Die getroubleerde geest, die moeizame strijd om het bestaan, die ingewikkelde relatie met zijn jongere broer Theo die hem financieel onderhield, dat indrukwekkende oeuvre aan tekeningen en schilderijen dat pas in de laatste tien jaar van zijn leven ontstond, die stapels brieven waarin hij zich ook als literator ontpopte, die kwestie met dat oor, de zelfmoord kort daarna op 37-jarige leeftijd? Daar zijn toch al bibliotheken over volgeschreven?
Julian Bell voegt daar werkelijk iets aan toe. Hij is zelf kunstenaar en schrijver (kleinzoon van Clive en Vanessa Bell, de zus van Virginia Woolf) en schildert in dit boek, misschien wel vanuit zijn artistieke achtergrond, een nieuw en intens portret van Van Gogh. In slechts 200 pagina’s, met een katerntje illustraties, weet Bell de man en zijn werk tot leven te brengen, hem een gezicht te geven dat ik ondanks al die bekende zelfportretten toch niet echt kende. Het waanzinnige genie wordt ineens een mens van vlees en bloed.
‘Ik zou op zo’n manier willen schilderen dat uiteindelijk iedereen die ogen heeft, het goed kan begrijpen.’ schrijft Van Gogh in 1888, twee jaar voor zijn dood, in een van zijn brieven aan Theo. Je kunt niet zeggen dat hij daarin niet geslaagd is. Mijn blik op die wonderbaarlijke schilderijen, die waarschijnlijk tot de meest gereproduceerde ter wereld behoren, zal na het lezen van dit boek nooit meer dezelfde zijn.
Over Marjan Maandag
Marjan Maandag is redacteur bij Managementboek.
