Naleving van contact-/omgangsafspraken na scheiding

DEEL I: INLEIDING EN METHODEN 1
1. DE AANLEIDING VOOR HET ONDERZOEK 1
2. CONTEXT EN ACHTERGROND VAN HET ONDERZOEK 4
3. TERMINOLOGIE: CONTACT/OMGANG 7
4. METHODEN 8
5. LEESWIJZER 10

DEEL II: AFSPRAKEN CONTACT/OMGANG MAKEN EN NALEVEN
1. INLEIDING 12
1.1 Onderzoeksvragen 12
1.2 Methoden van het juridisch onderzoek 12

2.JURIDISCHE KADERS AFSPRAKEN CONTACT/OMGANG ROND SCHEIDING 15
2.1 Juridische kaders afspraken maken over contact/omgang 15
2.2 Het ouderschapsplan 17
2.3 Wijzigingen van afspraken over contact/omgang 38
2.4 Evaluaties van het ouderschapsplan 42
2.5 Conclusie 47

3.JURIDISCH KADER INZAKE INSTRUMENTEN OM NALEVING TE BEVORDEREN 50
3.1 Inleiding 50
3.2 Internationaal kader: art. 8 EVRM en art. 3 IVRK 53
3.3 Civielrechtelijke instrumenten 56
3.4 Strafrechtelijke instrumenten 92
3.5 Een combinatie van instrumenten 99
3.6 Conclusie 101

DEEL III: OORZAKEN EN VERKLARINGEN VOOR HET NIET NALEVEN VAN CONTACT-/OMGANGSREGELINGEN 103
1. INLEIDING 103
2. METHODEN 104
3. BEKNOPT LITERATUURONDERZOEK 105
3.1 Introductie 105
3.2 Methode 107
3.3 Resultaten 108
3.4 Conclusie literatuur 128

4. DOSSIERONDERZOEK RAAD VOOR DE KINDERBESCHERMING 131
4.1 Inleiding 131
4.2 Methode 133
4.3 Resultaten 138
4.4 Conclusie en discussie 157
5. INTERVIEWS 161
5.1 Inleiding 161
5.2 Methode 162
5.3 Resultaten interviews deskundigen 164
5.4 Resultaten interviews ouders 176
5.5 Resultaten jongeren interviews 191

6. ANALYSES OP BESTAANDE DATA 200
6.1 Introductie 200
6.2 Gezinnen en scheiding 201
6.3 Kies voor het kind! 213
6.4 Scholieren en gezinnen 2013 220
6.5 Conclusie data-analyses 228

7. CONCLUSIE 230
7.1 Introductie 230
7.2 Het belang van omgang voor kinderen 230
7.3 Problemen 233
7.4 Conflicten en slechte samenwerking als ouders 234
7.5 Afspraken 237
7.6 Proces rondom scheiding en acceptatie scheiding 239
7.7 Discussie en oplossingsrichtingen 241
7.8 Beperkingen van het onderzoek 247

DEEL IV: BUITENLANDSE STELSELS – AFSPRAKEN CONTACT/OMGANG MAKEN EN NALEVEN 249
1. INLEIDING 249

2. AUSTRALIË 250
2.1 Inleiding Australië 250
2.2 Juridisch kader afspraken over omgang maken en naleven 251
2.3 Empirische onderzoeksresultaten omgang na scheiding 261
3. DENEMARKEN 268
3.1 Inleiding Denemarken 268
3.2 Juridisch kader afspraken over omgang maken en naleven 269
3.3 Empirische onderzoeksresultaten omgang 275

4. NOORWEGEN 281
4.1 Inleiding Noorwegen 281
4.2 Juridisch kader afspraken over omgang en naleven 282
4.3 Empirische onderzoeksresultaten omgang 288

5. VERGELIJKENDE SYNTHESE 294
5.1 Echtscheidingsprocedure 294
5.2 Geschillen over kinderen 295
5.3 Het bevorderen van gelijkheid van ouders na de scheiding 296
5.4 Het maken van afspraken over kinderen na de scheiding 296
5.5 Ontmoediging van het procederen 297
5.6 Afdwinging van nakoming van de afspraken over omgang 299
5.7 Empirische onderzoeksresultaten omgang met kinderen na scheiding 301

6. CONCLUSIE RECHTSVERGELIJKEND ONDERZOEK 304

DEEL V: CONCLUSIES 309
1. HET MAKEN VAN AFSPRAKEN (ONDERZOEKSVRAAG 1) 309
2. INSTRUMENTEN TER NALEVING (ONDERZOEKSVRAAG 4) 312
3. RESULTATEN UIT HET SOCIAALWETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK (ONDERZOEKSVRAGEN 2 EN 3) 314
4. RESULTATEN UIT HET RECHTSVERGELIJKEND ONDERZOEK (ONDERZOEKSVRAGEN 1 EN 4) 318
5. AANKNOPINGSPUNTEN VOOR VERBETERING 322

BIJLAGE I LEDEN VAN DE BEGELEIDINGSCOMMISSIE 330

BIJLAGE II LIJST VAN GEÏNTERVIEWDE DESKUNDIGEN 331
1. SOCIAALWETENSCHAPPELIJKE DESKUNDIGEN 331

2.JURIDISCHE DESKUNDIGEN 332

BIJLAGE III INTERVIEWS MET JURIDISCH DESKUNDIGEN 333
1. INLEIDING 333
2. METHODE 334
2.1 Werkwijze 334
2.2 Achtergrond van de geïnterviewden 335

3. HET MAKEN VAN AFSPRAKEN NA SCHEIDING 336
3.1 De wijze van opstellen van het ouderschapsplan 336
3.2 De inhoud van het ouderschapsplan en redenen waarom dit niet/lastig kan worden opgesteld 338
4. NALEVING VAN AFSPRAKEN 341

5. DE ROL VAN DE VERSCHILLENDE ACTOREN 350

6. DE TOEPASSING VAN (JURIDISCHE) INSTRUMENTEN 353
6.1 Algemeen 353
6.2 Specifieke familierechtelijke instrumenten 353
6.3 Algemeen familierechtelijke instrumenten 354
6.4 Algemene civielprocesrechtelijke dwangmiddelen 356
6.5 Strafrechtelijke instrumenten 357

7. AFSLUITING: WAT IS NODIG VOOR HET NAKOMEN VAN AFSPRAKEN EN WAT ZIJN DAARVOOR BELEMMERINGEN? 359

BIJLAGE IV KORTE BESCHRIJVING DATASETS 363

BIJLAGE V TOPICLIJSTEN INTERVIEWS DESKUNDIGEN,
OUDERS EN JONGEREN 364
1. TOPICLIJST INTERVIEW DESKUNDIGEN 364
2. TOPICLIJST INTERVIEW OUDERS 366
3. TOPICLIJST INTERVIEW JONGEREN 368

BIJLAGE VI INTERVIEW MET AUSTRALISCHE DESKUNDIGE 370