Meer dan twintig procent van de mensen beveelt een eigen bedrijf niet aan, zestig procent van de medewerkers weet niet hoe hij of zij kan bijdragen aan het succes van de organisatie. Treurigmakende cijfers.
Ja, ik vond het ook een van de schokkendste conclusies uit ons onderzoek dat mede aan de basis lag van dit boek. Het past alleen wel in een tijdgeest. Kijk naar al die zzp’ers die geld inleveren om voor zichzelf te beginnen, om te gaan doen wat er echt toe doet. Er is een heroriëntatie op waarden. Er zijn botsende werelden. Mensen lopen vast in regels en structuren in organisaties. Als je daar steeds weer tegen aanloopt is het lastig om je eigen drive nog te vinden.
Maar is zo’n zoektocht naar zingeving wel voor iedereen weggelegd? Er zijn toch genoeg mensen die alleen maar werken om de huur te betalen!
Het doet er ook toe om te weten dat je werkt om de huur te betalen. Daar is niets mis mee. Mensen worden gelukkig als ze weten waarom ze werken. Als je werkt om de studie van je dochter te betalen, kun je net zo gelukkig zijn als wanneer je werkt voor je streven naar zelfverwezenlijking, of wanneer je werkt om aan iets groters bij te dragen, zoals een betere maatschappij. We hebben uiteindelijk zeven kenmerken gevonden die bepalend zijn voor zingeving. Van de zeven kenmerken draait het vaak om één of twee kenmerken, en niet om alle zeven. Je kunt ze alleen alle zeven wel gebruiken voor je zoektocht.
In jullie boek bieden jullie ook een oplossing aan. Managers zijn de draaischijf, schrijven jullie. Managers moeten ervoor zorgen dat ze zichzelf ontplooien, maar ook dat medewerkers zich kunnen ontplooien, dat die medewerkers zingevend bezig kunnen zijn.
Leiderschap is vandaag de dag nog te veel beheersen en controleren. Dat komt voort uit de tijd van de massaproductie. Maar we leven niet meer in de tijd van Taylor. Individuen moeten elk op een eigen manier worden aangestuurd. Het is de taak voor managers om vooral te activeren en te stimuleren in plaats van te controleren. Managers zijn sterk medebepalend in de zoektocht naar zingeving.
Je vraagt nogal wat van die manager. Hij moet zichzelf ontwikkelen, zijn medewerkers en ook nog eens de EBIT’s van de organisatie halen.
Correct. Denk niet als manager dat je er bent om nu opeens zingevend leiding te gaan geven. Je moet zowel harde als zachte kanten managen. De balans tussen die twee vinden is belangrijk, maar inderdaad lastig.
Op de cover van jullie boek staat een manager in strak pak te midden van ijsschotsen met verderop, wegdrijvend, een aktetas en een bolhoed. Wat is de metafoor?
Een manager is vaak hulpeloos als ie zijn statussymbolen, zeg maar de bolhoed en aktetas, weg ziet drijven, terwijl hij zelf ook nog eens moet balanceren op een wankele ijsschots. Een hulploos evenwicht waar we ons met elkaar in bevinden. Managers zitten altijd in een soort spagaat tussen medewerker en organisatiedoelen. Je moet een enorme persoonlijke kracht hebben om goed in die spagaat te zitten, zodat je zowel jezelf, je mensen, als de aandeelhouder tevreden kunt houden. De zeven kenmerken kunnen helpen om te bepalen waar het goed zit, of waar je als mens aan moet werken.
Over Ronald Buitenhuis
Ronald Buitenhuis is freelance journalist.
