Jacco Verhaeren is opgegroeid als zoon van twee Brabantse café-eigenaren en momenteel één van de meest succesvolle zwemcoaches die er op de wereld rondlopen. Met een voor hem kenmerkend doorzettingsvermogen - zwemcoach was vroeger geen beroep maar er waren geen andere opties - heeft hij in rap tempo het Nederlandse topzwemmen geprofessionaliseerd. In 'Boven water' krijgt de lezer een goed beeld van het leven van de topcoach. Als 14-jarige jongen kondigde hij aan zwemtrainer te worden. Op het CIOS worstelde hij zich door de verplichte basisopleiding heen in de wetenschap dat dit uiteindelijk de enige manier was. Spijt van de uren op de tennisbaan of op de judomat heeft hij niet omdat deze hem een brede basis verschaften. Dankzij één van de docenten die bereid was om Jacco - die als enige de specialisatie zwemmen koos - buiten het reguliere CIOS-programma om les te geven lukt het om inderdaad een officieel bewijs tot zwemcoach te bemachtigen. Jacco's ambities brengen hem al op jonge leeftijd als trainer in Eindhoven, waar zijn sportieve ambities ondersteund worden door een actieve vereniging. Van daaruit groeit hij tot kweker van kampioenen. De lijst van zwemmers die onder zijn leiding eremetaal hebben gewonnen op belangrijke internationale toernooien, beslaat maar liefst zes pagina's. Pieter van de Hoogenband en Inge de Bruijn zijn ongetwijfeld de meest bekende namen bij het grote publiek. Voor zowel ingewijden in de zwemsport als voor relatieve buitenstaanders leest het verhaal snel weg. Het kabbelt over het algemeen wat voort, maar wordt op enkele punten echt interessant wanneer Jacco's mening afwijkt van de norm. Bijvoorbeeld wanneer hij zijn visie geeft op het verschil tussen mannen en vrouwen in sportbeleving, of wanneer hij vertelt wat hij er privé voor over heeft om een toptrainer te kunnen zijn. Regelmatig wordt een parallel gemaakt in de richting van het bedrijfsleven. Zo is Jacco van mening dat het effectiever is om te focussen op iemands sterke punten dan om de nadruk te leggen op iets wat iemand minder goed kan. Met Pieter van de Hoogenband heeft hij dit principe doorgevoerd door vooral aandacht te besteden aan Pieters vermogen om het laatste deel van de 100 meter vrije slag heel hard te zwemmen. Daar hebben zij in de training aan gewerkt en daar heeft Van de Hoogenband menig medaille mee binnen gesleept. De - voor internationale begrippen - langzame start van Pieter is nooit beschouwd als een probleem of handicap. Het is hoe het is en daar bovenmatig veel energie in steken, zou niet het gewenste resultaat hebben gehad. Aan de hand van dit voorbeeld adviseert Jacco om ook in het bedrijfsleven om te gaan met de potentie die mensen bezitten. Focus op de kracht, niet op het gebrek. Voor mij hoeven die uitstapjes naar het bedrijfsleven niet. De vergelijkingen met leiderschap, talentmanagement, innovatie of wilskracht doen wat plichtmatig aan. Ongetwijfeld zal het om marketingtechnische redenen slim zijn - een bredere doelgroep wordt zo geïnteresseerd voor het boek - maar het leidt nergens tot nieuwe inzichten. En het leidt eigenlijk af van het verhaal van de coach die met passie voor de sport en zijn pupillen zijn werk doet. Kortom, een makkelijk leesbaar, onderhoudend boek. In het laatste hoofdstuk staan de FAQ's die de coach vanaf zijn besluit om zwemtrainer te worden tot heden het meest heeft gehoord. Een vermakelijke afsluiting.
Over Claudia Broeke
Claudia Broeke is eigenaar van Droomproductie. Zij is organisatieadviseur en geeft trainingen en workshops.