Coaching

Het eerste deel van 'Coaching' gaat over persoonlijke coaching aan de hand van een gefingeerd voorbeeld. René Jansen start met de vraag: 'wat wordt er van jou op deze plek door de organisatie (lees je baas) verwacht?' Deze vraag werkt hij verder uit met als leidraad het SMART-principe en zijn eigen trechtermodel.

De verhalen over zowel persoonlijke als teamcoaching lezen als een trein. Het is een successtory en daardoor niet geheel geloofwaardig. Uiteraard zetten Theo, de coach en de coachees dus in zeer korte tijd een fantastische prestatie neer! Helaas voor mij staan er niet meer fouten, valkuilen en 'missers' in, want dan was mijn leereffect groter.

'De essentie van persoonlijke coaching', de samenvatting van deel 1, is helder geformuleerd en is als leidraad (zelfstandig) te gebruiken voor zowel coach als coachee. 'De opdrachten aan u als lezer' geven een concreet eerste inzicht in de hoofdlijnen, mezelf en mijn omgeving. Ze vormen tezamen met het stappenplan een goede start en leidraad bij mijn eigen verdere ontwikkeling. Het praktijkvoorbeeld komt mijn inziens uit de lucht vallen en is een herhaling van zetten.

De casusbeschrijving betreft weliswaar een andere organisatie en dus een andere coachee, maar de instrumenten die de coach gebruikt en de stappen die de coachee zet, zijn dezelfde. Deze paragraaf is dus overbodig en had Jansen wat mij betreft weg kunnen laten. Dit geldt overigens ook voor de praktijkcases in deel 2. De waaromvraag wordt volgens Jansen te weinig in organisaties gesteld en staat centraal in het tweede deel. Slechts 5% van de mensen in een organisatie weet waar ze aan moeten voldoen: een ontluisterd laag aantal! 'Het gaat erom mensen te faciliteren om gedrag te kiezen dat hen in staat stelt dat te behalen waarvan ze inderdaad beseffen dat ze er op worden afgerekend'.

Om mensen daarin te kunnen faciliteren, heeft Jansen het 6P-model bedacht als techniek om het beste uit jezelf en de omgeving te halen. De 6 P's staan voor purpose, people, process, performance/profit, pleasure en partnership. Jansen beschrijft in heldere bewoordingen de relatie tussen persoonlijke coaching en teamcoaching. Hij illustreert deze bovendien met een inzichtelijk schema. Het leuke van deel 2 is ook dat hij doorborduurt op de gefingeerde casus uit het eerste deel maar dan met de focus op teamcoaching. Bij deze casus eindelijk bij de start ietsje tegenwind; het MKB-marktaandeel van de organisatie liep terug met 60%.

Ook hebben individuele medewerkers zo hun bedenkingen richting Theo, de coach. Dit tweede deel wordt afgesloten met een terugblik; net zo helder en concreet zoals we dat bij de afsluiting van het eerste deel hebben kunnen ervaren. In de bijlage heeft Jansen ten slotte een leidraad opgenomen om erachter te komen 'wat men van u in uw dagelijks werk verwacht'. Deze leidraad is voor coach en coachees gemakkelijk (zelfstandig) te gebruiken - of u nu in een persoonlijk of teamcoachingstraject stapt. Wat opvalt in de beschrijvingen van de cases is dat er erg veel sprake is van externe inhuur. Naast het SMART-principe en het trechtermodel haalt de auteur ook een aantal andere schema's aan, zoals het INK-model. Ook Steven Covey met de zeven eigenschappen van effectief leiderschap komt langs. Doordat dit boek een compilatie is van boeken die verschenen in 2003 en 2004, lijkt het alsof er na die tijd niets meer veranderd is op de terreinen van persoonlijke en teamcoaching. Ook de literatuur waarnaar verwezen wordt, kent geen verwijzen van na 2005. Dat is een gemiste kans.

De inhoudsopgave nodigt in eerste instantie niet uit tot lezen gezien de titels Eerste tot en met de Zesde ontwikkelbijeenkomst. Maar eenmaal gestart met lezen, las ik 'Coaching' in één adem uit. Het boek is helder geschreven en daardoor voor iedereen, zowel voor coaches alsook voor coachees goed toegankelijk. Door de vragenlijsten en de praktische leidraad in de bijlage kun je als coach en als coachee meteen aan de slag.