Frame innovatie veronderstelt dat je op een andere manier bent gaan kijken naar een bepaald vraagstuk of situatie. In zijn boek beschrijft Dorst de stappen waarlangs dit proces plaats kan vinden.
Het proces begint met een uitgebreide analyse van het vraagstuk: men dient te onderzoeken wat het probleem is, waarom dit probleem zo lastig is op te lossen en welke oplossingsstrategieën reeds (niet succesvol) zijn toegepast. Vervolgens worden de direct en indirect belanghebbenden bij het vraagstuk en de mogelijke oplossing onder de loep genomen. Na het in kaart brengen van alle belanghebbenden, is het zaak om relevante onderliggende thema’s te definiëren.
Deze thema’s worden gedefinieerd door naar de overlap te zoeken in de behoeftes, motivaties en ervaringen van de belanghebbenden. Uit deze thema’s kunnen vervolgens de frames worden gedestilleerd. Een frame is een situatie die invulling geeft en inherent is aan het thema. Op basis van de frames worden oplossingsstrategieën gecreëerd.
Frames hebben een duaal karakter: ze zijn verbonden met de probleemsituatie, maar tegelijkertijd geven ze ook richting aan mogelijke oplossingen. Deze dualiteit maakt een frame een potentiële bruggenbouwer tussen probleem en oplossing. Wellicht klinkt het tot nu toe allemaal vrij theoretisch en abstract, maar zo zou ik het boek zeker niet willen omschrijven.
Dorst gebruikt veel verhelderende voorbeelden waarmee de theorie wordt toegelicht. Zo illustreert hij met de Kings Cross casus de toepassing - en het succes - van frame innovatie. Kings Cross is een uitgaanswijk in Sydney, die jarenlang werd geteisterd door uitgaansgeweld en vandalisme. Door de overheid en politie waren al verschillende maatregelen ingevoerd. Helaas zonder succes. Met behulp van frame innovatie vond er een transformatie plaats in de manier waarop Kings Cross werd benaderd: van een overlast creërende uitgaanswijk naar een (slecht georganiseerd) festival.
Criminaliteit was slechts het logische gevolg van het gebrek aan faciliteiten op het ‘festivalterrein’, zoals toiletten en adequaat openbaar vervoer na sluitingstijd van de cafés en bars. Door de situatie middels het frame ‘festival’ te benaderen, ontpopten tal van simpele maar doeltreffende oplossingen, zoals het zorg dragen voor voldoende openbare toiletten, goedkopere tarieven voor de taxi’s, gidsen om de jongeren door het gebied heen te loodsen en heldere wegbewijzering.
In deze casus, en in tal van andere casussen die Dorst beschrijft, is frame innovatie een erg effectieve benaderingswijze gebleken. Daar moet bij vermeld worden dat frame innovatie niet een trucje is dat je ‘even’ toepast. Ervaring met de methode is de sleutel voor het selecteren van de juiste thema’s en frames, en zorgt ervoor dat je uiteindelijk bij een geschikte oplossingstrategie ‘aanbelandt’.
Ik kan mij voorstellen dat voor ervaren frame innoveerders het boek van Dorst kan fungeren als een handboek, wat je er zo af en toe bij pakt als een compleet maar toch handzaam naslagwerk. Voor mij als junior adviseur was het vooral een inspiratiebron voor de wijze waarop ik naar vraagstukken kan kijken. De feitelijke toepassing van het gehele proces zoals Dorst beschrijft is (nog) een brug te ver, maar het boek heeft ervoor gezorgd dat het aantal brillen waarmee ik naar vraagstukken kijk is uitgebreid. Dorst maakt zijn belofte, een nieuwe manier van denken aanleren, dus zeker waar.
