'Niet iedereen heeft de tijd of de gelegenheid om een training te volgen. Voor die mensen – en voor cursisten die alles nog eens willen nalezen – hebben we dit hand(ige) boek gemaakt, vol praktische voorbeelden en tips', schrijven Afke van der Horst en Jeanine Reuver in de inleiding van 'Hand(ig) boek zakelijk schrijven, Zakelijke teksten van A tot Z'. Het resultaat is een voortreffelijk boekje, dat hecht gecomponeerd is en dat naar ik vermoed van grote waarde zal zijn voor wie regelmatig zakelijk(e) teksten moet produceren.
De auteurs behandelen een kleine dertig tekstsoorten. Tekstsoorten die de gemiddelde mens regelmatig tegenkomt in zijn werk of privéleven: notulen van een vergadering bijvoorbeeld, een memo, een vacaturetekst. Iedere tekstsoort wordt op dezelfde manier behandeld. Een minder geslaagd en aan de werkelijkheid ontleend voorbeeld van een bepaalde tekstsoort wordt haarfijn geanalyseerd, waarna de auteurs laten zien hoe het in de praktijk ook kan.
Vervolgens krijgt de lezer een format aangeboden (dat ook te vinden is op www.zakelijkschrijven.nl), dat hij alleen nog maar hoeft in te vullen: schrijven is niet moeilijk; je moet alleen weten hoe vinden de auteurs immers. Een buitengewoon helder stappenplan, een lijstje do's en dont's en een tip voor goed gebruik ronden het hoofdstukje af.
Die strak volgehouden opzet en de vele voorbeelden uit de dagelijkse praktijk maken het boekje al bijzonder helder en prettig leesbaar. Een bonus is de droge humor van de dames, die blijkt uit de keuze van de, laat ik maar even zeggen, foute voorbeelden. Ik heb hardop zitten lachen om de notulen van de sponsorcommissie: 'Er stond ook nog een foutje in volgens F., namelijk een verkeerd telefoonnummer. Als mensen gaan bellen, krijgen ze een verkeerde persoon aan de lijn.' Of om de foute handleiding. En de klachtenbrief.
Maar ook uit de do's en dont's en tips blijkt een gezonde dosis inzicht in 's mensen aard en wezen. Is het flauw om toch nog even een puntje van kritiek aan te roeren? Die titel kan natuurlijk niet echt. Handboek lijkt me een wat weidse benaming voor een geschrift van krap 150 pagina's op dit formaat, dat zeer praktisch maar geenszins uitputtend beschrijvend is. Bovendien is handboek één woord en klopt er dus iets niet in de woordspeling hand(ig) boek. Ik heb overigens geen idee hoe dat opgelost zou kunnen worden. Ik zou me, geloof ik, hebben bepaald tot handig. Wie dit gezeur van een schoolfrik wil noemen, heeft een beetje een puntje - om het eens modern te zeggen.
Maar goed: het is en blijft een heel handig boekje. Voor op het bureau. Om even na te kijken hoe het ook alweer zat. Om een format uit te gebruiken. Om na te zien waar je op moet letten. Kopen, dus en gebruiken, want schrijven is niet moeilijk: je moet alleen weten hoe.
Over Bert Thiel
Bert Thiel (1961) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde in Leiden. Hij gaf ruim dertig jaar les in het voortgezet onderwijs. Nu leest, dicht en schrijft hij.
