Het bericht kende verder geen vervolg (We schrijven 2011), behalve dan dat de beurskoersen gewoon bleven stijgen. En hoe! Benieuwd eigenlijk of de man ook zijn aandelen Amazon van de hand heeft gedaan na het verschijnen van Mr. Amazon, de biografie van Jeff Bezos (‘De man is meedogenloos. Er stroomt ijswater door zijn aderen.’).
Of Jobs ook (zo) meedogenloos was, is niet bekend. Wel dat ie nou niet bepaald bekend stond als een empathisch mensen-manager. Of zelfs maar een goed manager. ‘Hij kon erg gemeen zijn tegen mensen, of het nu ging om een serveerster in een restaurant of een medewerker die de hele nacht was opgebleven om computercode te schrijven.’ Tekenend misschien maar niet verrassend uit de mond van zijn biograaf. Eigenlijk kon Jobs namelijk niks: hij was geen goede engineer, een belabberd manager, en aanvankelijk ook een slecht marketeer. Daarnaast mistte hij iemand regelmatig afspraken, gaf mensen niet de credit gaf die hen toekwamen, verdeelde de wereld in genieën en shitheads - en liet hen dat recht in het gezicht weten. Resumerend: ‘Een creatief genie die zijn visie slechts wist te verwezenlijken met een managementstijl die dreef op intimidatie en vernedering.’
Voor wie wil weten waarom het dan toch juist Jobs was die het fundament legde waarop Apple boven alles en iedereen uit rijst, komt automatisch bij Leander Kahney uit. In Zo denkt Steve ontrafelt Kahney de bouwstenen die het denken van Jobs bepalen: verbrand schepen achter je, ga selectief te werk, wees eigengereidheid (sic!), koester perfectionisme en gedrevenheid, neem een elitaire houding aan, wees en opereer compromisloos. Maar misschien is belangrijkste bouwsteen wel het bekokstoven van zijn opvolger geweest.
Na het overlijden van Jobs leek het er bepaald niet op dat zijn opvolger Tim Cook de nieuwe koning in het mondiaal innoverende technische universum zou worden. Deze titel werd aanvankelijk geclaimd door Elon Musk. (Ook al zo’n sympathiek mens lezen we in Ashley Vance’s biografie: eigengereid, ronduit egoïstisch, een hork die prestaties van anderen op eigen conto schrijft.) Maar hoe anders pakte dat uit, zo leert de geschiedenis.
Met de benoeming van Tim Cook als opvolger heeft Steve Jobs een briljante zet gedaan, schrijft Leander Kahney in Tim Cook. Hoewel de stoïcijnse Cook niet over het charisma en de visie van zijn illustere voorganger beschikt, heeft hij van Apple een meer divers, groener en winstgevender bedrijf gemaakt. Tim Cook is sowieso allesbehalve een kloon (waar veel opvolgingen nogal in grossieren): waar Jobs de gewoonte had om mensen en teams tegen elkaar uit te spelen, maakt Cook zich juist sterk voor een zo vruchtbaar mogelijke samenwerking tussen voorheen strikt gescheiden divisies. Kahney durft zelfs de stelling wel aan dat Cook de beste CEO is die Apple tot nu toe heeft gehad. Waar of niet waar, de cijfers spreken in elk geval boekdelen: onder Cook maakte Apple alleen al in het eerste kwartaal van 2018 twintig miljard dollar aan winst, een prestatie die de beurswaarde opstuwde tot meer dan een biljoen dollar.
De koning is dood, leve de koning is nog nooit zo waar geweest.
Over Pierre Pieterse
Pierre Pieterse was tot februari 2022 hoofdredacteur van Managementboek Magazine.
