De overheid wil de zzp’er beschermen, om misbruik van de economisch zwakkere tegen te gaan. Maar is deze beschermingsgedachte wel oprecht en is misbruik écht het probleem?
Vogelvrij verklaard geeft een scherpe, maar toegankelijke analyse van het probleem rondom zelfstandigheid. Joop der Weduwen, de schrijver, beschrijft hoe opeenvolgende kabinetten met de kwestie hebben geworsteld en legt de plannen van het derde kabinet Rutte op de pijnbank. Ook komt hij met een oplossingsrichting om de zelfstandige de plek te geven in het arbeidsbestel die hij verdient.
Boeklancering
Op woensdag 17 januari heeft Tweede Kamerlid Steven van Weyenberg het eerste exemplaar van Vogelvrij verklaard officieel in ontvangst genomen (zie de video). Van Weyenberg is namens D’66 woordvoerder over de zzp-dossiers.
De inhoud van het boek
Vogelvrij verklaard behandelt op een humoristische en inzichtelijke manier een juridisch niet altijd even makkelijk probleem: de beoordeling van de arbeidsrelaties van freelancers. Je hoeft geen juridisch geschoolde lezer te zijn om de uitleg van de wet- en regelgeving te begrijpen. In duidelijke taal komt alles in beeld. Ook de redenen van de jacht op de freelancer worden uitgelegd – en die blijken banaler dan de juridische puzzel, die vaak als reden wordt opgevoerd. Veel pogingen zijn er al gedaan om de problematiek ‘weg te regelen’. Maar tot nu toe is het de wetgever niet gelukt om de ‘oplossingen’ simpel, begrijpelijk en uitvoerbaar te maken voor opdrachtgevers, opdrachtnemers en de overheidsorganen. Ook de uitvoerenden – nu de Belastingdienst – falen voortdurend. De laatste poging om te komen tot een regeling, de wet Deregulering Arbeidsrelaties, is hiervoor illustratief en krijgt dan ook alle aandacht.
Vogelvrij verklaard is een reis door de tijd. Het behandelt het ontstaan van het arbeidsrecht en de eerste sociale vangnetten voor werknemers. Ook de historie van het zelfstandig ondernemerschap en het ontstaan van het fenomeen freelancer – terug te voeren op de romantische beelden uit de middeleeuwen – komt aan bod. De worsteling van de overheid – omdat de wetgeving traditioneel gericht is op de tweedeling tussen arbeidsrecht en ondernemingsrecht – met de toename van het aantal zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) wordt in kaart gebracht. De redenen waarom het zo lastig is om deze freelancer of zzp’er in te bedden in de traditionele wet- en regelgeving krijgt de volle aandacht. Aan de hand van praktijkvoorbeelden en de eigen werkervaringen van de auteur over de afgelopen dertig jaar wordt dit helder voor elke lezer. Vogelvrij verklaard sluit af met de huidige situatie waarbij de impasse ontstaan door (het niet handhaven van) de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties helaas niet wordt opgelost door de plannen van het kabinet Rutte.
De donkere tijden voor de freelancer zijn nog niet voorbij.
Van zzp’er tot opdrachtgever, van (juridisch) adviseur tot beleidsbepaler en politicus: na het lezen van Vogelvrij verklaard is duidelijk waarom het fenomeen zzp’er een probleem is en waarom het in de afgelopen dertig jaar soms beter en soms minder goed is gelukt om een regeling te treffen. De achtergronden van dit falen worden pijnlijk duidelijk. Ze hebben minder te maken met ingewikkelde wetten of regels dan met geld.
Mr. drs. Joop (A.M.) der Weduwen is juridisch adviseur. Zijn gehele carrière heeft hij te maken gehad met de beoordeling van arbeidsrelaties en het vraagstuk zelfstandigheid. Zo stond hij in de jaren 90 aan de wieg van zelfstandigheidsbesluiten toen hij werkzaam was voor het Landelijk Instituut Sociale Verzekeringen (Lisv). Ook was hij betrokken bij het tot stand komen van de eerste variant van de VAR in nauwe afstemming tussen Lisv/UWV en de Belastingdienst. Hij is de auteur van Vogelvrij verklaard.
