In jullie boek beschrijven jullie zeven probleemgebieden en 21 struikelblokken waarom IT-projecten falen . En 21 oplossingen om hier een einde aan te maken. Wat is de kernboodschap?
Per jaar worden er miljarden weggooit aan falende IT-projecten. De overheid geeft te veel geld aan IT uit dat ook aan zorg, onderwijs of defensie besteed kan worden. Naar schatting negen miljard, en het bedrijfsleven een miljard of zes. 15 miljard! Vergeleken daarbij is de bouwfraude peanuts. IT heeft een zeer belangrijke rol in de prestatie van de Nederlandse economie. We hebben IT nodig om bij te blijven bij de sterkte economieën van de wereld. Als we zorgen dat er minder falende IT-projecten zijn zal onze concurrentie positie sterk verbeteren. Ik zeg als IT-ondernemer dat ik binnen tien jaar van 75 % falen naar 75% slagen wil. Dat kan, de kennis en techniek staat het toe, alleen organisaties nemen geen regie in IT-projecten en IT-leveranciers weigeren samen te werken met collega’s. Die twee moeten een –conform de titel van het boek- verbinding gaan leggen.
In dat kader heeft u het over het bouwen van een 'collectief IT-geheugen'. Wat bedoelt u daarmee?
Volkswagen kan op één productieband vijftien verschillende auto’s maken. De IT-wereld is er een meester in om tot op de dag van vandaag het productieproces te blijven heruitvinden. We laten ons gek maken door allerlei onsamenhangende methodes als Waterval, RUP, Scrum, DSDM, Prince2, Tmap… waardoor we ons niet meer focussen op de inhoud en kennis van de fundamenten van de IT. Het zijn hypes waar we achteraan rennen en ons geld mee proberen te verdienen. De bedrijfsvoering van organisaties is verzuild zegt men, maar de IT-business ook. We dienen het productieproces van IT alleen inhoudelijk en niet methodisch te aanschouwen en we moeten het wiel niet opnieuw uitvinden. We moeten het alleen slimmer maken. Het produceren van IT binnen een organisatie dienen we hand in hand te doen en we staan met zijn allen aan de productieband, zowel business als IT. We hebben een nieuw collectieve IT-geheugen nodig. Dat zijn we ergens de laatste twintig jaar kwijtgeraakt.
Nederland heeft een extra probleem, schetst u. We zijn vroegtijdig begonnen met grote automatiseringsprojecten in de jaren ’80 en ’90. Omdat we deze allemaal met elkaar zijn gaan laten communiceren, hebben we een chaos aan IT gecreëerd waarbij het overzicht is verdwenen. Daarvan moeten nu het meeste vervangen worden. Maar daar is geen geld voor en dus is het houtje-touwtje met een combinatie van nieuw en oud en dito problemen.
Tachtig procent van wat we hebben aan IT-systemen bij overheid en bedrijfsleven moet op de schop. De komende tien jaar moeten we IT-puin ruimen en orde in de chaos scheppen. Ik denk niet dat je overal opnieuw hoeft te beginnen. Je moet elk jaar tien tot vijftien procent aanpassen en vaak kan dat prima uit bestaande budgetten worden gefinancierd. IT stopt nooit meer. Je moet constant iets toevoegen aan een bestaand IT-landschap. Het zal eeuwig door-evolueren. Wat je wel moet doen, is een goed fundament leggen waarop dat langjarig kan. Ik vergelijk goede IT-processen vaak met het bouwen van een huis. De architect tekent, de ontwerpers berekenen en de bouwvakkers bouwen. Ze zitten niet zoals bij veel IT-projecten in elkaars vaarwater. En als er later een dakraam in een huis moet, kan dat in het bestaande ontwerp. IT-systemen voor overheden en bedrijven zijn alleen veel complexer en je moet een steviger fundament bouwen waarop je langjarig verder kunt. Maar organisaties zijn angstig. Willen vooral weten wat ‘het project’ overmorgen oplevert in plaats van dat ze aan het fundament werken.
Opmerkelijk. In uw boek komt het woord ‘cloud’ niet voor. Terwijl iedereen in de ‘cloud’ moet tegenwoordig. Zit daar juist niet de oplossing?
De ‘cloud’ is op dit moment in veel gevallen niet meer dan de eigen systemen die aanbieders als SAP, Exact, Oracle, Tibco en IBM in een ander jasje aanbieden. Je bent nog steeds afhankelijk van dezelfde partij als eerst, alleen staat de hardware niet meer bij jou thuis. We moeten veel meer in Lego-stenen gaan denken die herbruikbaar zijn. De huidige functionaliteit in de cloud is veel te specifiek. Om er mee te kunnen werken moeten we toch weer deze IT gaan aanpassen en dubbel uit te voeren en daar wordt dan weer veel geld mee verdiend. Kleine bedrijven met prima oplossingen die één generiek vraagstuk tackelen op één platform dat voor iedereen toegankelijk is. maken de beste kans in de cloud. Die bedrijven die dat kunnen zijn er al en maken gebruik van platformen als bijvoorbeeld: Open Source, Blueriq, OPA en Mendix. Nederland kan koploper worden op dit soort nieuwe toepassingen.
Offshoring is ook over het hoogtepunt heen lezen we.
Er is wel eens uitgerekend dat de kosten voor een IT-project dat in India is uitgevoerd door een grote IT-aanbieder, zes keer zo duur is geweest dan dat we dat in Nederland hadden gedaan. Kijk, data-opslag zoals Google en Facebook dat doen, kan prima elders. Maar het maken van nieuwe software ten behoeve van belangrijke bedrijfsonderdelen moet je gewoon onder eigen regie doen. Maar CEO’s snappen IT niet en laten de regie bij de IT-leveranciers die er vervolgens een hek omheen zetten. IT-leveranciers vragen ook veel te weinig door naar wat een bedrijf nu echt wil. En dat geeft ellende tijdens de samenwerking. De toekomst van IT zonder verspilling zie ik als een meubelboulevard: diverse partijen die elkaar ontmoeten. Ik vind de regio Eindhoven een prachtig voorbeeld. Toen DAF en Philips moesten veranderen, hadden ze een probleem in de regio, maar doordat de bedrijven die eerst leverden aan DAF en Philips anders samen zijn gaan werken, is het nu een van de best florerende regio’s van de wereld.
(Fotografie Sunny Gardeur)