In de thematiek van door algoritmes geleide levens, deepfakes en het vervagende onderscheid tussen echt en nep schreef Jori Stam de roman De verdwijning van Sieger Somerman. De Sieger inde titel is de vader van hoofdpersoon Ema, die later het succesvolle techbedrijf Profil opricht. Profil bestrijdt deepfakes door algoritmes te ontwikkelen die in real time op websites en sociale media laten zien of nieuws echt of nep is.
vluchtweg
Ema’s jeugd wordt getekend door de plotselinge verdwijning van haar vader en de psychische crisis van haar moeder. Haar eerste vluchtweg vindt ze online, wanneer ze op de pc van haar vader via Internet Explorer een nieuwe wereld ontdekt. Ze leert zichzelf programmeren en brengt uren door in Habbo Hotel, waar ze ziet wat digitale ruimtes allemaal kunnen bieden. Haar vertrek uit Rotterdam naar Oslo, waar ze gaat studeren en haar bedrijf start, is rechtstreeks terug te voeren op die jeugdtrauma’s.
Perspectieven verschuiven
Gaandeweg merkt de lezer dat er iets niet klopt. Perspectieven verschuiven, details wringen, en het wordt duidelijk dat Ema geen betrouwbare verteller is – net zoals steeds meer van het nieuws dat we lezen dat niet is. Stam speelt voortdurend met de perspectieven van Ema, haar ex-vriend Mats en vader Sieger. We springen van 2018, wanneer Sieger verdwijnt en Ema nog een tiener is, naar 2025, wanneer Profil op zijn hoogtepunt staat maar Ema vlucht, om uiteindelijk te eindigen in 2035.
Stam weet een verhaal te combineren met een voortdurende uitdaging voor de lezer: wie is te vertrouwen, en wat is eigenlijk nog echt?
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.