadeelde partij 46
2.3.4.2 De behandeling van de vordering van de benadeelde partij 49
2.3.4.3 De rol van de advocaat 51
2.3.5 Het uitoefenen van het spreekrecht 52
2.3.5.1 Het spreekrecht 52
2.3.5.2 De rol van de advocaat 56
2.4 De opleiding voor slachtofferadvocaten 57
2.4.1 Inleiding 57
2.4.2 De organisatie van de basis- en specialisatieopleiding 58
2.4.2.1 Basisopleiding 58
2.4.2.2 Specialisatieopleiding 59
2.4.3 Bijdrage van de opleiding aan de rol van slachtofferadvocaten 61
3 Vragenlijstonderzoek onder slachtofferadvocaten 67
3.1 Inleiding 67
3.2 Methode 67
3.2.1 Instrument 67
3.2.2 Respondenten en procedure 68
3.2.3 Data-analyse 69
3.3 Resultaten 69
3.3.1 Respondenten 69
3.3.2 Demografische variabelen 70
3.3.3 Aantal slachtofferzaken 71
3.3.4 Taakopvatting met betrekking tot slachtofferrechten 72
3.3.4.1 Tijdsbesteding aan slachtofferrechten 73
3.3.4.2 Aanwezigheid tijdens het strafproces 76
3.3.4.3 Ervaren knelpunten 77
3.3.5 Doorverwijzing 85
3.3.6 Vergoeding 88
3.3.7 Opleiding 89
3.4 Beperkingen van het onderzoek 90
3.5 Conclusies 91
4 Interviews met ketenpartners en slachtofferadvocaten 95
4.1 Inleiding 95
4.2 Methode 95
4.2.1 Respondenten 95
4.2.2 Procedure 97
4.2.3 Interviewtopics 98
4.2.4 Analyse 98
4.3 Resultaten 99
4.3.1 Verwezenlijking slachtofferrechten 99
4.3.1.1 Recht op informatie 99
4.3.1.2 Recht op kennisneming dossier 102
4.3.1.3 Recht op toevoegen stukken 105
4.3.1.4 Spreekrecht 107
4.3.1.5 Recht op schadevergoeding 109
4.3.2 Andere opmerkingen over rol slachtofferadvocatuur 113
4.3.2.1 Psychologische steun 114
4.3.2.2 Juridische middelen 115
4.3.2.3 Werkzaamheden ketenpartners 116
4.3.2.4 Type zaken 117
4.3.2.5 Type slachtofferadvocaat 118
4.3.2.6 Geopperde verbetervoorstellen 119
4.3.3 Doorverwijzing 120
4.4 Conclusie 121
5 Conclusies 123
Bijlage 1 Geraadpleegde literatuur en jurisprudentie 131
Bijlage 2 Vragenlijst 135
Bijlage 3 Interviewtopics en codeboom 143
Bijlage 4 Begeleidingscommissie 145
Bijlage 5 Projectgroep 147
Anderen die dit boek kochten, kochten ook
-
K.A.P.C. van Wees€ 55,00 -
Simon Cornielje€ 48,00
-
Saskia Belleman€ 23,99
-
Lydia Janssen€ 50,95
-
M.G.W.M.F. Brok€ 45,00
-
Ton Hartlief€ 65,50
Net verschenen
Rubrieken
- aanbestedingsrecht
- aansprakelijkheids- en verzekeringsrecht
- accountancy
- algemeen juridisch
- arbeidsrecht
- bank- en effectenrecht
- bestuursrecht
- bouwrecht
- burgerlijk recht en procesrecht
- europees-internationaal recht
- fiscaal recht
- gezondheidsrecht
- insolventierecht
- intellectuele eigendom en ict-recht
- management
- mens en maatschappij
- milieu- en omgevingsrecht
- notarieel recht
- ondernemingsrecht
- pensioenrecht
- personen- en familierecht
- sociale zekerheidsrecht
- staatsrecht
- strafrecht en criminologie
- vastgoed- en huurrecht
- vreemdelingenrecht
