Volgens Johanna Räkers en Jaap Schaveling hebben de thema's organisatiecoach en de veerkrachtige organisatie met elkaar te maken. De veerkrachtige organisatie is een organisatie met drie belangrijke kenmerken: 'de realiteit onder ogen zien, waarde en betekenis er aan toekennen en de consequenties accepteren en er naar handelen.' Organisatiecoaches houden zich bezig met het veerkrachtig maken van organisaties. Hoe zij dat doen? Organisatiecoaches 'zijn niet bang voor onbekende, zeg maar bedreigende situaties. Sterker nog: ze houden er altijd rekening mee. Ze buigen mee met iedere organisatiebeweging, zónder te breken'. Voor mij is dit nogal een abstract begin van een luisterboek, maar het intrigeert wel. Nog even verder luisteren dus. En ook het vervolg blijft abstract: het waardenstelsel van de organisatie, een 'ethical mind', waarbij het draait om normbesef en het onderscheid tussen wat goed en fout is. De 'intermezzo's' waarbij de praktijk aan het woord komt, zijn het luisteren waard, verluchtigen enigszins, maar ik blijf nog met een gevoel van onbehagen zitten. Is dit wat een organisatiecoach doet, of moet doen? Nou nog één poging dan. Een coach is authentiek en dat moet ook want we willen een authentieke organisatie creëren, net zoals we de veerkrachtige organisatie belangrijk vinden. In het verhaal worden voorbeelden genoemd van wat de auteurs 'discongruente bedrijven' noemen. Voorbeelden hiervan zijn bedrijven die financieel niet solide zijn of een groot verloop van medewerkers kennen. Wat doet nu een organisatiecoach in dit proces? Volgens de auteurs: 'In dit proces is de organisatiecoach achtereenvolgens blootlegger alias 'bewustmaker' of verbinder die er een logisch en consequent geheel van maakt, alias spoorzoeker die discongruenties ontdekt en die zo de organisatie weer in balans brengt'. Het is aardig filosofisch en daarmee interessant, maar praktisch wordt het nooit. Snel door naar het systeemdenken. Systeemdenken is bekend terrein. Het is ook niet per sé het terrein van de organisatiecoach, dus ook de hulpverlener in de zorg, de sportleraar en communicatietrainer kan hier zijn voordeel mee doen. Het is belangrijke materie en wordt helder verwoord in 'De organisatiecoach'. Het is onmisbare bagage voor elke begeleider van groepen. De auteurs merken terecht op dat systeemdenkers veel tekenen: schema's, 'loops' en pijlen die verbindingen weergeven. Helaas leent een luisterboek zich hier niet als beste voor. In de inleiding van 'De organisatiecoach' wordt verwezen naar het experimentele, vrije karakter van deze aflevering. Het blijkt meer dan waar te zijn. Dit luisterboek kenmerkt zich door een hoog filosofisch en abstract gehalte dat ik eerder in een laatste aflevering zou verwachten ('verder nadenken over het coachvak'), dan in een tweede aflevering, waarin nog zoveel basiskennis van het vak te behandelen is. Gelukkig is de tijd ingeruimd voor een heldere uiteenzetting van het systeemdenken, een in mijn ogen essentieel onderdeel van het coachvak.
Over Sven Laudy
Sven Laudy is als bedrijfskundige werkzaam voor Quicken Organisatie Adviseurs. Zijn specialisme in groepsdynamica zet hij in om de samenwerking van teams binnen organisaties te verbeteren. Sven is bereikbaar via sven@quickenadvies.nl.
